Güncellemelerden Özetler Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği
Tanımlamada Ne Değişti? Metabolik Sendrom; Tanımlamada Ne Değişti?
Metabolik Sendrom Tanınmlaması (IDF, NHLBI, WHO, IAS, AHA) Ölçüm Kesme değerler Artmış bel çevresi Topluma ve ülkeye özgü tanımlama Trigliserid yüksekliği* >150 mg/dL Düşük HDL E<40 mg/dL, K<50 mg/dL Yüksek kan basıncı SKB >130 mm Hg ve/veya DKB >85 mm Hg Yüksek açlık glukozu >100 mg/dL Alberti KG et al. Circulation 2009; 120:1640-1645. 3 3
Tanımlamada Ne Değişti? Diabetes Mellitus; Tanımlamada Ne Değişti?
Diyabet Tanısı-ADA 2010 Prediyabet tanısı: HbA1c: %5.7-6.4 HbA1c ≥%6.5 veya Açlık plazma glukozu ≥126 mg/dl OGTT 2. saat glukoz ≥200 mg/dl Random glukoz ≥200 mg/dl ve semptom varlığı Prediyabet tanısı: HbA1c: %5.7-6.4
PURE Türkiye Sağlık Araştırması; Ne Katkıda Bulundu?
PURE: Çarpıcı Sonuçlar Hipertansiyon: %42 (kadın %45, erkek %37.5) Diyabet: %14.7 (kadın %15.5, erkek %13.5) Prediyabet: %9.6 Metabolik Sendrom; ATP-III: %35.3 (kadın %38, erkek %30.9) IDF: %42.7 (kadın %43.5, erkek %41.4) Fiziksel inaktivite: Yaklaşık 6.5 saat/gün Aşırı beslenme: 2483 kal/gün
Diyabette Kanser Sıklığı; Yüksek mi? Neden?
Sebepler; Obezite; insülin direnci Hiperglisemi Geç tanı Komorbiditeler Tedavi özellikleri
İnsülin İle İlgili Şüpheler; Mitojenik Aktivite İnsülin dozu Reseptörde kalma süresi IGF-1 reseptörüne bağlanma afinitesi
Nasıl Önleyebiliriz? Metformin koruyucu Kilo kontrolü, doğru beslenme, egzersiz İnsülin dozu; minumum tutulmalı Farklı insülin veriliş yolları !
Tedaviye Nasıl Başlayalım? Yeni Tanı Diyabet; Tedaviye Nasıl Başlayalım?
Yaklaşım; Etkin-agresif hücum tedavisi Mikro-makrovasküler komplikasyonların değerlendirilmesi Kardiyovasküler koruma ilkeleri Tedavinin bireyselleştirilmesi
İlaç Seçiminde; Beta hücre yaşam süresini uzatan Akarboz ……… Metformin Trigliserit düşürücü etki önemli Hipoglisemi
Artıları, Eksileri İle Antidiyabetikler;
İnsülin ARTISI EKSİSİ A1C düşüşü %2.5-3 Kardiyo/nöroprotektif Erken/geç dönem mikro/makro kompl. ↓ EKSİSİ Hipoglisemi Kilo alımı Ödem İlaç etkileşimi (YBÜ) Antikoagulan, opiat
Sülfonilüreler ARTISI EKSİSİ A1C düşüşü %1-2 Hızlı etkili Ucuz Güvenliği kanıtlanmış Nefro/retinopatiyi ↓ EKSİSİ Hipoglisemi Kilo alımı Uzun dönem etki kaybı Beta h. rezerv kaybı ! Cevapsızlık Primer/sekonder
Kimlere Sülfonilüre Verelim? Yaş > 30 ve diyabet süresi < 5 yıl Rezidüel beta hücre fonksiyonu olan Otoantikorları negatif olan Normal kilolu veya hafif obez Diyet ve egzersiz programlarına uyumlu Açlık şekeri<300mg/dl MI, ani ölüm ve diyabete bağlı ölümler üzerine olumsuz etkileri yoktur UKPDS
İnkretinler: GLP-1 Analog ARTISI Glukoza bağımlı etki: Hipoglisemi riski düşük Tokluk hissi, kilo kaybı Gastrik boşalma hızı ↓ Beta h. restorasyonu Kardiyak olumlu etki EKSİSİ Kombinasyonda onay var Bulantı, kusma Enjektabl olması Pankreatit (akut/asemp) Meduller tiroid Ca
İnkretinler: DPP-4 İnh. ARTISI EKSİSİ Glukoza bağımlı etki: Hipoglisemi riski düşük Oral kullanılabilmeleri Kardiyak olumlu etki EKSİSİ Kombinasyonda onay var Kilo üzerine nötral Baş ağrısı, nazofarenjit Uzun süreli etki? Bazı Ca tiplerinde artış ?
