DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL Isırmalar ve Sokmalar DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL Öğr. Gör. Sinan YENAL

Isırma ve Sokmalar Eklem Bacaklılar Böcekler Örümcekler Akrepler Sürüngenler Engerek yılanı Mercan yılanı Zehirli deniz canlıları Öğr. Gör. Sinan YENAL

Isırma ve Sokmalarda Ölüm % 50 böcekler % 30 yılanlar % 14 örümcekler % 6 diğer Öğr. Gör. Sinan YENAL

Zarkanatlılar Balarısı, eşekarısı, sarıca arı ve karınca Yılda yaklaşık 25 ölüm Bal arısı %50 Sarıca arı ve diğerleri %50 Problemler Alerjik reaksiyon Anaflaksi Tosik zehir etkileri (ender) Öğr. Gör. Sinan YENAL

Lokal Reaksiyonlar Ani, yakıcı ağrı Kaşıntı Ödem Alerjik reaksiyon etkilenen alanı kapsar Dil-Boyun bölgesinde olanlar havayolunu tıkayabilir Öğr. Gör. Sinan YENAL

Sistemik Reaksiyonlar Orta Yaygın kaşıntı Urtiker Sokulan bölgeden uzakalarda ödem Kızarıklık Öğr. Gör. Sinan YENAL

Sistemik Reaksiyonlar Şiddetli Laringeal ödem, üst havayolu obs. Ciddi bronkospazm, solunum güçlüğü Ağır hipotansiyon Anaflaksi Öğr. Gör. Sinan YENAL

Anaflaksinin Tedavisi İğneyi çıkar Havayolu güvenliğini sağla Oksijen, solunuma yardım Şok pozisyonu Epinefrin (Auto-Injektor) TYD uygulamak Öğr. Gör. Sinan YENAL

Epi Auto-Injector Yararları Havayollarında dilatasyon Damarlarda konstrüksiyon Periferal dirençte artma- TA Öğr. Gör. Sinan YENAL

Epi Auto-Injektor Ciddi alerjik reaksiyonlarda kontrendikasyonu yoktur Öğr. Gör. Sinan YENAL

Epi Auto-Injektor Doz: Erişkinde: 0.3 mg Pediatrik: 0.15 mg Öğr. Gör. Sinan YENAL

Örümcekler 37,000 tür Hepsi zehirli ABD’de 50 türü insanı ısırabilir En Tehlikelileri Karadul Örümceği (Latrodectus mactans) Kahverengi keşiş Örümceği (Loxosceles reclusa) Öğr. Gör. Sinan YENAL

Karadul Örümceği Öğr. Gör. Sinan YENAL

Karadul Örümceği Nörotoksiktir Sokulan yerde ani batıcı bir ağrı 15 Dak.-2 Saat arasında kas krampları görülür Üst Eks.: plöretik göğüs ağrısı Alt Eks./genital: abdominal ağrı, rijidity Öğr. Gör. Sinan YENAL

Karadul Örümceği Kas seğirmesi, güçsüzlüğü, paralizi, göz kapağının düşmesi Terleme, gözyaşı, salivasyon, bronşiyal sekresyonda Anksiyete, başağrısı, huzursuzluk, baş dönmesi, bulantı, kusma, hipertansiyon Ödem, ciltte kızarıklık, konjuktivitis, kaşıntı Şok, respiratuar depresyon Öğr. Gör. Sinan YENAL

Karadul Örümceği Semptomlar birkaç saat içinde pik yapar, sonra azalır Genellikle 24 saat sürer Bazı semptomlar 4 gün sürebilir Mortalite oranı bilinmiyor Çok kişi tamamen iyileşir Öğr. Gör. Sinan YENAL

Karadul Örümceği Tedavi Lokal soğuk uygulama Semptomatik bakım Antivenom uygulama Öğr. Gör. Sinan YENAL

