OSMAN ÜLKÜMEN ANADO LU LİSESİ AVRUPA TARİHİ XV. ve XVI.Yüz Yıllarda Avrupa Tarihi ( Yeniçağ Dönemi )

Hedef: Avrupa’nın XV ve XVI.Yüzyılda Yaşadığı Gelişmeleri Kavratmak Süre:40’ +40’

Sizce Avrupa bugünkü durumuna nasıl ulaşmış , ne gibi safhalardan geçmiştir ?

Ortaçağ’ın Genel Özellikleri Feodalite Dogmatizm-Skolastik düşünce Kilise ve Papanın Gücü Ülkenin Bölünmüşlüğü (siyasal,sosyal,ekonomik) Halkın Yoksulluğu

Batıda Yeniçağı Hazırlayan Etmenler Haçlı Seferleri sonucu Avrupalıların İslam Dünyasını tanımaları ve etkilenmeleri Ticaret nedeniyle gelişen kültürel etkileşim İstanbul’un Osmanlı Devletince fethedilmesi Abbasilerin Frank Krallığı ile dostluk kurarak İslam kültürünü batıda tanıtmaları İspanya, Sicilya ve Kuzey Afrika’daki İslam Medreselerini Avrupa’ya etkisi Bazı İslam bilginlerinin eserlerinin çevrilerek ders kitabı olarak okutulması

Avrupa’da Yaşanan Teknolojik Gelişmeler ve Sonuçları Barut,matbaa,kağıt,pusula yapımı geliştirildi Top kullanımı yaygınlaştı.Bunun kullanımı ile birlikte derebeylikler yıkılıp,merkezi krallıklar kuruldu İlk kez Jean Koster tarafından tahtadan yapılan matbaa Jean Gutenberg tarafından geliştirildi (1450)

Matbaa’nın kullanımını artmasının sonucu nedir ? Kitap basımı arttı ve ucuza satıldı Okuma yazma bilenlerin sayısı arttı ve okuma yazma bilmek ayrıcalık olmaktan çıktı Bilgiler geniş alana yayıldı Fikir hayatı gelişti Hümanizm, Reform,Rönesans Hareketleri başladı

PUSULA Pusula kullanımının yaygınlaşmasının sonucu nedir ? Sağlam ve hızlı gemiler yapıldı (karavel) Gemiciler güvenle okyanuslara açıldı.Hint yolunu aramaya başladılar Coğrafi Keşiflerin yapılmasına yol açtı ve yeni yerler keşfedildi

Avrupa’nın dış dünyaya yayılmasının nedenleri nelerdir ? Ticaret ve sanayinin gelişmesi dolayısıyla Pazar ve hammadde kaynağına ihtiyaç duyulması 2) Kapitalizmin gelişmesi sonucu daha çok kazanmak ve bunun içinde her türlü yola başvurma isteği 3) Ticaretin gelişmesi sonucu paranın esası olan kıymetli mallara ihtiyaç duyulması 4) Uzak Doğudan Avrupa’ya gelen malların ulaştığı yolların savaşlarla kapanması veya başkalarının elinde olması 5) Coğrafya bilgisinin artması,pusulanın kullanılması,dayanıklı ve hızlı gemilerin (karavela) yapılması 6) Avrupalıların Hıristiyanlığı yaymak istemesi 7) Avrupalıların doğu zenginliklerine sahip olmak istemesi

COĞRAFİ KEŞİFLER İNGİLİZ ve FRANSIZ -Kanarya ve Azor Adaları PORTEKİZ ve İSPANYA -Amerika, Brezilya -Ümit Burnu (Barthelmy Diaz 1486) -Kalikut Limanı (Vasco de Gama 1497) -Afrika’yı dolaşarak Hindistana gittiler -San Salvador orta ve güney Amerika (Kristof Kolomb 1492) -Kolomb buranın yeni bir kıta olduğunun farkında deği.Amerigo Vespucı buranın yeni bir kıta olduğunu fark ediyor ve kıtaya adını veriyor (1506) -Meksika (Cortes) -Peru ve Kolombiya (Almagro ve Pizaro) FRANSA ve CENEVİZLER -Kanarya ve Azor Adaları İNGİLİZ ve FRANSIZ -Kanada ve Hudson Körfezi -Labrador ve Büyük Göl

Coğrafi Keşiflerin sonuçları nelerdir ? - Macellan Del Kano ile dünyayı dolaştı ve dünyanın yuvarlak olduğunu ispatladı (1519-1522) -Dünya tarihinde önemli siyasal, sosyal,ekonomik ve dini değişiklikler oldu -Avrupalılar yeni yerler tanıyarak yeni ve doğru bilgi edindiler -Yeni keşfedilen yerlerden yeni bitkiler (tütün,kakao,vanilya,patates) ve yeni hayvanlar Avrupa’ya getirildi -Sömürge imparatorlukları kuruldu -Keşfedilen ülkelerden Avrupa’ya altın,gümüş ve hammadde getirildi.Sanayi inkılabına ortam hazırladı

-Avrupa’ya yeni Pazar yerleri açıldı -Ticaret yolları değişti.Akdeniz doğu-batı ticaretinde önemini kaybetti.İpek ve Baharat yollar kullanılmaz oldu.Lizbon, Londra,Amsterdam,Rotterdam gibi Okyanusa kıyısı olan şehirler önem kazandı. -Ticaretle uğraşan Burjuva sınıfı gelişti -Soylular eski imtiyaz ve servetlerini kaybettiler.Zenginliğin ölçüsü eskiden toprak iken bu dönemden itibaren altın ve gümüş oldu. -Keşfedilen yerlerle Avrupa arasında göçler yaşandı -Köle ticareti yaygınlaştı

-Avrupa’nın kültür ve uygarlığı yeni yayılma alanları buldu -Hıristiyanlık yeni ülkelere yayıldı fakat dini inançlar bu yayılma ile birlikte zayıfladı.Kilise ve papaya güven azaldı -Keşif insanlar üzerinde merak,araştırma arzusu uyandırdı -Avrupa’nın bilim,düşünce,sanat ve dini hayatında önemli değişiklikler oldu.Reform ve Rönesans hareketleri başladı -Aztek,İnka ve Maya uygarlıkları keşif esnasında yok edildi -Coğrafi keşifler Türkler ve Müslümanlar için zararlı oldu.Avrupa güçlendi.Osmanlı Devleti ticaret yollarının değişmesi nedeniyle olumsuz yönde etkilendi

Rönesans nedir ? Rönesans: (Yeniden doğuş).15. VE 16.yüzyıllarda Batı Avrupa’da edebiyat,sanat ve bilim alanında meydana gelen gelişmelere denir. -İtalya’da doğmuştur. Neden İtalya ? 1)İtalya’nın coğrafi konumu 2)İslam kültüründen etkilenmesi 3)İtalya şehir devletlerinin zenginliği 4)Eski Roma’ya varis olması -Rönesans Hümanizmle başlamıştır. Hümanizm nedir ? Hümanizm: ilkçağ eserlerinin incelenmesidir.Bu işle uğraşanlara Hümanist denir.

Rönesans Hareketinin sebepleri nelerdir ? -Matbaa’nın kullanımının yaygınlaşmasıyla yeni buluş ve düşüncelerin yaygınlaşması -Edebiyat ve sanattan zevk alan bir sınıfın doğması -Avrupa’da kültür ve sanat faaliyetlerini destekleyen bilim adamı ve sanatkarları koruyan varlıklı kişilerin ortaya çıkması -Eski Yunan ve Roma’ya(Antikite) ait bilim,sanat, felsefe,edebiyat eserlerinin incelenmesi ve akademilerde okutulması -Avrupa’nın İslam dünyasını tanıması (BK.ENDÜLÜS) -Büyük sanatkarların yetişmesi

Rönesans Hareketinin sonuçları nelerdir Rönesans Hareketinin sonuçları nelerdir ? -Hür düşünce ve yeni bir sanat anlayışı gelişti -Güzel sanatların her alanında ilerleme oldu -Ulusal diller doğdu -Skolastik düşünce yerini pozitif düşünceye bıraktı -Deney ve gözlem metodu ortaya çıktı -Reform hareketinin başlamasına neden oldu -Bilim alanında önemli gelişmeler oldu.Copernik dünyanın yuvarlak olduğunu ve güneşin çevresinde dolaştığını ortaya koydu -Şehir devletleri yerlerini büyük devletlere bıraktı -Aydınlanma çağının başlamasına ortam hazırlamıştır -Almanya dini metinleri inceledi ve Almanca’ya tercüme etti.Katolik kilisesinin Hıristiyanlıktan ayrıldığını gördüler(Luther,Erasmus)

