APİKAL REZEKSİYON Prof Dr Mehmet YALTIRIK Dt. İrem Kırlı Dt APİKAL REZEKSİYON Prof Dr Mehmet YALTIRIK Dt.İrem Kırlı Dt.Alen Palancıoğlu

Apikal rezeksiyon (kök amputasyonu, apisektomi), kökün apikal kısmının kesilip alınması ve periapikal bölgedeki nekrotik ve iltihabi dokunun uzaklaştırılması şeklinde uygulanan cerrahi işlemdir.

Tarihçe İlk fikir 1800’lü yıllarda diş kökünün koterize edilmesi ile gündeme gelmiştir.18. yy. sonunda Parge tarafından denenmiştir. Kök rezeksiyon operasyonu Fara ve Brophy tarafından 1880’den önce yapılmış, 1890’larda Rhin tarafından kronik alveole rabse tedavi yöntemi olarak kullanılmıştır. Ülkemizde apikal rezeksiyon operasyonu ilk kez 1930 yılında Müftüzade Akif Bey, 1935’de ise Şevket Ömer Tagay tarafından İ.Ü Diş Hekimliği Fakültesi’nde yapılmıştır.

APİKAL REZEKSİYON ENDİKASYONLARI Radyolüsent alanı olup sürekli drene edilen dişlerde Acil cerrahi ve endodontik tedavinin birlikte uygulanması gerektiğinde Apikalde aşırı eğrilik, perforasyon veya pulpa boşluğu içinde kalsifikasyon varsa

Önceden kanal tedavisi görmüş fakat apekste radyolüsent alan genişlemeye devam eden dişlerde

Fazla taşkın kanal dolgusunu apeksten temizlemek gerektiğinde

Apekste açıklık olan ve bu nedenle kanal temizliğinin ve dolgu maddesi uygulanmasının başarılı bir şekilde yapılamadığı durumlarda Cerrahi temizleme ve kültür alınmasının gerekli olmadığı düşünülen dişlerde Altında diş germi olmayan ve kök ucu patolojisi bulunan süt dişlerinde Kökün apikal 1/3’ünde yer alan kırıklarda

Kök kanalına dişin kuronundan ulaşılamadığı durumlarda

Radiküler kistlerde veya bir kistin genişlemesi sonucu komşu dişin devitalize olduğu durumlarda Tedavi sırasında kök kanalında kırılmış aletler bulunduğunda

APİKAL REZEKSİYON KONTRENDİKASYONLARI Kontrol edilemeyen diyabet veya nefrit gibi vücudu zayıf düşüren, iyileşmeyi geciktiren ve sekonder enfeksiyon riskini artıran hastalıklarda kan hastalıklarında, ileri derecede klaraciğer hastalıklarında Aşırı lükse, derin periodontal cebi olan dişler Travmatik oklüzyonun düzeltilemeyeceği dişler

Ulaşılması zor diş ve apekslerde Akut enfeksiyon varlığında Çok sayıda cerrahi işlem uygulanmış ve sonuç alınamamış dişlerde Hemangiom gibi lokal damarsal anomalilerin varlığında

APİKAL REZEKSİYON OPERASYONU Anamnez Radyografik muayene Klinik muayene Vitalometrik muayene

APİKAL REZEKSİYON OPERASYONU TEKNİKLERİ İki Aşamalı Teknik Tek Aşamalı Teknik

İNSİZYON ÇEŞİTLERİ Parch insizyonu Peter insizyonu Pichler insizyonu Rein-Müller insizyonu

Rein-Müller İnsizyonu

Parch İnsizyonu

Kök ucu, kökün uzun eksenine dik kesilir

İnvitro çalışmalar kök ucu preparasyonla- rının 3 mm’ye kadar uzanması gerektiğini göstermiştir.

Retrograd Dolgu Kök ucunda hazırlanan kaviteyi tam olarak kapatmalıdır. Boyutsal stabilite göstermeli, erimemelidir. Nemden etkilenmemelidir. Radyoopak, bakteriostatik özellikte olmalı, çabuk sertleşmelidir.

Retrograd Dolgu Materyalleri *Amalgam *Gutaperka *Altın yaparak *Titanyum vidalar *Cam iyonomer *Ketac gümüş *ZOE *Kompozit rezin *Polikarboksilat siman *Super- EBA *IRM *MTA

1. Reactions of connective tissue to mineral trioxide aggregate and amalgam. Yaltirik M, Ozbas H, Bilgic B, Issever H. J Endod. 2004 Feb;30(2):95-9. 2. Reactions of connective tissue to compomers, composite and amalgam root-end filling materials. Ozbas H, Yaltirik M, Bilgic B, Issever H. Int Endod J. 2003 Apr;36(4):281-7.

Amalgam: Kolay manipülasyonu, her zaman bulunabilme, radyooapak olma, ve iyi tıkama özelliklerinden dolayı uzun yıllar kullanılmıştır. Fakat bazı dezavantajları vardır. Bunlar korozyon sonucu oluşan irritan etki, galvanik etkileşim, doku renkleşmesi, civa toksisitesidir.

Amalgam Renkleşmesi

Super-EBA ( Super- Ethoxy Benzoic Acid )

Super-EBA ( Super- Ethoxy Benzoic Acid ): Güçlendirilmiş ZOE simanıdır. Super-EBA, tüm ZOE formülleri içinde en güçlü ve en az çözünenidir. Nötral pH’a sahiptir. Rezorbe olmaz, radyooopaktır. Dokular tarafındaniyi tolere edilebilir, kısa sürede hazırlanır. İn vitro çalışmalarda amalgam, cam iyonomer simanlara ve sıcak gutaperkaya göre daha iyi bir tıkama göstermektedir. Dezavantajları ise; manipülasyonu zordur, ısıya ve neme duyarlıdır.

MTA (Mineral Trioxide Aggregate )

MTA (Mineral Trioxide Aggregate ): Yapısında trikalsiyum silikat, silikat, trikalsiyum alumainat, trikalsiyum oksit, silikat oksit, bizmut oksit, kalsiyum, fosfat, karbon ve klorür bulunur. Simanın sertleşme süresi 4 saattir. Yapılan çalışmalar MTA ‘nın amalgam ve super-EBA’ya göre üstün olduğunu ve kanamalardan fazla etkilenmediğini göstermiştir. Ayrıca yeni sement rejenerasyonu sağlaması ve en az toksik materyal olması MTA’yı diğer kök ucu dolgu materyallerinden üstün kılar. Çevrelediği dokularla mükemmel bir biyouyumluluk gösterir. Hidrofilik ve radyooopaktır. Manipülasyonunun zor olması ve pahalı olması dezavantajıdır.

Apikal Rezeksiyon Komplikasyonları Rezeke edilen kök parçasının kemik kavitesinde kalması Aşırı kanama görülmesi Enfeksiyon ve sonucunda operasyon alanında iyileşmenin gecikmesi Ağrı olması Komşu dişlerin, sinüs, burun boşluğu ve mandibular kanal gibi anatomik oluşumların zarar görmesi

Apikal Rezeksiyon Başarısını Olumsuz Etkileyen Faktörler Kanal tedavisinin iyi yapılmamış olması Kök ucu patolojisinin iyi temizlenmemesi Dişe oklüzal travma gelmesi Komşu dişin devital olması Retrograd kavitenin iyi hazırlanmaması ve doldurulmaması

Teşekkürler…..