İLK YARDIMIN TANIMI VE TEMEL İLKELERİ

İLK YARDIM Aniden hastalanan veya kazaya uğrayan kişinin hayatını kurtarmak ve doktora ulaştırılıncaya kadar, o andaki durumunun daha kötüye gitmesini önlemek için mevcut malzemelerle yapılan yardıma ilk yardım denir.

DİKKAT: İlk yardımı yapan kimse ne kadar bilgili olursa olsun doktorun yerini tutamaz. Bu husus unutulmamalıdır. ÖNEMİ  Yaşamı boyunca insan, ilkyardımı gerektiren durumlarla her zaman karşılaşabilir. Zamanında yapılacak basit ve etkili bir ilk yardımla hasta veya yaralının hayatı kurtarılabilir. 

İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak, Hasta ya da yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek, İyileştirmeyi kolaylaştırmak.. 

İLK YARDIMIN TEMEL İLKELERİ 3 T ‘TEŞHİS(TANI), TEDAVİ ve TAŞIMA’

— Teşhis (tanı): İlk yardım uygulayacak kişi, hasta ya da yaralının hikayesini öğrenir. Hastanın hikayesi tanı ve tedavi için önemlidir. Örneğin, kaza geçiren kişinin kaza sırasında kafasını çarpıp çarpmadığı, göğsünün bir yere sıkışıp sıkışmadığı gibi durumların önceden belirlenmesi gerekir.

Teşhiste yapılacak ikinci uygulama belirtilerin tespit edilmesidir Teşhiste yapılacak ikinci uygulama belirtilerin tespit edilmesidir. Bu amaçla hasta ya da yaralının; - Ağrısının olup olmadığı sorulur. Ağrının belli bir bölgede mi yoksa vücudun her yerinde mi olduğu belirlenir. — Üşüme, titreme ve terlemesinin olup olmadığı belirlenir. — Bulantı ve kusmasının olup olmadığına bakılır. Teşhiste yapılacak son uygulama ise bulguların tespit edilmesidir. Bu amaçla hasta ya da yaralının bütün vücudu muayene edilerek yara, morluk, kanama kırık vb. durumları belirlenir

— Tedavi: Bu aşamada yaralı ya da hasta için en uygun olan ilk yardım uygulanır. Kazazedenin durumuna göre uygulanacak.

— Taşıma: Teşhis ve tedavisi yapılana hasta ya da yaralının en yakın sağlık kuruluşuna taşınması ilk yardımın üçüncü ilkesidir. Taşıma sırasında kazazedelerin durumuna göre öncelikli olan taşınmalıdır. Hasta ya da yaralının taşınması sırasında da ilk yardım uygulamasına ara verilmeden devam edilmelidir.

İLK YARDIMIN HEDEFLERİ

• İlk yardımın temel hedefi paniği önlemektir • İlk yardımın temel hedefi paniği önlemektir. Panik, yapılacak olan ilk yardımı olumsuz etkiler. Paniğin önlenmesinden sonra ilk yardım uygulanmasına geçilir. •Solunum kontrol edilir. Solunum durmuş ise ağızdan ağza yapay solunum yapılır. •Kalbin durup durmadığı kontrol edilir. Kalp atımları yoksa zaman geçirilmeden kalp masajı yapılır.

• Herhangi bir kanama olup olmadığı kontrol edilir • Herhangi bir kanama olup olmadığı kontrol edilir. Kanama olması durumunda ileride açıklanacak olan teknikler uygulanarak kanama durdurulur. •Şok durumu varsa önlenmeye çalışılır. •Yaranın olması durumunda dış etkilerden korunur

•Hasta ya da yaralının vücut ısısı korunmaya çalışılır •Hasta ya da yaralının vücut ısısı korunmaya çalışılır. Bu amaçla soğukta hastanın üzeri battaniye, palto, ceket vb. şeylerle örtülür. •Hasta ya da yaralı bulunduğu durumdan alınarak ikinci bir kazanın meydana gelmeyeceği uygun bir yerde istirahat ettirilir. Hastanın gereksiz hareket etmesi önlenir.