Glitazonlar ARTISI EKSİSİ DM gelişimini ↓ (IGT’li) Olumlu metabolik etki: TG ↓, HDL ↑, KB ↓ EKSİSİ Kilo alımı Sıvı retansiyonu Hepatotoksisite ! Kemik kırık riski ! MI ve Kalp yetersizliği !
Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı? Çok Düşürmek KV Olayları Azaltır mı? Diyabetli Hastada Kan Basıncı Hedefi Ne Olmalı? Çok Düşürmek KV Olayları Azaltır mı?
Yaklaşım Kan basıncı hedefi 130/80 mmHg Ne zaman ilaç başlayalım ≥140/90 mmHg Sistolik 130-139 ve diyastolik 80-89 mmHg ise 3 aylık YTD sonrası hedefe ulaşılamazsa ilaç tedavisi ACCORD-KB ve INVEST çalışmalarında kan basıncını daha fazla düşürmenin KV olayları azaltmadığı, hatta yan etki sıklığını artırdığı görülmüş
Asemptomatik Diyabetik Hastaları KAH Yönünden Tarayalım mı? EFOR, EKO, Sintigrafi
Tarama BARI-2 çalışması sonuçlarına göre asemptomatik diyabetik hastalarda bu testler rutin tarama testi olarak önerilmez Optimal medikal tedavi alanlarda (LDL, kan basıncı, glisemisi hedefte ve aspirin kullanıyorsa) anjiyografinin ek bir katkısı yok
Diyabetiklerde Kan Şekeri Hedefi Ne Olmalı? Kimlere Agresif Tedavi Uygulayalım?
Tedavi Bireyselleştirilmeli Hasta yaşı Diyabet süresi Gebelik Şiddetli hipoglisemi hikayesi olan Yaşam beklentisi az olan İleri derecede mikro/makrovasküler kompl. olanlarda ACCORD, ADVANCE, VADT çalışmalarına göre Sıkı glisemik kontrol (A1c < %7) yarar sağlamıyor Genç ve sağlıklı diyabetiklerde hedef A1c < %6.5 olmalıdır.
Kontrolsuz Diyabet Nedenleri Endojen beta hücre rezervinin çok düşük oluşu YTD uyumsuzluk Psikolojik problemler Enfeksiyon Osteomyelit, Yumuşak doku absesi Gastroparezi - Otonom nöropati Endokrinopatiler Addison hst., hipotiroidi Anti-insülin antikor, lipohipertrofiler
Kontrolsüz Diyabetliye Yaklaşım Sık KŞ kontrolü Diyet düzenlenmesi Altta yatan diğer bozuklukların tedavisi İlaç dozları / yeni ilaçlar / tedavinin yoğunlaştırılması İnsülin pompa tedavisi Adacık veya pankreas transplantasyonu Beklemek
Diyabetik Hastada Aspirin; Ne zaman, Kime?
Primer Korumada; Vasküler olayları önlediğine dair kanıt yok. Yüksek riskli (10 yıllık risk >%10) hastalarda önerilir. Bu grup en az bir major risk faktörüne sahip 50 yaş üzeri erkek veya 60 yaş üzeri kadınları kapsar. ADA 2010 Önerisi
Sekonder Korumada; Kardiyovasküler olay geçirmiş diyabetiklerde 75-162 mg/gün önerilmekte. Aspirin allerjisi varsa klopidogrel 75 mg/gün kullanılabilir. ADA 2010 Önerisi
Diyabetik Dislipidemi; Primer hedef LDL kolesterol < 100 mg/dl Sekonder hedef non-HDL’yi düşürmek Tersiyer hedef HDL kolesterolü yükseltmek LDL’nin hedefte ve trigliseridi 200-500 mg/dl olanlarda non-HDL ölçümünün KV riski öngörmede yararlı olduğu bildirildi.
Statin-Fibrat Kombinasyonu; ACCORD-Lipid çalışmasına göre tek başına statin tedavisine göre mikro/makrovasküler komplikasyonları azaltmadığı, Diyabetik dislipidemide ise KV olaylarda %31 azalma sağladığı bildirildi.
TEŞEKKÜRLER