TOPRAK İŞLEME MEKANİZASYONU - 1

... konulu sunumlar: "TOPRAK İŞLEME MEKANİZASYONU - 1"— Sunum transkripti:

1 TOPRAK İŞLEME MEKANİZASYONU - 1

2 Toprak işleme Toprak İşlemenin Amacı Toprak İşleme Sistemleri
TOPRAK İŞLEME MEKANİZASYONU - 1 Toprak işleme Toprak İşlemenin Amacı Toprak İşleme Sistemleri Toprak İşleme Alet ve Makinelerinin Sınıflandırılması Birinci Sınıf Toprak İşleme Araçları Pulluklar Kulaklı Pulluklar Döner Kulaklı Pulluklar Diskli Pulluklar

3 TOPRAK İŞLEME Toprak, bitkisel ürünlerin yetiştirildiği ortamdır.
Toprak canlıdır. Her canlının ihtiyaç duyduğu hava, nem ve ısıya muhtaçtır. Topraktan iyi verim alabilmek için ihtiyaçlarını karşılamak gerekir. Bu nedenle toprağın işlenmesi gerekir. Toprak işleme (soil tillage); bitki bünyesi için uygun koşulları sağlamak amacıyla toprağın durumunu mekanik araçlarla değiştirme işlemi olarak tanımlanabilir.

4 TOPRAK İŞLEME Toprağın kesme, parçalama ve alt üst etme gibi değişik biçimlerde işleme tabi tutulmasında bir toprak işleme ünitesinden yararlanılır. Toprak işleme ünitesi ise toprakla temas halinde olan ve toprağa mekanik bir kuvvetin uygulanmasını sağlayan, bağımsız toprak işleme elemanıdır. Örneğin, bir pulluğun gövdesi, kültüvatörün ayağı veya bir ekim makinesinin gömücü ayağı gibi. Toprak işleme işi, toprağın kesilmesi, parçalanması, alt-üst edilmesi gibi belirli toprak işleme eylemlerini yerine getiren toprak işleme ünitesi işlevini ifade eder.

5 TOPRAK İŞLEMENİN AMACI
Tohum yatağını hazırlamak, Yabancı ot kontrolü yapmak, Anız, gübre ve tarla üzerindeki artıkların toprağa gömülmesini sağlamak, Tarlayı sulamaya hazırlamak Erozyon kontrolünü sağlamak,

6 TOPRAK İŞLEME SİSTEMLERİ
Geleneksel toprak işleme sistemleri (GTİ): Belirli bir coğrafik alanda, yetiştirilen belirli bir ürün için tohum yatağı hazırlığında geleneksel olarak yapılan toprak işleme uygulamalarıdır. Korumalı toprak işleme sistemleri (KTİ): Su ve rüzgar erozyonunu azaltmak amacıyla, ekim işleminden sonra, toprak yüzeyinin en az %30’nun ön bitkiye ait artıklarla kaplandığı toprak işleme sistemidir.

7 TOPRAK İŞLEME ALET VE MAKİNELERİNİN SINIFLANDIRILMASI

8 Toprak İşleme aletlerinin sınıflandırılması
toprak işleme aletleri aşağıdaki gibi sınıflandırılır. 1-) geniş toprak işleme aletleri (pulluk) 2-) dar toprak işleme aletleri (dipkazan, çizel vb.) 3-) çok dar toprak işleme aletleri (tırmıklar)

9 TOPRAK İŞLEME ALETLERİNİN SINIFLANDIRILMASI
Birinci Sınıf Toprak İşleme Aletler İkinci Sınıf Toprak İşleme Aletler Kültüvatör Pulluklar Dipkazan Çizel Tırmıklar Kulaklı Pulluk Döner Kulaklı Pulluk Merdane Tapanlar Diskli pulluk Toprak Frezeleri

10 Kulaklı Pulluklar Çeşitli doğa koşulları ve uygulanan tarım tekniği nedeniyle oturmuş, sıkışmış olan toprağı; kesip, yükseltip çevirerek alt-üst eden, anızı, yabani otları ve serpilmiş gübreyi bitkinin faydalanabileceği düzeye getiren temel toprak işleme aletleridir. Kulaklı pulluk parçaları iki kısma ayrılır. Bunlar; Aktif Parçalar: Uç demiri, keski demiri, kulak ve bazı pulluklarda ön gövdecik ve köşe kesen parçaları bulunmaktadır. Pasif Parçalar: Payanda, taban demiri, kulak uzantısı, ökçe demiri, süpürgelik ve pulluk çatısı üzerinde tekerlek, kollar, ayar düzenleri vb. parçalardır.

