Kötü Ovaryan Yanıtlı Olgularda DHEA Yeri ve Kullanımı Op Dr. Ayşin Akdoğan Ege Üniversitesi Aile Planlaması Araştırma ve Uygulama Merkezi İzmir

DHEA’ lar

DHEA Ndrojenler Postmenopozal e kaynağı, ama t dönüşümü daha fazla, dhea immunmodülatuar etki+, gn ile oi sırasına adrenal dhea apımı azalır

DHEA S DHEA androjen ve östrojenler sulfataz DHEA S DHEA androjen ve östrojenler DHEA over teka hücreleri ve adrenal kortekste yapılır. Kadınlarda 6–8 mg/gün DHEA ve 3.5–20 mg/gün DHEAS üretimi vardır ve yaşla azalır. DHEAS serum kons. daha yüksektir ve yarı ömrü uzundur. Bu steroidogenezi kodlayan 30 kadar gen vardır Oral dehydroepiandrosterone supplementation modulates spontaneous and growth hormone-releasing hormone induced growth hormone and insulin-like growth factor-1 secretion in early and late postmenopausal women

Vasküler endotelde reseptörleri vardır DHEA androjen (AR) ve östrojenβ (ERβ) reseptörlerine bağlanarak etki gösterir. Vasküler endotelde reseptörleri vardır Tam reseptör –etki mekanizması anlaşılamamıştır. Direk ve GHRH - GH aracılıklı IGF-1 yapımını menopozal kadınlarda artırır. 6-8 yaşta artarak adrenarşı başlatır maximum seviyelere 20-30 civarı gelir ve bu yaştan sonrada azalmaya başlar. DHEA cortizolle senkronize şekilde ve ACTH ile stimule olarak salınır. Fakat akut stres , sistemik hastalık gibi durumlarda kortizol artarken androjenler normal vey a suprese seviyelerdedir.

Yaşla birlikte değişimi

Diyet desteği : kognitif fonksiyonlar, libido ve atletik performans. “fountain of youth” Diyet desteği : kognitif fonksiyonlar, libido ve atletik performans. younger men also use DHEA, primarily to enhance athletic performance, the conversion of DHEA to potent steroid hormones also raises concerns about the potential morbidity of long-term and/or high-dosage consumption of DHEA in these reproductive-age men. Supraphysiologic levels of these metabolites may adversely affect the male reproductive axis. Increased levels of T suppress gonadotropins, which ultimately may lead to suppression of spermatogenesis (20, 21). T is readily converted to E2 in peripheral tissues (13, 14, 21). Increased E2 levels can lead to gynecomastia, impotence, and alterations in spermatogenesis (22). T is also converted to dihydrotestosterone (DHT). Elevated serum E2 and DHT levels may cause benign prostatic hypertrophy (22). Elevated levels of DHT could theoretically lead to proliferation of prostate cancer cells

Erkeklerde; T.....spermatogenez supresyonu E2...ginekomasti, impotans ve spermatogenez bozukluklrı E2 ve DHT....benign prostatik hipertrofi ve prostat kanseri

IGF -1 yapımını artırır (Casson 1998) Direk etki? PCOS benzeri ortam: primordial folliküllerin primer foliküle geçişini artırarak etki? (Barad&Gleicher 2006) Hayvan deneylerinde preantral follikül yapımını artırarak folliküler atreziyi engeller(Sen&Hammas2010)

Casson 2000 Önceki silkusta zayıf cevaplı 5 hasta 2 ay süre ile 80 mg /gün DHEA 1 ve 2 siklus karşılaştırması(IUI siklusları) Max E2 tedavili siklusta artmış 1 hastada gebelik eldesi

We have since used DHEA pretreatment for three additional patients undergoing IVF who had a history of poor ovarian function and elevated baseline FSH. One of these three patients was 45 years old and had a baseline FHS of 25 IU/mL. Not surprisingly, she demonstrated little improvement after DHEA treatment. The other two patients are 42 and 33 years old. They each had a previous unsuccessful IVF cycle with few healthy embryos. Both of these patients were able to establish continuing clinical pregnancies after IVF and are in their first trimester at the time of this submission.

25 olgu

3x25mg/gün DHEA, ort 3.8 ay(gebelik testi pozitifliğinde tedavi kesilmiş) Tedavi grubu yaş ortalaması 41.6±0.4 iken kontrol grubu yaş ortalaması 40.0±0.4 Basal FSH 16-13 mIU/ml DHEA alırken 6 hasta gebe kalmış

Prematur over yetmezliği (POA veya POI) Bozulmuş over rezervi (DOR)Yaşa bağımlı En erken 2 ayda cevap pik cevap 4-6 ay arası Spontan gebelikler ++ fekundidete artış!

3-6 ay 25 tid dhea, protokol rfsh+HMG+fleksible antagonist

8.9ıu/ 31 yaş, basal fsh 21ıu/ml -6 ay 25 mg tid Dhea-fsh:8.9ıu/ml: 35 hafta gebelik 30 yaş, basal fsh 16ıu/ml -4 ay 25 mg tid Dhea-fsh:5.1ıu/ml: 14 hafta gebelik

Önceki sikluslarda zayıf cevap almış, hiç DHEA kullanmamış 33 hasta:basal değerler benzer 17 hasta 6 hafta 75mg/gün DHEA alarak 1. siklus ve bundan 10-12 hafta sonra 2. siklus(9):toplam 26 siklus 16 hastalık kontrol grubuna 1. ve 2. (9) siklus: toplam 25 siklus 21. günden Long protokol:rFSH+rLH ile indüksiyon

73 DHEA kullanan gebede düşük oranı %15 73 DHEA kullanan gebede düşük oranı %15.1 (Amerikan ulusal IVF gebelik oranı %17.6) Özellikle 35 üstü yaşlarda düşükleri önlemede daha etkili

Zayıf cevaplı hastalar 22 tedavi/44 kontrol 25mg/gün 4-12 hafta Pgd:x,y, 13,16,18,21,22. kromozomlar Anöploidi kontrol grubunda %61.0 ± 22.4 tedavi grubunda % 38.2 ± 24.4( P < 0.001)

35 yaş üstü, 6 haftalık düşük doz kullanım

120 ardışık siklus amh artışı %60 gebelik eldesi %23

Yan etkiler Nadir yan etkiler: Akne ve ciltte yağlanma Seste kalınlaşma Yüzde kıllanma Saç tepesinde dökülme 100mg/gün üstü nadir prokonvülsif etki Uzun dönemde androjen ve östrojen bağımlı tümörlerde artış???

Sonuç Ucuz ve kolay ulaşılabilir Zayıf cevaplı hastalarda 3-4 aylık, düşük doz kullanım Over cevabı ve gebelik eldesine olumlu etki Gebelik kaybının azalmasına olumlu etki Daha fazla randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç var