Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
Yayınlayanaygul kazimova Değiştirilmiş 8 yıl önce
1
M ə ruz ə çi: AzHT İ -nin Yoluxucu x ə st ə likl ə r kafedrasının rezidenti Kazımova Aygül MÖVZU: P İ Ş İ K CIRMA Ğ I X Ə ST Ə L İ Y İ
2
Ümumi m ə lumat Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Etiologiyası Tarixi Epidemiologiyası Ötürülm ə yolları İ nsanlarda x ə st ə lik Heyvanlarda x ə st ə lik Profilaktika v ə n ə zar ə ti
3
Etiologiyası
4
Pişik cırma ğ ı x ə st ə liyi Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Tör ə dicisi-Bartonella henselae Gram negativ çöpvari bakteriyadır Bartonellanın 22 növünd ə n biridir. Uzunlu ğ u 2 mikron, eni 0,5-0,6 mikron Ə vv ə ll ə r Rickettsia kimi t ə snif olunurdu Iki böyük serotip/genotip-i var I tip (Houston I) II tip (BA-TF/Marseille) Bartonella clarridgeiae
5
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
6
Dig ə r Bartonellalar Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Basillyar angiomatoz B. henselae B. quintana X ə st ə liyi yalnız insanlar keçirdir Transmissiv xst ə likdir Bitl ə r vasit ə si il ə yoluxur Qaraciy ə v ə dalaq iş ə qoşulduqda hepatit tör ə dir Anamnezd ə pişikl ə rl ə t ə masda olma diqq ə ti c ə lb edir. İ mmunçatışmazlı ğ ı olan ş ə xsl ə r, xüsus ə n QiÇS x ə st ə l ə ri daha çox bu x ə st ə liy ə m ə ruz qalırlar.....
7
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
10
Dig ə r Bartonellalar Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Karrion x ə st ə liyi (Oroya qızdırması, Peru ziyili) B. Bacilliformis C ə nubi Amerikada endemik x ə st ə likdir Infeksiya m ə nb ə yi-x ə st ə insanlar Keçiricisi- Lutzomyia c.d ə n olan milç ə kl ə r
11
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
13
Dig ə r Bartonellalar Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 insanlarda, itl ə rd ə, çaqqallarda B. vinsonii berkhoffii (endokardit) insanlarda, g ə miricil ə rd ə B. vinsonii arupensis (qızdırma, qapaq çatışmazlı ğ ı) B. Elizabethae (endokardit) B. Washoensis (kardiopatiya) B. Grahamii (üveit)
14
Tarixi m ə lumat
15
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 1950: Klinik sindromlar izah olundu 1889: PCX- ə b ə nz ə r x ə st ə lik tapıldı 1983: Etiologiyası m ə lum oldu Gram m ə nfi çöpş ə killi bakteriya Bakteriya x ə st ə l ə rin limfa düyünl ə rind ə n tapılmışdı (H İ V pozitiv x ə st ə d ə n) 1988: Bakteriyanın kulturası alındı
16
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 1991: PCX basill ə ri Afipia felis adlandırıldı 1992: Rochalimaea henselae izolyasiya edildi Pasient basillyar angiomatozlu x ə st ə idi PCX-d ə A. Felisin rolu t ə kzib olundu 1993: yeni sinifl ə ndirm ə y ə gör ə Rochalimaea v ə Bartonella cinsi birl ə şdirilmiş Rochalimaea henselae yerin ə Bartonella henselae adlandırılmışdır.
