SİSMİK PROSPEKSİYON DERS 6

... konulu sunumlar: "SİSMİK PROSPEKSİYON DERS 6"— Sunum transkripti:

1 SİSMİK PROSPEKSİYON DERS 6
Prof.Dr. Hüseyin TUR

2 SİSMİK YANSIMA YÖNTEMİ

3 Sismik Yansıma

4

5

6 Sismik Yansıma Çok yaygın bir tekniktir. Petrol aramacılığı,
Kara ve denizde, 10m ‘den kabuk ve manto derinlikleri gibi farklı derinliklerden bilgi alınabilir. AMAÇLAR Tabaka ara yüzeylerinden yansıma geometrisi ve sismik dalga enerjisi Yapı ve stratigrafi Kaya ve sedimanların fiziksel özellikleri Sismik Hız

7 Sismik Yansıma Basitleştirilmiş Hali Tek kaynak tek alıcı düzeni Tek Kanal

8 Yer, sismik enerjini yayılımında bir filtre gibi davranır
Konvolusyon Yer, sismik enerjini yayılımında bir filtre gibi davranır G(t) * F(t) = H(t) Kaynak * Yer = Sismogram Dalgacığı Yansıma Katsayıları

9

10 Sismik Veri Analog ‘dan Digital Katsayı serileri Örnekleme Aralığı
Örnekleme Frekansı

11 Konvolüsyon Sismik Dalgacık (1, -1/2, 1/2) Yansıma Serileri
(1, 1/2, 1/2)

12 Konvolüsyon Yansıma Sismik Serisi cevap 1 1/2 1/2 1/2 -1/2 1 1
1 1/2 1/2 1/2 -1/ 1/2 -1/ 1/2 -1/ /4 1/2 -1/ 1/2 -1/ /4 1/2 -1/

13 Konvolüsyon Seyahat zamanları Kullanılarak genlik Gösterimi yapılır.
Sismik Cevap Seyahat zamanları Kullanılarak genlik Gösterimi yapılır. 1 , 0 , 3/4 , 1/4, 0

14 Sismik Yansıma Çok Kanallı düzen Her atış için çoklu alıcı

15 Birleştirme(Stacking )

16

17 SİSMİK YANSIMA YÖNTEMİ ATIŞ KAYDI (Shot Gather)
Bir patlatmadan yayınan dalgaların farklı alıcılarda (jeofon veya hidrofon) kaydedilmesiyle oluşan izler grubu. Doğrudan gelen dalga ATIŞ J J J J J J6 Yansıma hiperbolü

18 ÇOK KANALLI SİSMİK (Yansıma hiperbolleri)
FFID: Field File ID Number (Shot Gather No) Zaman-uzaklık grafiği Doğrudan gelen dalga Baş dalgası Deniz tabanı yansıması Tabanaltı yansıması

19 (SHOT GATHERS, COMMON SHOT GATHERS)
Bir hat boyunca ardışık olarak elde edilen atış gruplarının (shot gathers, common shot gathers) yanyana çizimi

20

21

22 YATAY TEK TABAKALI ORTAMLARDA YANSIMA HİPERBOLLERİ
Yansıma hiperbolleri YATAY TEK TABAKALI ORTAMLARDA YANSIMA HİPERBOLLERİ X=0 m jeofonuna yansıma varış zamanı Yatay tek tabakalı ortamlarda seyehat zamanı ifadesi

23 EĞİMLİ TEK TABAKALI ORTAMLARDA YANSIMA HİPERBOLLERİ
Yansıma hiperbolleri EĞİMLİ TEK TABAKALI ORTAMLARDA YANSIMA HİPERBOLLERİ X=0 m jeofonuna yansıma varış zamanı Eğimli tek tabakalı ortamlarda seyehat zamanı ifadesi (Levin denklemi) f: tabaka eğim açısı

24 ÇOK KANALLI DENİZ SİSMİĞİNDE Streamer boyunun etkisi
NORMAL KAYMA: 48 kanal 300m streamer Normal kayma (moveout) t0 96 kanal 600m streamer Normal kayma (moveout) t0

25 etkisi Normal Kayma 1240 ms Normal Kayma 900 ms Normal Kayma 620 ms

26 Çok tabakalı ortam DERİNLİK & HIZ: 1 NORMAL KAYMA: Normal kayma 2
3 Normal kayma 1 4 2 3 4

27 Yansıma hiperbolleri her zaman hiperbolmüdür…?
ÇOK KANALLI SİSMİK VERİ İŞLEM – Morfolojinin etkisi Yansıma hiperbolleri her zaman hiperbolmüdür…?

28 ÇOK KANALLI SİSMİK VERİ İŞLEM – Kara & Deniz
Kara sismiği Deniz sismiği Deniz sismiği - Ground roll?? Hava dalgası?? Deniz tabanı?? Doğrudan gelen dalga?? Ayrımlılık?? Tekrarlılar?? Serim türü??

29 Yatay Tek Tabaka Durumu ve Normal Kayma Zamanı
((NMO )

30 NMO – Normal Moveout Düzeltmesi
G5 G4 G3 G2 G1

31 NMO – Normal Moveout Düzeltmesi
X X, H (To), V ’ nın fonksiyonu H V

32 NMO – Normal Moveout Düzeltmesi
X T is NMO T = tx-t0 Where tx = two-way time of event at offset distance of x t0= two-way time of event at zero-offset t0 tx

33 NMO – Normal Moveout Düzeltmesi

34 Velocity Analysis  T = tx-t0  T ~ x2/2V2t0
Know x from geometry & t0 measured from seismic trace Select a variety of V’s to get best T

35 Stacking - Summing

36 Eğimli Yansıtıcı Yüzey Ve Eğimli Kayma Zamanı (Dip Move Out)

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47 Eğim Hesabı