VERİTABANI ve YÖNETİMİ

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Microsoft Access Bu program Microsoft program paketinin içerisinde yer alan; çok büyük miktarlardaki verilerin depolanabileceği veritabanı oluşturmamıza.
Advertisements

ÖRNEK BİR VERİTABANI TASARIMI VE NORMALİZASYONU
Prof.Dr.Şaban EREN Yasar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi
VERİ TABANI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ
Veri Tabanı Tasarlama İlk kuralımız, olabildiğince bilgileri parçalamaktır.
NOKTA, DOĞRU, DOĞRU PARÇASI, IŞIN, DÜZLEMDEKİ DOĞRULAR
Sistem Analizi ve Planlama
KARMAŞIK SORGULAR.
Veri ve Veri Yapıları Genel olarak bilgisayarlar.
KAVRAMSAL MODEL ikinci aşama.
Microsoft Danışman Öğrenci
Normalizasyon Kuralları & SQL
İLİŞKİSEL VERİ MODELİ Tablolar ile Gösterim
Yrd. Doç. Dr. Altan MESUT Trakya Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği
VERİ TABANI YÖNETİMİ Ders 3: Genelleme, Kümeleme ve İlişkisel Model
E-R Çizelgelerini İVTYS’ye Dönüştürme
Veri Tabanı Normalizasyonu Devrim ALTINKURT
Varlık-İlişki Modeli Örneği
VERİ TABANI ve YÖNETİMİ
İkili Arama Ağaçları (Binary Search Trees) BST
İlişkisel Veri Modeli.
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
Tek Tablo İçinde Sorgulamalar
Veritabanı Yönetim Sistemleri Hızlı ve Kısa Giriş
VERİ TABANI ve YÖNETİMİ
ARALARINDA ASAL SAYILAR
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri
VERİ TABANI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ  Birincil Anahtar Türleri  Access Veri Tabanında Bulunan İlişkiler  İlişkileri Tanımlama Bir – Çok İlişkisi Çok –
Veri Bütünlüğü Sibel SOMYÜREK.
Veritabanı Yönetim Sistemleri-I
MYSQL 4. HAFTA. mySQL veri türleri INTTamsayı: 'den kadar değişen diziye "signed" (işaretli), 0'dan 'e kadar değişenine.
VIEW (BAKIŞ) OLUŞTURMA
VIEW lerle çalışmak 11.BÖLÜM.
SQL Dili ve MySQL Komutları
ÇOKLU TABLOLAR.
VERİ TABANI VE YÖNETİM SİSTEMLERİ
BTP102 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1
Microsoft EXCEL (2) Kapsam Kopyalama, Yapıştırma Açıklama Ekleme Satır ve Sütunların Boyutlandırılması Bitişik Hücrelere Dayanarak Otomatik Veri Girme.
Akış Kontrol Mekanizmaları
VERİTABANI ve YÖNETİMİ
Veritabanı Tasarımı ve Yönetimi
Veritabanı Kavramları
Microsoft Office Access
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri I
SQL Komutları (2) Uzm. Murat YAZICI.
Okul Yönetiminde Bilgisayar Uygulamaları
Toplama Yapalım Hikmet Sırma 1-A sınıfı.
BTP102 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1
HAFTA 6-7.
SQL’ e Giriş Uzm. Murat YAZICI.
Gizem Tanış Bozok Üniversitesi Öğr. Görevlisi.  Veri erişimi için ADO.NET kodunu yazmak ve yönetmek zordur.  Microsoft, uygulamada veritabanı aktivitelerini.
BTP102 VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 1
İLİŞKİSEL VERİ MODELİ Tablolar ile Gösterim
Veritabanı Kavramları
İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri
UNV13107 TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİSİ KULLANIMI. Veri tabanı Bilgisayar ortamında saklanan düzenli verilerdir. Bilgisayar ve ağ ortamındaki bilginin temel.
ÖTÖ 451 Okul Yönetiminde Bilgisayar Uygulamaları R. Orçun Madran.
ÖTÖ 451 Okul Yönetiminde Bilgisayar Uygulamaları R. Orçun Madran.
Living in a Digital World Discovering Computers 2010 Bilgisayarların Keşfi Veritabanı Yönetimi Hafta 9.
Öğretim Görevlisi Alper Talha Karadeniz Veri Tabanı 2
Veri Tabanı Yönetimi Dersi 1. Laboratuvarı
ÖRNEK BİR VERİTABANI TASARIMI VE NORMALİZASYONU
VIEW lerle çalışmak 11.BÖLÜM.
Basit Sorgulamalar Yapmak
VERİ TABANI SQL (STRUCTURED QUERY LANGUAGE) SAVAŞ TUNÇER.
Öğretim Görevlisi Alper Talha Karadeniz Veri Tabanı 1
Öğretim Görevlisi Alper Talha Karadeniz Veri Tabanı 1
Öğretim Görevlisi Alper Talha Karadeniz Veri Tabanı 1
VERİTABANI YÖNETİM SİSTEMLERİ 2- Tasarım ve ER Modeli
Sunum transkripti:

