ESKİŞEHİR SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ

İLK ÖĞRETİM ÇOCUKLARININ BESLENMESİ

BESLENME : İnsanının yaşına, cinsiyetine, çalışma ve özel durumuna göre ihtiyacı olan enerji ve besin öğelerinin her birinden yeterli miktarlarda alabilmesidir.

Yeterli Ve Dengeli Beslenme İçin ; Besinlerin uygun seçimi, Hazırlanması, Pişirilmesi, Saklanması Tüketilmesinde belirli kurallara uyularak sağlık bozucu duruma getirmeden, besleyici değerlerini koruyarak ve maliyeti en aza indirerek tüketmek önemlidir.

BESİN ÖĞELERİ *KARBONHİTRAT *PROTEİN *YAĞ *VİTAMİN *MİNARELLER *SU

KARBONHİDRATLAR: Vücudun enerji ihtiyacını karşılar. BESİN ÖGELERİ: KARBONHİDRATLAR: Vücudun enerji ihtiyacını karşılar. Nohut, kuru fasulye, mercimek, tahıl ürünleri bu grupta yer almakta, NİŞASTA VE POSA YÖNÜNDEN DE ZENGİNDİR. Şeker ve şekerli tatlılar daha fazla enerji verirler. Fakat fazla tüketilmesi diş çürüklerine neden olur.

BESİN ÖGELERİ: PROTEİNLER: Büyüme, gelişme ve hastalıklara karşı korunabilmemiz için gereklidir. Süt, yoğurt, et, yumurta, mercimek, kuru fasulye, buğday vb. protein yönünden zengindir. YETERİNCE ALINMAZSA; Büyüme ve gelişme yavaşlar Hastalıklara kolay yakalanırız ve hastalıklar uzun sürer Saç, deri, tırnak gibi dokuların sağlığı bozulur Organların çalışması aksar

YAĞLAR:En çok enerji veren gruptur. BESİN ÖGELERİ: YAĞLAR:En çok enerji veren gruptur. Kızartmalar, yağlı etler, sucuk, salam, çikolatalar yağdan zengindir. FAZLA TÜKETİLMEMELİDİR Kalp-damar sağlığını bozar Şişmanlık yapar Kanın yapısını bozar.

Vitaminler :hastalıklardan korunabilmek ve vücudumuzun düzenli çalışabilmesi için gereklidirler En çok vitamin sebze ve meyvelerde bulunur. A vitamini büyüme ve gelişim için gereklidir.Daha iyi görmemizi sağlar C vitamini grip, nezle ve vücudu hastalıklara karşı korumada etkilidir. Ayrıca diş eti hastalıklarından da korur.

D vitamini kemik sağlığımız için gereklidir. D vitamini ile birlikte güneş ışığından da çocuklarımız yararlanmalıdır. B Vitamini kan yapımı ,kas ve sinir sisteminin çalışması için gereklidir

KALSİYUM; süt ve süt ürünlerinde bulunur. Eksikliğinde; Mineraller: KALSİYUM; süt ve süt ürünlerinde bulunur. Eksikliğinde; Güçsüz kemik-diş sağlığı Boy kısalığı Kas ve sinir sistemi çalışmasında aksaklık DEMİR; Et, yumurta, kurubaklagiller, koyu yeşil yapraklı sebzelerde boldur. Eksikliğinde; Kansızlık Yorgunluk ve halsizlik Öğrenmede yavaşlık Sık hastalanma

En hızlı büyüme kızlarda 10-12 yaşta, BESLENMENİN ÖNEMİ: İlköğretim; 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ büyüme ve gelişmenin hızlı olduğu, yaşam boyu sürebilecek davranışların büyük ölçüde kazanıldığı bir dönemdir. En hızlı büyüme kızlarda 10-12 yaşta, erkeklerde ise 11-14 yaşında başlar.

Bu dönemde büyüme çok hızlı olduğu için, daha fazla enerji,vitamin, mineral ve proteine ihtiyacı vardır. Yeterli ve dengeli beslenme son derece önemlidir Besinleri İyi Kaliteli ve Yeterli Miktarlarda olmalısı gerekir.

BU DÖNEM ÇOCUKLARDA BESLENME ALIŞKANLIKLARI NEDEN ÖNEMLİDİR ? Çocuklar için sabah kahvaltısı SORUN OLABİLMEKTEDİR. Tüm gün öğrenim yapan okullarda çocuklarda Fast food yemeğe eğilim artmaktadır. Kötü beslenme alışkanlıkları diş sağlığını olumsuz etkilemektedir. Pek çok hastalığın nedeni KÖTÜ BESLENMEDİR.

ÇOCUKLARINIZA DOĞRU BESLENME ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN YETERLİ VE DENGELİ BESLENMEYİ ÖĞRENİN ÇOCUKLARINIZA DOĞRU BESLENME ALIŞKANLIĞINI KAZANDIRIN

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME Karın doyurmak değildir Sevilen besinlerden yemek değildir Sadece pahalı gıdalardan (et, salam vs)yemek değildir

ANNE VE BABALAR ! YETERLİ VE DENGELİ BESLENME TÜM BESİN GRUPLARINDAN İHTİYAÇ DUYULAN MİKTARDA ALINMASIDIR.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME BÜYÜME VE GELİŞMENİN HIZLI OLDUĞU İLKÖĞRETİM DÖNEMİNDE ÖNEMLİDİR.

etkin ve kalıcı olabilmesi için Besinlerin EN ÖNEMLİ ÖĞÜN KAHVALTIDIR Öğrenmenin etkin ve kalıcı olabilmesi için Besinlerin 3 SAATLİK ARALIKLARLA (3 ANA-3 ARA ÖĞÜN) Dengeli ve Yeterli alınması gerekir

VİTAMİN (A,C) MİNERAL(Demir) AYAK ÜSTÜ (FAST FOOD) BESLENMELERİNİ ÖNLEYİN VİTAMİN (A,C) MİNERAL(Demir) YAĞ ŞEKER TUZ Z E N G İ F A K İ R

ORTAYA ÇIKABİLECEK SAĞLIK SORUNLARI YETERSİZ TEK YÖNLÜ > BESLENME KANSIZLIK PARAZİT ŞİŞMANLIK ZAYIFLIK SIK HASTALANMA

BESİNLERLE VÜCUDA ALINAN DEMİR MİNERALİNİN YETERSİZ KANSIZLIK BESİNLERLE VÜCUDA ALINAN DEMİR MİNERALİNİN YETERSİZ ALIMINA BAĞLI OLARAK KANDA DEMİRİN DÜŞÜK OLMASIDIR.

KANSIZLIK NEDENLERİ ? BESLENMEDE DEMİR MİNERALİNİN  BEBEK VE ÇOCUKLARDA KANSIZLIK NEDENLERİ ? BESLENMEDE DEMİR MİNERALİNİN YETERSİZ ALINMASI DEMİRİN VÜCUTTA İYİ KULLANILAMAMASI DEMİR İHTİYACININ ARTMASI KAN KAYBI ( KANAMA, PARAZİTLER )

 DİKKAT VE ALGILAMA AZALIR.  OKUL BAŞARISI VE FİZİKSEL KANSIZLIK SONUCU OLUŞAN SAĞLIK SORUNLARI BEBEK VE ÇOCUKLARDA ** BÜYÜME VE GELİŞME GERİLİĞİ  BÜYÜME ETKİLENİR  DİKKAT VE ALGILAMA AZALIR.  OKUL BAŞARISI VE FİZİKSEL AKTİVİTE DÜŞER.  HASTALIKLAR SIK GÖRÜLÜR. 6

KANSIZLIĞI ÖNLEMEK İÇİN DEMİR YÖNÜNDEN ZENGİN KAYNAKLARLA BESLENİLMELİDİR. ET TAVUK, BALIK, KARACİĞER, YUMURTA, KURUBAKLAGİLLER, PEKMEZ,TAHİN YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER

C VİTAMİNİ YÖNÜNDEN ZENGİN BU BESİNLER C VİTAMİNİ İLE BİRLİKTE TÜKETİLMELİDİR. C VİTAMİNİ YÖNÜNDEN ZENGİN BESLENİLMELİDİR. TURUNÇGİLLER YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER LAHANA PATATES DOMATES YEŞİL BİBER BU YÖNDEN ZENGİNDİR

ÇAY ÖĞÜN ARALARINDA AÇIK VE LİMONLA DEMİRİN VÜCUTTA KULLANILMASINI ENGELLEYEN ÇAY VE KAHVE YEMEKLERLE BİRLİKTE İÇİLMEMELİDİR ÇAY ÖĞÜN ARALARINDA AÇIK VE LİMONLA BİRLİKTE İÇİLMELİDİR.

