AKRAN ZORBALIĞI Meltem ÖZDEMİR

GENCİN SOSYAL İHTİYAÇLARI? ait olma, kabul görme, sosyal onay, bağlanma gibi sosyal gereksinmeler genç tarafından daha yoğun bir şekilde yaşanmaya başlanır ve bu ihtiyaçlar gencin akran grubunun kontrolüne girmesine yol açar.

AKRAN ZORBALIĞI NEDİR? ZORBALIK, BİR YA DA DAHA FAZLA GÜÇLÜ ÖĞRENCİNİN ZAYIF OLAN ÖĞRENCİYE ZARAR VERME, RAHATSIZ ETME YA DA KÜÇÜK DÜŞÜRMEK İÇİN DEFALARCA EZİYET ETMESİ YA DA EZİYET ETME ÇABASI OLARAK TANIMLANMAKTADIR.

NASIL GERÇEKLEŞİR? GENCE bir arkadaşı tarafından ne yapması ya da nasıl davranması gerektiğinin direkt söylenmesi VEYA DOLAYLI OLARAK genCİn bir gruba katılmak ya da içinde bulunduğu grupta etkinliğini devam ettirebilmek için belirli bir davranışı, kendini zorunlu hissederek gerçekleştirmesi biçiminde GÖRÜLÜR.

ZORBALIK YÖNTEMLERİ -Vurma -Basit tekmeler veya yumruklar atmak -Tehdit etmek -Sürekli kızdırmak -İncitici lakaplar takmak -Aşağılamak -Küfretmek

DEVAM -KARŞISINDAKİ kişi hakkında yalan SÖYLEME -yanlış dedikodu çıkarmak -Zor kullanarak para almak -Korkutmak -Agresif davranışlarda bulunmak -Kasıtlı zarar vermek

ZORBALAR MAĞDURLAR SEYİRCİLER

ZORBALARIN ÖZELLİKLERİ YAPTIKLARI SUÇU ÖNCE REDDEDERLER,SONRA BAŞKASINA ATARLAR,VE NİHAYET MAĞDURUN HAKETTİĞİNİ SÖYLERLER. OLAYLARI VE ARKADAŞLARINI KONTROL EDERLER. MAĞDURLARIN ACI ÇEKMESİNDEN KENDİLERİNİ SORUMLU TUTMAZLAR. MAĞDURLARA KARŞI HİÇ EMPATİK DAVRANMAZLAR. MAĞDURLARIN ONLARI KIŞKIRTTIKLARINI SÖYLEREK SUÇU ONLARA ATARLAR. AKRANLARI İLE SIK SIK ÇATIŞMA YAŞARLAR. GENELDE KENDİLERİ DE ZORBALIĞA UĞRAMIŞLARDIR.

MAĞDURLARIN ÖZELLİKLERİ Pasif ve içine kapanık, “Hayır” deme, uygun kişiden yardım isteme, kendini savunabilme gibi sosyal becerilerden yoksun olan, Ürkek, kaygılı ya da girişken olmayan Genellikle fazla arkadaşı olmayan ve Duygusal olarak çabuk dağılabilen çocuklar

SEYİRCİLERİN ÖZELLİKLERİ ZORBALIK OLAYLARININ %85'inde AKRANLARI SEYİRCİ DURUMUNDADIR. SADECE % 11'inde ZORBAYA MÜDAHALE ETTİKLERİ GÖRÜLÜR. ZORBALARDAN FARKLARI “SUÇLULUK” DUYMALARIDIR. SIKLIKLA ZORBAYI HAKLI BULUP MAĞDURUN HAK ETTİĞİNİ DÜŞÜNÜRLER; ÇÜNKÜ ZORBALAR ÖNCESİNDE MAĞDURU GİZLİCE KIŞKIRTMAKTA, SEYİRCİ ÖNÜNDE DE MAĞDURU HAK ETMİŞ GİBİ GÖSTERMEKTEDİRLER.

AKRAN BASKISININ NEDENLERİ? Özgüven eksikliği Sosyalleşme becerilerinde eksiklik “Hayır” diyebilme becerisinden yoksunluk Çatışma ve çözüm bulma becerilerinde eksiklik Aşırı baskıcı ya da aşırı rahat aile tutumları Aile içi iletişim eksikliği

DEVAM Eksik ya da yanlış yetişkin rehberliği Ev ortamının tutarsızlığı, Sağlıksız rol modelleri İlgi ve sevgi eksikliği BİREYSEL SINIRLARIN OLMAMASI,KORUNMAMASI. Kabul görme ve onaylanma ihtiyacı Reddedilme, dışlanma, alay edilme korkusu Yakınlık, bir gruba dâhil olabilme gereksinimi “Adam yerine konma”, sözünü dinlettirme ihtiyacı

SÜREÇ NASIL İŞLİYOR? dolaylI baskI Suç boyun eğme DAVRANIŞI risk alma davranIŞI Suç boyun eğme DAVRANIŞI uyma DAVRANIŞLARI

AKRAN ZORBALIĞININ SONUÇLARI

1-ZORBALAR başkaları için DE tehdit oluştururlar. Soyutlanabilir ve yalnız kalabilirler. Başkalarıyla işbirliğine GİREMEZLER. SUÇA KARIŞABİLİRLER. KENDİLERİNİ İFADE EDEMEZLER. (SÖZEL OLARAK)

2-MAĞDURLAR Benlik saygısını yitirirler… ÖZGÜVENLERİNİ VE İNSANLARA GÜVENİ KAYBEDERLER. Arkadaşlarından soyutlanırlar VE yalnız kalIRLAR. Depresyona girebilirler. OKULDA Devamsızlık YAPAR VEYA okulu BIRAKIRLAR. Hıncını başka çocuklardan çıkarabilir.

3-SEYİRCİLER Kendilerini güvende hissetmeyebilirler. Kendilerini savunmak için sürekli tetik içinde bekleyebilirler. Etraflarında olup biten şiddet davranışlarından dolayı mutsuzluk, üzüntü, korku, umutsuzluk gibi olumsuz duygulara sahip olabilirler.

ZORBALIK HAKKINDA YANLIŞ İNANÇLAR ZORBALIK SADECE SATAŞMADIR. BAZI İNSANLAR, ZORBALIĞA MARUZ KALMAYI HAK EDERLER. SADECE ERKEKLER ZORBADIR. ZORBALIK BÜYÜMENİN NORMAL BİR PARÇASIDIR. ZORBALARDAN ŞİKAYET EDENLER BEBEKLERDİR. BİR ZORBAYLA MÜCADELE ETMENİN EN İYİ YOLU ONUNLA KAVGA ETMEK YA DA İNTİKAM ALMAYA ÇALIŞMAKTIR.

ZORBALIK YAPANLARI GÖRMEZDEN GELİRSENİZ SİZE BULAŞMAZLAR. ZORBALIKTAN YALNIZCA “HANIM EVLATLARI” YAKINIR. ZORBAYI ELE VERMEK “İSPİYONCULUK”TUR.

AKRAN ZORBALIĞININ ÖNLENMESİ

ZORBALIKTAN KORUNMAK İÇİN… OLAYLARI GİZLEMEYİN,GİZLİLİK, ZORBALARIN EN GÜÇLÜ SİLAHIDIR. BİR YETİŞKİNE HABER VERİN ÖZGÜVENLİ BİR TAVIR SERGİLEYİN. ZORBALARIN GRUP OLARAK DOLAŞTIĞI YERLERE GİTMEYİN.

SOSYAL BECERİLERİNİZİ (SORUN ÇÖZME, ÇATIŞMA ÇÖZME, ÖFKE KONTROLÜ GİBİ) GELİŞTİRİN. UZLAŞMACI YÖNTEMLERİ VE ALTERNATİF ÇÖZÜMLER ÜRETMEYİ ÖĞRENİN. KİŞİLERARASI FARKLILIKLARI KABUL EDİN. DOĞRU İLETİŞİM KURMA BECERİNİZİ GELİŞTİRİN. KENDİNİZİ İYİ TANIYIN VE SÜREKLİ GELİŞTİRİN.

OKUL YÖNETİMİNE, SINIF ÖĞRETMENİNE, REHBER ÖĞRETMENE HABER VERİN YAPILAN TEHDİTLERİ DİKKATE ALMAYIN. GÜNLÜK HAYATTA KARŞILAŞTIĞINIZDA EMNİYETE GİTMEKTEN ÇEKİNMEYİN. BU TÜR KİŞİ VE ORTAMLARDAN UZAK DURUN.

UNUTMAYIN…. Hiçbir öğrencinin başkasına zorbalık yapmaya, alay etmeye, şiddet uygulamaya, tehdit etmeye, dersin huzurunu bozarak diğerlerinin öğrenim hayatını engellemeye HAKKI YOKTUR…