VERİTABANI ve YÖNETİMİ Maltepe Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü

İLİŞKİSEL VERİ MODELİ & İLİŞKİSEL CEBİR İFADELERİ BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi BÖLÜM -3- İLİŞKİSEL VERİ MODELİ & İLİŞKİSEL CEBİR İFADELERİ

BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi Genel Bakış… İlişkisel veritabanı kavramı ve ana bileşeni olan tabloların özellikleri, Veritabanı şeması kavramı, Veritabanı bütünlüğü kavramı, Anahtarların bütünlük sınırlamalarındaki önemi, Veritabanı sınırlaması türleri, İlişkisel cebir kavramı, İlişkisel cebir temel işlemleri.

3.1. İlişkisel Model Tablolar BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.1. İlişkisel Model İlişkisel model, varlıklar arasındaki bağlantının, içerdiği değerlere göre sağlanması esasına dayanır. İlişkisel model, varlıklar arasında oluşan karmaşık ilişkileri basite indirgemek amacıyla geliştirilmiştir. VERİTABANI GİRİŞ: İlişkisel model (relational model), günümüzde en yaygın biçimde kullanılan bir veritabanı modelidir. Ticari veritabanı yönetim sistemlerinin hemen hemen tümünde bu model kullanılmaktadır. EN SON SÖYLE: Bu yaklaşımda, veri tabanındaki tüm ilişkiler tablolar biçiminde tanımlanmaktadır. No Adı Bölüm No Bölüm No Bölüm Adı Tablolar

BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2. İlişkisel Veritabanı İlişkisel veritabanı, her biri özel isimlere sahip tablolardan oluşur. İlişkisel veri tabanında her bir tablo bir varlığa veya bir ilişkiye karşılık gelmektedir. Sütunlar (Nitelikler) No Adı Bölüm No 130 Cenk 10 132 Fatih 11 136 Cumhur 13 144 Semra EN SON SÖYLE: Tablonun sütunları nitelikleri; satırlar ise bu niteliklerin değerlerini ifade eder. Her bir satır bir “kayıt” olarak da düşünülebilir. Anahtar alan, tablonun tanımlayıcısıdır. Satırlar (Kayıtlar) Anahtar

3.2.1. Tabloların Özellikleri 6 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.1. Tabloların Özellikleri İlişkisel veritabanı içinde yer alan her bir tablo;  Sütunlardan oluşur ve her bir sütunun ayrı bir adı vardır. Her bir sütun, aynı niteliğin tanımlandığı aynı etki alanının (domain) belirlediği değerleri içerir. Her bir satır birbirinden farklıdır. Satırların ve sütunların sırası önemsizdir. Sütunların veya satırların yer değiştirmesi tabloyu değiştirmez. Bu iki tablo birbirinin aynıdır. No Adı Bölüm No 130 Cenk 10 132 Fatih 11 136 Cumhur 13 Adı No Bölüm No Cenk 130 10 Fatih 132 11 Cumhur 136 13 6