•Hasta ya da yaralının çevresinde kalabalık oluşması önlenir. •Hasta ya da yaralının durumu ve kaza hakkında, ilgili birimlere haber verilir. Böylece ambulans ve diğer teknik yardımların gelmesi sağlanır. •İlk yardımın hedeflerin son aşaması ise yaralı ya da hastanın ambulansla, ambulans olmadığı durumlarda diğer araçlarla sağlık kuruluşlarına taşınmalıdır.

İlk Yardım Temel Uygulamaları İlk yardımda temel uygulamalar, Koruma, Bildirme ve Kurtarma  (KBK) olarak üçe ayrılmaktadır.

Koruma: Olay yerinde olası tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır. - Olay trafik kazası ise; Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır. Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır. Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır. Arcın yakınında sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir. - Olay yerinde gaz varlığı söz konusu ise, patlama ve zehirlenmelerin önlenmesi için; Gaz tüpünün vanası kapatılmalı, ortam havalandırılmalıdır. Kıvılcım oluşturacak ışıklandırma ya da çağrı araçlarının kullanımına izin verilmemelidir.

- Her türlü olayda; Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanmalıdır - Her türlü olayda; Öncelikle olay yeri güvenliği sağlanmalıdır. Olay yeri güvenliği sağlanabiliniyor ise, hasta ya da yaralılar kesinlikle yerlerinden kımıldatılmamalıdır. Hasta ya da yaralılar yaşam bulguları yönünden değerlendirilmelidir. Bilinç kaybı olanlar ile solunum, dolaşım, kanama vb. problemi olan hasta ya da yaralılar belirlenerek, öncelikle müdahale edilmelidir. Kanamalı durumlarda Hepatit B, C, ve HIV/AIDS gibi hastalıklara karşı korunmak için müdahaleden önce mutlaka eldiven giyilmelidir

Bildirme:Herhangi bir kaza ya da ani bir hastalık durumunda, tıbbi yardım için en hızlı şekilde 112 aranarak haber verilmesidir.Duruma göre itfaiye (110), zehir danışma merkezi (114), emniyet güçleri (Polis-155 / Jandarma-156) de aranabilir. Tıbbi yardım için 112 arandığında; kesin yer ve adres, olayın tanımı, hasta ya da yaralı sayısı, durumları, arayan kişi, hangi numaradan aradığı,  nasıl bir yardım alındığı ya da olay yerindeki olanaklar açıklanmalıdır. Kurtarma: Olay yerinde hasta yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ya da yaralıya dokunulmamalı ve yaralı kımıldatılmamalıdır.

İLK YARDIM ÇANTASI İlk yardım uygulamaları için, evde, okulda, iş yerinde, arabalarda, fabrikada, havaalanında, tren istasyonlarında ve diğer tüm aklımıza gelebilecek her yerde ilk yardım çantası bulundurulması gerekmektedir.   İlk yardım çantası direkt bir ısı kaynağından ve çocukların erişebileceği yerden uzak, ne çok nemli ne de kuru bir yerde tutulmalıdır. Mutfak ya da banyo ilk yardım çantasının bulundurulması için uygun bir ortam değildir. Evde yaşayanların ilk yardım çantasının nerede olduğunu bilmeleri gerekir. Kullanılan malzemelerin sayılarını yeniden tamamlamak ve yerine koymak çok önemlidir. Son kullanma tarihi olan ve tüketilen malzemeleri yenilenmeli ve temiz bir şekilde muhafaza edilmelidir.

İLK YARDIM ÇANTASINDA BULUNMASI GEREKENLER 1 adet suni solunum maskesi 1 adet royal sargı bezi 5 adet zip steril spanç 5×5 cm / 8 kat 5 adet hit steril spanç 1 adet tıbbi makas 10 adet yara bandı 1 adet flaster 1 adet ilkyardım el kitabı 1 adet ilkyardım künyesi 2 adet çengelli iğne 1 adet pupil steril göz pedi 1 adet turnike 60cm (kauçuk) 1 adet deprem düdüğü

KAYNAK www.bahçelievler.bel.tr www.bilgievi.gen.tr www.kahramanmarasafad.gov.tr www.ilkyardım.org.tr WWW.e-ilkyardım.org.tr