Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

MULTIVIBRATORLER Sakarya Üniversitesi.

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "MULTIVIBRATORLER Sakarya Üniversitesi."— Sunum transkripti:

1 MULTIVIBRATORLER Sakarya Üniversitesi

2

3

4

5 Multivibratör ve Flip-Floplar
Giriş Kare veya dikdörtgen sinyal üreten elektronik devreler, dijital devrelerde tetikleme / saat sinyali Üç gruba ayrılır: Serbest çalışan (Astable) multivibratörler, Tek kararlı (Monostable) multivibratörler, Çift kararlı (Bistable) multivibratörler. Multivibratör ve Flip-Floplar

6 Multivibratör ve Flip-Floplar
Giriş Belirli aralıklarla durum değiştiren, ‘serbest çalışan multivibratör’, Bir sinyal ile durumu değiştirip eski durumuna dönen, ‘tek kararlı multivibratör’, Bulunduğu durumu koruyan, ‘çift kararlı multivibratör’ Multivibratör ve Flip-Floplar

7 Çift Kararlı Multivibratör Çalışma Mantığı
Transistörler durumlarını, çıkışlar da değerlerini korurlar. Multivibratör ve Flip-Floplar

8 Çift Kararlı Multivibratör Çalışma Mantığı
T1’in iletimde, T2’nin kesimde olduğunu kabul edelim. Multivibratör ve Flip-Floplar

9 Çift Kararlı Multivibratör Çalışma Mantığı
T1 iletimde, BT2 şase potansiyelinde, T1 yalıtıma götürülürse, CT1 +V gözükür, QA lojik ‘1’ olur. Multivibratör ve Flip-Floplar

10 Çift Kararlı Multivibratör Çalışma Mantığı
CT1 noktasındaki gerilim BT2 uygulandığından, T2 iletime geçer. CT2 şase potansiyeline gelir, T1 kesimde kalır. Multivibratör ve Flip-Floplar

11 Serbest Çalışan Multivibratör
T1'in kesimde T2'nin iletimde, C2, T2 ve R4 üzerinden şarj, C2 T1 iletime geçirir, C1 (+) yüklenmiş ucu toprağa, (-) yüklenmiş ucu T2 nin beyzine bağlı olduğundan T2 kesimde, C1 deşarj olur ve sonra ters yönde şarj olur, C1 T2 iletime geçirir, Bu anda C2 (+) yüklü ucu toprağa, (—) yüklü ucu T1 beyzine bağlı olduğundan T1 kesime girer.

12 Flip-Flop’lar ve Flip-Flop Çeşitleri
Çift kararlı multivibratörler‘Flip-Flop veya Latch’ olarak adlandırılır, ‘FF’ şeklinde sembolize edilir, Bir bitlik bilgi saklar, iki çıkış bulunur, Çıkış durumunu değiştirmek için, tetikleme gerekir, Aksi halde durumunu koruduğu için bellek olarak kullanılır, Multivibratör ve Flip-Floplar

13 Flip-Flop’lar ve Flip-Flop Çeşitleri
R - S (Reset - Set) tipi FF, Tetiklemeli (clocked) R- S FF, J - K tipi FF, Ana - Uydu (Master - Slave) tipi FF, D (Data) tipi FF, T (Toggle) tipi FF, Multivibratör ve Flip-Floplar

14 Multivibratör ve Flip-Floplar
R-S Tipi Flip-Flop Q = 0 olmasını sağlayan giriş ‘Reset-R’, Q = 1 durumunu oluşturan giriş ise ‘Set-S’ Multivibratör ve Flip-Floplar

15 İki tane ‘VEYADEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
Girişlerden birisinin ‘1’ olması, çıkışının ‘0’ olması için yeterlidir. Her iki girişin ‘0’ olması durumunda, çıkış ‘1’ olur. Multivibratör ve Flip-Floplar

16 İki tane ‘VEYADEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
S=‘1’ iken Q’=‘0’, Bu anda 1. kapının her iki girişi ‘0’, Q=‘1’ olur, Bu durum, FF’nin ‘set’olmasıdır. Set girişine ‘1’ uygulanması, 2 nolu ‘VEYADEĞİL’ kapısının çıkışının ve 1 nolu ‘VEYADEĞİL’ kapısının girişlerinin birisinin ‘0’ olmasını sağlar. Multivibratör ve Flip-Floplar

