ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ VE KULLANILAN TEKNİKLER

... konulu sunumlar: "ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ VE KULLANILAN TEKNİKLER"— Sunum transkripti:

1 ÖRNEK OLAY YÖNTEMİ VE KULLANILAN TEKNİKLER
Örnek olay yöntemi çok esnek bir öğretim yaklaşımıdır. Bütün bir kursun eğitim programlarının temelini oluşturabileceği gibi tek bir ders için de kullanılabilir. Bu yöntem çok yönlülük göstermesine karşın, bazı durumlarda sınırlı da kalabilir.

2 Örnek olay yöntemi, yeterli olgunluğa ulaşmamış öğrencilere ve kalabalık sınıflarda uygulanamaz. Ayrıca tek bir çözüm gerektiren ve bu çözümün tek doğru olduğu durumlar için de bu yöntem uygun değildir. Bilgi düzeyini aşmış öğrenciler için örnek olay yöntemi kavrama ve daha yukarı basamaktaki hedef davranışlar için en uygun yöntem olabilir. TEKNİKLERİ,

3 ÇALIŞTAY(WORKSHOP) Bu tekniğin kullanılması için hedef davranışların en az uygulama düzeyinde ve öğrenci sayısının çok az olması gereklidir. Bu teknik uygulanırken, grup bir yönetici seçmeli ya da bu görevi öğretmen üstlenmeli, çalışma planlanmalı; sonra sorun ya da konu grup üyelerine sunulmalıdır.

4

5 Grup üyeleri problemin çözümünü birlikte görüşüp fikir alışverişinde bulunarak belirlemelidirler. Daha sonra çözüm özetlenip her bireye sunulmalıdır. Grup birlikte belirlediği çözümü gerçek durumlarda kullanmalıdır.

6 BEYİN FIRTINASI Bu tekniğin kullanılabilmesi için hedef davranışların en az uygulama düzeyinde olması, sorunun birden fazla çözüm yolunun bulunması gereklidir. Beyin fırtınası tekniğiyle ders işlenirken önce bir ya da iki sekreter ve tartışmayı yönetecek bir başkan seçilmelidir. Bu işler yapıldıktan sonra sorun sınıfa sunulmalı ve belli bir süre içinde herkesten çözüm önerileri istenmelidir.

7 BEYİN FIRTINASI Bu öneriler, üzerinde tartışılmadan sekreterler tarafından yazılmalıdır. Bu basamakta alabildiğince çok öğrenciden yeni, özgün (orijinal) ve değişik çözüm önerileri (denenceler) alınmalıdır. Öneriler bittikten sonra sınıfça her bir çözüm üzerinde tartışılıdır. Gerekiyorsa, öneriler gruplandırılmalı, eksikler yine öğrencilerce tamamlanmalı ve probleme değişik çözüm yolları bulunmalıdır.

8 BEYİN FIRTINASI

9 Türleri; a. Benzerinden yararlanma: Doğa ve toplumdaki olay ve olgulardan yararlanarak karşılaşılan sorunu çözme. Sözgelişi ekonomi dersinde üretim-tüketimle ilgili karşılaşılan bir sorunun çözümünde doğa ve toplumdaki örneklerden yararlanılabilir.

10 b. Düşünce ilişkisi kurma: Bir soruna çözüm aranırken kişilerce söylenen sözcük ve düşüncelerle sorun arasında ilişki kurmaktır. Sözgelişi turizmle ilgili sorunları çözerken söylenen bir sözcükten hareketle yeni bir çözüm ortaya konulabilir.

11 c. Zarardan yarar üretme: Zarar edilen bir üründen, işten yarar sağlama işidir. Sözgelişi; bir fabrika ürettiği maldan zarar edecek. Bu zarardan kurtulup yarar sağlamak için işlerliği olan yeni bir yol önerilebilir.

12 KPSS--soru Öğretmen; Hepinizin bildiği gibi yaşadığımız kentin trafik ile ilgili problemleri var. Hiçbirimiz kendimizi güvende hissetmiyoruz. İlgililere iletilmek üzere bu konuyla ilgili görüşlerinizi almak istiyorum. Aklınıza gelen her şeyi söyleyebilirsiniz. Ayşe de sizin çözüm önerilerinizi not edecek. Değerlendirmeyi en son yapacağız Öğretmenin bu uygulamada kullanmış olduğu öğretim yaklaşımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Beyin fırtınası B) Akvaryum C) Fikir taraması D) Seminer E) Görüş geliştirme

13 PROBLEM ÇÖZME Aşamaları, 1. Problemin farkına varma ve onu sınırlama
2. Çözüm ile ilgili kaynakları tarama, bilgi toplama 3. Problemin çözümü için denenceler kurma 4. Uygun araçları hazırlama ve verileri toplama, organize etme 5. Denenceleri test etme 6. Çözüme ulaşma.

14 KARAR VERME Aşamaları, a) Problemin farkına varma,
b) Problemi tanımlama, c) Seçenekleri belirleme, d) Seçeneklerin her birini değerlendirme, e) Bir planı uygulama.

15

16 ARAŞTIRMA-İNCELEME STR
ARAŞTIRMA-İNCELEME STR. GÖSTERİP YAPTIRMA YÖNTEMİ VE KULLANILAN TEKNİKLER Uygulama daha üst düzeydeki hedef davranışların kazandırılmasında, duyuşsal alanın değer verme, örgütleme, kişilik haline getirme, devinişsel alanın tüm basamakları için gösterip-yaptırma yöntemi etkili bir biçimde kullanılabilir. Bir beceriyi kazanmanın en etkili yolu, onun uygulamasını yapmaktır.

17

18 Gösterip-yaptırma, bir teknik ya da bir işlemin uygulanmasını, araç-gereçlerin çalıştırılmasını, önce gösterip açıklayarak, sonra da öğrenciye alıştırma ve uygulama yaptırarak kazandırmanın amaçlandığı ortamlarda kullanılan bir öğretme-öğrenme yöntemidir. Bu yöntemde, fiziksel ya da zihinsel beceriler, önce usta ya da öğretmence gösterilir.