-Büyük sanatkarlar ve bilim damları yetişti Hümanizm;Petrark,Makyavel,Gişarden,Tasso Resimde;Giotto,Rafael(Meryem ana) Leonardo da Vinci (Mona Lisa tablosu) Mimaride;Bramant,Mikelanj Heykelde;Donatello,Giberti,Mikelanj -Modern savaş tekniği gelişti.Şövalyelik önemini kaybetti.Paralı askerler yerini daimi ordulara bıraktı -Bürokraside din adamlarının yerini bürokratlar aldı -Mimari ve heykeltraşlıkta Yunan ve Roma eserlerinden yararlanılarak yeni bir tarz oluşturuldu -Rönesans zamanla Fransa,Almanya,İngiltere (Shakesper)ve İspanya(Cervantes)da yayıldı

Reform Nedir. Reform:(Yeniden düzenlemek) ,yeni şekil vermek. XVI Reform Nedir ? Reform:(Yeniden düzenlemek) ,yeni şekil vermek.XVI.yüzyılda bozulan Katolik kilisesinde yapılan düzenleme hareketidir -Almanya’da başlamıştır -Hareketin öncüsü Martin Luther’ dir -Luther 1517 de Wittenberg kilisesine 95 maddelik bildiri asmıştır.Buna göre: 1)Tanrı ile kul arasına kimse giremez 2)Endüljanş satışı yapan rahipler suçludur 3)Papanın affettiği günahların değeri yoktur. ancak Tanrı affeder

Reform Hareketinin sebepleri nelerdir ? -Katolik kilisesinin bozulması - Hümanizm sayesinde Hıristiyanlığın kaynaklarına inilmesi ve temel prensiplerinin ortaya çıkması -Matbaa sayesinde iletişimin gelişmesi -İncil’in ulusal dillere çevrilmesi -Kilise ve din adamlarına güvenin azalması

Reform Hareketinin sonuçları nelerdir ? -Avrupa’da mezhep birliği parçalandı.Katolik ve Ortodoks mezhepleri yanında Protestanlık ,Calvenizm ve Anglikanizm mezhepleri ortaya çıktı -Mezhepler arası çatışmalar yaşandı -Papa ve kilise saygınlığını kaybetti -Kilisenin mal ve topraklarına el konuldu -Eğitim ve öğretim kilisenin elinden alınarak laik bir eğitim sistemi kuruldu -Katolik kilisesi kendini düzeltmeye çalıştı

-Özgür düşünce ortamı gelişti ve yaygınlaştı -Avrupa’da oluşan ayrılıklar Osmanlıların Avrupa içlerine ilerlemelerini kolaylaştırdı -Reformun Fransa’daki temsilcisi Calven’dir. Calven’in kurduğu mezhebe Calvenizm inanalara Calvenist denir

Anglikanizm:Katolik,Protestan ve Calvenist ilkelerin uzlaştırılmasıyla oluşan mezheptir. İnananlara Anglikan denir.Bu mezhebin İskoçya’daki adı Presbiteriyen’dir Protestan: Luther taraftarı olan ve kiliseye başkaldıranların oluşturduğu mezheptir. Norveç,Danimarka,İsveç Protestan mezhebini kabul etmiştir

Avrupa’nın Yeniçağ’da kazandığı temel özellikler: -Feodalite siyasi bir sistem olmaktan çıkmış ve milli monarşiler kurulmuştur -Papa ve krallık mücadelesi krallar lehine sonuçlanmıştır -Milli monarşilerin kurulmasıyla birlikte çağdaş Avrupa milletlerinin oluşum süreci başlamıştır -Yerel ekonomik faaliyetler krallıklar içinde büyüyüp kıta dışına çıkmıştır -Hümanizm ve Rönesans’la birlikte çağdaş insanı yaratacak düşünce inkılabı başlamıştır -Katolik kilisesi sorgulanmış ve Protestanlık yükselişe geçmiştir -Katolik kilisesi kendi varlığını sürdürecek önlemler almıştır

Güngören Endüstri Meslek Lisesi Tarih Öğrt Erkan AĞRİKLİ