Kahverengi Keşiş Örümceği Öğr. Gör. Sinan YENAL

Kahverengi Keşiş Örümceği Lokal bulgu/belirtiler Ağrı yoktur yanlızca ısırılan yerde çok hafif ağrı olur 2. saat içinde: Lokal ağrı, mavi-yeşil halka 12-18. saat: kabarcıklar, ilerleyen iskemik alan 5-7. gün: Aseptik nekroz, nekrotik ülser Diameter de 30 cm bülük ciddi lezyonlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

Kahverengi Keşiş Örümceği Sistemik bulgu, belirtiler Orta Ateş, titreme Halsizlik Bulantı, kusma Nokta ağrı Ciddi Kanama bozuklukları Renal yetmezlik Konvulsiuyonlar Kalp yetmezliği Ölüm Öğr. Gör. Sinan YENAL

Kahverengi Keşiş Örümceği Prehospital Tedavi Lokal soğuk uygulama Yaranın temizlenmesi Öğr. Gör. Sinan YENAL

Akrepler Öğr. Gör. Sinan YENAL

Akrepler ABD 40 tür vardır Yanlızca bir türü öldürücüdür (Centuroides sculpturatus) Arizonada yaşar Öğr. Gör. Sinan YENAL

Centuroides sculpturatus Lokal bulgu ve belirtiler Lokal kabarıklık yada inflamasyon yoktur Lokal ağrı, hipersensitif Öğr. Gör. Sinan YENAL

Centuroides sculpturatus Sistemik bulgu ve belirtiler: Huzursuzluk, ajitasyon Gözlerde hareketlilik Düşük koordinasyon, sulu 8geveleme) konuşma, yutma güçlüğü Salivasyon, wheezing, stridor Taşikardi, taşipne, hipertansiyon, bulantı, kusma Öğr. Gör. Sinan YENAL

Centuroides sculpturatus Tedavi Semptomatik, non-spesifik Antivenom uygulama Öğr. Gör. Sinan YENAL

Yılanlar Yılda 45,000 sokulma ABD de 8,000 yılan türü zehirli 10 ölüm Öğr. Gör. Sinan YENAL

Zehirli Yılanlar Engerek (Crotalidae) Çıngıraklı yılan Bakırkafalı yılan Pamukağız yılan (cotton mouth) Mercan Yılanları (Elapidae) Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek Ağırdırlar Başları baklava şeklindedir Vertikal, elliptikal pupil Gözler ile üst dudak arasında ısı algılayıcıları vardır. Uzun sivri dişleri vardır Hemotoksik, nekrotoksik zehir Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek Çıngıraklı yılanlar 13 tür 7,000 ısırılma/yıl 9-10 ölüm Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek Bakırkafa Ölüm çok nadir görülür Minimal ödem, ağrı Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek Pamukağız Ortalama yılda bir ölüm Orta sistemik semptomlar Ciddi lokal doku injury ve nekrozu yapar Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek ısırığı Ağrı, kaşıntı İlerleyici ödem Çürüklük Kan dolu kesecikler Öğr. Gör. Sinan YENAL

Öğr. Gör. Sinan YENAL

Engerek ısırığı Güçsüzlük, terleme, bulantı, kusma Taşikardi, hipotansiyon, şok Pıhtılaşmada gecikme Dişeti kanaması Hematemez, melena, hematüri Uyuşukluk, ürperti, nörolojik semptomlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

Mercan Yılanı İnce yapılı Küçük, yuvarlak başlı Parlak renkli Küçük, erektil olmayan diş Çiğnemeyle zehiri enjekte eder Zehir güçlü nörotoksiktir Sarı üzerine kırmızı olanlar öldürücüdür. Siyah üzerine kırmızı olanlar zehirsizdir. Öğr. Gör. Sinan YENAL