Et-Yumurta-Kurubaklagil Grubu Taze Sebze ve Meyva Grubu BESİN GRUPLARI Süt Grubu Et-Yumurta-Kurubaklagil Grubu Taze Sebze ve Meyva Grubu Ekmek ve Tahıllar

İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARININ GÜNLÜK ALMASI GEREKEN BESİN GRUPLARI Süt ve süt ürünleri: Süt, yoğurt, peynir,ayran, süt tozu,sütlü tatlılar Süt-Yoğurt : 2-3 su bardağı + Peynir-Çökelek : 1 kibrit kutusu

Et-Yumurta-Kurubaklagil Grubu: Kırmızı ve beyaz etler,yumurta, kurubaklagiller, et ürünleri (salam,sosis vb.) 2-3 köfte kadar et, tavuk, balık veya hindi + Haftada 3-4 kez 1 adet yumurta Haftada 3-4 kez kurubaklagil

Sebze ve Meyve Grubu: Bütün taze sebze ve meyveler posa ve vitamin yönünden de zengindir. 3-4 tabak sebze yemeği + 2-3 porsiyon meyve

Ekmek ve Tahıl Grubu: Tüm ekmek çeşitleri, makarna, bulgur, irmik, pirinç, yufka vb. 4-6 dilim ekmek + 6-8 yemek kaşığı pilav veya makarna veya 1 orta dilim börek 1 kase çorba

İLKÖĞRETİM ÇOCUKLARININ BESLENME İLKELERİ UNUTMA!! AZ AZ SIK SIK YENMELİ! Öğün atlanmamalı Öğün aralarında ve ders çalışırken ayran, süt, yoğurt, taze meyve suyu veya sütlü tatlılar tüketilmeli, KOLA-pasta değil.Bağımlılık yapar, içindeki şeker tokluk hissi verir.enerji fazlalığından dolayı şişmanlık yapar. Taze meyve ve sebze her gün tüketmeli, Mevsimine göre sebze ve meyve tüketin (hormonlu gıdalardan uzak durun) Temel besin grupları dengeli biçimde her gün tüketmeli

Düzenli egzersiz yapılmalı. Düzenli güneşlenerek yeterli D vitamini almaya özen gösterilmeli Çok şişman veya çok zayıf olmamalı.

KAHVALTI Peynir Haşlanmış yumurta Taze meyve suyu Ekmek Süt Poğaça Mandalina Domates-salatalık Peynirli omlet Ihlamur Kaşarlı tost Tahin-pekmez-ekmek-elma

ÖĞLE VE AKŞAM YEMEĞİ Kurufasülye Bulgur pilavı Mevsim salata Ayran Kıymalı kabak yemeği Makarna Yoğurt Kıymalı tepsi böreği Domates salatası Mercimek çorba Etli yaprak sarma-yoğurt Meyve Izgara tavuk Pirinç pilavı Havuç salatası Püreli köfte Zeytin yağlı taze fasülye Sütlaç

OKULDA ÖĞLE YEMEĞİ VERİLMİYORSA; 1.GRUP 2.GRUP Haşlanmış yumurta Peynir Izgara köfte Haşlanmış tavuk Haşlanmış et Mevsime uygun iyi yıkanmış meyve ve salatalık (domates, salatalık, kazınmış havuç, elma, üzüm vb.) Kuru üzüm, mümkünse fındık, ceviz gibi kuruyemişlerin eklenmesi de faydalıdır İçecek olarak kantinden ayran veya süt alınabilir.

OKULDA ÖĞLE YEMEĞİ VERİLMİYORSA; Bazen okuldan alınan bir tost veya evden getirilen 1-2 dilim börek yanına alınan ayran veya süt ile öğle yemeği hazırlanabilir. Çocuğunuzun çantasına sebze veya meyve koymayı unutmayın BESLENME ÇANTASININ HER GÜN ÇOK İYİ TEMİZLENMESİ GEREKİR.

MUTLAKA GÜVENLİ BESİN SEÇİN ÇOCUKLARINIZI; Açıkta satılan besinleri almamaları Sebze ve meyveleri yıkadıktan sonra yemeleri Yemek öncesi el temizliği konusunda UYARIN ve alışkanlık kazanmaları konusunda DESTEKLEYİN

MUTLAKA GÜVENLİ BESİN SEÇİN ALDIĞINIZ BESİNLERİ; Son kullanma tarihlerine bakın Kolay bozulacak besinleri buzdolabında saklayın ÇÖPLERİNİZİ KAPAKLI KUTULARDA TUTUN, KISA ZAMANDA UZAKLAŞTIRIN

Yaşın Göre Boy Uzunluğu Ve Vücut Ağırlığını Takip Edin HERHANGİ BİR SAĞLIK PROBLEMİNDE MUTLAKA DOKTORA BAŞVURUN