19 Gerekli açıklamalar yapılır; daha sonra öğrencilerin aynı becerileri tekrarlaması ve uygulaması istenir. Yanlışlar anında düzeltilir; çünkü yanlış kazanılmış becerinin sonradan düzeltilmesi çok zor ve zaman alıcıdır. BÜTÜN –PARÇA—YENİDEN BÜTÜN

20 GÖSTERME Bu teknikte, fiziksel ve zihinsel beceriler kazandırılırken öğretmen, uzman, usta, antrenör, sanatçı, zanaatçı v.b. hedef davranışları, iş ve işlem basamaklarına göre aşamalı ve gerekli araç-gereç, nesne, olgu, maket, model, prototip, örnek üzerinde göstermeli; uygun yer ve zamanda açıklamalar yapmalıdır. İş ve işlem basamakları aşamalı olarak tahtaya yazılmalı öğrencilerce not edilmelidir. Gerekiyorsa, gösteri ve açıklamalar yeteri sayıda yinelenmelidir.

21

22 YAPTIRMA Gösterme tekniğinde sunulan beceriler, bu teknikte öğrencilerin her birine uygun bir ortamda ve yeterli bir zamanda yaptırılmalıdır. Öğretmen, usta, uzman, antrenör, sanatçı, zanaatçı vb. herbir öğrenciyi denetim altında tutmalı; yanlışları anında düzeltmeli; gerekli yardımı yapmalı ve doğru davranışı hemen göstermelidir ve öğrenciye yineletmelidir. Uygulamalar gerçek yaşamda yapılmalıdır. Eğer gerçek yaşam ve durumlar yoksa, modeller, maketler, prototipler, örnekler vb. kullanılmalıdır.

23

24 GÖSTERME- YAPTIRMA Bu teknikte hedef davranışlar ya devinişsel alanda, ya da bilişsel alanın en az uygulama düzeyinde olmalıdır. Gösterip yaptırma tekniğinde önce yapılacak iş, öğretilecek davranış, çözülecek sorun sınıfa sunulmalıdır. Sonra işin, davranışın, sorunun iş ve işlem basamakları sırasıyla ve aşamalı olarak tahtaya yazılmalıdır ve bunlar ders süresince silinmemelidir.

25 Öğrenciler bu sırayı defterlerine yazmalı; her basamakta işin nasıl yapıldığı gösterilip açıklanmalı; anlaşılmayan yer varsa, tekrar yapılıp gösterilmelidir. Her bir öğrenci çizimi, işi, davranışı yaparken öğretmen yanlışları anında düzeltmeli; eksikleri tamamlamalıdır. Yapılan doğru davranışlar, çizimler ve işler sınıfa sunulmalı, öğrenciden bunu nasıl yaptığını açıklaması istenmelidir.

26 KPSS-soru Öğretmen, ilköğretim 4. sınıf sosyal bilgiler dersinde “Yeryüzü Şekilleri” konusunda, öğrencilerin öğretim sürecine etkin olarak katılabilmelerini ve gerçeğe ya kın ürünler ortaya çıkarmalarını sağlamak için kabartma harita yaptırmayı planlamaktadır. Öğretmenin, belirlediği bu kazanımları gerçekleştirebilmesi için hangi yöntem, teknik ya da stratejiyi kullanması yerinde olur? A) Mikroöğretim B) Deneysel çalışma C) Yapılandırılmış grid D) Yaratıcı drama E) Gösterip yaptırma

27 DRAMATİZASYON(CANLANDIRMA)
Doğaçlama, rol oynama ve tiyatro etkinliklerinden faydalanılarak öğrencilerin bir yaşantıyı, bir olayı, bir fikri veya soyut bir kavramı oyunsu süreçlerle sınıf önünde canlandırılmasıdır. Yaparak-yaşayarak öğrenmeyi sağlayan, öğrencilerin üretkenliğini ve yaratıcılığını geliştiren ve öğrencileri aktif kılan bir tekniktir.

28

29 Empati ve sosyal beceriyi geliştirir
Beden dilini kullanma becerisi artar Yaratıcılık ve hayel gücünü geliştirir Çekingen ve içe dönük öğrencilerin sosyal gelişmeleri için yararlıdır

30 Formal drama: Yetişkin öğrencilere dönük, planlı ve bir senaryoya dayalı provası yapılmış oyunlardır. Öğrenciler yazılı bir metne bağlı kalarak birtakım durum ve olayları canlandırırlar. Kostüm ve dekor kullanılabilir. Yaratıcı drama: Önceden yazılı bir metin olmadan öğrencilerin kendi buluşları ve özgün düşünce ve bilgilerine dayanarak oluşturdukları doğaçlama canlandırmalardır. Bireye kendisi olma durumunu en çok yansıtan eğitim ortamlarını sunar.

31 ROL OYNAMA Rol yapmada birey duygularından ve gerçek rolünden sıyrılıp kendini bir başkasının yerine koyar ya da belli bir durumda ne yapacağını neler hissedeceğini hareketlerle gösterir. Rol yapma sırasında öğrenciler duygularını tanırlar ve düşüncelerinin bilincine varırlar. Öğretmenin sınıf içindeki geleneksel egemenliği azalır. Öğrencilerin empati yeteneği gelişir. Rol oynama tekniği de belli bir senaryoya dayanabilir.

