BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
ARAZİ TESVİYESİ.
Advertisements

Ders: ZYS 426 SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Konu: 3
YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ
ARAZİNİN SULAMAYA HAZIRLANMASI
BİREYSEL DAMLA SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
Her Sulamada Uygulanacak Sulama Suyu Miktarı ve Sulama Aralığı
OTOMATİK SULAMA PROJELERİNİN
TAVA SULAMA.
DAMLA SULAMA SİSTEMİ TASARIMI ÖRNEĞİ (SEBZE)
NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
SULAMA YÖNTEMLERİ Sulama yöntemi; suyun toprağa veriliş biçimi olup mevcut sulama yöntemleri aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir. A. Yüzey sulama yöntemleri;
Damla sulama yöntemi.
AĞAÇALTI MİKRO YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ
Ders: ZYS 426 SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Konu: 2
BİTKİ SU TÜKETİMİ VE SULAMA SUYU İHTİYACININ BELİRLENMESİ
SULAMA SUYU İHTİYACI, SULAMA ZAMANININ PLANLANMASI
YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ Prof.Dr.Belgin ÇAKMAK. YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ Sulama suyu borularla araziye iletilir ve borular üzerindeki yağmurlama başlıklarından.
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
BİTKİ KATSAYISI, SULAMA RANDIMANI, ETKİLİ YAĞIŞ
Yağmurlama sulama yöntemi
4. BÖLÜM SULAMA SUYU İHTİYACI
TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA DERSİ
Yüzey Sulama Yöntemleri
Ders: ZYS 426 SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Konu: 3
Damla sulama yöntemi.
Damla sulamada ıslatma desenleri
6. BÖLÜM SULAMA YÖNTEMLERİ
2. BÖLÜM SULAMA SİSTEMLERİ
Ders: ZYS 426 SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Konu: 3
3. BÖLÜM TOPRAK-BİTKİ-SU İLİŞKİLERİ
Damla Sulama Yöntemi.
YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ
Damla sulama yöntemi.
5. BÖLÜM ARAZİNİN SULAMAYA HAZIRLANMASI
Damlatıcılar Lateral boyuna geçik (in-line) yada lateral üzerine geçik (on-line) tipte Labirent yada zig-zag biçiminde uzun akış yollu İşletme basıncı.
İŞLETME BİLİMİNE GİRİŞ
NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
6. BÖLÜM SULAMA YÖNTEMLERİ
Yüzey Sulama Yöntemleri
ÇİFT SİLİNDİR İNFİLTROMETRE İLE İNFİLTRASYON TESTLERİ
KARIK SULAMA YÖNTEMİ Karık sulama yönteminde, bitki sıraları arasına karık adı verilen küçük yüzlek kanallar açılır ve bu yüzlek kanallara su verilir.
SULAMA YÖNTEMLERİ Sulama yöntemi; suyun toprağa veriliş biçimi olup mevcut sulama yöntemleri aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir. A. Yüzey sulama yöntemleri;
YÜZEY SULAMA YÖNTEMLERİ
Damla Sulama Yöntemi.
AĞAÇ ALTI MİKRO YAĞMURLAMA SULAMA SİSTEMİ TASARIMI ÖRNEĞİ
LATERAL BORU ÇAPININ SEÇİLMESİ
SULAMA YÖNTEMİNİN SEÇİLMESİNE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER
BÖLÜM 17 SU DEPOLAMA VE DAĞITMA SİSTEMLERİ. BÖLÜM 17 SU DEPOLAMA VE DAĞITMA SİSTEMLERİ.
SULAMA MEKANİZASYONU Prof.Dr.Mehmet Tunç ÖZCAN. Pompaj Tesislerinde Düzenlemeler.
TEKİRDAĞ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ARAZİ ve SU KAYNAKLARI ANABİLİM DALI TYS-405/BM-405 SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI DERSİ Prof.
AĞAÇALTI MİKRO YAĞMURLAMA SULAMA YÖNTEMİ
TOPLU YAĞMURLAMA SULAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
DÜŞÜK BASINÇLI BORU SİSTEMLERİ
DÜŞÜK BASINÇLI BORU SİSTEMLERİ
SULAMA YÖNTEMLERİ Sulama yöntemi; suyun toprağa veriliş biçimi olup mevcut sulama yöntemleri aşağıdaki şekilde gruplandırılabilir. A. Yüzey sulama yöntemleri;
NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ
ARAZİ TESVİYESİ Prof. Dr. A. Halim ORTA.
ÇİFT SİLİNDİR İNFİLTROMETRE İLE İNFİLTRASYON TESTLERİ
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
Optimizasyon Teknikleri
SULAMA YÖNTEMİNİN SEÇİLMESİNE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER
SERALARIN TASARIMI DERSİ (Seralarda Sulama Sistemlerinin Tasarımı)
SULAMA YÖNTEMLERİ Prof. Dr. A. Halim ORTA.
YÜZEY DRENAJ YÖNTEMLERİ
SULAMA YÖNTEMİNİN SEÇİLMESİNE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER
SULAMA YÖNTEMLERİ Prof. Dr. A. Halim ORTA.
KARIK SULAMA YÖNTEMİ Prof. Dr. A. Halim ORTA.
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
DÜŞÜK BASINÇLI BORU SİSTEMLERİ
Sunum transkripti:

BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI Yağmurlama sulama sistemlerinin tasarımında temel ilke, sulanacak tarımsal alanda mevcut toprak, bitki, su kaynağı ve iklim koşullarına en uygun sistem tertibinin elde edilmesi, sistemi oluşturan unsurların boyutlandırılması ve işletme esaslarının belirlenmesidir. Tasarımda ilk aşama uygun yağmurlama başlığının seçimi ve sistemin tertibidir. Sonra sırasıyla lateral boru hattı, ana hat ve pompa birimi boyutlandırılır. Burada örnek olarak çözülecek proje, yarı sabit bir çiftlik sulama sistemine sahip olacaktır. Projeleme aşamalarındaki küçük değişiklikler ile değişik tipteki sulama sistemleri de tasarlanabilir.

Yağmurlama sulama sistem tertibinde 6 temel ilke Lateral boru hatları olanaklar ölçüsünde tesviye eğrilerine paralel veya bayır aşağı eğimde döşenmeli, bayır yukarı döşemekten kesinlikle sakınılmalıdır. Lateral boyları çok zorunlu olmadıkça 250 m den daha çok olmamalıdır. Bu uzunluğun kısa olması eş su dağılımı, işçilik masrafları ve boru çapı açısından ekonomik olacaktır. Ana boru hatları laterallere dik olacak şekilde geçirilmeli ve laterallere 2 yönlü hizmet edecek şekilde planlanmalıdır. Rüzgar hızının yüksek olduğu yöre koşullarında lateraller rüzgar esiş yönünde olacak şekilde planlanmalıdır. Laterallerin ana boru hattı üzerindeki hareketi en az işgücü gerektirecek biçimde planlanmalıdır. İşletme kolaylığı açısından tertip biçimi kare veya dikdörtgen olmalıdır. Üçgen tertip daha ekonomik olmasına karşın uygulama kolaylığı açısından genellikle sabit sistemlerde gerçekleştirilmektedir.

A. Uygun yağmurlama başlığının seçimi; Verilenler; İşletmede tarımı yapılan bitkilerden sulama suyuna maksimum talep gösteren şekerpancarıdır. Bu nedenle planlamada bu bitki için değerler esas alınmıştır. Bitki su tüketimi: ET = 7,2 mm/gün Etkili kök derinliği: D = 90 cm Kullanılabilir su tutma kapasitesinin % 50 si tüketildiğinde sulamaya başlanacaktır (Ry = 0,50) Su kaynağı debisi: Q = 20 L/s Ortalama rüzgar hızı: V= 6 km/h Toprak bünye sınıfı = Killi Tın KSTK =dk: 160,8 mm/m Su alma hızı: I = 12 mm/ h Sulama suyu kalite sınıfı: T2S1 Günde en çok 18 h sulama yapılabilecektir: T = 18 h İSTENEN: Verilen alanda yarı sabit sulama sisteminde kullanılacak uygun yağmurlama başlığının seçilmesi.

1. Aşama : Her sulamada uygulanacak net sulama suyu miktarı; dn = dk. D. Ry = 160,8 . 0,90 . 0,50 = 72,4 mm 2. Aşama : Sulama aralığı (F = SA alınacak) ; F = SA = 10 gün F ≤SA 3. Aşama : Her sulamada uygulanacak toplam sulama suyu miktarı ; 4. Günlük sulama süresi hesaplanır. Dizel motorlar için günlük maksimum çalışma süresi 16-18 h. Elektrikli motorlar için günlük maksimum çalışma süresi 20 – 22 h. 5. Sistem kapasitesi belirlenir. Q = Sistem kapasitesi (L/s) A = Alan (da) dt = Toplam suyu ihtiyacı (mm) F = Sulamanın tamamlanacağı gün sayısı (gün) Tmax = Maksimum sulama süresi (h)

Cetvel 9 Yağmurlama sulama sistemlerinde su uygulama randımanları Her sulamada uygulanan su derinliği (mm) Günlük en fazla su gereksinimi (mm/gün) 5.0’ ten az 5.0 – 7.5 7.5’tan fazla 25 50 100 150 Ortalama rüzgar hızı 6.50 km/h’ den az 65 70 75 80 68 62 Ortalama rüzgar hızı 6.50 – 16.50 km/h 60 Ortalama rüzgar hızı 16.50 km/h’ den fazla 66 58

Lateral günde 1 durak yapsın, yani Ta = 18 h olsun, bu koşullarda; 6. Ön tertipleme yapılır. I. ALTERNATİF Lateral günde 1 durak yapsın, yani Ta = 18 h olsun, bu koşullarda; 12 x 12 m için q = 0,84 m3/h 18 x 12 m için q = 1,25 m3/h 18 x 18 m için q = 1,88 m3/h II. ALTERNATİF Lateral günde 2 durak yapsın, yani Ta = 9 h olsun, bu koşullarda; 12 x 12 m için q = 1,68 m3/h 18 x 12 m için q = 2,53 m3/h 18 x 18 m için q = 3,79 m3/h

Lateral günde 3 durak yapsın, yani Ta = 6 h olsun, bu koşullarda; III. ALTERNATİF Lateral günde 3 durak yapsın, yani Ta = 6 h olsun, bu koşullarda; UYGUN DEĞİL Belirlenen başlık debilerine en yakın değerlere sahip başlıklar piyasa araştırması ile elde edilir. Bu başlıklara ilişkin teknik çizelgeden alınan değerler uygun yağmurlama başlığı seçim tablosunun A şıkkına işlenir.

a. Başlık Teknik Özellikleri Başlık no: Meme çapı (mm): İşletme basıncı, ho (m): Debisi, qo ( m3 / h ): Tertip aralıkları, S1 x S2 ( m x m ) Yağmurlama hızı, Iy: ( mm / h ) 1 3,9 20 0,83 12x12 5,8 2 4,5 25 1,23 18x12 5,7 3 5,5 30 1,90 18x18 5,9 4 1,62 11,3 5 4,5 / 4,8 2,60 12,0 6 5,0 / 5,5 3,80 11,7 b. Toplam lateral durak sayısı; (Laterallerin kat edeceği mesafe / S1) c. Günlük toplam lateral durak sayısı; = ( (6b) / (2) ) d. Her durakta sulama süresi; = ( (3) / Iy ) e. Bir lateralin günlük durak sayısı; = ( T / (6d) ) f. Gerekli lateral sayısı; = ( (6c) / (6e) ) g. Lateralin uzunluğu; (m) = ( Haritadan bakılır ) h. Lateral üzerindeki başlık sayısı; = ( ( 6g) / S2 ) I. Gerekli toplam başlık sayısı; = ( (6f) x (6h) ) j. Bir lateral debisi; = ( (6h) x qo ), (m3 / h) k. Sistemin toplam debisi; = ( 6f) x ( 6j ) / 3,6 ), ( L / s ) 500/12 500/18 500/18 500/12 500/18 500/18 42 28 28 42 28 28 42/10 28/10 28/10 42/10 28/10 28/10 5 3 3 5 3 3 104,9/5,8 104,9/5,7 104,9/5,9 104,9/11,3 104,9/12,0 104,9/11,7 18 18 18 9 9 9 18/18 18/18 18/18 18 / 9 18 / 9 18 / 9 1 1 1 2 2 2 5 / 1 3 / 1 3 / 1 5 / 2 3 / 2 3 / 2 5 3 3 3 2 2 175 175 175 175 175 175 175/12 175/12 175/18 175/12 175/12 175/18 15 15 10 15 15 10 5 x 15 3 x 15 3 x 10 3 x 15 2 x 15 2 x 10 75 45 30 45 30 20 15 x 0,83 15 x 1,23 10 x 1,90 15 x 1,62 15 x 2,60 10 x 3,80 12,5 18,5 19 24,3 39 38 (5 x12,5)/3,6 (3 x18,5)/3,6 (3 x19)/3,6 (3 x24,3)/3,6 (2 x39)/3,6 (2 x38)/3,6 17,4 15,4 15,8 20,3 21,7 21,1

EN UYGUN YAĞMURLAMA BAŞLIĞI SEÇİM KRİTELERLERİ 1. En düşük sistem debisi 2. En küçük işletme basıncı 3. En geniş tertip aralığı 4. Gerekli lateral sayısı (az olan) 5. Gerekli yağmurlama başlığı sayısı ( az olan).

350 m 97 98 1/2000 P AKARSU 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 100 100 m 250 m A B C D E 99 96 95

Günler Ana Boru Bölümleri P-A A-B B-C C-D D-E 10 Kritik Debi 8. Ana boru hattının değişik bölümlerine iletilecek kritik debi değerleri. Günler Ana Boru Bölümleri P-A A-B B-C C-D D-E 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 3QL 2QL QL - Kritik Debi QL = 18,5 m3/h = 5,14 L/s Boru Bölümü Debi(L/s) Uzunluk (m) P-B 3QL = (5,14.3) = 15,4 163 B-D 2QL = (5,14.2) = 10,3 108 D-E QL = 5,14 54