KESİRLER Aslında her bir doğal sayı aynı zamanda bir kesir sayısıdır. Yani bir doğal sayının paydası daima 1’dir.
KESİR ÇEŞİTLERİ
DOĞAL SAYI ya da KESİR Bir tam sayının paydası daima 1’dir. ‘tür. N0T: BİZ GÜNLÜK YAŞAMDA DOĞAL SAYILARI KULLANDIĞIMIZ İÇİN PAYDASINI SÖYLEMİYORUZ.
KESİRLER 2/2=1’dir. 3/3=1’dir. 5/5=1’dir. 10/10 =1’dir. Bir kesrin pay ve paydası birbirine eşit ise o kesir 1’eşittir. Örnek: 1/1= 1’dir. 2/2=1’dir. 3/3=1’dir. 5/5=1’dir. 10/10 =1’dir.
KESİRLERİN OKUNUŞU ½ = Bir bölü iki ya da ikide bir diye okunur. 1/3 = Bir bölü üç ya da üçte bir diye okunur. ¼ = Bir bölü dört ya da dörtte bir.
YARIMA EŞİT 0LAN KESİRLER Bir kesrin payı,paydasının yarısı ise o kesir YARIMA eşittir.
YARIMA EŞİT OLAN KESİRLER NOT:Bir kesrin payı,paydasının yarısı ise ya da PAYDASI, payın iki katı kadarsa;0 kesir YARIMA eşittir. ÖRNEK:1/2 = 2/4 = 3/6 = 4/8 = 5/10 =yarım.
ÇEYREK OLAN KESİRLER Bir bütünün DÖRTTE BİRİNE ÇEYREK denir. çeyrek 1/4 1/4 1/4 1/4 çeyrek çeyrek
KESİRLERİ KARŞILAŞTIRMA Payda:Bir bütünün kaç eşit parçaya bölündüğünü gösterir. PAY: Bu parçalardan kaç tane alındığını gösterir. Örnek: 1/4 1/1 2/4 2/4 1 tam
PAYDASI EŞİT OLAN KESİRLER Paydası eşit olan kesirlerde PAYI büyük olan kesir BÜYÜKTÜR,payı küçük olan kesir KÜÇÜKTÜR. Örnek:
PAYI EŞİT OLAN KESİRLER PAYLARI EŞİT OLAN KESİRLERİN PAYDALARINA BAKARIZ. PAYDASI KÜÇÜK OLAN KESİR BÜYÜK, PAYDASI BÜYÜK OLAN KESİR KÜÇÜKTÜR. Örnek:
BİR BÜTÜNÜN KESRİNİ BULMA Kural: Bir bütünün kesrini bulmak için PAYDAYA BÖLER, PAY İLE ÇARPARIZ. Örnek 1) Paramın tamamı 120 lira ise 3/5’i kaç liradır? Paramın tamamı yani 5/5’i 120 lira olduğuna göre 5’e böler 1/5’ini buluruz. Çözüm: 120:5=24 lira 1/5’i Bizden 3/5’ini bulmamız istendiğine göre; 24x3=72 lira 3/5’i
Kesri VERİLEN sayının TAMAMINI BULMA Örnek 1) Paramın 4 / 7’si 160 lira ise paramın tamamı kaç liradır? Çözüm: Paramın tamamı 7 / 7’dir. 4 / 7=160 olduğuna göre; önce 1 / 7’sini buluruz yani 160 ‘ 4’e böleriz. 160 : 4= 40 lira 1/7’ si. Sonuç:Paramın tamamı 40 X 7 = 280 liradır.(7/7)
BİR KESRİN KESRİNİ BULMA-1 Örnek soru 1)1/2’sinin 1/3’ü 30 olan sayının tamamı kaçtır? Çözüm:Bir bütün önce 2’ye bölünmüş, sonra bir parçası 3’e bölünmüş. Yani ilk baştaki bütün tam altı parçaya bölünmüş.
BİR KESRİN KESRİNİ BULMA-2 Bir bütünün ½’si o sayının yarısıdır. 1/3 1/2 1/2 yarım 1/2 1/3 yarım 1/3 Bir bütünün yarısının, 1/3’ü şekilde görüldüğü gibi; o bütünün 1/6’sına eşittir.
KESRİN KESRİNİ BULMA-3 Problemi hatırlayalım: ½’sinin 1/3’ü 30 olan sayının tamamı kaçtır? Çözüm: 1/6 1/6’SI 30 OLAN SAYININ TAMAMI 3OX6= 180’dir. 1/6 1/6 1/6 1/6 1/6
KESRİN KESRİNİ BULMA-4 KISA YOL: BİR KESRİN KESRİNİ BULMAK İÇİN; İKİ KESİR BİRBİRİYLE ÇARPILIR. ½’sinin 1/3’ü 30 olan sayıyı bulmak için ; iki kesri birbiriyle çarpalım. Sonuç: ‘da 30’ a eşit olduğuna göre; 30x6= 180 tamamıdır.