32 ROL OYNAMA

33 KPSS 2012 Bir sınıf öğretmeni, Güneş Sistemi'ni işleyeceği derste önceden görevlendirdiği altı öğrenciyi, üzerlerinde gezegen isimleri yazılı kâğıtlarla tahtanın önüne çıkarır. Önündeki kâğıtta Güneş yazan öğrenci “Ben Güneş’im, Güneş Sistemi'nin merkezinde yer alırım.” diyerek etkinliği başlatır. Sonra, sırasıyla diğer gezegenler kendilerini ayrıntılı tanıtarak Güneş etrafındaki yerlerini alırlar ve etkinlik bu şekilde devam eder. Öğretmen bu derste aşağıdaki öğretim yöntem veya tekniklerinden hangisini kullanmıştır?

34 ALTI ŞAPKA Edvard De Bono tarafından geliştirilen bir tekniktir. Üst düzey düşünme becerilerini kazandırmak için işe koyulabilir. Çok yönlü, eleştirisel, ve yaratıcı düşünme temele alınabilir.Bundan dolayı tek çözümü olan olgularda bu teknik kullanılmamalıdır. Öğrenci merkezlidir. Bu teknik kullanılırken sınıf altı gruba ayrılır.

35

36 1. Grup: Beyaz Şapka Bu grup konuyla ilgili araştırma yapacak ve somut bilimsel verileri sınıfa getirip sunacak. Beyaz renk tarafsızlığın simgesidir. Bu grup verileri olabildiğince yansız toplamalıdır.bu yüzden bu gruba bilim adamı grubu da denir. 2. Grup: Kırmızı Şapka Olaya duygusal açıdan bakanların oluşturduğu gruptur.Kırmızı renk kalbin simgesidir.Duydu adamıdırlar.Şiir, şarkı,resim ve drama hazırlayıp sınıfa sunarlar.

37 3. Grup: Siyah Şapka Olguya karamsar olarak bakanların oluşturduğu gruptur. Siyah renk karamsarlığın simgesidir. Olayın psikolojik, toplumsal,biyolojik yapısını doğal yaşamı olumsuz yönde nasıl etkilediğini araştırıp sınıfa sunmalıdırlar. 4. Grup: Sarı Şapka Olaya iyimser yönden bakanların oluşturduğu gruptur. Sarı renk iyimserliğin simgesidir.

38 5. Grup: Yeşil Şapka Olaya, diğer şapkalardan farklı bakan ve yeni, yaratıcı çözümler öneren gruptur. Yeşil renk tohumun filizlenmesinin, yeniliklerin simgesidir. Bu grup, soruna yukarıdaki dört grubun dışında bakar.Yeni, özgün çözümler üretebilmelidirler. Yeşil olmasının nedeni bundan kaynaklanmaktardır; çünkü sürgün veren yeşil tohum özelliğini taşımaktadırlar.

39 6. Grup: Mavi Şapka Bu grup olaya tüm yönleriyle bakmalıdır. Mavi gökyüzünün simgesidir. Burada çok yönlü düşünme önemlidir. Diğer grupların söylediklerini sentezleyerek bir karara varır.

40 ALTI AYAKKABI UYGULAMASI
Uygulamaların paylaşımında kullanılan bir tekniktir. Günlük yaşamda karşılaşılan durumlar genelde en az iki uygulamayı gerektirir. Bu durumda yapılması gereken ayağa iki uygulama ayakkabısı takıp uygulamaları belirleyebilmektir.

41 ALTI AYAKKABI UYGULAMASI
1. Lacivert ayakkabı 2. Gri spor ayakkabısı 3. Kahverengi yürüyüş ayakkabısı 4.Turuncu lastik çizmeler 5.Pembe ev terliği 6.Mor çizmeler

42

43

44 SOKRAT SEMİNERİ Ders kitaplarında karşılaşılmayan anlaşılması zor seviyenin üzerindeki üst düzey metinlerin grup tarafından tartışılarak metnin içeriğinin anlaşılmasıdır. Bu metinlerin kazanımla ilgili düşünce, görüş ve bir değer içermesi gerekir. Bu teknikte anlam, her katılımcının katkıda bulunduğu yorum ve analiz ile dinleme ve katılım ile ortaya çıkar.

45

46 SOKRAT SEMİNERİ Öğrenciler seçilen metni okuduktan sonra grup yönetici eleştirel sorular sorarak metinle ilgili analiz çalışması yapılır. Bir kişinin sözü bitmeden bir başkası konuşamaz. Metinle ilgili bireysel ve grup değerlendirmeleri yapılır.

47 GEZİ Bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanla ilgili hedef davranışları kazandırmada kullanılan bir tekniktir. 1) Kazandırılacak hedef davranışlar öğrencilerce birlikte saptanmalıdır, 2) Gezi yapılacak kurum belirlenmelidir, 3) Bu kurumdan izin alınmalı, gezinin amacı, yapılacağı zaman, sorulacak sorular kurum yetkilileri ve öğrencilerce birlikte saptanmalıdır,

48 4) Öğrencilerle birlikte gezinin planı hazırlanmalıdır
4) Öğrencilerle birlikte gezinin planı hazırlanmalıdır. Bu planda, gezinin yapılacağı tarih hangi vasıtayla yapılacağı, kimlerle görüşüleceği, gezi masraflarının nasıl karşılanacağı, hangi soruların sorulacağı, kimlerin film, fotoğraf çekileceği, yeme, geri dönme zamanları vb. yer almalıdır. 5) Plan; tüm öğrencilere, okul müdürüne ve gezi yapılacak kuruma önceden sunulmalı ve onlardan olur alınmalıdır 6) Plana göre gezi yapılmalıdır. 7) Gezi sonu, sınıfta yapılan etkinlikler tartışılmalı ve bir sonuca varılmalı; bu sonuçlar okul müdürüne ve gezi yapılan kuruma rapor halinde sunulmalıdır

49 SERGİ Doğal, toplumsal, kültürel ürünlerin; bilgi ve beceri elde etmek için kişilere sunulduğu etkinliklerden biridir. Bu etkinlik doğal, toplumsal, kültürel ürünlerin sunulduğu yere gitmek ya da bu tür ürünleri kişi ve ilgili kuruluşlara gösterip sunmak için düzenlenebilir. Sergiye gitmek, gezinin kurallarına göre yapılmalıdır.

50 ÖYKÜ OLUŞTURMA Öğrencilerin belirlenen bir konu çerçevesinde bir araya gelerek giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini dikkate alarak yaptıkları yazılı çalışmalardır. Yarım bırakılmış bir öykünün tamamlanması biçiminde gerçekleştirilebileceği gibi verilen çeşitli sözcükler, kısa cümleler, resim, fotoğraf karikatür gibi öğelerden de yapılabilir. Öykü oluşturmada 3-5 kişilik küçük gruplar halinde çalışılır. Verilen süre sonunda oluşturulan öyküler okunur.

51 PAZAR YERİ

52 PAZAR YERİ 1. Öğrencilere önce küçük kâğıt parçacıkları dağıtılır
2. Daha sonra öğrencinin bu kâğıtlara bir soruna ilişkin kendi çözümü, deneyimleri, kafasına takılan bir soruyu, görüşü veya bildiklerini yazması istenir. 3. Kâğıtları üstlerine takmaları ve sınıfta birbirlerinin üstündekini okuyarak dolaşmaları istenir.

53 PAZAR YERİ 4. Öğrenciler yazılanlarla ilgili soruları varsa birbirlerine sorarlar ve beğendikleri kart olursa birbirleriyle değiştirirler. 5. En son sınıf tekrar toplanır hangi kâğıt değişikliklerin yapıldığı tespit edilir ve kâğıt değiştirenlerin neden değiştirdiklerini sınıfa açıklamaları istenmesiyle teknik son bulur

54 EĞİTSEL OYUNLAR Bunlar kart oyunları, bilmeceler, bulmacalar, nesi var, nesi yok, kutuplaşma, eşini bul, eşyayı elle tam vb. olabilir. Eğitsel oyunlar seçilip sınıf ortamında kullanılırken aşağıdaki kurallara uyulabilir: 1) Hedef davranışları kazandıracak nitelikte olmalıdır. 2) Öğrencilerin yaşına, cinsiyetine ve genel ahlak ilkelerine uygun olmalıdır. 3) Sınıf ortamında uygulanacak nitelikte olmalıdır.

55

56 4) Öğrencilerce çabuk anlaşılır ve uygulanabilir olmalıdır.
5) Fazla zaman almamalıdır. 6) Öğretici, eğitici yönü baskın olmalı; öğrencinin zevk almasını, eğlenmesini de sağlamalıdır.

57 ARKASI YARIN Bu tür teknikte, olgu, olay, durum, film, oyun vb. kazandırılacak hedef davranışlara, öğrencinin yaşına ve cinsiyetine, genel ahlak ilkelerine göre seçilmelidir. Bunlar hiçbir zaman dakikayı geçmemelidir. İki ya da üç bölüm halinde düzenlenmelidir. Olgu, olay, öykü, film, oyun sınıfa sunulmalı ve en can alıcı yerinden kesilmelidir. Bundan sonra ne olabilir, niçin? Gibi sorular sorulmalı ve çok sayıda öğrenciden yanıtlar gerekçeli olarak alınıp tahtaya yazılmalıdır.

58 ARKASI YARIN Yanıtlar yazıldıktan sonra, ikinci bolüm sunulmalı; verilen yanıtlarla karşılaştırılmalı; öğrencilerin nerede yanıldıkları onlara buldurulmalıdır. Bu tutum öykü, anı, film, oyunun sonuna dek sürdürülmelidir.

59 ARKASI YARIN Bu teknikte oyunun, öykünün, anının, filmin vb. sonu öğrencilere bırakılabilir. Bu durumda "Sonucu siz düşünün ve sınıfa oynayarak sunun " denilmeli ve gerçekleştirilmelidir. En az üç değişik sonucun sınıfa sunulması sağlanmalıdır. Her oyundan sonra, sınıfta tartışma açılmalı ve bir sonuca varılmalıdır.

60 İSTASYON Bu teknikle ders işleyebilmek için öğrencilerin en az uygulama düzeyinde olması gereklidir. Herhangi bir konuda belli (üç,dört, beş) aşamadan geçerek ve etkinlikleri tamamlayıp sürdürerek kişilerin ya da grupların görüş oluşturmasını sağlayan bir öğretme-öğrenme tekniğidir. Sınıf üç, dört, beş ayrı gruba ayrılabilir. Kalabalık sınıflarda da bu teknik kullanılabilir. Bunun için aşağıdaki sürece uyulmalıdır:

61 İSTASYON

62 Üzerinde çalışılacak konuyu saptayın.
Sınıfı aşağıda olduğu gibi üç (dört, beş) istasyona bolün. A) Örnek olayı neden ve sonuç değişkenlerine göre yazma B) Slogan yazma C) Afiş hazırlama D) Şiir yazma

63 Her istasyona gidecek kişileri(l. grup, 2. grup, 3. grup, 4. grup vb
Her istasyona gidecek kişileri(l. grup, 2. grup, 3. grup, 4. grup vb.) random yoluyla belirleyin. Hiçbir öğrencinin dışarıda kalmamasını sağlayın. Etkinliği yönetecek birini saptayın. Bu öğretmen olabilir. Her istasyonda gözlem yapacak birer kişiyi, dört istasyon için dört kişiyi belirleyin. Bunların istasyon şefi olduklarını ve gruplara kılavuzluk edeceklerini ve ürünleri toplayıp getireceklerini söyleyin.

64 Grupları istasyonlara gönderin
Grupları istasyonlara gönderin. Her grubun bulunduğu istasyonda 5-6 dakika çalışacağını söyleyin, Sürenin sonunda grupların yerlerini değiştirin. Her grubun bir önceki grubun bıraktığı yerden işe devam etmesini sağlayın. Bir önceki grubun yaptıklarını yok saymasına izin vermeyin. Buna dikkat edilmeli ve vurgulamalıdır.

65 8. Beş-altı dakika sonra tekrar grupları yer değiştirin
8. Beş-altı dakika sonra tekrar grupları yer değiştirin. Bu işi her grubun her istasyondaki işleri yapıncaya dek sürdürün. Yani her grubun her istasyonda bir kez çalışmasını sağlayın. Yaptıklarını istasyona bırakmalarını söyleyin. 9. Her istasyon şefinin yapılanları başkana (öğretmene) getirmesi, örnek olgunun, sloganların, afişlerin, şiirin okunması. Duvarlara asılması. Sınıfa pekiştireç verilmesi.

66 KART GÖSTERME Öğrencilere öğrendiklerini gözden geçirme, değerlendirme yapma, karar verme vb. gibi fırsatlar sunar. Önce öğrencilere çeşitli renklerde 3-5 adet küçük kart ya da kağıt parçasından oluşmuş desteler dağıtılır. Her renge bir anlam verilir. Örneğin, yeşil, tümüyle katılıyorum; mavi, katılıyorum; beyaz, kararsızım; san katılmıyorum gibi. Sonra öğretmen işlenen konuyla ilgili bazı tümceler okur. Bu tümceleri dinleyen öğrenciler önce hangi kartı seçeceklerini düşünürler, sonra seçtikleri kartı sıranın üzerine koyarlar. Daha sonra, her öğrenci neden o kartı seçtiğini, yani neden öyle düşündüğünü açıklar.

67

68 PROJE Proje tekniği, bir sorununun çözümünü kurgulama, planlama, uygulama ve sonucu gözleyip sunma olarak tanımlanabilir. İki tür proje tekniği vardır. Ama ağırlık yaratıcı projeye, öncelik ise klasik projeye verilmelidir. Öğrenciler önce klasik proje tekniği ile bilimsel çalışmayı öğrenmeli daha sonra yaratıcı proje tekniği ile yeni ve özgün düşünceler oluşturabilmelidir.

69

70 Yaratıcı proje tekniğinde, öğrenci ya da öğrenci grubu üniteyle, dersle ilgili bir sorunu (problemi) belirler. Sonra onun çözümü için yaratıcı düşünceler, hayaller kurar. Bu kurgulardan, hayallerden birini adım adım planlar, bu planı uygular. Sonucu gözler ve rapor halinde sunar.

71 Klasik proje tekniği ise, önce sorun belirlenir
Klasik proje tekniği ise, önce sorun belirlenir. Sonra onun çözümü için öneriler getirilir; fakat bu öneriler yaratıcı olmayabilir. Bilinen çözümler olabilir. Bunların uygulamasına gidilebilir.

72 KUBAŞARAK (İŞBİRLİKLİ) ÖĞRENME(COOPERATIVE LEARNING)
J. Dewey, Vygotsky ve Slavin tarafından geliştirilmiştir. Bu tür öğrenmede, bilimsel yaklaşım ve demokratik tutum baskındır. Öğretmen bu tür öğrenme yaklaşımında önce öğrencileri iki ile altı kişilik gruplara ayırmalı; bu ayrımda gruplar da her düzeyde öğrencilerin görev alması sağlanmalıdır. Ayrıca gruplama yaparken üzerinde çalışılacak sorun ya da konuya ilgi duyanlar bir araya getirilmelidir.

73 KUBAŞARAK (İŞBİRLİKLİ) ÖĞRENME(COOPERATIVE LEARNING)
Öğrenciler arasında rekabet ve yarışma yoktur, gruplar arasında vardır. Öğretmen rehberdir, gruplar arasında işbirliğine ve ilişkileri düzenlemeye rehberlik eder Paylaşılmış bir liderlik söz konusudur Öğrencilere sosyal beceriler kazandırılmaya çalışılmalıdır (iletişim, liderlik, çatışma çözme vb) Üyeler birbirlerinin sorumluluğunu taşır Üst düzey düşünme süreçlerine yaratıcı, eleştirel, yansıtıcı önem verilir.

74

75 KUBAŞARAK (İŞBİRLİKLİ) ÖĞRENME(COOPERATIVE LEARNING)
Ayrılıp Birleşme tekniği: Her takıma grup üyesi kadar konular dağıtılır. Ardından uzman kümeleri oluşturularak her üye kendi konusuna çalışır. Bireysel konularına çalışan öğrenciler daha sonra kendi kümelerine dönerek arkadaşlarına çalıştıkları konuyu anlatarak kazandırmaya çalışırlar. Sonrasında bütün gruplar tüm konulardan sınav olurlar. Bireysel olarak puanlanıp grup notu vrilir. İkinci bir uygulamasında ise öğrenciler başlangıçta tüm konuları çalışıp daha sonra uzman kümelerine giderler.

76 ÇOKLU ZEKA KURAMI Howard Gardner tarafından geliştiren bu kurama göre zeka, tek boyutlu değil, tersine çok boyutludur. Bu boyuttan sekiz başlık altında toplamıştır. Bu zeka türleri arasında kopukluk yok, sıkı bir ilişki ve bağ vardır. Yani beyin bir bütün halinde çalışır.

77

78 l. Dilsel Zeka: Sözcükleri ve dili kullanma yeteneğidir
l. Dilsel Zeka: Sözcükleri ve dili kullanma yeteneğidir. Şiir, makale, masal, öykü vb. yazma, görüşme yapma, sözcüklerin anlamlarını öğrenme, onları uygun kullanma, etkili ve düzgün konuşma, sözlük kullanma, sözlük oluşturma, bulmaca çözme, bulmaca hazırlama vb. etkinlikleri kapsar. Bir tartışmayı yönetme, tartışmaya katılma, sunu yapma gibi etkinlikler de bu zekanın kapsamı içindedir.

