TÜRKİYENİN İKLİM ÖZELLİKLERİ

GENEL ÖZELLİKLERİ Orta kuşağın sıcak-ılıman iklim kuşağında yer alır Dört mevsim şartları yaşanır ÇOK YÜKSEK SICAKLIKLAR OLMADIĞI GİBİ ÇOK DÜŞÜK SICAKLIKLARDA GÖRÜLMEZ Kısa mesafelerde bile çok farklı iklimler yaşanır

Enlem,yükselti, karasallık,denizellik,bakı,rüzgar etkileyen faktörledir Kıyılarda sıcaklık farkları az,iç kesimlerde fazladır YAĞIŞLAR KIYIDAN İÇ KESİMLERE DOĞRU AZALIR, İÇ KESİMLERDE İSE YÜKSEKLERE DOĞRU ARTAR KAR YAĞIŞI VE DON OLAYLARI GÖRÜLÜR.

EN ÇOK YAĞIŞ DOĞU KARADENİZ EN AZ YAĞIŞ İÇ ANADOLUDA ÇOK SAYIDA MİKROKLİMAL İKLİM GÖRÜLÜR DAĞ UZANIŞI VE YÜKSELTİ İKLİM ÜZERİNDE ETKİLİDİR

TÜRKİYEDE İKLİM ELEMANLARI A_SICAKLIK Sıcaklık güneyden kuzeye azalır(Enlem) Kıyıdan iç kesimler doru azalır(karasallık) Doğuya doğru azalır(Yükselti) En soğuk bölge D.Anadolu’dur. EN sıcak Yazın G.Doğu Anadolu,Kışın Akdeniz bölgesidir Yıllık ort.sıcaklık enyüksek akdenizde19 derece,Endüşük D.Anadoluda 4 derece

En YÜKSEK sıcaklık47,8 derece ile Ş.urfada En DÜŞÜK sıcaklık -43,7 ile Ağrı da yaşanmıştır. Yazı kıyılar iç kesimlerden serinken ,kışın iç kesimlerden sıcaktır Dağların güney yamaçları kuzey yamaçlardan daha sıcaktır.(bakı)

İndirgenmiş sıcaklıklar Yükseltinin sıcaklık üzerindeki etkisini ortadan kaldırmak için indirgenmiş sıcaklık haritaları(Deniz seviyesine İndirilmiş) çizilir Fark artıkça yükseltinin arttığının,azaldık yükseltinin azaldığının göstergesidir. Formülü:

TR.DE SICAKLIK DAĞILIŞI

YILLIK SICAKLIK DAĞILIŞI İNDİRGENMİŞ SICAKLIKLAR Genel olarak sıcaklıklar kuzeye gidildikçe azalır En yüksek sıcaklıklar Akdeniz böl.de En düşük sıcaklıklar kuzey D. Anadolu da görülür.

Temmuz ayı sıcaklıkları En yüksek sıcaklıklar G.Doğu Anadoluda 34 derece En düşük sıcaklıklar K.D.Anadolu da 21 derece

Ocak ayı sıcaklıkları En Yüksek sıcaklıklar akdeniz böl.12 derece En düşük sıcaklıklar K.d. Anadoludolu-4 derece

Genel olarak Yıllık ve günlük sıcaklık farkları Denizden uzaklaşıldıkça artmaktadır. Yazları iç kesimler Kışları kıyı kesimler daha sıcak olmaktadır

Basınç ve rüzgarlar TÜRKİYE ASOR YBM den İZLANDA DAB M den SİBİRYA TAB M den BASRA TAB M den ÇEVRESİNDEKİ karadeniz ,akdeniz ve iç bölgelerde oluşan mevsimlik yada yıllık olarak etkilenmektedir

Rüzgar gülü

Yerel rüzgarlar FHÖN: D. Karadeniz, Orta akdeniz kıyılarında kışın etkili olur Meltemler:Yazın etkili olur İzmirde İMBAT OLARAK BİLİNİR Etziyen:Batı anadolu kıyılarınada etkili olur