7 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.2. Veritabanı Şeması Veritabanının mantıksal tasarımına veritabanı şeması adı verilir. Tablolar ve onların nitelikleri; veritabanı şemasını oluşturur. Veritabanı şemalarını iki ana grup altında ortaya koymak mümkündür. Fiziksel Şema Kavramsal Şema 7

3.2.2. Veritabanı Şeması (devam…) 8 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.2. Veritabanı Şeması (devam…) Fiziksel şema, veritabanının fiziksel çevresi ile ilgili tanımları içerir. Örneğin, veritabanı bilgisayarda bir disk dosyası biçiminde yer alacaktır. Bu dosyanın disk üzerindeki adresi ve özellikleri ile ilgili tanımlar fiziksel şemayı oluştur. Kavramsal şema ise tüm veritabanının mantıksal tasarımıdır. Veritabanına konulmasına karar verilen veriler arasındaki mantıksal ilişkilerin yapısının saptanması için veritabanı şeması oluşturulur. Bu şemada, veritabanında veri alanları, kayıtlar, dosyalar vb… gibi ne tür veri elemanlarının bulunacağı, veri elemanları arasındaki ilişkiler ve veritabanının yapısı hakkında bilgiler yer alır. 8

3.2.2. Veritabanı Şeması (devam…) 9 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.2. Veritabanı Şeması (devam…) Veritabanı şeması veya bir başka deyişle kavramsal şema tasarlandıktan sonra, her bir uygulama için alt-şemalar hazırlanır. Örneğin, muhasebe uygulaması bir alt şemadır. Çünkü bu uygulama veritabanının tümü ile ilgilenmez. 9

10 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3. Veritabanı Bütünlüğü Veritabanının doğru ve tutarlı biçimde çalışması ve işlemleri yerine getirmesi gerekir. Verinin doğru ve tutarlı olmasına "veri bütünlüğü" denir. Veri bütünlüğünün sağlanması sonucunda, veritabanının eksik, yanlış, tutarsız ve çelişkili olmaması sağlanır. 10

3.2.3. Veritabanı Bütünlüğü (devam…) 11 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3. Veritabanı Bütünlüğü (devam…) Veritabanında, veri bütünlüğünü sağlamak için birçok yol bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, bütünlük sınırlamaları (integrity constraints) adını almaktadır. Bütünlük sınırlamaları, veritabanı yönetim sistemi veya uygulama programları tarafından tanımlanır. Sözü edilen sınırlamalar; kullanıcı tarafından yapılması gereken ekleme, silme ve güncelleştirme işlemlerinden önce bir denetim yapılmasına neden olur. Bu denetim sonucunda, sadece sınırlamalara uyan işlemlerin yapılmasına izin verilir. Diğerleri reddedilir. 11

3.2.3.1. Anahtar Sınırlamaları 12 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.1. Anahtar Sınırlamaları Bütünlük sınırlamalarının sağlanmasında anahtarlar önemli rol oynar. Anahtar türü belirlenerek, bu sınırlamaların veritabanı yönetim sistemi tarafından otomatik olarak yapılması sağlanır. Söz konusu anahtarlar: Birincil anahtar (primary key) Dış anahtar (foreign key) 12

3.2.3.2. Birincil Anahtar Sınırlamaları 13 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.2. Birincil Anahtar Sınırlamaları İlişkisel veritabanlarında bir tablonun benzer değerler içermeyen (unique) bir sütunu ya da birkaç sütunu birlikte birincil anahtar olarak tanımlanabilir. Birincil anahtar, bir aday anahtardır ve söz konusu varlığın kayıtlarını en iyi biçimde karakterize eder. Birincil anahtar tanımlandığında, birincil anahtar NULL değerleri veya birbirinin aynı değerleri içeremez biçiminde bir sınırlama konulabilir. Boş olan değerlere NULL adını veriyoruz. Bu sınırlamanın kontrolünü ise veritabanı yönetim sistemi yapacaktır. 13