11 KULAKLI PULLUKLAR

12 Kulaklı Pulluk Tipleri ve Parçaları
Amerikan Tipi Kulaklı Pulluk Gövdesi Avrupa Tipi Kulaklı Pulluk Gövdesi

13 Kulaklı Pulluk Parçaları - Keski Demiri
Toprak şeridinin düşey yön düzlemi üzerinden çizi duvarı boyunca kesilmesini ve çiğ taraftan ayrılmasını sağlamaktadır. Pulluğun işleyici gövdesinin önünde bulunur. Keski demiri tipleri a) bıçak, b) yaylı-düz disk, c) dalgalı disk, d) köşekesenli kertikli disk, e) içbükey disk

14 Kulaklı Pulluk Parçaları - Uç Demiri
Toprak şeridini alttan yatay olarak keser ve kulağa doğru yükseltir. Trapez (a), burunlu (b, c), kamalı (d)

15 Kulaklı Pulluk Parçaları - Kulak
 Keski demiri tarafından dikey ve uç demiri tarafından yatay olarak kesilen toprak şeridini kaldırarak parçalar, devirir ve yana kaydırarak bir önceki çiziye yatırır. Kulak Tipleri: Dik Kulak Orta Dik Kulak (Kültürform) Yarı Bükük Tam Bükük

16 KULAK TİPLERİNİN TOPRAĞA ETKİSİ

17 Dik kulak : Toprağı en iyi şekilde kabartır ve parçalar
Dik kulak : Toprağı en iyi şekilde kabartır ve parçalar. Dik kulağın devirme özelliği yoktur. Hafif, kumlu ve yumuşak topraklar için uygundur. Orta dik kulak : Pulluk kulağında kanat noktası hafifçe bükülmekte ve bu, pulluğa az da olsa deviricilik özelliği kazandırmaktadır. Çok hafif ve kolay parçalanabilen topraklarda kullanılır. Yarı bükük kulak : Kulağın kanat bölgesinde bükülme daha fazla ve kulağın göğüs bölgesi yatıktır. Orta ağır ve ağır topraklar gibi parçalanması zor ve devrilerek işlenen topraklar için uygundur. Tam bükük kulak : Kulak helezon şeklini almış ve göğüs bölgesi iyice yatıklaşmıştır. Bu nedenle, devrilerek işlenebilen ağır rutubetli ve çayırlı topraklarda kullanılır. Kulağın parçalama, kabartma ve karıştırma etkisi yok denecek kadar azdır.

18 DİLİMLİ KULAKLI PULLUK
Son zamanlarda özellikle killi (yapışkan) ve ağır yapıdaki topraklar için dilimli (yüzeyli) kulaklar geliştirilmiştir.

19 Kulaklı Pulluk Parçaları – Payanda, …
Payanda: Makine kirişi veya çatısına toprak işleme ünitesinin bağlanması için kullanılan yapısal bir elemandır. Görevi pulluk parçalarını birleştirmektir. Taban demiri: Pulluğun çizi içerisinde dengeli durmasını ve çalışmasını sağlar. Süpürgelik: Kulağın arkasına ve altına bağlı saç parçasıdır. Özellikle kolay parçalanan topraklarda kullanılarak çizi tabanının temiz tutulmasını sağlar.

20 Kulaklı Pulluk Parçaları - Ön Gövdecik
İş genişliği ana pulluk iş genişliğinin 2/3’ü, iş derinliği ana pulluk iş derinliğinin 1/3’ü kadar olan ve pulluğun ön kısmında bulunan bir pulluktur. Görevi, sürülen toprak şeridinin üst tabakasını önceden kesip bir önceki çizinin dibine atmaktır.

21 Kulaklı Pulluk Parçaları - Köşe Kesen
Toprak şeridinin bir önceki şeride temas edecek olan sol üst köşesini keserek şeritlerin birbirlerine daha iyi oturmasını sağlar.

22 Pulluklar İle İlgili Tanımlamalar
Alt Kavrama Payı: Düz bir yerde uç demirinin ucu ile taban demirinin arasındaki boşluğa alt kavrama payı denir. Alt kavrama payı az olursa pulluk toprağa batmaz, çok olursa pulluk toprağa dalmaya çalışır, derinlik ayarı güçleşir ve traktör zorlanır.

