Kimyon Ciminum cyminum.

... konulu sunumlar: "Kimyon Ciminum cyminum."— Sunum transkripti:

1 Kimyon Ciminum cyminum

2

3 Taksonomisi Familya: Apiaceae (Umbelliferae-Şemsiyeçiçekliler)
Cins: Cuminum Tür: Cuminum cyminum L.(2n=14)

4

5 Dünyada kimyon olarak kullanılan bitkiler
Cuminum cyminum L. Carum carvi L. (Karaman kimyonu) ( 5 tür) Bunium persicum (Boiss) B. Fedtsch. Bunium bulbocastanum L. Laser trilobum (L.) Borkh. Cuminum setifolium (Boiss) Koso-Pol.

6

7 Kullanım alanları Baharat bitkisi Uçucu yağ bitkisi
Gıda maddelerine katkı maddesi (peynir …) Eczacılık Parfümeri (Koku verici olarak) Halk hekimliği (İdrar söktürücü …)

8

9

10 Kimyon tohumunun kimyasal yapısı
Kimyon tohumlarında; % Uçucu yağ %10-23 Sabit yağ %15-25 Protein bulunur.

11 Baharat kullanımı 100 g baharat kimyonu (Öğütülmüş); 8.1 g Su
17.8 g Protein 18.3 g Sabit yağ 44.2 g Karbonhidrat 7.6 g Kül 931 mg Ca 366 mg Mg 1788 mg K 499 mg P 168 mg Na

12

13 Kimyon ekim alanı, üretim miktarı ve verim değerleri
Sıra Yıl Ekim alanı (da) Üretim (ton) Verim (kg/da) 1 2007 9.159 50 2 2008 8.879 48 3 2009 14.533 76 4 2010 12.587 74 5 2011 13.193 66 Tuik, 2012

14

15 Türkiye’de Kimyon Ticareti
Ülkemiz dünyaya en fazla kimyon pazarlayan ülkelerden birisidir. Diğer önemli ihracatçı ülkeler ise Suriye, İran ve Çin’dir. Kimyon, öğütülmüş ve öğütülmemiş bütün tohum olarak pazarlanabilmektedir. Ankara’da 2010 yılında perakende fiyatları tohum için tl/kg, baharat olarak tl/kg arasında değişmiştir.

16

17 Kimyonun bitkisel özellikleri
Kimyon (Cuminum cyminum L.), Umbelliferae (Apiaceae) familyasına ait olan tek yıllık bir türdür. Kimyonun boyu kuru koşullarda bitki boyu cm iken normal koşullarda cm olabilmektedir. Kimyon bitkisi çok narin, gövde ince ve hafif köşeli yapıda ve üzeri tüysüzdür. Yukarıdan itibaren dallanmaktadır. Dal sayısı tohum verimini doğrudan etkilediğinden, dallanma istenen bir özelliktir.

18

19 Kimyonun bitkisel özellikleri
Kimyon yaprakları ince, parçalı yapıda, bitkinin alt kısımlarında saplı, üst kısımlarında ise saplar belirsizdir. Kimyon çiçek yapısı şemsiye şeklinde olup, bir şemsiyede 3-5 adet şemsiyecik bulunmaktadır. Çiçekler beşli yapıda olup, her bir çiçek dumura uğramış 5 çanak yaprak, 5 taç yaprak, 5 anter ve bir adet iki parçalı stigma yer alır. Taç yapraklar küçük, açık pembe veya açık eflatun renktedir. Bitki kazık köklere sahip ve bu kökler cm kadar derinlere insede köklerin önemli kısmı ilk 20 cm’lik aralıkta bulunur.

