YÖNETİM VE MOTİVASYON
“Yaşlı devlet adamlarından biri Konfüçyüs’ e sordu; insanları nasıl ciddi ve sadık kılabilirim ki hevesle çalışsınlar? Konfüçyüs dedi ki; ‘onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar. Babacan ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar. İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar.” Konfüçyüs (Prof.Dr.C. Can Aktan)
İnsan davranışlarının temelinde MOTİVASYON İnsan davranışlarının temelinde ihtiyaç vardır. Bu ihtiyaçlar insanı harekete geçiren itici gücü oluşturur. Bu itici güce “GÜDÜ” adı verilir.
MOTİVASYON Gereksinme – Uyarılma – Davranış – Doyum (amaç) Güdü döngüsü şu şekilde meydana gelir: 1-İhtiyaç hissedilir 2-İhtiyacı gidermeye yönelik davranış oluşur 3-ihtiyaç giderilir Gereksinme – Uyarılma – Davranış – Doyum (amaç)
Motivasyon insanı harekete geçirmektir. Coşkusunu artırmak, gücüne güç katmaktır. Kişilerin belli bir ihtiyacı ya da amacı karşılamak üzere istekli davranmalarıdır. Motive edilen insanın performansı yükselir.
MOTİVASYON TEORİLERİ Maslov’a göre ihtiyaçlar hiyerarşisi şöyledir. 1- Fizyolojik ihtiyaçlar 2- Güvenlik 3- Yakınlık/Sevgi 4- Saygınlık 5- İdeallerini ve yeteneklerini gerçekleştirme ihtiyacı
İşletme işgörenden yaratıcılık ve zeka isterken, Motivasyonun Önemi Motivasyon konusunun önem kazanması, işletmelerde insana verilen değerin artması ile başlamıştır. İşletme işgörenden yaratıcılık ve zeka isterken, işgörende güvenlik, eğitim, gelecek güvencesi ve ekonomik kaynaklar bekler.
Kişisel Olarak İkiye Ayrılır 1.Self Motivasyon 2. Genel Motivasyon
İnsanın kendi kendini motive etmesidir. Motivasyon Kaynakları 1.Self Motivasyon İnsanın kendi kendini motive etmesidir. Motivasyon Kaynakları Yağmurda yürümek Çiçekleri seyretmek, Müzik dinlemek, Spor yapmak
MOTİVASYON 2.Genel Motivasyon Çalışma birlikteliği içerisinde devamlı olması gereken pozitif ve yapıcı davranışlardır.
Kendi içinde ikiye ayrılır. MOTİVASYON Kendi içinde ikiye ayrılır. 1. Psikolojik Motivasyon 2. Ekonomik Motivasyon
Çalışanları iki şey motive eder 1...İhtiyaçlar Başarı Güvenlik, Sosyal Kabul Sevgi, Gelişme Takdir edilme (Yanlışa ceza yerine doğruya ödül) Güçlü Olma 2...Değerler Prensipler İnançlar
MOTİVASYONA AÇIK OLANLAR Hoşgörülü insanlardır. Pozitif enerji ile doludurlar. Genelde işlerinde başarılıdırlar. Pratik zekaları ile duygusal zekalarını birlikte kullanırlar.
MOTİVASYONA KAPALI OLANLAR Kötümser insanlardır. İşin zorlukları ön plandadır. Sorumluluk üstlenmekten kaçınırlar. Konuşmalarının içeriği şikayetlerdir. Yeniliklere açık değildirler.
İYİ MOTİVE OLMUŞ BİR İŞGÜCÜNÜN GETİRİLERİ Yükselen verim, Esnek uygulamalar, Azalan devamsızlık, Her zamankinden daha iyi hizmet.
Demotive Davranışlar Sürekli emir vermek Konuşurken dinlememek Duygularını dikkate almamak Olaylara aşırı tepki vermek Yaptıklarında kusur bulmak Hataları ortaya çıkarmak Kötümser olmak İstekleri kasıtlı unutmak İstekleri kasıtlı ağırdan almak.
