Ayşe kırbış Erbil baytar

... konulu sunumlar: "Ayşe kırbış Erbil baytar"— Sunum transkripti:

1 Ayşe kırbış 110106201012 Erbil baytar 120106201030
Dalga enerjisi Ayşe kırbış Erbil baytar

2 içerikler Dalga enerjisi nedir? Dalga enerjisinin amacı
Neden dalga enerjisi? Dalga enerjisinin çeşitleri? Dalga enerjisinin ekonomisi Dalga enerjisinin çevresel etkileri Dalga enerjisinin dünyadaki durumu Avantaj-dezavantaj Türkiye de uygulanabiliriği sonuç

3 Dalga enerjisi nedir? Dalga enerjisi direk olarak dalga yüzeyinden veya yüzey altındaki dalga basınçlarından elde edilir. Dalgalar deniz veya okyanusların yüzeyinde esen rüzgârlar tarafından üretilir. Dünyanın birçok yerinde rüzgâr sürekli dalgalar oluşturacak kadar düzenli ve sürekli eser. Deniz ve okyanus dalgalarında çok büyük enerji vardır. Dalga enerjisi makineleri dalgaların yüzey hareketlerinden veya dalga basınçlarından direk olarak enerji üretir.

4 Dalga enerjisini kullanmak için birçok çeşit teknoloji projelendirilmiştir. En elverişli tasarımlardan birkaçının ticari kullanım için uygulama testleri yapılmaktadır.

5 Neden Dalga enerjisi? Dalgalar güçlü ve sınırsız yenilenebilir enerji kaynağıdır. Bu enerji, dalganın yüzeyinden yada yüzey altındaki dalgaların basıncından elde edilmektedir. Dalgalanma bilindiği gibi rüzgarın  su yüzeyinde yaptığı salınım hareketidir. Dalga enerjisi makineleri de bu hareketten ve bu hareket sonucu oluşan basıncı kullanarak enerji üretirler. Yeryüzünün % 70 den fazlası su ile kaplıdır. Buna bağlı olarak dalgaların oluşturduğu bu enerji yılda TWh ye kadar üretim potansiyeline sahiptir. Bu da küresel enerji talebinin 1/5 ini karşılamak için yeterli bir rakamdır.  

6 Dalga enerjisinin türkiye’deki potansiyeli
TÜRKİYEDE EGE AKDENİZ VE KARADENİZ KIYILARINDA YAPILAN ÖLÇÜMLER SONUCUNDA DALGA ENERJİSİ TEKNİK POTANSİYELİMİZ ; 50TWH/YIL OLARAK SAPTANMIŞTIR. KULLANILABİLİR KIYI UZUNLUĞUMUZUN 2600 KM’SİNİN TOPLAM BRÜT DALGA GÜCÜ POTANSİYELİ , MARMARA BÖLGESİ HARİÇ 28 GW ‘DİR. GÜVENİLİR ENERJİ ÜRETİMİ İSE 9 TWH/YIL’DIR.

7 BUDA TÜRKİYE DE ÖNEMLİ BİR DALGA ENERJİSİ POTANSİYELİ VAR DEMEKTİR.
Ülkemizde yıllık 120 milyar kWsaat elektrik elde edildiği dikkate alındığında, dalga enerjisi potansiyelimizin elektrik ihtiyacımızı karşılayabileceği tahmin ediliyor. BUDA TÜRKİYE DE ÖNEMLİ BİR DALGA ENERJİSİ POTANSİYELİ VAR DEMEKTİR.

8 DALGA ENERJİSİ ÜRETİM SİSTEMLERİ
Kıyı Şeridi ( Shoreline) Uygulamaları Kıyıya Yakın (Near Shore) Uygulamalar Kıyıdan Uzak (Offshore ) Uygulamalar

9 Kıyı Şeridi ( Shoreline) Uygulamaları
1) Salınımlı Su Kolonu (OWC: Oscillating Water Column ) Bu sistemlerde su kolonu ve onun üzerinde bir hava kolonu vardır. En alttaki kapı suyun içeri girmesini sağlar. Su tarafından sıkıştırılan hava dar kısımdan geçerek çıkıştaki türbini hareket ettirir. Dalga geri çekilirken içerdeki havayı boşaltacak bu hareket türbinin yeniden hareket etmesini sağlayacaktır. Bu sistemde normal bir türbin kullanılırsa su odaya girdiğinde ve odadan çıkarken türbin pervanesi farklı yönlere dönecektir. Bu durumda pervane durup çalıştığı için enerji üretimini azaltacaktır.

10 2) Daralan Kanal Sistemi (TAPCHAN: Taperated Channel Device)
Bu sistemler su seviyesinin 3-5 metre üzerinde duvar yüksekliğine sahip, uçurumun kenarına inşa edilmiş hazneyi besleyen, gittikçe daralan bir kanaldan oluşmaktadır. Kanalın daralması dalga yüksekliğinin artmasına neden olur ve yükselen dalgalar kanal duvarlarından haznenin içine boşalır. Su haznede depolandığı için hareketli dalganın kinetik enerjisi potansiyel enerjiye dönüşür. Depolanan su türbine verilir.

11 Çok az hareketli parçası olduğundan düşük bakım maliyetine ve yüksek bir güvenirliğe sahiptir.
Bu sistemde ihtiyaç duyulana kadar enerji depolanabilmektedir. Ancak sistemleri bütün kıyı kesimleri için uygun değildir

12 Kıyıya Yakın (Near Shore) Uygulamalar
1) OSPREY Wavegen tarafından geliştirilen Osprey’in gücü 1,5 MW’lık rüzgâr türbininin dâhil edilmesiyle 2 MW’a çıkarılmıştır.