TÜRKİYEDE ESEN BAŞLICA RÜZGARLAR 1 . KARAYEL : K uzeybatı yönünden esen rüzgarlara verilen addır. Geçici siklonların ülkemize sokulduğu kış mevsimlerinde görülür. Siklonların soğuk cephesinin geçişini izler. Genellikle sıcakların düşmesine ve kar yağışına neden olur . 2 . KEŞİŞLEME : İstanbul yöresinde güney doğudan esen, halk dilinde ve denizcilerin verdiği addır . Uludağın eski adı olan keşiş dağının yönüne göre adlandırılmıştır . Gündoğusu ve kıble arasında 135 dereceden esmektedir . 3 . KIBLE : Güneyden Esen Ilık Hava Getiren Rüzgardır . 4 . LODOS : Güneybatıdan esen rüzgarlara verilen addır . Gezici siklonların ülkemize daha çok sokulduğu kış mevsiminde çok görülür bu siklonların sıcak cephesinin geçişini izler . Sıcakların yükselmesine neden olur . 5 . POYRAZ : Ülkemizde özellikle kış mevsiminde daha sık görülür . Bu mevsimde ülkemiz üzerine rusya ve sibirya üzerinden kutupsal havayı getirir . Sıcaklığın belirgin olarak düşmesine sebep olur . Yaz mevsiminde aşırı yüksek basınç alanından basra üzerindeki alçak basınç alanına doğru ilerleyen deniz üstü hava kütlelerinin ege ve türkiye üzerinde sapmaya uğrayarak kuzey doğudan esen poyraza dönüşür . Bu mevsimde serinletici etkisi vardır . 6 . YILDIZ : Kuzeyden Esen Soğuk Hava Taşıyan Rüzgar Çeşididir .

Nemlilik ve yağış yağış oluşum çeşitleri Konveksiyonel (Yükselme)yağışlar Havanın ısınarak yükselmesi sonucu oluşan yağışlardır İlkbahar mevsiminde görülür. Nisan yağmurları veya ahmak ıslatan olarak bilinir. İç bölgelerde( iç anadolu,iç batı anad,G. Doğu anad) görülür.

Oroğrafik( Yamaç)yağışları Kıyıya paralel uzanan dağların denize bakan yamaçları boyunca yükselen havanın soğuması sonucu oluşur. Karadeniz kıyılarında her mevsim Akdeniz kıyıların da KIŞ mevsiminde görülür.

Cephe- Karşılaşma yağışları Farklı nitelikte iki hava kütlesinin karşılaşmasıyla oluşan yağışlardır Ülkemizdeki yağışların %80 ni bu tür yağışlardır. Kıyılarımızda ve özellikle Marmara dan başlayarak doğuya hareket eden bütün yağışlar bu gruba girer.

Yağışlar A-Yüzey yağışları:Çiğ,kırağı, kırcı(KIRÇ) B- Yükseklik yağışları:Yağmur, kar,dolu olarak iki farklı şekilde incelenir Metrekare/mm veya kilogram olarak ifade edilir. KAR kalınlığı ölçülen tek yağış şeklidir. PÜLÜVYOMETRE yağış ölçme aracıdır

Türkiyede En ÇOK yağış Karadeniz bölgesinde RİZE ve Çevresi En AZ yağış İç Anadolu Böl. De görülür. Kar yağışları en çok D.Anad.. Böl.de Van gölü güneyinde , Ez az akdeniz ve Ege kıyılarımızda görülür.

        Türkiye’de Yağışın Dağılışı         Türkiye’de genel olarak kıyı kesimler ve yüksek dağ yamaçları bol yağışlı denize kapalı iç kesimler ve çukur yerler az yağışlıdır. Buna göre;

Yağış dağılış haritası denize kapalı iç kesimler ve çukur yerler az yağışlıdır. Buna göre;