LGBT BİR OLGUDA AKTİVİTE PERFORMANSININ PEO MODELİYLE İNCELENMESİ

... konulu sunumlar: "LGBT BİR OLGUDA AKTİVİTE PERFORMANSININ PEO MODELİYLE İNCELENMESİ"— Sunum transkripti:

1 LGBT BİR OLGUDA AKTİVİTE PERFORMANSININ PEO MODELİYLE İNCELENMESİ
Erg. Özge Buket Cesim*, Prof. Dr. Hülya Kayıhan* *Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü Giriş: Gereç ve Yöntem: Lezbiyen, gey, biseksüel, transseksüel topluluğu (ya da LGBT topluluğu); cinsiyet, cinsel yönelim, ırk/etniklik ve sosyoekonomik duruma saygılı, çeşitli grupların geniş bir koalisyonunu tanımlar. Çalışmamızın amacı LGBT bir olguda aktivite performansının kişi-çevre-aktivite (PEO) modeliyle incelenmesidir. Çalışmaya 23 yaşında transseksüel bir birey dahil edildi. Bireyin demografik bilgileri kaydedildi. Kişi-çevre-aktivite (PEO) modeli esas alınarak kişi, çevre ve aktivite yarı yapılandırılmış bir görüşme ile değerlendirildi. Aktivite performansını değerlendirmek için Kanada Aktivite Performans Ölçümü (KAPÖ) kullanıldı. Sonuçlar: Tablo 1: KAPÖ performans ve tatmin puanları Yarı yapılandırılmış görüşme sonucunda bireyin lise mezunu olduğu, seks işçiliği yaptığı ve bir LGBT derneğinde aktif olarak çalıştığı öğrenildi. Bireyin sosyal çevresinin günlük yaşamda kolaylaştırıcı olduğu ancak toplumun, politik sistem, adli hizmetler, genel sağlık hizmetleri ve sosyal kuralların bir engel teşkil ettiği, iş yerinde desteklendiği ve iş yerini güvenli bulduğu kaydedildi. COPM sonucu birey LGBT savunuculuğu yapmak ve trans kimliğiyle ailesiyle vakit geçirmek aktivitelerini belirtti. Aktivitelerin performans puanları sırasıyla 7 ve 0 iken, tatmin puanları ise 10 ve 0 idi. Sonuç olarak birey LGBT savunuculuğu konusunda kendini yeterli hissettiğini ancak trans kimliğini ailesinden sakladığı için trans olarak ailesiyle vakit geçirme konusunda performans göstermediğini belirtti. Performans Tatmin LGBT Savunuculuğu Yapmak 7 Trans kimliğiyle ailesiyle vakit geçirmek 10 Tartışma: Trans bireylerde kişi-çevre-aktiviteye odaklanmak kişinin değişimi için gerekli aktivitelerde (cinsiyet sunumu, iş, sosyal izolasyonun azalması ve anksiyete yönetimi gibi aktiviteler) önemli bir şekilde faydalı olabilir. Çalışmamız sonucu, trans bireylerde kişi-çevre-aktivite performans alanlarından çevreye odaklanmanın kişinin yaşadığı stigmayı önlemek ve toplumu bu konuda bilinçlendirmek açısından büyük bir önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu bireylere yönelik Ergoterapi müdahalesinde cinsiyet sunumu, iş ve üretici aktiviteler ve sosyal izolasyon gibi alanlara önem verilmesi önerilmektedir. Kaynaklar: Ahmet Turan ADIYAMAN, S. D. (2011). Sosyal Belediyecilik Üzerine Bir İnceleme: Ankara Büyükşehir Örneği. Dış Denetim, Amy L. Walsh, E. B. C. (1997). "My Secret Life": The Emergence of One Gay Man's Authentic Identity. The American Journal ofOccupational Therapy, 52(7), APA. (2011). Definition of Terms: Sex, Gender, Gender Identity, Sexual Orientation Retrieved 21 may, 2015, from APA. (2013). Highlights of Changes from DSM-IV-TR to DSM-5. Retrieved from Barış Erdoğan, E. K. (2014). Yeni Toplumsal Hareketlerin Sınıf Dinamiği: Türkiye LGBT Hareketi. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 2. doi: /SBD Brenda L. Beagan, A. C., Cheryl A. Fiske, Stephanie D. Forseth, Alisha C. Hosein, Marianne R. Myers, and Janine E. Stang. (2013). Working with transgender clients: Learning from physicians and nurses to improve occupational therapy practice. Canadian Journal of Occupational Therapy, 80(2), doi: / Carolyn M. Baum, M. L. (1997). Occupational Therapy Practice: Focusing on Occupational Performance The American Journal of Occupational Therapy 51, doi: /ajot CSDE.). Work-Environment Questionnaire Retrieved 26 May, 2015, from GLMA. (2001). Healthy People 2010 Companion Document for Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender (LGBT) Health. San Francisco. Göregenli, M. (2011). LGBT Bireylerin Gündelik Yaşamda Karşılaştıkları Ayrımcılık. Helena L. Alden, K. F. P. (2004). Gender Role Ideology, Homophobia and Hate Crime: Linking Attitudes to Macro-Level Anti-Gay and Lesbian Hate Crimes. DEVIANT BEHAVIOR, 26(4). doi: / Herek, G. M. (2004). Beyond “Homophobia”: Thinking About Sexual Prejudice and Stigma in the Twenty-First Century Journal of NSRC, 1. Ian Smith, L. G. O., Grace McCarthy. (2012). Homophobia to heterosexism: constructs in need of re-visitation. Gay and Lesbian issues and Psychology Review. IGLHRC, K., LGBTI News Turkey. (2014). Türkiye'de LGBT Yurttaşlarına Yönelik İnsan Hakları İhlali. Ankara: Ayrıntı Basımevi. IOM. (2011). The Health of Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender People: Building a Foundation for Better Understanding. Washington: The National Academies Press. Jones, M. K. (2006). Survey of occupational therapy students' attitudes towards sexual issues in clinical practice. Occupational Therapy International, 12(2), KaosGL. (2011). Ayrımcılıkla Mücadele ve Eşitlik Kurumu Yasa Tasarı'nda LGBT Bireyler. Ankara: Ayrıntı Basımevi. Şekil 1: Zaman içindeki üç farklı noktada aktivite performansındaki varsayımsal değişiklikleri tanımlayan kişi-çevre-aktivite modeli tasviri (Law et al, 1996). Sorumlu Yazar: Özge Buket Cesim. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ergoterapi Bölümü