Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü MOTOR KONSTRÜKSİYONU-4.HAFTA Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü Yrd.Doç.Dr. Alp Tekin ERGENÇ

Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü Dizayn Şartları Motor parçalarına etki eden kuvvetlerin değişimi ( şiddeti ve büyüklüğü) motorun çalışma koşullarına bağlıdır. Bir motorun parçaları genellikle o motorun sert/ağır şartlarına göre dizayn edilir. NeN DİESEL MOTORU İÇİN DİZAYN ŞARTLARI Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü Ne Memax Me Pz Pzmax Boşta ulaşabileceği maksimum devir nN nmax nmin nM n d/d

Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü Dizayn Şartları DİESEL Dizayn Şartları Yüksek devirli Diesel motorlarında yanma sonucu oluşan maksimum basınç daha çok karışım teşkiline bağlı olmakta ve herzaman maksimum momente karşı gelmemektedir. Basınç Otto motorlarına nazaran yükten çok daha fazla etkilenmektedir. En yüksek basınç nominal değerlerde (Nen, nN)) elde edilir. Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü

Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü Dizayn Şartları Nominal güç Nen ve nominal devir nN için gaz basınç kuvvetleri maksimum değere ulaşacağı için parçaların gaz ve atalet kuvvetlerinin bileşkesine dayanacak şekilde tasarlanır. Boşta çalışmada ulaşılabilan maksimum devir sayısında atalet kuvvetleri maksimum olur, bu nedenle; nbçmax= (1,04-1,07) .nN Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü

σmax σ Değişken yük σa σm σmin t Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı İçten yanmalı motorların elamanları değişken yük altında çalıştıklarından, parçalarda periyodik olarak değişken gerilmeler meydana gelir. Bu parçalarda meydan gelen yükün ve gerilmelerin değişim periyodu, gaz basınçların ve atalet kuvvetlerin çalışma rejimine bağlı olarak değişimleri ile aynıdır. Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü σm σmax σmin σa σ t Değişken yük

σ Simetrik yük σa σmin t σa σa =σmax=-σmin Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı σ Simetrik yük σa Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü σmin t σa σa =σmax=-σmin

Tekrarlı yük ve gerilme Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı σmin σmax σ t Tekrarlı yük ve gerilme σm σa =σm =σmax/2 Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü

Asimetrik yük ve gerilme Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı Asimetrik yük ve gerilme σmin σmax σ t σm σm =(σmax+ σmin)/2 σa Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü

Asimetrik yük ve gerilme Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı σ t σm σmax σa σm σa Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü σmin σa =(σmax- σmin)/2 Asimetrik yük ve gerilme

Deneysel çalışmaların ışığında; Motor Parçalarının Değişken Yük Durumuna Göre Hesabı Deneysel çalışmaların ışığında; -Değişken yük altında çalışan motor parçalarına, dayanabilecekleri maksimum gerilmeden daha düşük yük ve buna bağlı olarak düşük gerilmeler sonucunda parçalanabilmektedir. Malzemenin bu şekilde parçalanması ise yorulma olarak açıklanmaktadır. Malzemenin yorulması, yalnızca ona gelen maksimum gerilmenin fonksiyonu değildir, bu aynı zamanda amplitüde (genliğin) de σa fonksiyonudur Yıldız Teknik Üniversitesi Makina Müh. Bölümü