Su Kaynakları Potansiyeli ve Kullanımı Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK

2013-2014 Güz Ders Programı Hafta Konu 1 Tarımsal Yapılar ve Sulamanın Tanımı ve Uygulama Alanları Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK 2 Arazi Toplulaştırması ve Kırsal Altyapı Sorunları Prof. Dr. Halit APAYDIN 3 Tarımsal Hidroloji 4 Sulama Yapıları 5 Toprak Bitki Su İlişkileri Prof. Dr. Belgin ÇAKMAK 6 Bitki Su Tüketimi ve Sulama Suyu İhtiyacının Belirlenmesi 7 Sulama Teknolojileri Prof. Dr. Y.Ersoy YILDIRIM 8   ARASINAVI 9 10 Sulama Suyu Kalitesi ve Tuzluluk 11 Drenaj ve Arazi Islahı 12 Kırsal Yerleşmeler ve Tarımsal İşletmelerinin Planlanması Doç. Dr. Berna KENDİRLİ 13 Tarımsal Yapılarda Çevre Koşulları 14 Tarımsal Yapılarda Planlama ve Uygulama Sorunları

Dünyada yeterince su var mı?

Dünyanın 3/4’ü sularla kaplı. Acaba bu su çok mu?

12742 km Deniz suyu tabakası kalınlığı en derin yerde bile 11 km, Ortalama alınırsa tüm denizlerin derinliği 4 km. Dünyanın çapı ile deniz kalınlığı arasındaki oran 4/12742=~1/3000

1385 km 12742 km ~ 1/774 Dünyanın hacmi 1.082.841.310.000 km3 Dünyadaki su hacmi 1.398.898.300 km3 12742 km oran ~ 1/774

Dünyadaki suyun dağılımı

Dünyadaki suyun dağılımı

Türkiye’nin su potansiyeli Türkiye'nin su varlığı ile ilgili önemli rakamlar: Yıllık Yağış Miktarı: 501 milyar m3/yıl  Kullanılabilir Yüzey suyu: 98 milyar m3/yıl Yer Altı Su Potansiyeli: 14 milyar m3/yıl    Kullanabilir Toplam Su Potansiyeli : 112 milyar m3/yıl   Bu potansiyelin 46 milyar m3’ü (%40) kullanılmaktadır. Bu suyun (46 milyar m3); %74’ü tarım sektöründe, % 11’i sanayi sektöründe %15’i de içme ve kullanma suyu olarak tüketilmektedir.

Türkiye su fakiri bir ülkedir. Kişi Başına Düşen Su Potansiyeli Miktarı: 112 Milyar m3/74 Milyon kişi=1515 m3/yıl Kişi Başına Kullanılan Su Miktarı : 46 Milyar m3/74 Milyon kişi=622 m3/yıl   Türkiye su fakiri bir ülkedir.

Türkiye’nin suyu nereye gidiyor? %74’ü (34 milyar m3)tarım, % 11’i (5.1 milyar m3)sanayi %15’i (6.9 milyar m3) içme ve kullanma suyu Tarım sektöründen sağlanacak %1 lik tasarruf, Sanayi sektöründe %6.6 ya İçme ve kullanmada ise %4.9 a karşılık geliyor. Su tasarrufu tarımda yapılmalıdır!!

Tarımda neden çok su harcanıyor? 1. Su dağıtımı açık kanallarla yapılıyor. Bu kanallar kötü durumda olduğundan daha su tarlaya ulaşmadan kayba uğruyor. 2. Üreticiler suyu bitkiye ulaştırırlarken farklı yöntemler uyguluyorlar. Bu yöntemlerin birbirlerine üstün ya da dezavantajlı durumları söz konusu. Bu yöntemlerden bazıları ucuz, bazılarında iş gücü az, bazılarında ise su tasarrufu yüksek. Üretici, su boşa gitse de ucuz yöntemi tercih ediyor.

Yöntemler ve su uygulama randımanları Salma sulama Randıman % 20-40

Yöntemler ve su uygulama randımanları Tava sulama Randıman % 30-60

Yöntemler ve su uygulama randımanları Karık sulama Randıman % 40-75

Yöntemler ve su uygulama randımanları Yağmurlama sulama Randıman % 75-80

Yöntemler ve su uygulama randımanları Damla sulama Randıman % 85-95

Suyu randımanlı kullanmak için çözüm ne? 1. Açık kanallardan vaz geçilerek bütün su iletim ve dağıtım hatlarının basınçlı boru sistemlerine dönüştürülmesi. 2. Üreticilerin yüksek su uygulama randımanına sahip damla ve yağmurlama sulama yöntemlerini uygulaması

Çözüme ilişkin devlet ne yapıyor? 1. Açık kanallı sistem yenilemelerinde açık kanallara devam ediliyor, yeni kurulacak sistemler basınçlı boru sistemi olarak inşaa ediliyor. 2. Üreticinin damla ve yağmurlama sulama yöntemlerini uygulaması için sıfır faizli ve 5 yıl geri ödemeli destek. Ancak son derece az başvuru var. Özendirme yeterli olmuyor!

Su ücretlendirme politikasının değiştirilmesi! Doğru çözüm ne? Su ücretlendirme politikasının değiştirilmesi! Yetiştirilen ürün ve alana bağlı ücretlendirmeden vaz geçilip, kullanılan su miktarına göre su ücreti alınması.

Dünyanın birçok yerinde su israfının önüne geçebilmek için kartlı ve kontörlü hidrantlar kullanılmaktadır. Üretici önce suyu satın alıp, sonra tarla ve bahçesinde satın aldığı kadar miktarı hidranttan alabilmektedir. Suyun damlası boşa gitmemekte, su, toprak ve yeraltı suları korunmaktadır.