İdarecilerinizin demotive edici davranışları nelerdir? - Paylaşımı Reddetmek - Tutarsız Olmak - Övmekten Kaçınmak - Elemanları Bilgilendirmemek - Kötü Huylu Olmak
MOTİVASYON SORUNLARI Motivasyonu sağlayabilmek için öncelikle motivasyonun önündeki engellerin kaldırılması gerekir. Bu engeller; Çalışan İşi Nasıl Yapacağını Bilmiyor Yapmak İstemiyor Hayatı Buna Bağlı Olsa Bile Yapamaz (Kişi, yanlış iştedir) Dışsal Faktörlerin Etkisi
Çalışan İşi Nasıl Yapacağını Bilmiyor Bu sorunu ortadan kaldırmak için; İş ile ilgili becerilerini geliştirmeye yönelik eğitim programları düzenlemektir. “İşleriniz iyi gidiyorsa, eğitim bütçenizi iki katına çıkarın. Kötü gidiyorsa, dört katına..!”
Yapmak İstemiyor Bu sorunu ortadan kaldırmak için; Performansını artırmak için yapılacak tek şey var. Neden öyle olduğunu öğrenin! Doğrudan kişinin kendisine sorun.
Hayatı Buna Bağlı Olsa Bile Yapamaz Bu sorunu ortadan kaldırmak için; Kişinin yapacağı iş için sahip olması gereken özellikleri açıkça tanımlamak ve iyi performans için; beceri, kabiliyet ve deneyimini yeterince ölçecek görüşmeler yapmak gerekir.
Dışsal Faktörlerin Etkisi Bu sorunu ortadan kaldırmak için; Burada neler olduğunu öğrenmenin tek yolu çalışan ile konuşmaktır. Dışsal faktörlerden kaynaklanan problemlerde (özelliğine bağlı olarak), en az birkaç kişi birden etkilenmektedir.
MOTİVASYONU BOZAN ETKENLER İÇ ETKENLER Çalışma İsteksizliği Endişeye Kapılmak Kendine Güvenmeme Başaracağına İnanmama Umutsuzluğa Kapılma
DIŞ ETKENLER Çevre Aile Arkadaşlar
İÇ ETKENLER
A) ÇALIŞMA İSTEKSİZLİĞİ Çalışma isteksizliği pek çok nedene bağlı olabilir. Bunları Hedef tespiti yapmamak, Plansız çalışmak, Çalışılacak konuyu anlamamak, Çalışılacak konunun veya işin çok olması, Çalışmayı ertelemek, olarak sıralayabiliriz.
ÇALIŞMA İSTEKSİZLİĞİNİ ORTADAN KALDIRMAK İÇİN; çalışmayı bir İHTİYAÇ olarak gör. HEDEF tespiti yap. ANLA – SOR. EĞLENCELİ hale getir. Bütünü PARÇALARA ayır.
Başarıyı HAYAL ET. GRUP çalışması yap. Belirsizliği ortadan kaldırmak için PLAN YAP. YAPILMAMIŞ DİĞER İŞLERİ HALLET.
Mazeret üretme, elindeki İMKANLARI düşün ve değerlendir. Çalışmayı ERTELEME. Duvarına motivasyonunu artıracak SÖZLER as. Hayata OLUMLU BAK. Her şey düşüncede başlar.
SOSYAL İHTİYAÇLARINI göz ardı etme. Sevdiğin işlere vakit ayır. İNAN!... İnanmak başarmanın yarısıdır. ÇİVİ ÇİVİYİ SÖKER. Çalışmayı istemediğin zamanlarda bile çalışmayı dene.