3.2.3.2. Birincil Anahtar Sınırlamaları (devam…) 14 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.2. Birincil Anahtar Sınırlamaları (devam…) Birincil anahtar tek bir sütundan oluşabileceği gibi, birden fazla sütunun birleşiminden de oluşabilir. Bileşik birincil anahtarın içerdiği değer tek olmalıdır. Ancak bileşik anahtarı oluşturan sütunların her biri çift değerler içerebilir. Bununla birlikte birincil anahtarı oluşturan sütunların hiçbiri NULL değer içeremez. BİRİNCİ MADDENİN DEVAMI: Bu durumda bileşik birinci anahtar’dan söz edilir. 14

3.2.3.3. Dış Anahtar Sınırlamaları 15 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.3. Dış Anahtar Sınırlamaları Bir dış anahtar, bir sütun veya çok sayıdaki sütunların birleşiminden oluşur. Dış anahtar, başka bir tabloda yer alan bir birincil anahtarla eşleştirilir. EN SON SÖYLE: Dış anahtarın değeri bir birincil anahtar değeriyle eşleşmeli veya NULL olmalıdır. Eğer dış anahtar birincil anahtarın bir kısmını oluşturuyorsa, doğal olarak NULL değer içeremez. 15

16 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.4. İlişkisel Bütünlük İki tablo birbirleriyle dış anahtar kullanılarak ilişkilendirildikten sonra, bu sınırlamalara dayanarak, iki tablo arasında silme ve güncelleştirme işlemleri otomatik olarak yerine getirilebilir. 16

3.2.3.4. İlişkisel Bütünlük (devam…) 17 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.3.4. İlişkisel Bütünlük (devam…) Örneğin; PERSONEL ve BÖLÜM isimli iki tabloyu göz önüne alalım. PERSONEL tablosunun Bölüm No isimli sütunu, BÖLÜM tablosuna ilişkin bir dış anahtar olarak tanımlanmıştır. Bu tür bir tanım beraberinde ilişkisel bütünlük özelliklerini getirecektir. BÖLÜM isimli tablodan bir satırı, örneğin 10 numaralı bölümü silmek istiyoruz. Bu satır silindiğinde, PERSONEL tablosunda da aynı satır ile ilgili tüm kayıtlar otomatik olarak yok olacaktır. 17

3.2.4. Veri Değeri Sınırlaması 18 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.4. Veri Değeri Sınırlaması Tablonun herhangi bir sütununda yer alacak verilerin hangi değerlere sahip olabileceği konusunda sınırlamalar getirilebilir. Örneğin, PERSONEL’in şehir içi telefon numarasının 7 haneden fazla olmasını önlemek için böyle bir sınırlama konulabilir. Benzer biçimde, bir öğrencinin doğduğu ilin trafik kodunun 2 haneden fazla olamayacağı ve 1 ile 81 rakamları arasında olabileceği biçiminde sınırlamalar getirilebilir. BİRİNCİ MADDENİN SONUNDA SÖYLE: Örneğin, bir değerin NULL olamayacağı belirtilerek bir sınırlama yapılabilir. 18

3.2.4. Veri Değeri Sınırlaması (devam…) 19 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.4. Veri Değeri Sınırlaması (devam…) Örneğin, PERSONEL tablosu için şöyle bir sınırlama tanımlandığını varsayalım; Bölüm numaraları 1-99 arasında, yani iki haneli olacaktır. Bu sınırlamaya uymayan bir giriş yapılmaya çalışıldığında, örneğin bölüm numarası 400 olan bir kayıt girilmeye çalışıldığında, sınırlama nedeniyle kayıt ekleme işlemi yerine getirilmeyecektir. 19