Mercan Yılanı Isırması Az ağrısız kaşıntı Isırılan bölgede ürperti Kaslarda inkoordinasyon Güçsüzlük Salivasyonda artma Konuşma-yutma güçlüğü Görme bozukluğu Respiratuar distres ve yetmezlik Şok Bir çok ölüm 36 saat içinde respiratuar arrestten sebebiyle görülür Öğr. Gör. Sinan YENAL

Yılan Isırmalarında Tedavi Kurbanı sakinleştirin Oksijen Proksimal konstrükte band ( + ) Isırılan bölgeyi temizleyin-bandajlayıon Isırılan bölgeyi immoblize edein bağlı tutun Ödem için dikkatli olun Transport Öğr. Gör. Sinan YENAL

Yılan Isırmalarında Tedavi Yapmayın Buz uygula Arteriyal turnike Kesme ve emme Elektirk şoku uygulama Yılanı yakalamaya çalışma Zehirli yılanı hastaneye getirme Öğr. Gör. Sinan YENAL

Zehirli Deniz Canlıları Öğr. Gör. Sinan YENAL

DENİZ HAYVANLARININ SEBEB OLDUĞU YARALANMALAR Isırık ve laserasyon Sokma Delme Zehirli ısırık Yenilme sonucu zehirlenme Çok yönlü yaralanma Şok ve deri teması Öğr. Gör. Sinan YENAL

KÖPEK BALIĞI VE BAMAKÜDA ISIRMALARI : Nadiren görülür Uyarı olmadan saldırabilir Ağır laserasyonlar görülebilir İzlenecek yollar : -Hastayı sudan çıkarın -Açık yaraları pansumanla kapatın -Kanamayı kontrol altına alın -Şoku önleyin -Acilen nakledin Öğr. Gör. Sinan YENAL

EN SIK RASTLANAN SOKMALAR : Deniz anasının dokunaçları Deniz kestanesinin dikenleri Dikenli balıkların dikenleri Öğr. Gör. Sinan YENAL

DENİZ ANASININ DOKUNMASINDA TEDAVİ : Alkolle inaktive et Etle yumuşat Pudra ek ve uzaklaştır Öğr. Gör. Sinan YENAL

Öğr. Gör. Sinan YENAL

DİKEN YARASININ TEDAVİSİ Sıcak su ile inaktive et Hastayı yakmayacak şekilde oldukça sıcak suda ( diken batan kısım ) 30 – 60 dakika beklet Öğr. Gör. Sinan YENAL

Öğr. Gör. Sinan YENAL

KÖPEK ISIRMASI : Gerçek insidans bilinmiyor Çoğu bildirilmiyor Acil tedavi : Kuru steril pansuman ve nakildir Delici yaralanma kabul edildiği için tetanoz aşısı yapılmalıdır Öğr. Gör. Sinan YENAL

KUDUZ : Kedi , köpek veya yabani hayvan ısırması sonucu m.g. Sincaplar Yarasalar Fareler Foklar Kokarcalar Rakunlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

KUDUZ : Hayvan normal görünüme sahip olabilir Hayvanın tasmasında aşılanmış olduğu yazabilir , eğer yazmıyorsa hayvan kontrol altına alınmalıdır Kontrol altındaki hayvan karantinaya alınır ve şüpheli hayvanlar araştırılır Öğr. Gör. Sinan YENAL

KUDUZ Öldürücüdür , acil olarak sabunla ovarak yıkanır ,steril pansumanla kapatılır, tetanoz yapılır Antibiyotikler etkili değildir Tedavisi yoktur Sadece aşıyla önlenebilir Aşı ısırılmayı takiben hemen yapılmalıdır Öğr. Gör. Sinan YENAL

İNSAN ISIRMALARINDA TEDAVİ : Temiz steril pansuman uygula İmmobilze et Acilen naklet Öğr. Gör. Sinan YENAL

Öğr. Gör. Sinan YENAL

TEŞEKKÜRLER Öğr. Gör. Sinan YENAL