Paraziter Hastalıklar

... konulu sunumlar: "Paraziter Hastalıklar"— Sunum transkripti:

1 Paraziter Hastalıklar
Yrd. Doç.Dr. Ayhan KILIÇ

2 İntestinal Parazitozlar
Az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde güncel sağlık sorunu Çocuklarda Bedensel ve zihinsel gerilik, Çevreye uyumda zorluk, Psikolojik sorunlar İmmün yetmezlikli hastalarda fırsatçı infeksiyonlar yoluyla ciddi klinik tablolar

3 Amipli dizanteri Entamoeba hystolytica’nın neden olduğu
kanlı, mukuslu diyare ile seyreden, sessiz formlardan ağır diyareye kadar çeşitli klinik tablolara yol açan paraziter bir hastalıktır.

4 E. histolytica Kist: suda 1 ay, dışkıda 10 gün canlı Metakist
Metakistik trofozoid Trofozoid: kalın barsakta Prekist kist

5 Amebiazis’te Klinik: çoğu asemptomatik, intestinal kolonizasyon 8-12 ay
Amipli dizanteri Fulminan kolit Kronik dizanteri Ameboma Ekstraintestinal Karaciğer absesi Plöropulmoner Amebiazis Serebral abse Genitoüriner amebiazis

6 Dizanteride Dışkı Makroskopisi

7 E. coli ve E. histolytica Kistleri
cyst

8

9 Entamoeba histolytica

10 E. histolytica trofozoidi

11 E. histolytica trofozoidi

12 E. histolytica kisti H.E. boyasıyla

13 E. hystolytica’da kolonoskopi

14 Amebiazis’te tanı: İntestinal Gaitada kist/trofozoid Endoskopi
Serumda Ab saptanması Gaitada amip kültürü Ekstraintestinal Görüntüleme yöntemleri (US, CT, MR) Kesin tanı için serumda amip Ab saptanması

15 Amebiazis tedavisi Metronidazol Küçük çocuklarda Büyüklerde
35-50 mg/kg/gün, 10 gün x750 mg, 10 gün Ekstraintestinal Amebiaziste: Abseler bulunsa dahi ilk aşamada medikal tedavi, sonra lokalizasyona göre cerrahi de yapılabilir.

16 Giardiazis Asemptomatik, İnkubasyon 1-3 hafta Semptomlar; Diyare
Bulantı İştahsızlık Şişkinlik Artralji Miyalji Ürtiker

17 Giardia intestinalis

18 Giardia intestinalis Trofozoid Kist

19 Giardia intestinalis Tedavi edilmezse %30-50 kronikleşir; steatore, malnutrisyon, kilo kaybı. Malabsorbsiyon hst. ile karışabilir. Tedavi; Metronidazol 15 mg/kg/gün, 5 gün; protein, uzamış olguda vitamin

20 Nematodlar (solucan yapısındakiler) Ascaris Enterobius vermicularis Strongyloides stercoralis Trichuris trichura Kancalı kurtlar ( A. duadenole, N. amerikanus ) Trichinella spiralis Sestodlar ( Şeritler, Yassı Halkalılar ) Taenia saginata Taenia solium Diphyllobothrium latum Hymenolepis nana Trematodlar (tek parçalı yassı parazitler ) Fasciola hepatica Schistosoma türleri

21 Ascaris lumbricoides Oral olarak alınan döllenmiş yumurtaların kabuğu duodenumda sindirim enzimleri tarafından eritilir ve larva serbest kalır. Barsak çeperini delerek, V. portae, karaciğer, VCI, sağ kalp, akciğer yolunu izler. Alveol, bronş, trakea, farenks yoluyla ince barsağa geçer. (2-3 ayda)

22 Ascaris lumbricoides

23 Ascaris lumbricoides

24 Ascaris lumbricoides yumurtası

25 Ascaris lumbricoides yumurtası

26 Ascaris lumbricoides Larva göçü sırasında barsakta ve karaciğerde nokta şeklinde kanamalar ve küçük lezyonlar oluşur. Akciğerden geçerken kanamalar olabilir. Ödem ve eksuda oluşur. Balgamda eozinofil ve Charcot-Leyden kristalleri görülür. Ağır infeksiyonda öksürük, hemoptizi, dispne, lober pnömoni görülebilir. Barsakta kanama ve birbirine dolanarak mekanik tıkanma yapabilir.

27 Ascariasis’te klinik tablo
Karın ağrısı, iştahsızlık, kusma, ateş, terleme, burun kaşıntısı, geceleri diş gıcırdatma, yastığa salya akması, gece korkuları Peritonit, kolanjit, kolesistit, apandisit, pankreatit, kc abseleri, deride fistüller görülebilir. Nadiren, hematojen yayılımla MSS, göz, böbrek, vs yayılır ve granülomatöz lezyonlara yol açar.

28 Tanı Dışkıda yumurta veya solucan,
Akciğer döneminde filmde gölgelenme, Balgamda kan, larva, Charcot-Leyden Baryumlu grafide barsakta opak olarak PY’da eozinofili

29 Ascariasis tedavisi Pirantel pamoat 11 mg/kg/gün, tek doz Mebendazol
2 x 100 mg, 3 gün

30 Enterobius vermicularis
Yumurtanın oral alınması ile bulaşır, Barsakta olgunlaşır ve çekuma yerleşir. Dişileri gece barsaktan dışarı çıkar, yumurtasını anüs etrafına bırakır ve ölür. Fekal-oral infeksiyon ile siklus devam eder.

31 Enterobius vermicularis

32 Enterobius vermicularis yumurtası

33 Klinik bulgular Gece artan anal kaşıntı İştahsızlık Kilo kaybı Anemi
Karın ağrısı Ürtiker Burunda kaşıntı Diş gıcırdatma Sinirlilik Gece korkuları

34 Enterobius vermicularis’te Tanı
Anüs etrafında helmint veya yumurta görülmesi: dışkıda görme şansı düşüktür; sabaha karşı selofan bant ile örnek alınır.

35 Tedavi Aile, kreş, vs, tüm grup beraber !
Pirantel pamoat 11 mg/kg, Pirvinyum pamoat 5 mg/kg, Mebendazol 100 mg Tek doz tedavi, 2 hafta sonra tekrar

36 Trichuris trichura Sebze, meyve, içme suları ile alınır; barsakta larva dışarı çıkar, 1 ayda erişkin hale gelir. İleoçekal bölgede mukozaya girerek yaşar, salgılarıyla dokuyu eritir, bu nedenle kanamalara neden olur.

37 Klinik Karın ağrısı, kusma, kabızlık, şişkinlik, iştahsızlık, ishal gibi hafif; kanlı ishal, anemi ve rektal prolapsusa kadar ağır klinik tablo yapabilir. Toksik-allerjik etkisi vardır, apandisit yaptığı bildirilmiştir.

38 Trichuris trichura Tanı Tedavi Mebendazol 2x100 mg, 3 gün
Trichuris trichura yumurtası Esmer-kahverengi Limona benzer Her iki ucunda mukoid tıkaç Eozinofili %10-40 Tedavi Mebendazol 2x100 mg, 3 gün

39 Kancalı Kurtlar (Ancylostoma duodenale, Necator americanus)
Dış ortamda gelişen larva deri yoluyla bulaşır ve akciğere gider.

40 Sestodlar Boyları 3-5 mm ile 8-10 m.
Yassı, halkalara ayrılmış, uzun ve şerit şeklinde Vücutları şekil yönünden 3 kısım: Baş (skoleks): vantuz ve çengel ile tutunur. Boyun Halkalar (segment, proglottis) Hermafrodit

41

42 Taenia saginata Parazit kaynağı insandır.
Barsağında bu paraziti taşıyan insanın dışkısından yayılan halkaların parçalanmasıyla yumurtalar yayılır. Ot, saman, vb ile sığırlara geçer ve bunların kaslarında sistiserk’ler gelişir. Çiğ veya iyi pişmemiş sığır eti ile de insana geçer. Canlı kalış süresi dışkıda 71 gün, kanalizasyonda 16 gün, pastırmada 14 gün, sucukta 3-7 gün.

43 Klinik, tanı ve tedavi Tanı: yumurta veya halka görülmesi ile.
Hafif klinik tablolar yapar. Apandisit yapabilir. Tanı: yumurta veya halka görülmesi ile. Tedavi: Niklozamid ve Prazikuantel.

44 Taenia saginata yumurtası

45 Taenia saginata yumurtası

46 Hymenolepis nana (cüce şerit)
1-3 cm boy, 1 mm en Çocuklarda, ileum son kısmı İnsandan insana veya Pireden insana.

47 Klinik Az sayıda ise asemptomatik.
Çok sayıda ise karın ağrısı, ishal, anemi, baş dönmesi, Yumurta görülmesi ile tanınır. Tedavi: Niklozamid, Prazikuantel.

48 Diphyllobothrium latum
Suda evrimleşir, kabuklu hayvanlardan balıklara geçer. Balıklarda larva dönemini geçirir. Çiğ veya iyi pişmemiş balık yenmesi ile insana veya hayvana geçer. Erişkin formu insan, köpek, kedi gibi balık yiyen hayvanlarda gelişir. 9-10 m uzunluğunda, genellikle 1 tanedir.

49 Diphyllobothrium latum

50 Klinik ve Tedavi Asemptomatik olabilir.
Karın ağrısı, kilo kaybı, B12 vitamini eksikliğine bağlı pernisyöz anemi. Dışkıda yumurta ile tanınır. Tedavi: Niklozamid, Prazikuantel, Paromomisin.

51 ÇÖKTÜRME YÖNTEMLERİ 1. % 10 formol: 100 ml. Formaldehit ml.distile su. (formaldehit normalde %37’lik solüsyonu olarak satılır. Ancak dilüsyon hazırlanırken %100 olarak kabul edilir.) 2. Etil asetat veya eter : 1-1,5 gr. Taze dışkı 10 ml. %10 formol içinde ezilir. 30 dakika beklenir. Süspansiyon gazlı bezle süzülür. 15 ml.lik santrifüj tüpüne koyularak üzerine 2/3’üne kadar %10 formol tamamlanır. Geri kalan 1/3’üne etil asetat konularak çalkalanır ve gazı alınır devirde 4 dakika santrifüj edilir. 3. Dipteki çökelti kalana kadar dökülür. Çökelti lugol ile lam lamel arası 40 büyütmede incelenir.

52

53