3.2.5. İşletme Kuralları Sınırlaması 20 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.5. İşletme Kuralları Sınırlaması Tablolar üzerinde işletme kurallarına dayalı sınırlamalar yapılabilir. Bu sayede, işletme kurallarına uygun olarak veri bütünlüğü söz konusu olabilir. Örneğin, işletmenin muhasebe bölümünde programcı kadrosuna sahip eleman çalıştırmak anlamlı değildir. Bunu denetlemek gerekecektir. Veritabanına bilgi girişleri esnasında, muhasebe bölümüne yeni PERSONEL kaydı eklemek gerektiğinde, söz konusu işletme kuralı, uygunsuz veri girişlerini engelleyecektir. EN SON SÖYLE: Bu tür sınırlamalar çoğunlukla uygulama programları aracılığıyla denetlenir. 20

3.2.6. Nitelikler Arası Bağımlılıklar 21 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.2.6. Nitelikler Arası Bağımlılıklar Veri bütünlüğünün ve tutarlılığının sağlanmasında, nitelikler arasındaki bağımlılıkların kullanılması yararlı olabilir. Niteliklerin birbirleriyle olan bağımlılığı göz önüne alınmadan veritabanı tasarımının yapılması sorunlara neden olacaktır. EN SON SÖYLE: Nitelikler arasındaki fonsiyonel bağımlılıklar belirlenerek, şema üzerinde düzenlemeler yapılır. 21

3.3. İlişkisel Model Örneği 22 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.3. İlişkisel Model Örneği Örnek olarak basit bir market veritabanı tasarlayalım. Bir markette olabilecek tablolar aşağıda gösterilmiştir. Reyon No Reyon Adı 23 Manav 34 Şarküteri 42 Deterjan Reyonlar Ürünler Ürün No Reyon No Ürün Ad Alış Fiyatı Satış Fiyatı Geliş Tarihi Miktar 4 23 Elma 100 130 10.10.2009 50 10 42 Sabun 20 12.10.2009 Personel No Adı Soyadı Maaş Reyon No 25 Fatih Yücalar 1500 23 55 Erdal Güvenoğlu 1000 42 Personel 22

3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) 23 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) Tablolar arasında çeşitli ilişkiler bulunmaktadır. Örneğin, Personel tablosunda yer alan Reyon No, Reyonlar tablosundaki Reyon No ile ilişkilidir. Burada Reyon No = 23 olan personel “Fatih Yücalar” ın Manav reyonunda çalıştığı bu ilişkiye bakılarak söylenebilmektedir. Reyonlar tablosunda yer alan her ürün grubuna bir numara verilerek birbirlerine karışmaları engellenmiştir. Ayrıca Ürünler tablosundaki Reyon No alanı Reyonlar tablosundaki Reyon No ile ilişkilidir. GİRİŞ: Bu veritabanı örneği basit düzeyde bir örnektir. 23

3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) 24 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) Burada her ürün grubuna bir numara verilerek sistematik bir şekilde düzenlenmesi sağlanmıştır. Daha sonra Reyonlar ve Ürünler arasındaki ilişki kullanılarak ürün bilgilerine erişim sağlanmıştır. Burada ayrıca ürün adına bakılarak, ürünün hangi reyonda yer aldığı hemen tespit edilmektedir. Örneğin; “Elma” ürünü “23” numaralı reyonda yer almaktadır. 23 numaralı reyonda çalışan personelin ise “Fatih Yücalar” olduğu aradaki ilişkilere bakılarak tespit edilebilmektedir. 24

3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) 25 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.3. İlişkisel Model Örneği (devam…) SQL Server’ da bu tablolar arasındaki ilişki aşağıdaki gibi olacaktır. 25