Planlı programlı çalışın. B) ENDİŞEYE KAPILMA Planlı programlı çalışın. “Başarıya ulaşamayanların yüzde doksanı yenilgiye uğramamıştır... Sadece pes etmişlerdir.” Poul J. MEYER
“ Büyük işler başaran insanlar her zaman hayallerini gerçekleştirebilmek için inatla ve dirençle başarısızlıkların karşısında direnen kişiler olmuştur.”
C) KENDİNE GÜVENSİZLİK İnsanın kendine güvensizliği kendini tam olarak tanımamasından ve başarılı olacağına inanmamasından kaynaklanır. Bunun için; Öncelikle kendinizi her yönünüzle çok iyi tanıyın. Performansınızı ,yapabilecekleri nizi tespit edin. Bilinçaltınıza daima yapabileceğinize, başarabileceğinize dair olumlu mesajlar gönderin.
D) BAŞARACAĞINA İNANMAMA önünüzdeki en büyük engel nedir?
Kişinin Önündeki En Büyük Engel KENDİSİDİR
BAŞARACAĞINIZA İNANMIYORSANIZ İNANÇLARIMIZ SONUCU ETKİLER BAŞARACAĞINIZA İNANMIYORSANIZ BAŞARAMAZSINIZ O HALDE; BAŞARMAK İÇİN İNANMALISINIZ
E) UMUTSUZLUĞA KAPILMA PES ETME Motivasyonun önündeki bir diğer iç etken de umutsuzluğa kapılarak, pes etmedir. Olmuyor, Ne yaparsam yapayım sonuç değişmiyor, Boşuna uğraşıyorum, Siz de bu sözcükleri sık sık kullanıyorsanız pes etme sinyalleri vermeye başladınız demektir. Ve pes etmeye başlamak her şeyin sonunu hazırlar. Tüm emeğiniz,çabanız boşa gider
Ne olursa olsun asla pes etmeyin ve vazgeçmeyin Aynen sular gibi...” UNUTMAYIN Mermeri delen suyun gücü değil devamlılığıdır.”
DIŞ ETKENLER
ÇEVRE- AİLE -ARKADAŞLAR Kimi zaman çevrenizde bulunan kişiler motivasyonunuzu bozacak bazı davranışlar sergileyebilir, bazı sözler söyleyebilirler. Çevrenin etkisine karşı kalkanlarınızı geliştirin. Küçücük engelleri yüksek duvarlar haline getirip sizi engellemesine izin vermeyin. Bazen kendinizi başkasıyla kıyaslama hatasına kendiniz düşersiniz ne yazık ki. Onda olup da sizde olmayan nedir?
OLUMSUZ DÜŞÜNEN İNSANLARI DUYMAYIN…. ONLAR KALBİNİZDEKİ TÜM ÜMİTLERİ ÇALABİLİRLER!
SAĞIR KAPLUMBAĞA Tarihin bir yerinde, canlı varlıklara kazanma hırsı aşılandığı bir vakitte, kaplumbağalar arasında bir yarış düzenlenmiş. Hedef , çok yüksek bir kulenin tepesine çıkmakmış. Vakit gelince , bir sürü kaplumbağa arkadaşlarını seyretmek için yarış yapılacak bölgeye toplanmışlar. Ve yarış başlamış. Seyircilerden hiçbiri arkadaşlarının kulenin tepesine çıkabileceğine inanmıyormuş. Kimileri bu inançlarını yüksek sesle dile getirmekten kaçınmıyormuş. Öyle ki yarışmacıların bazıları “…. Zavallılar! Hiçbir zaman başaramayacaklar!” seslerini dahi işitebiliyormuş. Yarışmaya katılan kaplumbağalar kulenin tepesine ulaşamayınca teker teker yarışı bırakmaya başlamışlar. İçlerinden sadece bir tanesi inatla ve yılmaz bir gayretle kuleye tırmanmaya çalışıyormuş.
Seyircilerin sesleri yükselmeye başlamış; bağıranların sesleri giderek yarış alanında yankılanır olmuş. “…. Zavallılar! Hiçbir zaman başaramayacaklar!” Sonunda ,bir tanesi hariç, diğer kaplumbağaların tümü ümitlerini, gayretlerini yitirmiş ve yarışı terk etmişler. Ama yarışta yapayalnız kalan son kaplumbağa, büyük bir gayret ile mücadele ederek, kulenin tepesine çıkmayı başarmış. Diğer yarışmacı ve seyirciler, hayret içinde bu işi nasıl başardığını öğrenmek istemişler. Bir kaplumbağa ona yaklaşmış ve sormuş, bu işi nasıl başardın diye. O anda farkına varmışlar ki…. Kuleye tırmanan kaplumbağa sağır… Sağır kaplumbağanın çıkılmaz sanılan kuleye tırmanmayı başarması ile , kaplumbağalar dere tepe demeden yeryüzüne yayılmanın, sabır ve kararlılıkla yol almanın ne demek olduğunu öğrenmiş ve bunları gerçekleştirmeye cesaret bulmuşlar.
KISACA Kendi Kendinizi Motive Etmek İçin; Yapacağınız çalışmaları ertelemeyin, Çalışmaya yöneltecek güzel sözler bulun. Kendinize engel olmayın. İnanın. Kendinize zaman ayırın. Merak edin.
çalışmayı sevin. Somut hedeflere kilitlenin. Mazeretlere sığınmayın. Moralinizi bozmayın. Başarısız olmaktan korkmayın. Kendinize ödül verin. Okuyun. İsteyin ve azimli olun.
Basit bir insanın elinden geleni yapmaya çalışması, zeki bir insanın tembelliğinden daha değerlidir.
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER AKİYİCESANDA (6 tavsiye)
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 1- AKILLI OLUNUZ; Aklınızı kullanınız, bilimsel davranınız…
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 2- İyi Olunuz: İyi insan olunuz, herkese yardım ediniz…
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 3- Cesur Olunuz: Korkmayınız, risk alınız, nice yetenekler cesaret olmadığı için kaybolup gitmektedir.
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 4- Esnek Olunuz: Çok katı tutumlu olmayınız, tolerans gösteriniz, hatanızı kabul ediniz…
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 5- Anlaşınız: Kazan-kazan, konsensus sağlayınız…
YÖNETİCİLERE TAVSİYELER 6- Danışınız: İstişare yapınız, ortak aklı kullanma, beyin fırtınası yapma...
Bir Yöneticide Bulunması Gereken Nitelikler(16 M Formülü) 1- Yönetici muteber(saygın ve güveniler) olmalıdır. 2- Yönetici mutedil (ölçülü ve ılımlı ) olmalıdır. 3- Yönetici murtezim (kararlı) olmalıdır. 4- Yönetici mutlif (bağışlayıcı) olmalıdır. 5- Yönetici muvakkit (zamanının iyi kullanan) olmalıdır. 6- Yönetici muvaffak (başarılı ) olmalıdır.
Bir Yöneticide Bulunması Gereken Nitelikler(16 M Formülü) 7- Yönetici muzaffer (her güçlüğün üstesinden gelen) olmalıdır. 8- Yönetici muceddit (yeniliğe açık) olmalıdır. 9- Yönetici müeyyid (disiplinli ve kuralları uygulayan) olmalıdır. 10- Yönetici müdebbir (tedbirli ve akılcı) olmalıdır. 11- Yönetici müteferrik (düşünce üreten) olmalıdır. 12- Yönetici müferrih (iyimser, rahatlatıcı ) olmalıdır.
Bir Yöneticide Bulunması Gereken Nitelikler(16 M Formülü) 13- Yönetici mültefit (gülergüz gösteren) olmalıdır. 14- Yönetici mümeyyiz (iyiyle kötüyü ayırabilen) olmalıdır. 15- Yönetici münevver (aydın ve çağdaş) olmalıdır. 16- Yönetici mümtaz (üstün nitelikli, seçkin) olmalıdır. Ahmet Vefik Paşa