23 Pulluklar İle İlgili Tanımlamalar
Yan Kavrama Payı: Pulluk gövdesi yan olarak düz bir yere konduğunda uç demiri ucunun taban demirinden işlenmemiş tarafa doğru biraz çıkıntılı bağlandığı görülür. Bu boşluğa yan kavrama payı denir. Pulluğa yön verir ve dengeli çalışmasını sağlar. Yan kavrama az olursa pulluk sürülmüş tarafa kaçar. Çok olursa, işlenmemiş tarafa kaçar

24 Pulluklar İle İlgili Tanımlamalar
Kesme genişliği : uç demirinin kanat noktasından yön doğrusuna inilen dik doğrunun uzunluğudur. İş genişliği : pulluk kesme genişliğinin %92-95 ine eşit olan ve pulluğun bir gidişte işlediği toprak şeridi genişliğini belirleyen değerdir. İş derinliği : pulluk tarafından kesilen toprak şeridinin yüksekliğidir. Aynı zamanda pulluk tarafından açılan çizinin derinliği olarak da tanımlanabilir.

25 Pulluklar İle İlgili Tanımlamalar
Yatay Açıklık : bir gövdenin uç demiri uç noktasından diğer gövdenin uç demirinin uç noktası arasındaki mesafedir. Düşey Açıklık : Uç demirinin keskin kenarı ile çatı, engelleme olasılığı bulunan en yakın kiriş, vb., pulluk organları arasında ölçülen mesafedir. Uç (Kaldırma) Açısı : İlerleme yönüne paralel olan düşey düzlemde, işleyici ünite ekseni ile toprak yüzeyi arasındaki açıdır. Kesme Açısı : Toprak yüzey düzleminde, toprak işleme ünitesi ekseni ile ilerleme yönüne dik olan doğru arasındaki açıdır. Devirme Açısı : İlerleme yönüne dik düşey düzlemde, toprak işleme ünitesi ekseni ile toprak yüzeyi arasındaki açıdır.

26 Kulaklı Pulluk Ayarlarında Kurallar
Pulluk traktöre bağlanırken hidrolik ön seçme kolu “Pozisyon Kontrol” durumunda olmalı, Alt ve yan kavrama payları kontrol edilmeli Üst ve alt bağlantı kollarındaki bağlantılar kontrol edilmeli, Uç demiri keskinliği kontrol edilmelidir. Taban demiri (ökçe) kontrol edilmelidir. İdeal çeki noktasına dikkat edilmelidir. Uç demiri uçlarının çatı altına kadar alan mesafesi kontrol edilmelidir.

27 Kulaklı Pulluklarda Ayarlar

28 Sürüm Şekilleri ve Tekniği
Tahtavari Sürüm: Kulaklı pulluklarla yapılan sürümlere denilmektedir. Bu sürüm şeklinde iki değişik yöntem uygulanır. Balık sırtı sürüm (a): İlk çizgi tarlanın ortasından açılır ve parsel başlarında hep sağa dönülerek sürüme devam edilir. Açık çizi sürüm (b): İlk çizi parselin kenarından açılarak parsel başlarında daima sola dönülürse sonunda parselin ortasında kanal biçiminde açık bir çizi kalır. sf 28

29 Sürüm Şekilleri ve Tekniği
Düz Sürme: Döner kulaklı pulluklarla yapılan sürüm şeklidir. Döner kulaklı Pulluk tarlanın bir kenarından sürüme başlar ve toprağı tarlaya göre hep aynı tarafa devirerek sürme işlemi devam eder. sf

30 Döner Kulaklı Pulluklar
Aynı çiziden gidip gelerek düz sürüm yapan pulluklara döner kulaklı pulluklar denir. Bu tip pullukla çalışmanın sağladığı yararlar; Düz sürüm yaptıklarından tarla yüzeyi düzgün bir şekilde sürülür, Erozyon engellenir, Dönüşlerde kısalıktan dolayı yakıt ve zaman tasarrufu sağlanır. Sulama ve drenaj için tarlanın tesviyesini korur, Balık sırtı ve açık çizileri azaltır.

31

32 Diskli Pulluklar Dönerek çalıştıkları için engele takılmaz,
Disk dönerken kendini bileme yapar, Darbelere karşı daha dirençlidir, Diskli pullukta taban sertliği oluşmaz. İyi devirme yapamazlar, Ağır ve yaş toprakları iyi parçalayamaz, Diskli pullukta disk durum açısı: Disk düzlemi ile çatıya bağlandığı düzlem arasındaki açıdır (15-20 derece). Yön açısı: İlerleme yönü ile disk düzlemi arasındaki açıdır (40-45 derecedir).

33 DİSKLİ PULLUKLAR VE PARÇALARI

34 ÜŞENMEZ TARIMSAL YAYIM VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…