Modül 3: Çevresel Hedefler, Tedbirler Programı, Ekonomik Analiz, Muafiyetler İyileştirme & Kirleticilerin Nehirden Uzaklaştırılması Michael Jackman – Kimya Uzmanı Afyon, 2015
Kirlilik Emiciler 1 ) Kirletici bir kere akarsuya karıştığında, bunun nasıl ortadan kaldırılabileceği ya da etkisizleştirilebileceğinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Kirliliğin arıtılması için kullanılabilecek bir yöntem de kimyasalın emilimini sağlayacak emici materyallerin kullanılması olacaktır. Bunlar polipropilen, polietilen, yün, lif, kil ve aktif karbon gibi sentetik ve doğal maddeler olabilirler. Aynı zamanda, silindir, boru, beslemeli ve granül gibi çeşitli formlarda olabilirler.
Seçim Kriterleri Emici madde seçilirken dikkate alınacak unsurlar: Erişim & maliyet; Kirlilik alan ve türü; Emicinin kullanım sonrasında yenilenebilirliiği. Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS
Hidrokarbon filtrenin emici olarak kullanılışı 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS
Su Arıtma Bazen geçici arıtma çalışmalarının devreye sokulması mümkündür. Örneğin, Geçici Yağ/Su Ayrıştırma Tankı Bazen ayrıştırıcılar hazır olarak temin edilebilir, ancak bu kadar büyük birimlerin ulaşımı gecikmelere neden olabilir. Öte yandan, sahada ayağa kaldırılabilecek, katlanabilir modeller de mevcuttur ve bunlar, acil durumlar için tercih edilebilirler.
Acil durum yağ dökülmesi tutma ve ayrıştırması için katlanabilir yağ/su ayrıştırıcı Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS
Sıyırıcılar Nehre bir kirletici karıştığında, bunun kontrol edilmesi, sınırlanması ve mümkünse, nehirden uzaklaştırılması için yöntemlerin değerlendirilmesi gerekmektedir. Bunu yapının bir yolu da sıyırıcı kullanmaktadır. Sıyırıcılar, kirlenen suyun içine kirliliğin emilmesini sağlayacak emicilerin salınması için kullanılan ekipmanlardır. İki tür sıyırıcı bulunmaktadır.
Pasif Sıyırıcılar Pasif sıyırıcılar, emicinin salınımı için herhangi bir dış güç ya da mekanizma kullanmazlar. Suyun, belli bir haznenin içinde bulunan emicilerin içinden geçmesine olanak verilebilir. Bunlar, yüzerlik destekli, aktif karbon yastıkları olabilirler. Böylelikle yastık, su yüzeyinde gezerek yüzeydeki kirliliği emebilir.
Pasif Sıyırıcı 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS
Aktif Sıyırıcılar Aktif sıyırıcılar, sentetik ya da başka materyalin yer aldığı sürekli bir bant aracılığıyla su yüzeyinde yer alan yağı emme veya tutma yöntemiyle temizleyebilirler. Bu yöntemde, su yüzeyinde kayan ve suyla yağın birleşim noktasında dolaşan polipropilen materyalle sürekli bir döngü oluşturulur. Böylelikle yağ emilir, sürekli döngü aracılığıyla materyal mekanik yıkayıcı ve sıkıcılara devam eder ve yağ konteynerlara aktarılır. Böylesi yıkayıcı sistemler sürekli olarak geliştirilmektedir. Bu nedenle de, disk, tambur, fırça ve tüp gibi farklı tasarımlara rastlamak mümkündür.
Paspaslı Sıyırıcılar Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS
Bantlı Sıyırıcılar Bantlı sıyırıcılar, sadece dikey uygulama sistemleri halinde bulunmaktadır. Bu sistem sıyırıcının etkinliğini azaltabilmektedir. Sadece tek bir noktada dikey olarak yerleştirildiği için kuyularda faydalı olabilmekle birlikte, yağın geniş bir alana yayılabileceği lagün ya da nehir gibi ortamlarda pek faydalı olmamaktadır.
Operasyonel İyileştirme Örnekleri Akarsularda yüzey kirliliğinin temizlenmesi Akarsular, genellikle genişlikleri daha küçük olduğundan yönetimleri daha kolaydır. Akarsuyun yüzeyinde temizleme yaparken, alt kısımda akışın devamına olanak vererek yüzey kirliliği temizlenebilir. Akarsu tabanına uzun PVC tüp ya da boru, kirlilik ve emici boru bölümlerinin küçük bir parçası yüzeyde olmak üzere serilebilir ve böylece, yağı gibi yüzen kirlilik yakalanabilir. Kirlilik miktarının çok fazla olduğu durumlarda bu yöntemlerin birkaçı peşpeşe, seri halinde kullanılabilir.
