ZAMANI VERİMLİ KULLANMA SERHAN MUSTAFAYEV

PLAN Niçin plan? Başarıya giden yolda tek çare “çok çalışma” değil “etkili çalışma”dır. Etkili çalışma, zamanı, hedefler ve saptanmış öncelikler doğrultusunda hazırlamadır. Bu da planlama demektir Plan “nasıl” “ne zaman” ve “nerede”, “ne yapılacağına” karar vermektir. Ön hazırlık En iyi plan uygulanabilir plandır. Bir planın uygulanabilirliği esnek yapıda olmasına bağlıdır.

Bir planın esnek olması için; zamanın tanzimi iyi bilinmeli, yapılması planlanan iki aktivite arasında belli bir süre pay bırakılmalı, bir gün içinde neler yapıldığını ve yapılana ne kadar zaman ayrıldığı iyi bilinmeli, biyolojik ve psikolojik olarak hangi zamanda ne yapılırsa daha uygun olacağını iyi bilmek gerekir.

Plan hazırlama Planlar günlük, haftalık ve aylık olmak üzere üç türde hazırlanabilir. Önce günlük plan yapılabilir. Bunlar birleşerek haftalık plan, haftalık planlar da birleşerek aylık planı oluşturabilir. Günlük ve haftalık plan hazırlamada temel iki yöntem vardır. Bu iki planın da hazırlanabilmesi için yapılması gereken ön hazırlıklar vardır: Yapılacakların belirlenmesi Yapılacakların sıraya konması Hangi süre içinde bitirileceklerinin tespit edilmesi.

Planın verimli olması için bilinmesi gerekenler Planlama aşamasında sabah saatleri mümkün olduğunca öğrenmeye yönelik etkinliklere ayrılmalıdır. Öğle saatleri dinlenmeye ayrılmalıdır. Öğleden sonra 4-6 saatlerini tekrar zihinsel etkinliklere ayırabiliriz. Akşam 5-7 saatleri arası fiziksel egzersiz olarak seçilebilecek en uygun zamandır. Akşam 7’den sonra 3 saat süreyle zihin yine öğrenme faaliyetlerine ayrılır. Uyku başlangıcı için uzmanların tavsiye ettikleri aralık ise gece 10-11’dir.

Teneffüs (Ara) Her insanın zihinsel ve fiziksel olarak verimli çalışabildiği belli bir periyodu vardır. Bu periyot aşıldığında vücut yorulma sinyalleri verir. Bu sinyaller hissedildiği anda çalışmaya kısa bir ara verilmeli ve dinlenilmelidir. Bu dinleme faaliyet değiştirerek veya 10-15 dakika gözlerini kapatıp sessizce bekleyerek yapılabilir Dinlenme sırasında bir şey yenip içilmesi, temiz hava alınması, rahatlatıcı müzik dinlenmesi veya fiziksel egzersizlerin yapılması faydalı olacaktır.

Eğer teneffüs süresi televizyon izlemek, gazete veya kitap okumak, uyumak ya da arkadaş sohbetiyle değerlendirilirse yeniden çalışmaya dönmek zorlaşacaktır. Zihinsel dinlenme Değişik zihinsel ve bedensel faaliyetler, beynin değişik kısımları tarafından yönetilmektedir. Dolayısıyla her faaliyet değiştirildiğinde, beynin bir merkezi üzerindeki yükü azalıp başka bir merkezi daha aktif hale gelir. Eğer dinlenme arası verilmezse vücut zorlandığı için stres hormonu salgılanır, konsantrasyon yeteneği zayıflar, verimlilik düşer.