17 İki tane ‘VEYADEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
R=‘1’ iken Q=‘0’, 2. kapının her iki girişi ‘0’, Q’=‘1’ olur, Bu durum, FF’nin ‘reset’ olmasıdır. Multivibratör ve Flip-Floplar

18 İki tane ‘VEYADEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
S=R=‘0’ olamaz ('belirsizlik’) bu durumda FF en son durumunu korur. S=R=‘1’ iken Q=Q’=‘0’ olur 'Tanımsız' durum Multivibratör ve Flip-Floplar

19 İki tane ‘VEDEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
S=‘0’, R=‘1’ iken Q’=‘1’ 1. kapının her iki girişi‘1’, Q=0 olur. ‘VEDEĞİL’ kapısının girişlerinden biri ‘0’ olduğu durumda çıkış ‘1’ değerini alır. Multivibratör ve Flip-Floplar

20 İki tane ‘VEDEĞİL’ ile R-S Tipi Flip-Flop
S=‘1’, R=‘0’ iken Q=‘1’, 2. kapının her iki girişi ‘1’, Q'=‘0’ olur. Multivibratör ve Flip-Floplar

21 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
FF’nin konumunun değiştirmesi ‘tetikleme’, ‘tetikleme sinyali’ kare veya dikdörtgen şeklindeki sinyal, ‘0’ ‘1’ ‘pozitif kenar değişimi’ ‘1’ ‘0’ ‘negatif kenar değişimi’ Multivibratör ve Flip-Floplar

22 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
‘Tetikleme sinyali’ üçüncü girişe, ‘clk’ ile gösterilir ve ‘clk girişi’ olarak isimlendirilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

23 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
Tetiklemeli RS FF’in RS FF’e kapı devreleri eklemek suretiyle elde edilmesi, Multivibratör ve Flip-Floplar

24 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
Aşağıda ‘VEYADEĞİL’ ve ‘VEDEĞİL’ kapılarıyla oluşturulan RS FF devresine eklenmesi ile oluşan tetiklemeli RS FF devreleri görülmektedir. Multivibratör ve Flip-Floplar

25 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
R=S=‘0’ ve Q=‘0’ iken; Clk=‘1’ olsa da FF durum değiştirmez, S=‘1’, R=‘0’ iken yükselen kenar ‘Clk’Q=‘1’ olur, Bu durum ‘set’ olarak isimlendirilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

26 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
S=‘0’, R=‘1’ iken yükselen kenar‘Clk’ile Q=‘0’ olur, Bu duruma ‘sıfır (reset)’ durumu denir, Multivibratör ve Flip-Floplar

27 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
S, R ve CLK durumuna göre oluşan dalga şekilleri, Multivibratör ve Flip-Floplar

28 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
S ve R girişleri aynı zamanda senkronize kontrol girişleri olarak isimlendirilir, Tetiklemeli FF olarak D ve JK Flip-Flop’lar tercih edilir, Doğruluk tablosunda Q, FF‘in o andaki durumudur, Sonraki durum 'Q(t+1) durumu' olarak isimlendirilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

29 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
R-S tipi FF’in doğruluk tablosu, ‘FF karakteristik tablosu’ olarak isimlendirilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

30 Tetiklemeli ( Clocked - Triggered ) R- S Tipi Flip- Flop
Belirsiz durumlar, farketmez-(d) olarak alınır, Sadeleşme işleminden elde edilen fonksiyon, FF’in sonraki durumunu verir, SR=0 tanımlaması, S=R=‘1’ olamayacağını göstermek için eklenir, Bu eşitlik, ‘karakteristik denklem’ olarak isimlendirilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

31 J-K Tipi Flip-Flop (JK – FF)
J  S, K  R J=K=‘1’ durumunda her yükselen kenarda bir önceki durumun tersi olur (toggle), Multivibratör ve Flip-Floplar

32 J-K Tipi Flip-Flop Kapılarla Gerçeklenmesi
J=‘0’, K=‘1’ iken; Q=‘0’ (reset), J=‘1’, K=‘0’ iken Q=‘1’ (set) Multivibratör ve Flip-Floplar

