REÇETE BİLGİ SİSTEMİ VE MANİSA İL DURUMU Dr. Ayla ALPGİRAY Manisa Halk Sağlığı Müdürlüğü Akılcı İlaç İl Temsilcisi Aile Hekimliği Uygulama Şube Müdürü

Sunum planı RBS (Reçete Bilgi Sistemi) tanımı Ulusal Eylem Planı ve THSK öncelikleri ile yürütülen faaliyetler Antibiyotik Reçeteleme ve Maliyet Açısından 2014 Türkiye genel durumu (haritalar) RBS verilerine göre Manisa İlinin durumu ve 2013/2014 yılları karşılaştırması 2014 yılında Manisa’da en çok reçete edilen ilk 10 2014 yılı (İkinci 6 aylık dönemde) ilçelerin değerlendirme grafikleri Sonuç

REÇETE BİLGİ SİSTEMİ (RBS) NEDİR? 26 Ekim 2010 tarihinde Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü’nde Akılcı İlaç Kullanımının yaygınlaştırılması amaçlanarak Reçete Değerlendirme Projesi (RDP) adıyla başlatılmış olan, Aile Hekimliği Bilgi Sistemi (AHBS) üzerinden verilerin alınarak tüm aile hekimlerinin reçetelerinin izleme, değerlendirme ve kendi reçeteleri ile ilgili bilgilendirmenin de yapılabildiği, bugün TİTCK (Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu-Akılcı İlaç Dairesi ) tarafından takip edilen bir yazılımdır.

15 Ocak 2013 tarihi itibariyle tüm sağlık kurumlarında e-reçete uygulamasına geçilmesiyle ülke genelinde yazılan tüm reçeteler için RBS’de izleme, değerlendirme ve geri bildirim yapılabilmektedir.

REÇETE BİLGİ SİSTEMİNİN YAPABİLDİKLERİ İstatistiki Hesaplamalar ; Hekim dağılımları Tanı dağılımları İlaç dağılımları Ülke, bölge, il, ilçe dağılımları Belirli zaman aralıkları…. Reçete başına düşen ilaç sayısı Antibiyotik yazılan reçete yüzdesi Enjeksiyon yazılan reçete yüzdesi… Reçete başına düşen ortalama ilaç maliyeti

RBS’DE HEKİMLER İÇİN YAPILABİLEN ANALİZLER Toplam Protokol Sayısı Tanı ve ilaç olan protokol sayısı Tanı olan ilaç olmayan protokol sayısı Toplam protokol içerisindeki reçete yüzdesi Antibiyotik içeren reçete yüzdesi Analjezik içeren reçete yüzdesi Enjekte edilebilen preperat içeren reçete yüzdesi Tüm reçetelerin toplam maliyeti Reçete başına düşen kalem sayısı Reçete başına düşen kutu sayısı Reçete başına düşen maliyet

AKILCI İLAÇ KULLANIMI (AİK) ULUSAL EYLEM PLANI İÇERİĞİ 2014-2017 6 BAŞLIK / 20 STRATEJİK HEDEF / 99 FAALİYET AİK YAPILANMA HEKİM ECZACI YARDIMCI SAĞLIK PERSONELİ HALK İLAÇ SEKTÖRÜ

THSK 2014 YILI ÖNCELİKLERİMİZ Engellenebilir Anne Ölümlerinin Önlenmesi Bebek Ölümlerinin Azaltılması Sezaryenin Azaltılması Akılcı İlaç Kullanımı Ağız Diş Sağlığı Taramaları Evde Sağlık Hizmetlerinin Bütünleşik Bir Yapıda Yaygınlaştırılması Aile Hekimini Kullanmayan Nüfusa Erişimin Sağlanması Sağlıklı Birey Tarama Programlarının Yaygınlaştırılarak Sürekliliğinin Sağlanması Çok Sektörlü Sağlık Sorumluluğunun Uygulamaya Geçirilmesi Aile Hekimliği Sisteminin Geliştirilmesi Sağlıklı Yaşam Programlarının Paydaşlarla İşbirliği İçerisinde Geliştirilmesi Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinin Yaygınlaştırılmasına Destek Sağlanması Halk Sağlığı Çağrı Merkezinin Kurulması Kamuoyu ve Algı Yönetiminin Yapılması Hudut Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü İle İşbirliği İçinde Çalışılması Yürütülen Programların Aylık İzleme Değerlendirmelerinin Yapılması ASM ve TSM Standartlarının Yükseltilmesi Aile Hekimi ve Aile Sağlığı Elemanları İle Etkin İletişim Operasyonel Mükemmeliyet

THSK YÜRÜTÜLEN FAALİYETLER 2014-2017 Akılcı İlaç Kullanımı Ulusal Eylem Planı kapsamında Eylem planı çerçevesinde Aile Hekimlerinin yazmış oldukları reçeteler üzerinde analiz yapabilmek için TİTCK’in hazırlamış olduğu Reçete Bilgi Sistemine giriş için yetki şifreleri edinilmiştir. İlk raporlama ve değerlendirme çalışmalarına Nisan 2014 itibariyle başlanmıştır. (AH İZ.DEĞ.DAİRE)

MHSM OLARAK AİK FAALİYETLERİMİZ İlimizde 2014 yılından başlayarak AİK ile ilgili ; Her ilçede Toplum Sağlığı Merkezi çalışanları aracılığıyla yılda en az iki (2) faaliyet yapılması, Hizmet içi ve halk eğitimi olmak üzere eğitimler verilmesi planlanmıştır. 2015 yılı ilk üç ayı içinde 5 ilçede 12 eğitim seansı düzenlenmiş ve toplam 381 kişiye eğitim verilmiştir.

ANTİBİYOTİK REÇETELEME VE REÇETE MALİYETİ AÇISINDAN 2014 YILI TÜRKİYE DURUMU HARİTALARI

2014 Yılı ( İlk 10 Ay) Türkiye Ortalaması Üzerinde Antibiyotik Yazılan İller Türkiye ortalaması:% 31.17 Manisa ortalaması % 26,45

2014 Yılı (ilk 8 ay)Reçete Maliyeti Türkiye Ortalaması Üzerinde Olan İller 2014 yılı Türkiye Ortalama reçete maliyeti: 375,597 TL, 2014 yılı Manisa ortalama reçete maliyeti: 91,69 TL

2014 YILI MANİSA DURUM TESPİTİ İlimizde 2014 Yılında Aile Hekimleri tarafından 5.042.055 protokol oluşturulmuştur. Bu protokollerin 2.662.704 adedine ( % 52,81) reçete oluşturulmuştur Oluşturulan bu reçetelerin 704.181 adedine (% 26,45) antibiyotik yazıldığı görülmüştür.

Antibiyotik yazılan reçete sayısı Ağrı Kesici yazılan reçete 2013/2014 karşılaştırması YIL Toplam protokol Reçete oluşturulan Antibiyotik yazılan reçete sayısı Ağrı Kesici yazılan reçete 2013 4.295.320 2.656.362 (61,84) 791.465 (%29,8) 1.189.396 (%44,78) 2014 5.042.055 2.662.704 (% 52,81) 704.181 (%26,45) 1.146.228 (%43,05)

2013/2014 karşılaştırması YIL ANTİBİYOTİK MALİYETİ AĞRI KESİCİ MALİYETİ TOPLAM MALİYET 2013 19.595.601 (%9,54) 12.336.743 (%6,01) 205.321.010 2014 17.105.891 (%7,1) 12.244.180 (%5,02) 244.146.624

2014 Toplam Maliyet ilk 10 TOPLAM MALİYET SIRA ATC Adı (İLAÇ ADI) KUTU SAYISI BİRİM MAL.İYET TOPLAM MALİYET 1 Esomeprazole (NEXIUM 40 MG ENTERIK KAPLI 28 PELLET TABLET) 119080 61,89 7.369.861,2 2 insulin glargine (LANTUS SOLOSTAR 100 U/ML 3 ML .LIK KARTUS ICEREN ENJ. KALEMI 39862 140,3 5.592.638,6 3 insulin aspart (NOVORAPID FLEXPEN 3 ML) 37284 84,27 3.141.922,68 4 tiotropium bromide (SPIRIVA 18 MCG 30 INHALASYON KAPSULU)) 35842 87,04 3.119.687,68 5 Lansoprazole (LANSOR 30 MG 28 KAPSUL) 109181 25,5 2.784.115,5 6 insulin detemir (LEVEMIR FLEXPEN ) 20212 136,8 2.765.001,6 7 salmeterol and other drugs for obstructive airway diseases (SERETIDE 500/50 MCG 60 DOZ DISKUS) 16039 130,42 2.091.804,78 8 formoterol and other drugs for obstructive airway diseases (FORADIL COMBI 400 MCG 120 KAPSUL ) 25135 74,16 1.864.011,6 9 Clopidogrel (PLAVIX 75 MG 28 FILM TABLET ) 28643 60,55 1.734.333,65 10 Ciclosporin (RESTASIS % 0,05 0,4 ML 30 FLAKON OFTALMIK EMULSIYON ) 9833 166,1 1.633.261,3

2014 TOPLAM KUTU SAYISINA BAKILDIĞINDA İLK 10 Sıra No İLAÇ ADI ATC Adı KUTU SAYISI BİRİM MALİYET TOPLAM MALİYET MAL.İYET SIRASI 1 DOLOREX 50 MG 20 DRAJE Diclofenac 182.900 3,16 577.964 58 2 NOOTROPIL 800 MG 30 FILM TABLET piracetam 166.689 7,25 1.208.495 18 3 CORASPIN 100 MG 30 TABLET acetylsalicylic acid 158.503 1,76 278.965 180 4 BELOC ZOK 50 MG 20 TABLET metoprolol 121.774 6,87 836.587 32 5 NEXIUM 40 MG ENTERIK KAPLI 28 PELLET TABLET esomeprazole 119.080 61,89 7.369.861 6 ARVELES 25 MG 20 FILM TABLET dexketoprofen 114.385 12,56 1.436.676 12 7 LANSOR 30 MG 28 KAPSUL lansoprazole 109.181 25,5 2.784.116 8 GLIFOR 1000 MG 100 FILM TABLET metformin 85.333 13,08 1.116.156 20 9 MAJEZIK 100 MG 15 FILM TABLET flurbiprofen 74.219 6,88 510.626 80 10 VOLTAREN SR 75 MG 10 TABLET diclofenac 73.080 6,2 453.096 96

İLÇELERİN DURUMU

En çok protokol oluşturan ilçe Turgutlu %8 En az protokol oluşturan ilçe Gördes %3,8

En yüksek Reçete oluşturma % 7,1 Saruhanlı En düşük Reçete Oluşturma %4,1 Gördes

En yüksek Antibiyotik içeren Reçete Gölmarmara- %8,1 En düşük Antibiyotik içeren Reçete Gördes- %3,4

En yüksek TRM Salihli- %8,2 En düşük TRM Gördes- %3,7

En yüksek RBM Demirci-103,25 En düşük RBM Gördes-60,95 R.B.D. Genel Maliyet (TL) 91,69

Sonuç olarak; İlimizde antibiyotik ve ağrı kesici reçeteleme oranları geçen yıla göre azalmıştır (olumlu gelişme) Kronik hastalık ilaçlarının (DM,KOAH) ve Mide koruyucuların maliyetleri toplam maliyette büyük yer kaplamaktadır. Bu nedenle İlçe değerlendirmeleri ve analizlerine bakılarak;Toplam Maliyetin, reçete oluşturma ve antibiyotik reçeteleme oranlarının yüksek olduğu ilçelerde öncelikle hizmet içi eğitim yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.

Teşekkür Ederim