Beklentiler, çatışmalar, hayal kırıklığı… Baba oğluna; Atatürk senin yaşındayken sınıf birincisiydi… Oğulda babasına; Senin yaşındayken de cumhurbaşkanıydı…
ÇOCUK VE GENÇLERİMİZİN HALİ Bu soru insanlık tarihi kadar eski MÖ. 3000 Sümer tabletlerinde bir yazı... Ne olacak bu çocuklar ve gençler böyle ne kadar da asiler bize hiç benzemiyorlar…..”
EFLATUNA SORMUŞLAR İnsanoğlunun sizi en çok şaşırtan iki davranışı nedir? Eflatun tek tek sıralamış, Çocukluktan sıkılırlar ve büyümek için acele ederler. Ne var ki çocukluklarını özlerler.. Para kazanmak için sağlıklarını yitirirler. Ama sağlıklarını geri almak içinde para öderler. Yarınlarından endişe ederken bugünü unuturlar. Sonuçta ne bugünü,ne de yarını yaşarlar. Hiç ölmeyecek gibi yaşarlar, Ancak hiç yaşamamış gibi ölürler…
İşte sorun… Travma yaratan bir toplumuz…
Gençliğin hali İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyelerinin; yaptığı bir araştırmaya göre 15-25 yaş arası gençlerin %30’u depresyona giriyor.Bunlarında %5’i intiharı deniyor. Her 5 ergenden 1 tanesi bu dönemi bunalımlı ve sorunlu geçiriyor.
Çocuğu araç olarak görmek: BEN OLAMADIM BARİ ŞİMDİ O OLSUN!” YANLIŞI YEDİĞİN ÖNÜNDE YEMEDİĞİN ARDINDA BİRTEK İŞİN VAR , ÇALIŞMAK! YANLIŞI KIYASLAMA: CEMAL BEYİN OĞLU TIP FAK. KAZANMIŞ YANLIŞI AİLE ORTAMI: İLGİ VE SEVGİ YERİNE PARA VERME YANLIŞI HATA ODAKLI AİLE ORTAMI ERGERLİK DÖNEMİNİ GÖRMEME YANLIŞI SİSTEMİ TANIMAMA YANLIŞI ÖĞRENCİYİ TANIMAMAKTAN KAYNAKLANAN YANLIŞLAR REHBER ÖĞRETMENİ ARAÇ VE ARACI OLARAK KULLANMAK: “SİZ SÖYLERSENİZ YAPAR” YANLIŞI ÇOCUKLA GEREKSİZ ÇOK KONUŞMA YANLIŞI
TUTUM VE SONUÇLARI Bencillik, sorumsuzluk, doyumsuzluk... BASKICI TUTUM Korku, çekinme, sorumsuzluk, isyan... TAVİZKAR TUTUM Bencillik, sorumsuzluk, doyumsuzluk... İLGİSİZ TUTUM Mutsuzluk, değersizlik, yetersizlik... YETKİN TUTUM Öğrenme, düşünme, güven, sorumluluk alma, karşılıklı ve yakın ilişki...
ÇOCUĞUNUZUN İLGİ VE YETENEKLERİNİN FARKINA VARIN Çocuğunuzun ilgi ve yeteneklerini tanımak önemlidir. Gencin yeteneğine ve potansiyeline göre nereye kadar gidebileceğini ve ne düzeyde başarılı olabileceğini iyi hesaplamak gerekir. Gençten başaramayacağı hedeflere ulaşma beklentisi içinde olmak onun başarısını arttırmaz düşürür , onu geliştirmez köstekler.
Sınav Kaygısını tetikleyen olumsuz düşünceler Başaramazsam! Sınavım Nasıl Geçecek! Bildiklerimi Unutursam! Yeterince Hazırlanamadım! Ben bu işi başaramayacağım! Süre Yetmeyecek! Diğerleri benden daha akıllı ve başarılı ! Kazanamazsam artık beni sevmeyecekler ! Kazanamazsam artık rezil olurum! Mutlaka kötü bir şeyler olacak! 1000.travma yaşayan birey Sınav Kaygısını tetikleyen olumsuz düşünceler
DUYGUSAL BELİRTİLER Endişe Üzüntü Sıkıntı ve Korku Acizlik Duygusu Başarısızlık Duygusu Gerginlik ve Sıkıntı Hali Telaş , Şaşkınlık ve Organize olamama İlgisizlik ve Huzursuzluk Konsantrasyon Bozukluğu Ortamdan Uzaklaşma İsteği
KAYGILI ÖĞRENCİ SINAV ANINDA NELER YAŞAR! Sınav sırasında bildiklerini unuttuğu duygusuna kapılır. Sınav sırasında yüksek kaygı nedeniyle okuduğunu anlayamaz. Bildiği soruları yanlış yapar ya da yanlış şıkkı işaretler. Dikkatini toplayıp sınava odaklanamaz. Yeterli ve sistemli çalıştığı halde sınavlarda başarı göstermez. Sınava girmekten kaçınır. Sık sık sınavı kazanamayacağı düşüncesine kapılır.
KAYGILI ÖĞRENCİ SINAV ANINDA NELER YAŞAR! Sınav öncesinde aşırı gerginlik ve sinirlilik gösterir. Sınavlardan önce aşırı uykusuzluk yaşar. Sınavla ilgili olumsuz düşünceler üretir. Zamanı iyi kullanamaz, işlem hatası yapar. Çözemediği bir soruyla karşılaştığında kendini yargılayarak, korkuya kapılır ve diğer soruları da çözemeyeceğini düşünmeye başlar.
