Verimli ders çalışma, amaç ve öncelikleri belirleyerek, uygun teknikleri kullanarak ve zamanı verimli kullanarak yapılan çalışmadır.
Verimli ders çalışmayla ilgili temel ilkeler şunlardır: * Amaçları belirlemek * Planlı çalışmak * Verimi azaltıcı etkenleri ortadan kaldırmak * Not tutmak * Etkin okumak * Etkin dinlemek * Öğrenme stratejilerini uygulamak * Bilgiye ulaşma yollarını bilmek
Amaçları Belirlemek Her çalışma bir amaca yönelik olmalıdır. Ders çalışmadan önce amaçları belirlemek güdülenmeyi artırdığı gibi öncelikleri ve kapsamı belirlemeyi sağlayarak plan yapmayı kolaylaştırmaktadır. Ders çalışma ile ilgili planlar yakın (sınavdan yüksek not almak) ya da uzak (okulu derece ile bitirmek) olabilir.
Planlı Çalışmak Ders çalışma planı yapmak, neye, ne zaman, ne kadar, nasıl çalışılacağına karar vermektir. Bir plan yapıldığında ders çalışma konusundaki kararsızlıklar kaybolur. Planlı çalışmak plansız ve düzensiz çalışmaya göre daha etkilidir. Planlı çalışıldığında ders dışı etkinliklere daha fazla zaman ayrılabilir.
Çalışma planları gerçekçi yapılmalıdır. Etkin bir çalışma planında, ders çalışmaya ayrılan zamanın yanı sıra dinlenme ve eğlenme için de zaman dilimleri öngörülmelidir. Çalışma planında günlük, haftalık ve aylık tekrarlara yer verilmelidir.
Verimi azaltıcı etkenleri ortadan kaldırmak Ders çalışma konusunda belki en kritik değişken verimi azaltıcı etkenleri ortadan kaldırmaktır.
Verimi azaltıcı etmenleri ortadan kaldırabilmek için; Ders çalışırken mesajları kontrol etme, telefonla konuşma gibi zaman tüketici alışkanlıklar bırakılmalıdır. Televizyon gibi dikkatin dağılmasını sağlayacak uyarıcılardan kaçınılmalıdır. Ders çalışırken açlık, uyku gibi fizyolojik ihtiyaçlar karşılanmış olmalıdır. Yatarak çalışma yerine oturularak çalışılmalıdır. Gürültülü ortamlara ders çalışmaya alışılmalıdır.
Not tutmak Not tutmak, hem dikkati topladığı hem de bilginin tekrarına ve anlamlandırılmasına olanak sağladığı için başarıyı artırmaktadır. Not tutarken okunan ya da dinlenilenler aynen değil kısaltılarak ve semboller kullanılarak yazılır. Not tutarken ana fikirler, önemli noktalar vurgulanmalıdır.
Etkin okumak Anlamlandırılarak öğrenilmesi gereken bilgilere yönelik etkin okuma yapmak gerekmektedir. Etkin okuma, anlamlandırarak, bağ kurarak, tekrar ederek okuma anlamına gelmektedir.
Etkin okumayı sağlamak için geliştirilen tekniklerden biri de İngilizce adıyla SQ4R tekniğidir: * Survey (Göz at) * Question (Soru sor) * Read (Oku) * Resite (Özetle) * Relate (İlişki kur) * Review (Gözden geçir)
Öğrenme stratejilerini uygulamak Etkin ders çalışma öğrenilenlerin uzun ve çok uzun süreli belleğe aktarılması ve buralardan geri çağrılmasıyla ilişkilidir.
Dikkat, tekrar, anlamlandırma, yürütücü biliş ve duyuşsal öğrenme stratejileri bilinirse bilgi daha verimli biçimde belleğe aktarılacak ve geri çağrılacaktır.
Örneğin ezberlenmesi gereken bilgileri görselleştirerek bellekte tutmayı bilmek öğrenmeyi daha etkili kılacaktır. Öğrenilenlerin özetlenmesi ya da bir başkasına anlatılması gibi uygulamalar anlamlandırmayı artırarak ders çalışmanın verimli olmasını sağlayacaktı.
Bilgiye ulaşma yollarını bilmek Verimli ders çalışmanın önemli bir boyutu da bilgiye ulaşma yollarını bilmektir. Öğrenciler ne tür bilgiye hangi kaynakların ve kanalların kullanılarak ulaşılabileceğini bilmek durumundadır.
Öğrenciler ders kitabındaki bilgilerin yeterli olup olmadığı, okul kütüphanesinde ne tür kaynakların bulunduğu, arama motorlarıyla ulaşılan bilgilerin güvenirliğinin nasıl belirleneceği, elektronik ansiklopedilerin nasıl kullanıldığı gibi soruların yanıtlarını bilmelidir.