13 2) WOSP 3500 Rüzgâr ve Okyanus Salınım Enerjisi denir.
kıyıya yakın dalga ve rüzgâr enerji istasyonun birleştirilmiş halidir. Eklenen 1,5 MW’lık rüzgar üretim kapasitesi, tesis kapasitesini 3,5 MW’a yükseltir.

14 Kıyıdan Uzak(Offshore) Uygulamalar
1) McCabe Dalga Pompası(McCabe Wave Pump) Bu cihaz, birbirine menteşeli, düzenli bir şekilde sıralanmış ve birbirlerine bağlı hareket eden 3 adet dikdörtgen çelik (4 m genişliğinde) duba içermektedir . Ekstra bir kütle eklenmesiyle merkez dubanın ataletinin artması sağlanır. Enerji ise merkez duba ile diğer dubalar arasına monte edilen hidrolik tulumba vasıtasıyla menteşe noktalarındaki hareketten sağlanmaktadır.

15 2) OPT Dalga Enerji Dönüştürücüsü(WEC)
2-5 metre çaplı üstü kapalı, tabanı denize açık silindirik bir yapı içerir. Yapının tepesi ile yapı içerisinde yüzen çelik yüzücü arasına hidrolik pompa yerleştirilmiştir. Yapının yüzücüye göre hareketinden elektrik üretilir. Bu sistem, Doğu Atlantik’te büyük ölçekte test edilmiştir ve ilk ticari yapılar Avustralya ve Pasifik’te kurulmak üzeredir.

16 3) Pelamis Bu yapı, kısmi olarak su içinde yer alan, menteşeli noktalarla birbirine bağlı silindirik bölümlerden oluşan eklemli bir yapıdır. Dalga ile birleşim noktaları hareket eder ve bu hareketle hidrolik pompalar elektrik jeneratörlerini çalıştırır.

17 Dalga enerjisinin ekonomisi
Dünya genelinde, elektrik üretiminde dalga enerjisi potansiyeli 2000 TWh/yıl olarak tahmin edilmektedir. Dünya elektrik tüketiminin %10’nuna karşılık gelen bu değerin yatırım maliyeti 820 milyar EURO’dur

18 DALGA ENERJİSİNİN AVANTAJLARI
Temiz ve sonsuz bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Denize bıraktığı hiçbir fiziksel, kimyasal ve organik kirleticisi yoktur. Dalga enerji sistemleri durgun su oluştururlar ve böylece kano ve dalma gibi su sporları yapılabilir Bir çok ülkede denizlerdeki canlıların saklanabileceği ve üreyebileceği yerler oluşturmak için ekonomik ömrü dolmuş gemiler batırılarak, barınaklar oluşturmaktadır. Dalga enerji sistemleri çeşitli deniz canlıları için yapay bir habitat oluşturur ve deniz içinde değişik türdeki canlı popülasyonlarının gelişmesini destekleyebilir. Ayrıca, fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltacak yüksek bir potansiyele sahiptir ve aynı zamanda çevresel olarak daha zararsızdır. Deniz üzerinde kurulduğu için tarım alanlarının korunmasını sağlar, ormanların kesilmesini önleyerek ekolojik dengeye olumlu yönde katkı sağlar.

19 DALGA ENERJİSİNİN DEZAVANTAJLARI
Özellikle kıyı şeridi ve kıyıya yakın uygulamalarda Wells türbinlerinden kaynaklanan gürültü kirliliği söz konusu olabilir. Bu yüzden yapılar ses geçirmez özellikte olmalıdır. Kıyıdan uzak uygulamalar denizcilik için tehlike oluşturabilirler. Ancak, uygun görsel ve radar uyarı sistemlerinin enerji sistemine yerleştirilmesi ile tehlike azaltılabilir. Su yüzeyinin büyük bir kısmının dalga enerji sistemleri ile kaplanması deniz yaşamına zarar verirken, aynı zamanda atmosferle teması engellediği için daha büyük etkiler de yaratabilir Dalga enerji tesisleri, dalgakıran gibi davrandığı için denizi durgunlaştırır. Bu bir çok limanda istenen etki olmasına rağmen denizin üst tabakasının karışımını yavaşlatması deniz yaşamını ve balıkçılığı ters yönde etkiler. Bu olay yüzeyin çok altında yaşayan balıkları doğrudan etkilemese de azalan karışımdan dolayı yüzeydeki üretim değişir ve otçul popülasyonun yiyecek temini azalır

20 DÜNYADA DALGA ENERJİSİ
Dünyada ilk ticari dalga enerji tesisi Limpet 500, yılında İskoçya’nın Islay adasında kurulmuştur ve Kasım 2000’in sonlarından beri de İngiltere’nin şebekesine güç sağlamaktadır. Limpet 500 0,5MW kapasiteli ve Wavegen tarafından tasarlanmış bir tesistir. Ayrıca İskoçya’nın Edinburgh Okyanus Güç Dağıtım Ltd.Şirketi Islay’da küçük(200 evin gücünü karşılayacak), kıyıdan uzak uygulanan dalga enerji sistemi inşa etmiştir. İnşaat yılında bitmiştir.

21 Ereğlide dalga enerjisi çalışması
2004 yılında TÜBĐTAK’ın projeyi destekleyeceğini bildirmesi ve KOSGEB’inde faizsiz geri ödemeli € vereceğini bildirmesi, harekete geçmelerini sağlamış ve Kdz. Ereğli’de bir model çalışmasına başlanılmıştır. Ekonomik destek olmadığı için proje yarım kalmış devamı getirilmemiştir.

22 bizi dinlediğiniz için teşekkür ederiz.