79 2. Mantık - Matematiksel Zeka: Mantığı kullanma yeteneğidir
2. Mantık - Matematiksel Zeka: Mantığı kullanma yeteneğidir. Akıl yürütmeleri, nedenleri bulma, matematiksel ve mantıksal ilişkileri saptama, soyut problemleri çözme vb. etkinlikleri kapsar. Beyin fırtınasında düşünme üretme, matris, çizelge hazırlama, şema, plan hazırlama, karşılaştırma yapma, matematik ve mantıkla ilgili bilmece ve bulmacalar hazırlama, şifre tasarlama vb. bu tür zekanın özelliklerindendir.

80 3. Bedensel Zeka: Vücudu, elleri, kolları, mimikleri uyum içinde kullanma yeteneği olarak kabul edilir. Sanatçıları, sporcular, mankenler bu tür zekayı yoğun olarak kullanırlar. Kesip yapıştırma, drama yapma, pandomim yapma, gezi yapma, dans etme, maç yapma, podyumda yürüme, defile düzenleme vb. bu tür zekanın kapsamı içindedir.

81 4. Müzikal Zeka: Beste yapma, bir enstrümanı çalma, şarkı söyleme yeteneğidir. Duygularını müzikle ifade etme, tekerleme söyleme, ritim tutma, şarkı, türkü söyleme, besteleme, müzik aleti çalma, bir müzik aleti yapma vb. etkinlikler bu tür zekanın kapsamı içindedir. Bu tür zeka da her insanda vardır.

82 5. Görsel - Uzamsal Zeka: Renkler, resimler, şekiller, desenler, dokular ve imajlardan oluşur. Belki de ilk gelişen zeka türüdür. Beynin ilk kullandığı dildir. Resim yapma, karikatür çizme, yap-boz hazırlama, yazıların altını çizme, slayt hazırlama, fotoğraf albümü hazırlama, afiş hazırlama vb. bu tür zekanın kapsamı içindedir.

83 6. Doğacı Zeka: Doğal çevreyi tanıma ve anlama ile ilgilidir
6. Doğacı Zeka: Doğal çevreyi tanıma ve anlama ile ilgilidir. Doğal varlıkları fark etme, onları sınıflama ve taksonomi oluşturma bu tür zekanın kanıtlarıdır. Taş, toprak, bitki, maden, cevher biriktirme, çevreyi koruma, doğada gezme, doğal gezi düzenleme, varlıkları tanıma, bitki yetiştirme vb. bu tür zekanın kapsamı içindedir.

84 7.Toplumsal Zeka: Diğer bireylerle, toplumla sağlıklı ve tutarlı ilişkiler kurmadır. Politikacılar, öğretmenler, liderler, psikologlar ve din adamları bu tür zekayı çok sık kullanırlar. Tartışma, görüşme yapma, grup çalışmasına katılma, öğretme, gösteri düzenleme, toplantı düzenleme vb. etkinlikler bu tür zeka nın kapsamı içindedir.

85 8. Özedönük Zeka: Kişinin kendini tanıması ve sorumluluk almasıdır
8. Özedönük Zeka: Kişinin kendini tanıması ve sorumluluk almasıdır. Kendini değerlendirme, neyi yapacağını, yapamayacağını bilme, sınırlarını tanıma, özgüvenini geliştirme bu tür zekanın kapsamı içindedir. Günlük tutma, kendi davranışlarını eleştirme,kendi öğrenme yolunu bulma, kullanma, kendi hedefini belirleme, onu gerçekleştirmek için çaba harcama, kişisel neden-sonuç, etki-tepki şeması düzenleme vb. olanlar bu tür zekaya örnek olarak verilebilir.

86 BASAMAKLI ÖĞRETİM Nunley (2003) tarafından oluşturulmuştur. Bir bakıma Bloom taksonomisine göre öğretimin düzenlenip uygulanması şeklinde düşünülebilir. Öğrencinin bilgiyi edinmesi, o bilgiyi kavraması, onu sorunların çözümünde kullanması, analiz etmesi ve oradan yeni bilgi üretmesi olarak ele alınabilir. Öğretmen dersi anlatan değil, öğrencileri araştırmaya sevk eden, yol gösteren, rehberlik eden bir görev üstlenmiştir. Basamaklı öğretim beş basamaktan oluşabilir:

87

88 1. Basamak: Ünite C, B, A basamaklanana ayrılır
1. Basamak: Ünite C, B, A basamaklanana ayrılır. Öğrencilere o derste, ya da ünitede kazanacakları hedef davranışlar ve görevler sunulur. Bunların içinden istediklerini seçebilirler. Seçilen her görevin bir puan ağırlığı vardır. Öğrenci bunu bilerek seçer.

89 2. Basamak: C basamağı bilgiyi edinme ve anlama basamağıdır
2. Basamak: C basamağı bilgiyi edinme ve anlama basamağıdır. Burada ne yapacakları ve neleri kazanacakları, görevleri yaptıkları takdirde hangi puanları alacakları belirtilmiştir. Bloom'un bilgi ve kavrama basamaklarını içerir. Bu basamakta öğrencinin ders kitaplarını, gazeteleri okuması, video, bilgisayar programlarını izlemesi, şarkı seçmesi, dinlemesi kasetleri dinlemesi, modelleri incelemesi gibi görevleri vardır. Bu görevleri seçmede de serbesttir.

90 3. Basamak: B basamağı, bilgiyi kullanarak problemi çözme ile ilgilidir. C'de olduğu gibi alacağı puanlar belirlenmiştir. Bu basamak Bloom'un uygulama basamağını kapsar. C'ye göre daha zor ve karmaşıktır. Bu aşama; onun okuduklarını yorumlaması, şarkı yazması, bestelemesi, konuyla ilgili afiş, broşür vb. hazırlaması, laboratuvarda düzeneği kurup deney yapması, farklı kaynakları taraması ve rapor halinde sunması, özetlemesi, ilgili kişilerle görüşme planlayıp yapması gibi etkinlikleri ve görevleri kapsar.