Akarsularda Yüzey Kirlilik Temizliği 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS Boru Akarsu akışı Emici Bariyer Hapsedilmiş lokal yağ kirliliği Akarsularda yüzey kirliliğinin temizliği için bariyerlerin uygulanması Hafifletici Bariyer
Hidrolik Yöntemler Hidrolik Yöntemlerde, su akışını yönetmek amacıyla barajlar, kirlilik bloğunu arıtma amaçlı lokalize etmek için akışı hafifletmek ya da akışı hızlandırarak kirliliğin seğreltilmesi ve/veya içme suyu arıtma alanları gibi hassas yerleden hızla geçirmek amacıyla kullanılabilir. Eğer kirlilik küçük bir akarsuda gerçekleşirse, o zaman kirlilik bloğunun arıtma için lokalize edilmesi amacıyla geçici barajlar kullanılabilir.
Hidrolik Yöntemler 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS Küçük akarsular için hidrolik iyileştirme Akarsu akışı Geçici baraj Tankere ya da göle Tuzak ve saptırma metodu Pompa Saptırma bendi Gaz çıkışı
Nehirlerden Yüzey Kirliliğinin Temizlenmesi Nehirlerdeki akış debisi nedeniyle, buralardaki yağ dökülmesi gibi kirlilikleri temizlemek akarsulardaki gibi olamamaktadır. 1 deniz mili gibi bir hızdaki akışa belli bir açıda bir tuzağı doğru biçimde yerleştirmeye çalışmak faydasızdır. Tuzağın uygun biçimde kullanılabilmesi için, nehir kıyısındaki araçların erişimine uygun biçimde kirliliğin yönlendirilmesi amacıyla kıvrımlar doğru şekilde kullanılmalıdır. Böylesi durumlarda, kirliliğin mümkün olduğunca hızlı biçimde sıyırıcılarla toplanması gerekmektedir, aksi takdirde kirlilik bariyerin altına kaçacaktır. Toplama için uygun konuma karar verirken, kıvrım dışındaki akış hızından daha düşük bir akış hızına sahip kıvrım kıyısında veya ona yakın bir nokta tercih edilmelidir.
Nehirlerden Yüzey Kirliliğinin Temizlenmesi 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS Geçici bariyer Yüzey kirliliği Nehir akışı Paspas sıyırıcı Bariyer ve sıyırıcı yöntemleriyle nehirlerden yüzey kirliliğinin temizlenmesi
Askıda ve Çözünmüş Kirliliğin Temizlenmesi Kirlilik çözündüğü ya da suyla karıştığı durumlarda önceden bahsedilen bu yöntemler kullanılamaz. Kullanılabilecek diğer bazı yöntemler: Kirliliği kimyasal olarak değiştirecek ya da aynı zamanda fiziksel olarak da değiştirerek çözünmeyecek bir forma getirecek oksidasyonu sağlamak için hava veya hidrojen peroksit kullanan kimyasal yöntemler. Böylece kirliliğin nehir yatağına çökmesi ve daha sonra oradan temizlenmesi mümkün olabilir.
Birleşik Krallık’ta, Thames Nehri’ne günlük 30 tona kadar oksijen enjekte edebilmek amacıyla, özel iki tekne inşa edilmiştir. Bu araçlar, bir kirlilik sonrasında ya da bir fırtınayla nehirin karıştığı zamanlarda çözünmüş oksijen azaldığında kullanılmaktadır. Thames Vitality”- Okisjenleme Gemisi Askıda ve Çözünmüş Kirliliğin Temizlenmesi
1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS Thames Vitality”- Okisjenleme Gemisi Askıda ve Çözünmüş Kirliliğin Temizlenmesi
İleri Seviye Kombinasyon Yöntemler Askıda statik sıyırıcı veya emici filtreler, bağlantılı olarak demirlemiş tekneler aracılığıyla, kombinasyon halinde kullanılabilirler. Söz konusu filtreler tekneler arasında askıda kalabilir. Bu yöntem özellikle yavaş ve dar akan nehir ve kanallarda uygulanabilir.
İleri Seviye Kombinasyon Yöntemler 1) Overview Case Study Examples Lessons Learnt Nine Key Components of an EWERS Nehir akışı Askıda statik sıyırıcılar ya da emici filtreler Demirlenmiş tekneler
Son olarak... Burada bahsedilenler sadece birkaç iyileştirme örneğiydi, bunlar haricinde birçok yöntem daha mevcuttur. Herşey yaşanacak olaya bağlıdır. Dolayısıyla, ne olursa olsun – Paniğe kapılmayın! Çok teşekkür ederim