33 Multivibratör ve Flip-Floplar
J-K Flip-Flop (JK FF) JK FF’nin karakteristik denklemi, Q(t+1) = JQ’ + K’Q Multivibratör ve Flip-Floplar

34 Multivibratör ve Flip-Floplar
D Tipi Flip-Flop (D FF) Multivibratör ve Flip-Floplar

35 Multivibratör ve Flip-Floplar
D Tipi Flip-Flop (D FF) D tipi FF‘in karakteristik denklemi, Multivibratör ve Flip-Floplar

36 Multivibratör ve Flip-Floplar
T Tipi Flip Flop (T FF) J-K FF’nin girişlerinin birleştirilip tek giriş olarak kullanılmasıyla oluşan devre, ‘Toggle FF’ (T tipi FF) olarak isimlendirilir Multivibratör ve Flip-Floplar

37 Multivibratör ve Flip-Floplar
T Tipi Flip Flop (T FF) T tipi FF‘in karateristik denklemi, Multivibratör ve Flip-Floplar

38 Ana Uydu (Master-Slave) Flip-Flop
Ana-Uydu (Master-Slave) tipi FF devresi, iki RS Flip-Flop ve bir ‘DEĞİL’ kapısı ile oluşturulur. Ana-Uydu FF devresi, ‘Clk’ girişi ‘1’ olduğunda ‘Ana FF’ devresi, ‘0’ olduğunda ‘Uydu FF’ devresi çalışacak şekilde düzenlenmiştir. Multivibratör ve Flip-Floplar

39 Tetikleme Sinyali ve FF’lerde Tetikleme
FF’lerin tetikleme girişine uygulanan kare veya dikdörtgen şeklindeki sinyaller, ‘tetikleme sinyali / palsı’ olarak adlandırılır. FF’lerdeki tetikleme işlemi, tetikleme sinyalinin durum değişimi veya 0/1 seviyeleri sırasında gerçekleşir Multivibratör ve Flip-Floplar

40 Tetikleme Sinyali ve FF’lerde Tetikleme
FF devrelerine tetikleme sinyali anahtar yardımıyla uygulanırsa, anahtarın kapatılması ve açılması sırasında, anahtarın mekaniksel yapısı nedeniyle sıçramalar oluşur Multivibratör ve Flip-Floplar

41 Tetikleme Sinyali ve FF’lerde Tetikleme
Tetikleme sinyalinde meydana gelen sıçramalar, senkronizasyonlu devrelerde karışıklıklara neden olabilir. kısa süreli seri palslar, parazitler oluşturulabilir. Parazitlerin oluşması olayı, ‘Sıçrama Olayı’ (Bouncing) olarak adlandırılır. Multivibratör ve Flip-Floplar

42 FF’lerde Asenkron Girişler
RS, JK, D, T, Ana-Uydu tipi Flip-Flop’ların sahip oldukları girişler, ‘kontrol girişleri’ veya ‘senkronize girişler’ olarak isimlendirilir. Bu girişler, tetikleme girişi (Clk) ile ilişkili olarak çalışırlar. ‘Asenkron girişler’, FF’nin çıkış durumunu ‘1’ konumuna getiren ‘set işlemi’ veya çıkışın durumunu ‘0’ konumuna getiren ‘reset işlemi’ için kullanılır. Multivibratör ve Flip-Floplar

43 FF’lerde Asenkron Girişler
Set=0, Reset=1 olması durumunda, FF çıkışı Q= 0 konumuna getirilir. Reset=0, Set=1 durumunda ise, FF’nin çıkışı Q=1 değerini alır. Set=1, Reset=1 durumu ise belirsiz bir çıkışa neden olacağından kullanılmaz. Multivibratör ve Flip-Floplar

44

45 FF’lerde Asenkron Girişler
Asenkron girişler, herhangi bir anda FF’nin durumunu belirlemek veya bir devrede birlikte kullanılan FF’lerin hepsini birlikte set / reset konumuna getirmek için kullanılabilirler. Multivibratör ve Flip-Floplar

46 FF’lerde Asenkron Girişler
Asenkron girişlere sahip J-K FF sembolü ve değişik durumlarda oluşan çıkış dalga şekilleri; Multivibratör ve Flip-Floplar

47 Flip-Flop Parametreleri
Kurma ve Tutma Zamanları (Setup and Holding Times): Kurma zamanı (setup time-ts), tetikleme sinyalinin devrenin durumunu değiştirmesi için geçen zamandır. ‘Tutma zamanı’ (holding time-th), tetikleme sinyalinin senkronize girişlerdeki durum değişikliğini hissedebilmesi için gerekli zaman aralığıdır. Multivibratör ve Flip-Floplar

48 Flip-Flop Parametreleri
Tetiklemeli FF’nin tetikleme sinyaline düzgün tepki verebilmesi için, senkronize girişlerin belirli bir süre değişmeden durması gerekir Bu süre, tetikleme sinyalinin durum değiştirmesinden önce 'ts' kadar, durum değişikliğinden sonra 'th' kadar olmalıdır bu zamanların ölçümünde, durum değişikliklerinin %50 seviyesi referans olarak alınır. Multivibratör ve Flip-Floplar

49 Flip-Flop Parametreleri
Yayılım Gecikmesi (Propagation Delay): FF’lerda tetikleme sinyalinin uygulandığı an ile, çıkışın konum değiştirdiği an arasındaki zaman farkına 'yayılım gecikmesi' denir. üretici kataloglarında tPHL ve tPLH Multivibratör ve Flip-Floplar

50 Flip-Flop Parametreleri
Maksimum Tetikleme Frekansı (Maximum Clocking Frecuency – fmax): ‘Tetikleme frekansı’, FF’nin tetikleme girişine güvenli bir tetikleme için uygulanabilecek en yüksek frekansı ifade eder. Tetikleme sinyali ‘1’ - ‘0’ zamanları ve Asenkron Giriş Sinyal Genişliği: tetikleme sinyalinin '1' ve '0' durumlarında kalması gerekli minimum zamanı (Clock pulse High and Low Times) belirlerler. Multivibratör ve Flip-Floplar

51 Flip-Flop Parametreleri
‘0’ durumunda kalması gerekli minimum zaman ‘tw(L)’ olarak, ‘1’ durumunda kalması gerekli minimum zaman ‘tw(H)’ olarak isimlendirilir. Durum değiştirmelerin %50 seviyeleri arasındaki zaman olarak tanımlanan bu sürelerin sağlanamaması durumunda güvenli bir tetikleme işlemi oluşmayabilir Multivibratör ve Flip-Floplar

52 Flip-Flop Parametreleri
Tetikleme sinyali durum değiştirme zamanı : Durum değiştirme zamanı (Clock Transition Times), tetikleme sinyalinin 1’den 0’a veya 0’dan 1 durumuna değişirken geçen zamandır. Multivibratör ve Flip-Floplar

53 Flip-Flop Doğruluk Tabloları
‘Flip-Flop doğruluk tablosu’, FF’nin özelliğini ve çalışmasını tanımlar. Tablodaki Q(t) mevcut durumu, Q(t+1) ise tetikleme sinyali uygulanınca meydana gelen yeni durumu açıklar. Multivibratör ve Flip-Floplar

54 Flip-Flop Durum Geçiş Tabloları
Giriş değişken değerlerinin belirlenmesinde, Doğruluk tablolarından faydalanılarak oluşturulan bu tablolara, ‘durum geçiş tabloları’ adı verilir. Multivibratör ve Flip-Floplar

55 Flip-Flop Giriş Fonksiyonları
FF’lerin giriş fonksiyonlarını ifade eden denklemler, hem harici girişlerin hem de şimdiki (mevcut) durumların fonksiyonu olarak yazılır. FF devresinin giriş değişkenleri iki harfli bir simge ile gösterilir ve birinci harf girişin adını, ikinci harf ise FF’nin adını simgeler. Multivibratör ve Flip-Floplar

56 Flip-Flop Giriş Fonksiyonları
devrede bulunan FF giriş fonksiyonları; JA=AC ve KA= B'D Multivibratör ve Flip-Floplar

57 Flip-Flop Giriş Fonksiyonları
JB=A'C' + AD' ve KB = CD' eşitliklerinin FF girişlerine uygulanması Multivibratör ve Flip-Floplar


"MULTIVIBRATORLER Sakarya Üniversitesi." indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları