ORAL KAVİTE, OROFARENKS, HİPOFARENKS NEOPLAZİLERİ DOÇ. DR. EMİN KARAMAN

Dünyada her yıl 363.000 yeni vaka Bütün kanserlerin %3’ü Erkek/Kadın: 2.5 Tütün, alkol HPV, EBV Laringofaringeal reflü

Oral kavite sınırları: Kutanöz- vermillion bileşkeden ön tonsil pilikalarına kadar uzanan bölge. Yukarıda sert-yumuşak damak bileşkesi, aşağıda sulcus terminalis. Orofarenks sınırları: ön tonsil pilikalarından farenks posterior duvarına kadar uzanan, yukarıda yumuşak damak inferior yüzü, aşağıda hyoid kemik superiorundan geçen hatta kadar. Hipofarenks sınırları: Hyoid kemik superiorundan geçen hattan krikoid kıkırdak inferiorundan geçen hatta kadar.

ORAL KAVİTE VE OROFARENKS “T” SINIFLAMASI T1: Primer tümörün çapı 2 cm’den küçük T2: Primer tümörün çapı 2 cm’den büyük 4cm’den küçük T3: Primer tümörün çapı 4 cm’den büyük T4: Çevre yapılara invazyon gösteren tm

HİPOFARENKS “T” SINIFLAMASI T1: Tek bir alt birimde sınırlı tm, 2 cm’de küçük T2: Komşu alt birimlere yayılmış tm, 2cm – 4cm aralığında, VK hareketi kısıtlı T3: 4cm’den büyük tm, VK fiksasyonu var T4a: Tiroid ya da krikoid kıkırdak, hyoid kemik, tiroid gland,strep kaslar ya da özofagus invazyonu T4b: Prevertebral fasya, Karotis kılıfı ya da mediastinal yapıların invazyonu

BAŞ – BOYUN KANSERLERİ “N” SINIFLAMASI N1: İpsilateral, tek, 3 cm’den küçük N2a: İpsilateral, tek, 3-6 cm aralığında N2b: İpsilateral, 6cm’den küçük, çok sayıda N2c: Bilateral ya da kontrlateral, 6 cm’den küçük, çok sayıda olabilir N3: 6 cm’den büyük herhangi nodül

Erken evre semptomlar; dudak mukozada renk değişikliği, iyileşmeyen lezyonlar, odinofaji, disfaji, otalji, östaki disfonksiyonu, ses kısıklığı İleri evre semptomlar; lenfadenopati, kranyal sinir disfonksiyonu, burun tıkanıklığı, şiddetli disfaji, istemsiz kilo kaybı, hemoptizi, solunum güçlüğü

Genel Tedavi Yaklaşımı Erken evre: Cerrahi veya Radyoterapi İleri evre: Kemoradyoterapi Cerrahi + Kemoradyoterapi

Klinik Olarak “N0” Boyun İçin Tedavi Yaklaşımı Takip Elektif Servikal Lenfadenektomi Elektif RT Okült metastaz ihtimali %20’nin üzerinde saptanan tümörlerde elektif boyun disseksiyonu RT’nin önüne geçmektedir.

İkinci Primer Tümörler İnsidansı % 5-10 Senkron – Metakron %50’si baş-boyun bölgesinde gelişirken %20’si Akciğer kaynaklıdır

Uzak Metastaz Baş – boyun kanserlerinde % 15 sıklıkta İlk tanı anında % 5-7 Yüksek Risk Ekstrakapsüler yayılım Lokorejyonal rekürrens Pozitif lenf nodu PET/CT, Thorax BT, Akc. Gr.

ORAL KAVİTE KARSİNOMLARI Erken evre: Cerrahi İleri evre: Kombine tedavi Elektif boyun disseksiyonu: İleri T evresi 4mm’den fazla invazyon Postop kemoradyoterapi: Pozitif cerrahi sınır Perinöral yayılım İleri evre lenf nodu tutulumu Ekstrakapsüler yayılım

Dudak karsinomu Oral kavite karsinomları içerisinde en sık %95 alt dudak, %5 üst dudak %95 SCCA görülür, BCC ve Tükrük bezi kaynaklı olabilir 5 yıllık sürvi: %91

Dil Ca Oral kavitede 2.sık En sık dilin lateralinde Tütün, alkol,immunsupresyon,kötü oral hijyen Eritroplaki; erken scca’nın en sık formudur Lökoplaki Parsiyel glossektomi, total veya near total glossektomi, RT Elektif boyun disseksiyonuyla sağkalım oranları sadece gözlemden daha iyidir Sağkalım Erken evre: %70 Geç evre: %30

Ağız Tabanı Ca 3. sık oral kavite ca Prm tm ve servikal lenfatiklerin tedavisi dil ca gibidir

Retromolar Trigon Ca Ramus mandibulanın üzerini örten gingivanın oluşturduğu üçgen şeklindeki bölgedir Erken dönem kemik tutulumu Palatal rezeksiyonun yutma ve konuşma üzerine etkileri dolayısıyla erken dönem tm’lerde RT tercih edilebilir Cerrahi+RT, sadece RT’ye göre üstündür

Sert Damak Ca Genellikle ülseröz lezyon şeklinde Yaklaşık yarısı SCCA, minör tükrük bezi tm’leri sıkça görülür Okült met riski düşüktür, dolayısıyla elektif boyun disseksiyonu önerilmez

Bukkal mukoza Ca Verrüköz Ca; SCCA’nın daha selim bir formu olup bukkal mukozada sık görülür Elektif boyun tedavisi önerilir

OROFARENGEAL KARSİNOMLAR Tonsilla Palatina, dil kökü, yumuşak damak, posterior faringeal duvar %90 SCCA Waldeyer halkası nedeniyle 2.sık lenfoma 3.sık tükrük bezi kaynaklı Tanı sırasında %50’den fazla oranda servikal metastaz saptanır Uzak metastaz oranı %15-20 Erken evre: Cerrahi veya RT İleri evre: Cerrahi+KRT

Tonsil Ca Orofarenkste en sık görülen ca %70 oranında klinik olarak pozitif LAP Cerrahi ya da kombine tedavi

Yumuşak Damak Ca Sıklıkla oral kaviteye bakan yüzde görülür Küçük tm’ler için cerrahi, büyük tm’ler için ise velofarengeal yetmezliği önlemek için KRT Elektif boyun disseksiyonu önerilir

Dil Kökü Ca Dil ca’dan daha az sıklıkta görülür ancak daha agresiftir Otalji ve odinofaji en sık görülen semptomlardır İlk tanı anında klinik olarak %60 servikal LAP+ Öncelikle KRT, küçük tm’lerde ve kurtarma tedavisinde cerrahi Total glossektomi yapılan hastalarda kronik aspirasyonu önlemek amaçlı larenjektomi yapılabilir

HİPOFARENKS KARSİNOMLARI %90 Epidermoid Ca En sık piriform sinüste görülür Tütün,alkol,GÖR Plummer – Winson Sendromu Boğaz ağrısı, kulak ağrısı, disfaji, ve boyunda kitle en sık semptomlar

HİPOFARENKS KARSİNOMLARI Hipofarenks submukozal dokusu lenfatik ağlardan zengin olduğu için erken lenf metastazı görülür %70 klinik olarak pozitif servikal LAP %20 oranında sistemik metastaz Medial duvardan gelişen karsinomların karşı tarafa metastaz yapma olasılığı daha sıktır Submukozal yayılım ve skip metastaz olasılığının yüksek olması cerrahi sırasında göz önünde bulundurulmalıdır.