OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI Dr. Olcay KARAKAYA

ASTMA AMFİZEM KRONİK BRONŞİT

ASTMA Bronşlarda yaygın, paroksismal, reversible, daralma

AMFİZEM Terminal bronşiollerden sonraki Ac parankiminin fibrozis göstermeyen, duvar harabiyeti ile karakterize, anormal kalıcı genişlemesidir

KRONİK BRONŞİT Ardarda iki yıl içinde en az üç ay süren öksürük ve balgam çıkarma ile karakterize klinik tablodur

ASTMA Büyük hava yollarının değişik uyaranlara karşı aşırı reaksiyon göstermeleri sonucu ortaya çıkar Broşlarda daralma, wheezing, dispne

EKSTRENSİK (ATOPİK) ASTMA Allerjenlere Plazma Ig E artış Aspergillozis önemli etkendir Allerjik bronkopulmoner aspergillozis Üst loblarda santral bonşektazi

İNTRENSİK (NON-ATOPİK) ASTMA Egzersiz, enfeksiyon,emosyonel durum

ASTMA Radyolojinin rolü sınırlıdır Remisyonda çoğunlukla grafiler doğaldır Atak sırasıda Ac grafisinde hiperaerasyon görülebilir YRBT’de perihiler bronş duvarı kalınlaşması

ASTMA Radyoloji komplikasyonların tespitinde önemlidir Enfeksiyon   Radyoloji komplikasyonların tespitinde önemlidir Enfeksiyon Mukus tıkaçlarına bağlı atelektazi Pnömotoraks

KRONİK BRONŞİT Bronşial mukozada mukus salgılayan bezlerde hipertrofi Bronşial duvarda ve çevre bağ dokusunda inflamasyon

KRONİK BRONŞİT Radyolojinin rolü komplikasyonların ve sıklıkla birlikte olan hastalıkların gösterilmesidir Amfizem Bronşektazi Pnömoni

KRONİK BRONŞİT % 50 olguda Ac grafisi normaldir Bulgular birlikte olan hastalıklara bağlı ortaya çıkabilir Perivasküler ve peribronşial ödem, kronik inflamasyon ve fibrozise bağlı kirli AC

KRONİK BRONŞİT Bronşial ağaç trasesi boyunca tren rayı gibi birbirine paralel kalın opasiteler

AMFİZEM Terminal bronşiollerden sonraki Ac parankiminin fibrozis göstermeyen, duvar harabiyeti ile karakterize, anormal kalıcı genişlemesidir

MORFOLOJİ Bronşioller sağ ve sol ana bronşun 12 kez dallanması sonucu oluşurlar 12. ve 16. dallanma sırasında bronşioller bulunur Gland ve kartilaj içermezler Terminal bronşiollerde Goblet hücrelerinin yerini Clara hücreleri alır

GEÇİŞ ZONU Respiratuar bronşioller, alveoler kanal ve alveoler sak Hem taşıma hem de gaz transferi yapılır Respiratuar bronşioller üç seri dallanma ile Terminal bronşiolden çıkarlar Daha sonra alveoler kanal ve alveoler sak (kese) gelir Her sakta 4-10 alveol vardır

RESPİRATUAR ZON Alveoller oluşturur Respiratuar ve geçiş zonları Ac parankimini oluştururlar

PRİMER LOBÜL Son respiratuar bronşiolden sonraki bölümdür Bir seri alveoler kanal, alveoler keseler ve alveoller ile birlikte bunların kan damarlarını ve sinirlerini içerir

SEKONDER LOBÜL Ac parankiminin bağ dokusu ile çevrili en küçük birimidir 1-2.5 cm çapındadır 30-50 adet primer lobül bulunur

SEKONDER LOBÜL YRBT’de bronşiol ve pulmoner arterin oluşturduğu nokta şeklinde santral kor görülür İnterlobüler septalar içerisinde lenfatik kanallar ve pulmoner venöz yapılar bulunur

Amfizem paterni anatomik konumuna göre üçe ayrılır Sentrlobuler (proksimal) amfizem Panlobuler (panasiner) amfizem Paraseptal (distal) amfizem

Sentrlobuler (proksimal) amfizem Özellikle respiratuar bronşioller etkilenir Sekonder pulmoner lobülün merkezinde yer alır Üst Ac zonlarında daha belirgindir Sigara içenlerde ve kronik bronşitte

Sentrlobuler (proksimal) amfizem

Panlobuler (panasiner) amfizem Asinus terminal bronşiolden sonraki akciğer birimidir Amfizem asinusların tüm elemanlarını etkilemiştir Alfa-1 antitripsin eksikliği, sigara tiryakilerinde, yaşlılarda Alt zonlarda sıktır

Panlobuler (panasiner) amfizem

Paraseptal (distal) amfizem Alveoler kanal ve alveoler sakları ilgilendirir Subplevral bölge ile interlobüler septa ve vasküler yapılara komşu Ac parankiminde görülür Genç erişkinlerde spontan pnömotoraksa neden olabilir

Paraseptal (distal) amfizem

Hastalığın ileri evrelerinde üç formu YRBT’de birbirinden ayırdetmek güç olur

Skatrisyel Amfizem Büllöz Amfizem Kompanzatuar Amfizem Tek taraflı veya lober amfizem(Macleod veya Swyer-James send.)

Skatrisyel Amfizem Tbc, postpnömonik skar dokusu, pnömokonyozlar ve Ac fibrozisinde Fibröz ile iyileşme sonucu bronşial daralma ve distalinde hava hapsi sonucunda

Büllöz Amfizem Sıklıkla genç erişkinlerde üst loblarda, asimetrik, giderek büyüyen hacimlere sahiptir İntraparankimal,subplevral olabilir

Kompanzatuar Amfizem Skolyoz,rotoskolyoz ,atelektazi veya lobektomi Başlangıçta alveoller genişler sonra septal atrofi ve harabiyet olur

Tek taraflı veya lober amfizem(Macleod veya Swyer-James send.) Çocukluk çağında geçirilen akut viral bronşiolitlere bağlı ortaya çıkar. Genelde erişkin yaşta saptanır. Hastalar asemptomatik olabilir.

Tek taraflı veya lober amfizem(Macleod veya Swyer-James send.) Küçük hava yollarının akut bronşiolit nedeniyle tıkanması,distalde kalan alanların kollateraller ile havalanması,zamanla amfizemdeki gibi parankimal yıkım oluşması görülür.

Tek taraflı veya lober amfizem(Macleod veya Swyer-James send.) PAAC grafisinde bir AC yada lob ileri derecede radiolusenttir. Bu görünüm hava hapsi ve perfüzyon azalmasına bağlıdır. Periferde vasküler yapılar ileri derecede incelmiştir. Pulmoner arter normalden küçük olarak izlenir.

Tek taraflı veya lober amfizem(Macleod veya Swyer-James send.) YRBT’de mozaik patern şeklinde radiolusent alanlar Santral yerleşimli bronşektazi Küçük bir hilus Tutulan damarlarda incelme ve birbirinden ayrılma