91 4. Basamak: A basamağı ise, edinip kullandığı bilgiyi analiz edip oradan yeni bilgi edinme sürecini kapsar. Burada da alacağı puanlar belirlenmiştir. Bu basamak Bloom'un analiz ve sentez basamaklarını kapsar. Diğerlerine göre daha zor, soyut ve karmaşıktır. Kitapları inceleyip eleştirmesi, onları analiz etmesi, özgün bir makale, rapor, kompozisyon yazması, özgün bir model tasarlaması ve sunması gibi görev ve etkinlikleri bu basamağın kapsamı içindedir.

92 5. Basamak: Öğrenciden şimdiye kadar neleri nasıl elde ettikleri, kazandıkları sözlü olarak istenir. Ayrıca ortaya koydukları ürünler de dikkate alınır ve değerlendirilir. Derinlemesine bir görüşme yapılır. Gerçekten hedef davranışları öğrenip öğrenmedikleri belirlenmeye çalışılır.

93 ÖĞRENME GALERİSİ Bu teknik, öğrencilerin bir konuda neler öğrendiklerini tespit etmek ve değerlendirmek amacıyla kullanılır. Sınıfta genelde 4’er kişilik gruplar oluşturulur ve onlardan konuyla ilgili öğrendiklerini yazıp sınıf panolarına asmaları istenir. Daha sonra bütün gruplar panoya asılan bütün listeleri inceleyerek eksik oldukları yerleri not etmeleri sağlanır. Böylece bir konudaki hedeflerin kaç öğrenci tarafından öğrenilip öğrenilmediği tespit edilir.

94

95 UZAKTAN EĞİTİM Bir öğretim sürecinde öğreten ve öğrenenin aynı ortamda bulunmadan öğrenenin eğitim hizmetinden yararlanabilmesi için iletişim ortamının sağlanmasına yönelik verilen bir eğitimdir. Uzaktan eğitim uygulamaları ile bireyi belirli mekan ve zaman bağlantısından kurtararak bağımsız öğrenme ortamları ile eğitim büyük maliyetler olmadan yaygınlaşabilme imkanına kavuşabilmektedir. Aynı zamanda bu şekilde yaygın ve örgün eğitim ortamları da yaratılabilmekte ve fırsat eşitliğini gerçekleştirmenin önü açılabilmektedir.

96 A) Sorgulamaya dayalı eğitim B) Programlı öğretim
Bir öğretim sürecinde fiziksel olarak ayrı mekanlarda bulunan kişilere zaman zaman etkileşimli ortam sağlamak amaçlanmaktadır. Bunun için ortam, öğretici, öğrenci ve ders içeriğini bir araya getirecek bir sistem planlanır. Eğitimi alacak her bireyin kendi ihtiyacı dikkate alınır ve kişiye özel ders süreleri planlanabilecek modüler bir sistem uygulanır. Bireyler eğitimlerini eş zamanlı ve eş zamanlı olmayan şekillerde alabilirler. Bu örnekte hangi tür eğitim / öğretim uygulamasından söz edilmektedir? (KPSS2011) A) Sorgulamaya dayalı eğitim B) Programlı öğretim C) Uzaktan eğitim D) Buluş yoluyla öğretim E) Projeye dayalı eğitim

97 TUTOR DESTEKLİ EĞİTİM Tutar destekli öğretim, öğrencinin öğrendiği konularda, anlamakta güçlük çektiği kısımlarla ilgili olarak bireysel öğretim desteği görmesidir. Öğrencilerin öğrenme güçlüğü yaşadığı konuları öğrenmelerinde önemli katkılar sağlayan bir bireysel öğretim etkinliğidir. Öğrenciye bireysel olarak yanlışlıklarını ve eksikliklerini gösterecek kişiye tutor denmektedir. Bu anlamda konuyu bilen üst sınıflardan bir öğrencinin alt sınıftaki bir öğrenciye yapacağı yardımda da tutor destekli öğretim söz konusudur.

98

99 MİKRO ÖĞRETİM Deneyim kazandırmak, eleştirel ve yansıtıcı düşünme becerileri geliştirmek, özellikle öğretmen adaylarına hizmet öncesi eğitimde uygulama yapma olanağı sağlamak için kullanılır. Uygulama düzeyindeki kazanımların edindirilmesinde kullanılır. Yansıtıcı düşünme becerisini geliştirir.

100 - Bir mikro ders planlanır / hazırlanır
- Bir mikro ders planlanır / hazırlanır. - Mikro ders gerçekleştirilirken kayda alınır. ( 5-20 dk) - Alınan kayıtlar tüm sınıfın katılımıyla izlenip, incelenir. Böylelikle deşifre edilip dönüt elde edilir. - Dönütler ışığında mikro ders yeniden düzenlenir ve tekrar mikro ders gerçekleşir. - Düzeltme ve iyileştirmelerle birlikte mikro dersin son biçimi kaydedilerek tekrar dönüt alınır.