26 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4. İlişkisel Cebir İlişkisel cebir, bir ilişkisel sorgulama dilidir. Bu ifadeler yardımı ile birçok sorgulama işlemi kodlama aşamasına geçmeden önce tanımlanabilmektedir. Örneğin, belirli kayıtların seçilmesi, belirli sütunların sorgulama sonucunda elde edilmesi gibi daha birçok işlem ilişkisel cebir ifadeleri kullanılarak kolayca ortaya konabilmektedir. İlişkisel cebir, bir veya iki ilişkiyi girdi olarak alıp, sonuçta yeni bir ilişki üreten bir dizi işlemden oluşmaktadır. Ayrıca ilişkisel cebir bir veritabanı sorgulama dilidir. 26

3.4. İlişkisel Cebir (devam…) 27 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4. İlişkisel Cebir (devam…) İlişkisel cebir bir sorgulama dilidir fakat bu sorgulamalar sadece biçimsel olarak yapılmaktadır. Yani sorgulama işleminin yapılması için bir yorumlayıcı yada derleyiciye ihtiyaç yoktur. Bu bakımdan ele alındığında SQL’ den farklıdır. Burada yazılan cebir ifadeleri daha sonraki aşamada bir sorgu dili ile (örneğin SQL) komutlara dönüştürülmektedir. 27

3.4. İlişkisel Cebir (devam…) 28 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4. İlişkisel Cebir (devam…) Bir ilişkisel veritabanında kullanılan temel ilişkisel cebir ifadeleri şunlardır. Seçme (select) işlemi  Projeksiyon / Atma (project) işlemi  Kartezyen çarpım (cartesian product) işlemi  Birleştirme (join) işlemi  Kesiştirme (intersect) işlemi  Fark (difference) işlemi  28

29 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.1. Seçme İşlemi Belirli bir ilişkiden bazı kayıtların seçilerek ortaya konulması işlemidir. işareti ile gösterilmektedir. Seçme işlemi şu şeklide tanımlanmaktadır. Seçim işleminde karşılaştırma işleçleri olan =, >, <, ≠, ≤, ≥ ifadeleri de kullanılmaktadır. Ayrıca mantıksal operatörler olan “ve” için ^, “veya” için v işaretleri de kullanılmaktadır. Sigma sembolü, seçme işlemini ifade eder. 29

30 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.1. Seçme İşlemi (devam…) Örnek: Müşteri tablosu aşağıda verilmiştir. Bu tabloyu kullanarak ilçesi “Maltepe” olan müşterileri listeleyiniz. Müşteri Müşteri No Adı İl İlçe Bakiye 25 Fatih İstanbul Maltepe 1250 55 Erdal Beşiktaş 3524 32 Şenol Ankara Kızılay 2642 30

3.4.2. Projeksiyon / Atma İşlemi 31 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.2. Projeksiyon / Atma İşlemi Belirli bir ilişkiden sadece bazı sütunları atmak için yapılan bir işlemdir. Bu işlem sembolü ile gösterilmektedir. Atma işlemi aşağıdaki şekilde tanımlanmaktadır. Yine burada da mantıksal operatörler ve karşılaştırma işlemleri kullanılabilmektedir. Pi sembolü, projeksiyon/atma işlemini ifade eder. Karşılaştırma işleçleri olan =, >, <, ≠, ≤, ≥ ifadeleri de kullanılmaktadır. Ayrıca mantıksal operatörler olan “ve” için ^, “veya” için v işaretleri de kullanılmaktadır. 31

3.4.2. Projeksiyon / Atma İşlemi (devam…) 32 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.2. Projeksiyon / Atma İşlemi (devam…) Örnek:Müşteri tablosunda müşteri adı ve bakiye bilgilerini listeleyiniz. Müşteri tablosunda bakiyesi 2000 den büyük olan müşterilerin adı ve şehir bilgisi nedir? 32

3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi 33 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi Belirli bir ilişkiden mümkün olabilecek tüm ilişki çiftlerinin elde edilmesi ve tek bir ilişki biçiminde gösterilmesi için kartezyen çarpım kullanılmaktadır. Kartezyen çarpım X sembolü ile gösterilmektedir. Kartezyen çarpımın genel kullanım biçimi şöyledir. TABLO1 X TABLO2 33