20

21 Kimyonun bitkisel özellikleri
Kimyon tohumları ince, uzun, iğ şeklinde ve üzeri hafif tüylüdür. Kimyon meyvesine tohumda denilmektedir. Meyve denilen yapı şizokarp yapıda olup iki tane merikarptan oluşmaktadır. Her bir merikarp embriyoya sahip olduğundan çimlenerek yeni bitki oluşturabilmektedir. Kimyon 1000 tohum ağırlığı 2,5-5 g arasında değişmektedir. Tohum uzunluğu 4-5 mm ve eni ise 2-3 mm kadardır.

22

23 Kimyon tarımı İklim ve toprak istekleri
Kimyon uzun gün bitkisi olup, kurağa ve soğuğa oldukça dayanabilmektedir (Kar örtüsü altında -18 °C) . Tohum çimlenebilmesi için 8-10 °C , uygun gelişebilmesi için °C sıcaklı gereklidir. Yıllık yağışın mm olduğu bölgelerde ve yağışın yarısının kimyonun gelişme döneminde alan yerlerde sulamadan yetiştirilebilir. Yazlık ve kışlık ekilebilir. Yalnız kışa rozet halinde girmesi gerekir. Toprak pH’ı 5-8 arasında olan yerler ve nötr karakterli topraklarda iyi yetişir.

24

25 Tarla hazırlığı Kimyon tohumları küçük ve çimlenme gücü zayıf olduğundan, tarla hazırlığına dikkat edilmelidir. Kimyonun kök sistemi derinlere inmediğinden derin toprak işlemeye gerek yoktur. Sıcak iklim bölgelerinde sonbaharda soğuk bölgelerde ise ilkbaharda ekim yapılmalıdır.

26 Tohumluk Ülkemizde tescil edilmiş ‘Türkmen 09’ ve ‘Egebir 09’ çeşit vardır. Kimyon tohumları çimlenme gücü çabuk kaybettiğinden iki yıldan daha yaşlı tohumlar tohumluk olarak kullanılmamalıdır. Tohumluğun çimlenme gücü %75-80’den az olmamalıdır.

27 Ekim zamanı ve şekli Ülkemizde hem yazlık hem de kışlık ekimi yapılabilir. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde sonbaharda, İç bölgelerimizde de sonbaharda ekimi yapılmalıdır. Kışlık ekim -15 °C’nin altına düşmeyen yerlerde kasım ayı ortasına kadar, Yazlık ekimde ise bölgeye mart veya nisanda ekilebilir. Kimyon sıra arası 20 cm mesafeye ekilir. Yalnız kuru tarım koşullarında cm kadar çıkartılabilir. Ekim derinliği 2-3 cm’dir.

28 SONBAHAR EKİMİ TOPRAK HAZIRLIĞI İLKBAHAR EKİMİ TOPRAK HAZIRLIĞI

29 Buğday, Ayçiçeği, Şekerpancarı, Baklagiller ve Kolza
Münavebe İç Anadolu ve Geçit bölgelerinde; Buğday, Ayçiçeği, Şekerpancarı, Baklagiller ve Kolza Güney bölgelerimizde ise; Pamuk, Mısır, Buğday

30 Bakım Yabancı otlarla mücadele Sulama Gübreleme

31 Hasat, harman ve depolama
Kimyon tohumları geç hasatta dökülme gösterir ve tohumlar esmerleşir kalite düşer. Hasat ağırlıklı olarak elle yapılır. Yalnız makinalı hasatta yapılmaktadır. Hasatın sabah erken saatlerde yapılması tohum dökülmesi önler. Uzun süreli depolamada %8-10 nem geçmemesi, depo nispi neminin %50 az olması ve tohumların ışık görmemesi gerekir.

32 ANASON İngilizce: anise Almanca: anis Fransızca: anis
Takım: Apiales Familya: Apiaceae-Umbelliferae (maydanozgiller- şemsiyeçiçekliler) Cins: Pimpinella Tür: P.anisum L. İngilizce: anise Almanca: anis Fransızca: anis Ülkemizde Pimpinella cinsine dahil 23 tür vardır.

33

34

35