17
Epidemiologiyası
18
Rezervuarı – pişikl ə r Yoluxma yolları 1. Birbaşa-pişikl ə rin dişl ə m ə si, cırmaqlaması, yalaması il ə 2. Dolayı-pişikl ə rin bir ə l ə ri vasit ə sil ə Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
21
Co ğ rafi yayılması Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Dünyada B. henselae type I Ş ə rqi ABŞ (müraci ə tl ə r 0.93%) Asiya B. henselae type II Avropa Ə n çox mülayim v ə rütub ə tli iqliml ə rd ə olur Mövsumi variasiya Pik h ə ddi Avqustdan Oktyabra q ə d ə r (North)
22
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
23
Rast g ə lm ə H ə r iki cinsd ə eyni 20 yaşdan aşa ğ ı (10 yaşdan aşa ğ ı olanlarda daha çox) 21 yaş v ə yuxarı 33-43% 41 yaş v ə yuxarı 17% rast g ə linir. Aparılan araşdırmalara gör ə B.hensalae pişikl ə rd ə ə n çox yayılan Bartonella növüdür. Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
24
X ə st ə l ə nm ə v ə ölüm Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Insanlarda x ə st ə l ə nm ə ABŞ-da illik 22,000-d ə n 24,000- ə q ə d ə r x ə st ə l ə nm ə Ümumi ə halinin 3-6% seropozitivdir Baytarlarda daha yüks ə kdir En çox x ə st ə l ə nm ə uşaqlarda olur Ölüm – nadir hallarda
25
X ə st ə l ə nm ə v ə ölüm Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Pişikl ə r arasında yayılma ABŞ-da 14-55% Mülayim v ə rütub ə tli iqliml ə rd ə 40-70% V ə hşi pişikl ə rd ə 30% x ə st ə l ə nm ə V ə hşi pişikl ə rd ə x ə st ə l ə nm ə evcil pişikl ə rd ə n daha yüks ə kdir X ə st ə lik v ə ölüm haqqında heç bir m ə lumat yoxdur.
26
Ötürülm ə yolları
27
Heyvanlar arasında ötürülm ə Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Dolayı yolla ötürülm ə Pişik bir ə si il ə (Ctenocephalides felis) Bir ə n ə cisi il ə G ə n ə, Başqa ötürülm ə yolları?
28
İ nsanlara ötürülm ə yolları Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Yaxşı anlaşılmamışdır X ə st ə anamnezin ə çox vaxt daxildir : Pişik cırmaqlaması Pişik dişl ə m ə si Pişikl ə rin yalaması Dolayı yolla ötürülm ə (bir ə )? Dig ə r canlılar t ə r ə find ə n Başqa Bartonella növl ə ri?
29
İ nsanlarda x ə st ə lik
30
Pişik cırma ğ ı x ə st ə liyi Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Çox vaxt mülayim, özü-özün ə sa ğ alan x ə st ə likdir Immunokompetent insanlarda 3-10 gün içind ə ilk d ə ri ə lam ə tl ə ri-a ğ rısız papula v ə yaxud pustula 2 h ə ft ə sonra qızdırma, halsızlıq, yor ğ unluq Yaxın limfa düyünl ə rinin böyüm ə si-limfoadenopatiya 80% hallarda Limfoadenopatiyadan sonra b ə z ə n irinli iltihab baş verir.
31
Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
34
PCX-d ə f ə sadlar Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Parinaud’un okuloqlandulyar sindromu Ensefalit Endokardit Disseminizasiya Q İ ÇS-li x ə st ə l ə rd ə S ə pkil ə r Ə lav ə olaraq sümük x ə st ə likl ə ri- osteomielit Pnevmoniya-çox az hallarda
35
Basillyar Angiomatoz v ə Basillyar Pelioz Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Basillyar angiomatoz D ə rinin v ə ya bütün orqanların kapilyar endotelinin z ə d ə l ə nm ə si il ə gedir Ad ə t ə n Q İ ÇS-li x ə st ə l ə rd ə olur Pelioz hepatit Nadir hallarda Qanla dolu kistl ə r v ə qaraciy ə rin sinusoidal dilatasiyası
36
Diaqnoz Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Anamnez v ə fiziki müayin ə Qanın bakterioloji analizi Molekulyar genetik analiz - PZR Bartonellaları görm ə k olar Seroloji Dolayı İ FA
37
Müalic ə si Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Ad ə t ə n öz-özün ə sa ğ alan x ə st ə likdir Müalic ə üsulları Möhk ə ml ə ndirici müalic ə Simptomatik müalic ə B ə z ə n-Limfa v ə zinin çıxarılması Antibiotikl ə rl ə PCX üçün el ə d ə effektiv deyil- bakteriyanın eleminasiyasını bacarmır, ancaq bakteremiyanı azaldır B. Henselae tör ə d ə n basillyar angiomatozun müalic ə si üçün faydalıdır.