3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi (devam…) 34 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi (devam…) Örnek: Aşağıda verilen Öğrenci ve Dersler tablolarını göz önüne alarak Bilgisayar bölümünde okuyan ve tüm dersleri alan öğrencileri listeleyen ilişkisel cebir ifadesi nedir? Öğrenci Dersler Öğrenci Bölüm Fatih Yücalar Yazılım Müh. Erdal Güvenoğlu Bilgisayar Müh. Erdoğan Aydın Elektronik Müh. Raif Onvural Ders Kredi Veritabanı ve Yönetimi 3 Matematik 4 34

3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi (devam…) 35 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.3. Kartezyen Çarpım İşlemi (devam…) Sonuç olarak elde edilecek olan kartezyen çarpım tablosu aşağıdaki gibi olacaktır. Öğrenci X Dersler Öğrenci Bölüm Ders Kredi Erdal Güvenoğlu Bilgisayar Müh. Veritabanı ve Yönetimi 3 Matematik 4 Raif Onvural 35

36 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.4. Birleştirme İşlemi Kurulan iki ilişkiden birinde veya her ikisinde birden bulunan kayıtların seçilmesi için yapılan bir işlem türüdür. Bu işlem U simgesi ile gösterilmektedir. 36

3.4.4. Birleştirme İşlemi (devam…) 37 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.4. Birleştirme İşlemi (devam…) Örnek: Aşağıda verilen Kredi ve Mevduat tablolarını göz önüne alarak, bankanın Maltepe şubesinde mevduat ve/veya kredi hesabı bulunan müşterilerin isimlerini listeleyiniz? Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak 37

3.4.4. Birleştirme İşlemi (devam…) 38 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.4. Birleştirme İşlemi (devam…) Bu sorgu neticesinde elde edilen sonuç aşağıdaki gibi olacaktır. Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak Müşteri Fatih Erdoğan 38

39 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.5. Kesişme İşlemi Belirlenen iki ilişkiden birinde bulanan kayıtların belirlenmesi için kullanılan bir işlemdir. Bu işlem ∩ simgesi ile gösterilmektedir. Genel gösterimi aşağıdaki gibidir. 39

3.4.5. Kesişme İşlemi (devam…) 40 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.5. Kesişme İşlemi (devam…) Örnek: Aşağıda verilen Kredi ve Mevduat tablolarını göz önüne alarak, bankanın Maltepe şubesinde hem mevduat hem de kredi hesabı bulunan müşterilerin isimlerini listeleyiniz? Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak 40

3.4.5. Kesişme İşlemi (devam…) 41 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.5. Kesişme İşlemi (devam…) Bu sorgu neticesinde elde edilen sonuç aşağıdaki gibi olacaktır. Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak Müşteri Fatih 41

42 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.6. Fark İşlemi Verilen iki ilişkide birinde bulunup diğerinde bulunmayan kayıtların gösterilmesi için kullanılan bir işlemdir. ( - ) işareti ile gösterilmektedir. 42

43 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.6. Fark İşlemi (devam…) Örnek: Aşağıda verilen Kredi ve Mevduat tablolarını göz önüne alarak, bankanın Konak şubesinde mevduat hesabı olup kredi hesabı olmayan müşterilerin isimlerini listeleyiniz? Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak 43

44 BİL 301 - Veri Tabanı ve Yönetimi 3.4.6. Fark İşlemi (devam…) Bu sorgu neticesinde elde edilen sonuç aşağıdaki gibi olacaktır. Kredi Mevduat Müşteri Bakiye İlçe Erdal 1500 Kartal Fatih 1750 Maltepe Müşteri Bakiye İlçe Fatih 1500 Maltepe Erdal 1750 Kartal Erdoğan 2000 Raif 1600 Konak Müşteri Raif 44