ARTHROPODA

Eklem bacaklılar Erkek ve dişi olarak ayırt edilirler İyi gelişmiş gözler,deri ,baş,göğüs,karın farklılaşmış organlarıdır Çene ve dişler gelişmiş Enfeksiyon etkenlerini insanlara bulaştırabilirler.

SCORPİON

Çeşitli renklerde olabilir Böcekle beslenir Evlerde özellikle giriş katlarında,bodrum,çatı ahşap bina,taş duvar kovukları gibi serin ve nemli yerlerde yuvalanırlar Evlere girerlerse yatak altları,ayakkabı içlerine girerler Geceleri aktiftirler

Gündüzleri karanlık ve serin yerlerde geçirirler İnsanları sokarlar NÖROTOKSİK zehire sahiptirler Solunum ve dolaşım sistemini etkilerler Akrep tarafından sokulan insanlara allerjik semptomlarını önlemek için hemen antihistaminik yapılması önerilir

Özellikle yaz aylarında kamp ve açık arazide yatarken ve taşları kaldırırken son derece dikkatli olmak gerekir.

Akrep sokmalarında görülen semptomlar Zehirlenmelerde yapılacaklar Yapılması yanlış olanlar

ARANEİDA

Böcekle beslenirler,birbirlerine saldırırlar Avlarını ısırırlar ve eritici enzimlerini avlarının vücuduna akıtırlar,avın iç organları eriyince de bu sıvıyı emerler Sanat şaheseri güzelliğinde olan örümcek ağları esnek ve yapışkandır çırpınmak yapışmayı artırır Örümceğin ipeği,ipekböceğinin ipeğinden daha ince ve dayanıklıdır.

Bildiğimiz ipekten daha güzeldir Bildiğimiz ipekten daha güzeldir.Örümceğin tellerinden ince ipek elde etmek çok pahalıya mal olmaktadır.Nedeni örümcekleri bir arada tutmanın zorluğudur.Çünkü bir arda bulunan örümcekler birbirlerini yerler.

Ayrı eşeyliler dişileri erkeklerden daha iri Çiftleşme öncesi erkek örümcek Örümceğin sevgi dansı denen sıçrama hareketlerini yapar Çiftleşme sonrası dişi tarafından Protein kaynağı olarak görüldüğü için kaçmaya fırsat bulamadan dişi örümceğe yem olur Zehirleri genellikle Nörotoksik özelliktedir Evlerde her yerlerde yaşarlar

Tıpkı akreplerde olduğu gibi sokulan yerde Terleme,morarma,hipotansiyon,koma ve ölüm görülebilir

IXODOİDEA (AKARLAR)

Boyutları 3-30 mm arasında Kahverengi veya kırmızıya benzer renkte Vücut başla kaynaşmış,baş küçük 4 çift bacak,uçlarında çengel ve vantuzlar var Deriye rahatça yapışarak hortumlarıyla KAN emerler

İnsan ve evcil hayvanlara hastalık etkenlerini bulaştırırlar Viral ensefalit,Lyme hastalığı, KKKA,Kayalık Dağlar Humması gibi viral hastalıklar Kene sokmasından sonra deride kaşıntı acı,ateş yükselmesi görülür Tükürüğünde bulunan nörotoksin kol ve bacaklarda felç yapar

Kene göz de dahil olmak üzere her yere yapışır

KKKA gibi ölümcül bir hastalığa neden olur

ÇIKARILMASI

IXODOİDEA (MİTE)

Tıbbi adı mite.Çıplak gözle görülemezler Işığı az gören sıcak NEMLİ evler akarlar için ideal ortamlardır İnsan vücudundan dökülen deri parçaları ve tozlarla beslenirler En çok yatak,yorgan,yastık battaniye,halı gibi ortamlarda yaşarlar 1 gr deri parçası 1.000.000 tane akarın beslenmesi için yeterlidir

5 yıl kullanılan yatakta 8-10 milyon akarın yaşadığı tahmin edilmektedir

Dışkıları insanlar için tehlikeli Alerjik olaylara ve Astıma yol açarlar

NASIL KORUNMALIYIZ Yaşanılan yerlerde halı, kilim,battaniye gibi tüylü eşyalardan uzak durmalıyız Bu gibi eşyaları silkme hareketinden vazgeçmeliyiz.Çünkü bu gibi eşyalar akarların solunum yoluyla insanlar tarafından alınmasına neden olunacak hareketlerdir

İnsanda hastalık yapan parazitin dişisi. Kaynak hasta insanlar. SARCOPTES SCABİEİ İnsanda hastalık yapan parazitin dişisi. Kaynak hasta insanlar. Uyuz böcekleri; deri döküntüleri, doku artıkları, kan ve doku sıvısı ile beslenirler. Deride derin ve genelde kaşıntılı lezyonlara sebebiyet verirler. Uyuz böceği; insan derisi içine girerek tüneller hâlinde (2 mm - 3 cm uzunlukta) yerleşip ürer. Deride tünel açan, kabarcıklar, delikler ve yaralar meydana getiren bir parazittir.

İnsanlarda uyuz hastalığına sebep olan tür sarcoptes scabei hominis'tir. Bunun dışında hayvanlarda hastalık oluşturan çeşitli uyuz etkenleri mevcuttur. Sarcoptes scabei hominis, tüm gelişme evrelerini insan üzerinde geçirir. Erginleri gözle görülebilecek büyüklüktedir

Dişiler deri üzerinde fertilize olurlar ve deri içinde tünel kazarak ilerlerler. Sarcoptes scabei hominis, kan emmez sadece dokularla beslenir. Dişiler genelde 3-5 hafta yaşar.

UYUZ BÖCEĞİNİ YAPTIĞI HASTALIK BELİRTİLERİ Deride kaşıntı Kızarıklık Deride veziküller Vücutta yaygın yaralar Tüy dökülmesi Deride kalınlaşma Deride kepeklenme ve kızarıklık Derinin renginde koyulaşma

Bulaşma insandan insana olur. Hayvanlardaki uyuz etkenleri insanlara nadiren bulaşır. Bu etkenler insanlarda birkaç gün kalır ve kaynak hayvanın uzaklaştırılmasından sonra kısa sürede kendiliğinden iyileşir.

Ev veya aile hastalığı olarak da bilinir. Çünkü çok bulaşıcıdır. Kapalı ortamlarda hızla yayılır. Tokalaşma, etken bulunan yatak, yorgan, çamaşır, giysi, kişisel kullanma araçları en önemli bulaşma yollarıdır

Uyuzun en önemli belirtisi kaşıntıdır. Özellikle gece kaşıntı artar Uyuzun en önemli belirtisi kaşıntıdır. Özellikle gece kaşıntı artar. Gündüzleri dayanılabilir olan kaşıntı, gece hastayı uyandıracak kadar şiddetlenir. Deri üzerinde dikkatli muayenede etkenin açmış olduğu tüneller görülebilir. İlerledikçe deride döküntüler, kesecikler ve daha ileri deri lezyonları meydana gelir.

Uyuz sebebiyle piyoderma (derinin irinli iltihabı) impetigo, follikülit gibi ikincil hastalıklarda ortaya çıkabilmektedir. Tedavisi vardır ve kesinlikle yapılmalıdır.

KULAĞINDAN UYUZ BÖCEĞİ ÇIKTI

PEDİCULOSİS Yassı ve kanatsızlar Sivri tırnakları vardır.Kirli sarı renktedir Baş göğüsten dardır.Dişi bitler daha büyüktür

Günde 8-10 kez kan emerek beslenirler Sirke denilen yumurtaları görmek daha kolaydır Sirkeler kumaş ve battaniye üzerinde 10-15 gün canlı kalabilirler İnsanda baş,vücut ve kasık ta bulunabilir Tedavisi olan bir hastalıktır

1-Pediculus humanus capitis 2-Pediculus humanus corporis 3-Phthirus pubis

BLATTODEA

Evlerimizde her yerde yaşarlar Çok çabuk ürerler

Sıcak ve rutubetli yerleri severler Nişastalı ve şekerli gıdalara bayılırlar Hastalık etkenlerini mekanik olarak taşırlar

Allerjik deri hastalıklarına neden olurlar Kolera,tifo,Entamoeba coli,Giardia intestinalis,Verem basili gibi hastalıkları mekanik olarak bulaştırırlar

NASIL KORUNURUZ Çok zordur.Profesyonel mücadele şarttır Çöp ve gıdaların açıkta bırakılmaması Ve ilaçlama yani İNSEKTİSİTLER şarttır

CİMİCİDAE

bed bugs (tahta kurusu) Oval,yassı,çok ayaklı,pas kırmızısı renginde. Ezilince pis kokar,evlerde dolap içleri,duvar delikleri,tahta aksam ayrıklarında yuvalanırlar. Geceleri aktiftirler,insana uykuda hücum ederler.Evden eve eşya ile taşınırlar. Gündüzleri ışıktan korunmuş yerlerde saklanırlar.

Tahtakuruları ısırmayla herhangi bir hastalık taşıdıkları bildirilmemiş olsa da Isırıklar şiddetle kaşıntı hissi verdiğinden, aşırı kaşımayla cilt sorunu veya iyileşme sonrası iz kalması sorunları yaşanabilir. Tahtakuruları, havanın sıcak veya kuru olmasından bağımsız her ortamda canlı kalmayı başarabilirler. Çok soğuk havalarda yarı uyku durumuna geçip hiç yemeden 1 yıl yaşayabilirler. Pestisitlerin onları öldürücü olması için direkt vücutlarına temas etmesi gerekiyor.

Tahta kurusu ısırığı

SİPHONAPTERA (PİRELER) Flea_Scanning_Electron_Micrograph_False_Color

Bu böcekler özelleşmiş vücut yapıları sayesinde memelilerin ve kuşların derisine tutunarak kanlarını emer, konakları arasında yer değiştirirken son derece tehlikeli hastalıkları da bulaştırabilir. Vebanın insanlara bulaşmasında baş rolü oynayan kene piresi (Xenopsylla cheopis) ve akrabaları ortaçağda Avrupa nüfusunun yaklaşık dörtte birinin ölümünden sorumludur Pireler dış parazitlerdir. Memelilerin ve kuşların kanlarını emerek yaşamlarını sürdürürler

Hızlı hareket edebilen genelde koyu renkli canlılardır. Genellikle köpek, kedi, insan, tavşan ve kümes hayvanlarında bulunurlar ve ısırdıkları yerleri uyuşturmak için kullandıkları salgı kaşınıtı yaratır. Alerjik reaksiyon gösterildiği takdirde deride kızarıklıklar oluşur. Taşıdıkları Yersinia pestis adlı (bakteri) insanlara bulaştığında ölümcül veba hastalığı meydana gelebilir.

Özellikle kedi ve köpek gibi memeli canlılar üzerinden beslenen pire, aynı zamanda bu tür canlılar üzerinde yaşar. Pire sıçramasını vücudunun arka tarafında bulunan bacakları ile sağlar. Uzun bacakları ile birkaç saat sıçrayabilirler. Ev içinde geceleri ve karalıkta aktif olup, uyku halinde olan insanlardan kan emer.

bodrum katlarında ve sokak köpekleri ile sokak kedilerinin yaşadıkları bölgelerde sıkça rastlanılan pireler insanlar ve bu tür canlılar yolu ile iç mekânlara girerler. Pirelerden kurtulmak için öncelikli olarak eğer var ise ev içindeki evcil hayvanları pirelerden arındırmak daha sonrada mekândan pireleri yok etmek gereklidir.

APOİDEA

Petek şeklinde bir çift göz ve üç adet basit göz Başta bulunan duyu organı 2km mesafedeki balın kokusunu alır Kendilerini tehlikede görürlerse önce sesle uyarırlar sonra toplu halde gürültü yaparlar Hala tehlikede hissederlerse iğneleri ile insanları sokarlar

Peteklerini altıgen biçiminde yapmalarının nedeni en fazla balın depolandığı faydanın en fazla sağlandığı biçimdir Zehirlenmelere ve anafilaktik şoklara neden olurlar Sokma sonucu ağrı,ödem,şişme Dil sokulursa ölüm meydana gelir Desansitizasyon işlemi ile hassas kimselere arı özetlerinden hazırlanan antijenlerin yapılması İle korunma sağlanır

Son yıllarda besin olarak arıların ürünlerinden yararlanmanın dışında tedavi amaçlı bilimsel çalışma yapıldığı özellikle kanser tedavi çalışmaları yapıldığı bildirilmektedir

NASIL KORUNURUZ Duyarlı kişiler Desansibilize edilmelidir Antihistaminikler, buz uygulama ve soğuk su muhakkak yapılmalıdır Arı iğnesi dokudan çıkartılmalıdır

FORMİCİDAE

Yeryüzünün en kalabalık nüfusa sahip canlıları Her yeni doğan 40 insana karşılık 700 milyon karınca dünyaya meydana gelir Böcek türlerinin en sosyal alanlarıdır İyi örgütlenmiş bir düzen içinde koloniler halinde yaşarlar Kast sistemi denilen kraliçe, erkek, dişi bölümlerine ayrılmışlardır

Kastın en önemli üyeleri işçi asker karıncalardır En önemli özellikleri yeşil yaprakları çiğneyip depolayıp biriktirmek ve onlardan mantar üretmektir. Üreyen mantarları yiyerek protein ihtiyaçlarını karşılarlar

İnsanları ısırırlar Tropikal bölgelerdeki türlerden bazıları zehirlidirler

NASIL KORUNURUZ Evlerde mutfaklarda yiyecekler kapalı muhafaza edilmeli Nemli ortamlar düzeltilmeli Kimyasal mücadelede kullanılacak olan insektisitleri profesyonel kişiler yapmalıdır

CULICIDAE

Sivrisineklerin yaşamak için şekere ve proteine ihiyaçları vardır Bunu bitki ve meyva sularından elde ederler Yanlızca DİŞİLER in kana ihtiyacı vardır yumurta üretebilmek için

DERİYİ NASIL KESER Cilde en yakın damarı tespit eder 6 bıçaktan oluşan alt ve üst çenesi ile deriyi keser Bu bıçaklardan akan sıvı ile dokuyu uyuştururken aynı zamanda kanın pıhtılaşmasını önleyerek kanı emer Dişi sivrisinekler bir defada 200-400 arası yumurta yumurtlayabilirler

Sivrisinekler kan taşıdıkları için hastalık bulaştırma riskleri vardır Sarı humma,fil hastalığı,sıtma gibi parazit hastalıkları HIV virüsü bu canlılarda gelişme ortamı bulamaz Virüsler sivrisineklerle taşınmaz İnsanlarda allerjik ve deri ile ilgili hastalıklara neden olurlar

Genelde alacakaranlık zamanlarında uçarlar Yaşadıkları yerler su bulunan birikintiler,havuzlar ,açık lağım çukurları,giriş katlarındaki olan nemli rutubetli evler

NASIL KORUNURUZ Günümüzde pek çok fiziksel ve kimyasal metod kullanılmaktadır Çevre temizliği burada önem taşımaktadır Açıkta kalan su birikinti,lağım,çöplükler kapatılmalı Profesyonel olarak ilaçlama yapılmalıdır

GLOSSİNA (çeçe sineği)

Çeçe sineğinin bulaşmasına sebeb olduğu tek hücreli parazit olan ( Trypanozoma Gambiense ve Trypanozoma Rhodesiense )’ nin insan kanına bulaşıp, kana ve omirilik beyin sıvısına yayılmasıyla ortaya çıkan bir tür tropikal hastalık.  Çeçe sineklerinin bulaştırdığı uyku hastalığı sıklıkla görüldüğü alan, Batı ve Ekvator kuşağı Afrikası’dır.

PHLEBOTOMUS (Tatarcıklar)

Leishmania cinsinden hastalık yapıcı tek hücrelilerin taşıyıcılığını yaparlar. Tatarcığın ısırmasının ardından kaşıntıyla görülen Şark çıbanı zamanla büyük bir yaraya dönüşür.