101 ÖĞRETİM SENARYOSU A- Biçimsel Bölüm Ders: Süre: Kazanımlar: Konu:
Strateji Yöntem ve Teknikler: Araç-gereçler: Kaynaklar: Kavramlar:

102 B- Giriş Bölümü Dikkati Çekme: Güdüleme: Hedeften Haberdar Etme(Gözden Geçirme) Ön Koşul Öğrenmeler: Derse Geçiş:

103 C- Etkinlikler(İşleniş- Geliştirme Bölümü)
1- 2- 3- 4-

104 D-Sonuç bölümü Son özet Tekrar güdüleme Ölçme ve değerlendirme Kapanış

105 Öğretim Senaryosu Dersin Adı: Hayat Bilgisi
Ünitesi ve Konusu: Okul Heyecanım, Bilinçli Tüketim Sınıf Düzeyi: 3. Sınıf Uygulanma Süresi: 40’+ 40’+ 40’ Kazanımları: A Tüketici olarak sahip olduğu hakları bilir ve bilinçli tüketici davranışları sergiler. Öğretim Yöntem ve Teknikleri : Soru-cevap, Grup Çalışması, Tartışma, Çoklu Zekâ Kuramı, Araştırma-İnceleme, Kavram Karikatürleri, Eşleştirme Öğretim Materyalleri : Hazırlanan Etkinlik Sayfaları, Sunumlar, TDK Resimli Sözlük, Yapıştırıcı ve Kartonlar, Sepet, Günlük Gazeteler, Durum Cetveli, Yapışkan Not Kâğıtları Kazandırılmak İstenen Beceriler: İletişim, Eleştirel Düşünme, Kaynakları Etkili Kullanma(Bilinçli Tüketici Olma) Kazandırılmak İstenen Değerler: Öz güven, Hoşgörü, Saygı

106 Giriş Etkinlikleri 1.Dikkat Çekme “Bir markete ya da pazara gittiğiniz de tüm reyonları dolaşır mısınız yoksa sadece alacaklarınızın olduğu reyonlara mı yönelirsiniz?” Öğretmen bu soruyu sorar ve doğru ya da yanlış gibi değerlendirmeler yapmadan öğrencileri dinler. (5 Dakika) 2.Güdüleme Öğrencilere dersin sonunda tüketimle ilgili işlerine yarayacak bilgileri öğreneceklerini, bu konu da çevrelerini de aydınlatabileceklerini söyler. 3.Gözden Geçirme Öğretmen öğrencileri ders süreci hakkında bilgi verir. Bugün derste drama çalışması yapacaklarını, şarkı söyleyeceklerini, mini bir alışveriş yapacaklarını, posterler hazırlayacaklarını anlatır. Bunların grup çalışması ile olacağını öğrencilere hatırlatır.  4.Derse Geçiş Sınıf daha önceden eğitim-öğretim yılı içinde yapılan “Çoklu Zekâ Kuramı Testi”nin sonuçlarına göre 8 gruba ayrılır(5 Dakika). Oluşturulacak grupların özellikleri şunlardır: Sözel-Dilsel Zekâ, Mantıksal-Matematiksel Zekâ, Görsel-Uzamsal Zekâ, Müziksel-Ritmik Zekâ, Bedensel-Kinestetik Zekâ, Sosyal Kişiler Arası Zekâ, Doğa Zekâsı, İçsel-Bireysel Zekâ

107 Süreç Etkinlikleri Etkinlik 1: Sözel-Dilsel Zekâ
Bu etkinlik için öğrenciler ilköğretim için hazırlanmış sözlüklerden yararlanır. Öğrenciler kendi sözlüklerini kullanabilir. Fakat öğretmen TDK İlköğretim Resimli Sözlüğü de gruba kaynak olarak vermesi yararlı olacaktır. Öğretmen daha önceden sepet içine hazırladığı sözcükleri ve boş kartonları gruba verir. Grup sözcüklerin anlamlarını bu kartonlara yazar. Çalışma bitiminde(30 dakika sonu gruplar çalışmalarını sunarken) öğretmen kartonları eşlemelerini ister ve grubun bulduğu örnek cümleler sınıfla paylaşılır. Seçilen sözcükler “Bilinçli Tüketim” konusunun anahtar sözcükleridir.

108 Etkinlik 2: Mantıksal-Matematiksel Zekâ
Bu etkinlikte öğrenciler sınıfın bütçesini en az kullanarak kendilerine verilen ürün katoloğundan alışveriş listesi hazırlar. Çalışmanın sınıfa sunumu sırasında öğretmen öğrencilere bu listeyi neye göre hazırladıklarını, alışveriş sırasında nelere dikkat ettiklerini sormalıdır. Bu etkinliğin amacı piyasada bulunan ürünleri ve fiyatları kontrol etmeleri gerektiği, bütçeyi dengeli kullanabilmeleri gerektiği bilincini vermektir(Çoluk Çocuk Dergisi, 2001, s.42).

109 Etkinlik 3: Görsel-Uzamsal Zekâ
Öğretmen bu gruptan alışveriş yaparken nelere dikkat ettiklerini düşünerek bir poster hazırlamasını ister. Öğrenciler etkinlik sayfasındaki resimleri kullanmalıdırlar. İsterlerse öğretmenin vereceği günlük gazeteden de ilgili haber ve resimleri kullanabilecekleri hatırlatılır. Bu etkinlikteki önemli bir nokta sayfadaki boş kutucuk alana öğrencilerin kendi resimlerini çizmeleri ve bunu posterde kullanmalarıdır. Süre bitiminde sunum sırasında hangi resmi niye kullandıkları ya da kullanmadıkları, ne anlatmak istedikleri sorulmalıdır.

110 Etkinlik 6: Sosyal- Kişiler Arası Zekâ
Bu grup diğer grupların herhangi biriyle 5 soru hazırlayarak röportaj yapacaktır. Öğretmen çalışmanın sunumundan sonra gruba röportajı yaparken ne hissettiklerini, diğer kişilerden ne öğrendiklerini, soruları seçme nedenlerini sormalıdır?

111 Ölçme ve Değerlendirme
(22 Dakika) “Neler Öğrendik?” Sunumu: Bu sunumda doğrudan bilgiyi ölçmeye yönelik sorular vardır. Eşleşme soruları ile sınıfın anahtar sözcükleri kavrayıp kavramadığı kontrol edilir(A Bölümü) Resimleri eleme ile ilgili bölümde öğrencilerin görsel okumaları kontrol edilmek istenmektedir(B Bölümü). C Bölümünde ise “kavram karikatürleri” yoluyla farklı bireylere hitap etmeyi ve kavram yanılgılarını gidermek istedim(Sunum için CD’ye bakınız.)