38
Antibiotikl ə müalic ə Antibiotikoterapiya 2-3 gün davam edir. Ciproloxcacin 0.5-1.0q günd ə 2 d ə f ə Azitromisin 0.5q günd ə 1 d ə f ə Rifampisin 0.9q günd ə 2 d ə f ə Müalic ə d ə doksisiklin, tetraskilin, roksitromisin, norfloksasin, eritromisin d ə istiad ə oluna bil ə r. Q İ ÇS-li x ə st ə olduqda antibiotikl ə yanaşı retrovirusa qarşı da müalic ə yaılmalıdır. Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
39
PCXnin f ə sadı kimi sümük x ə st ə likl ə rind ə Rifampisin v ə ftorxinolonlarla kombinasiya ş ə klind ə Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
40
Heyvanlarda x ə st ə lik
41
T ə sir ə m ə ruz qalan növl ə r Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Pişikl ə r, pişikkimil ə r yarımd ə st ə si İ nfeksiya – Eksperimental t ə crüb ə İ t Armadillo Siçan
42
Pişikl ə rd ə x ə st ə lik Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Asimptomatik keçir Klinik ə lam ə tl ə r Limfoadenopatiya Böyr ə k x ə st ə liyi Göz x ə st ə liyi T ə crübi infeksiya Peyv ə nd olmuş pişikl ə r - Ə lam ə tsiz
43
Başqa heyvanlarda x ə st ə lik Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 T ə crübi infeksiya İ tl ə rd ə Bakteremiya G ə miricil ə rd ə Asimptomatik Granulomatoz hepatit Primatlarda Asimptomatik Temperatur Inyeksiya yerind ə d ə rialtı b ə növş ə yi qırmızı l ə k ə l ə r
44
Patohistoloji müayin ə sind ə Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Limfadenomeqaliya Çoxlu histopatoloji tapıntılar Qaraciy ə rd ə qan –dolu kistl ə r v ə boşluqlar Pelioz hepatit Granulomatoz hepatit
45
Diaqnoz v ə müalic ə Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Diagnoz Qanın bakterioloji analizi Seraloji Çarpaz reaksiyalar ver ə bil ə r PZR Müalic ə si Tetraskilin
46
Qarşısının alınması və nəzarət
47
Profilaktikası Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Pişik diş ə m ə si v ə cırmaqlamasından ç ə kinin Ə sas ə n bala pişikl ə rd ə n Kontaktda olan nahiyy ə ni tez yuyun Pişikl ə rin bir ə l ə rin ə n ə zr ə t edin Pişiyin dırnaqlarını tutun Pişikl ə ri evd ə saxlayın
48
Dezinfeksiya Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Xüsusil ə B. Henselae üçün h ə ssaslıq m ə lum deyil Lakin B. Bacilliformis üçün h ə ssaslıq m ə lumdur H ə ssasdırlar: 70%-li etanol 1%-li hidroxlorid m ə hlulu 2%-li formaldehid
49
Ə lav ə qaynaqlar Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012 Center for Food Security and Public Health www.cfsph.iastate.edu CDC Healthy Pets Healthy People: Cat Scratch Disease www.cdc.gov/healthypets/diseases/cat-scratch.html
50
T ə ş ə kürl ə r Center for Food Security and Public Health, Iowa State University, 2012
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.