SINAVA HAZIRLIK SÜRECİNDE AİLELERE ÖNERİLER Sınavın yaklaşmakta olduğunu sürekli çocuklarınıza hatırlatmayın.
BEKLENTİLERİNİZİ SÜREKLİ TEKRARLAMAYIN. "Bunu mutlaka başarmalısın. ” “Başarılı olacağını biliyoruz.” Bizi mahcup etme. Kazanman gerekir. Kazanacağını biliyoruz." şeklindeki yaklaşımlar, çok sık tekrarlanırsa, öğrenci kendini bir kuşatılmışlık altında hissedecek; mutlaka başarmak zorunda olduğuna inanmaya başlayacaktır. Bu arada ‘Ya başaramazsam ?" düşünceleri devreye girebilecektir.
KIYASLANDIRMALAR YAPMAYIN Ahmet Amcanın Oğlu Furkan Fen Lisesini Kazandı. Bakalım sen ne yapacaksın ? Çocuğunuzun başarısını başkaları ile kıyaslamanız onu üzecektir. Nasıl ki insanların fiziksel özellikleri aynı değilse başarıları da aynı olmayabilir. .Çocuklarımızdan kendi yetenek ve kapasitelerine uygun bir başarı beklemeliyiz. Aksi takdirde yetersizlik duygusunun oluşmasına ve özgüvenin zedelenmesine neden olabilirsiniz.
OLUMLU İLETİŞİM KURUN Motivasyonun sağlanmasında Ailenin rolü genci anlamaktır ve bunu ona hissettirmektir. “ Hem Okulu hem de Dershaneyi birlikte götürmenin zor ve yorucu olduğunu biliyorum ve bu zor dönemde senin yanındayım ve benden istediğin desteği vermeye hazırım.” tarzında konuşmalar gencin motivasyonunu artıracaktır.
OLUMLU İLETİŞİM KURUN ANLAŞILDIĞINI HİSSEDEN GENÇ YAŞADIĞI ZORLUKLARI AİLESİ İLE PAYLAŞACAK , SORUMLULUKLARINI YERİNE GETİRME KONUSUNDA DAHA İSTEKLİ OLACAKTIR.
YAPAMADIKLARI ÜZERİNDE DEĞİL ; “ Oturup Ders Bile çalışamıyorsun , ne zaman otursan bir bahane ile kalkıyorsun , bakalım sınavda ne yapacaksın” demek yerine ;
YAPABİLDİKLERİ ÜZERİNDE DURUN “ Kendi başına oturup ders çalışman çok hoşuma gitti, seninle gurur duydum Belki ilk başta zorlanabilirsin ama hiç moralini bozma bununda üstesinden gelebilirsin “ tarzında motive edici konuşmalar yapın ki takdir edilen davranışlar daha sık gösterilsin.
“ İNSAN DOĞASININ EN DERİN İLKESİ TAKDİR EDİLMEYE DUYULAN İŞTAHTIR.” WİLLİAM JAMES
YAPICI ELEŞTİRİDE BULUNUN! “ Okuldaki notlarında ve yapılan deneme sınavlarında düşük notlar almışsın. Hiç Ders Çalışmıyorsun. Başaramayacaksın. Emeklerimize yazık” DEMEK YERİNE “ Okulda ve deneme sınavlarında düşük not olmanın nedeni sanırım bu sıralar dersleri ihmal etmen olabilir mi ? ”
SINAV BİR ÖLÜM KALIM SAVAŞI DEĞİL Sınavlar sadece birer fırsattır. Bu fırsatların bir şekilde telafisi vardır. Aile, öğrenciye sınavın bir ölüm-kalım meselesi olmadığını, yararlanılması gereken bir fırsat olduğunu, bu fırsat kaçırılsa bile hayatta başka fırsatların onu beklediğini, bir kapı kapanırsa başka bir kapının açılacağını, bu sınavı kazanmanın hayatta başarılı ve mutlu olmak için tek yol olmadığını anlatın.
TEHDİTLERDEN SAKININ Anne-Baba olarak Sınavı kazanamaması durumunda yaşayacaklarını bir CEZA olarak göstermeyin. “ Eğer sınavı kazanamazsan …..
AİLE İÇİNDE SEVGİ, HUZUR VE DİSİPLİN ORTAMINI SAĞLAYIN. Başarının ön planda tutulduğu, toplumumuzda başarılı bireyler yetiştirmek için aileye düşen ilk görev aile ortamında çocuğun, sevgiyi yaşamasını, huzuru hissedebilmesini, sorunu olduğunda rahatça paylaşabilmesini sağlamaktır. Yapılan araştırmalar huzurlu ve mutlu bir aile ortamına sahip çocukların okulda daha başarılı olduklarını, mutsuz ve sorunlu çocukların ise huzursuzluk yaşanan aile ortamlarında yetiştiklerini ortaya koymaktadır.
Acaba sınavı kazanabilecek mi ? Kazanamazsa rezil oluruz… KAYGI BULAŞICIDIR. Acaba sınavı kazanabilecek mi ? Kazanamazsa rezil oluruz… Sınav öncesinde öğrencinizi kaygılandıran, telaşlandırıcı tavır ve davranışlardan kaçının. Sizin kaygılı olmanız onlarında kaygı düzeyini arttıracaktır. O nedenle öncelikle kendi kaygı düzeyinizi azaltmaya çalışın.
SEVGİYİ KOŞUL OLARAK SUNMAYIN Anne – baba olarak göreviniz çocuğunuza iyi bir eğitim vermek olduğu kadar, ona hayatı sevdirmek ve yaşama sevincini aşılamak olduğunu göz ardı etmeyin. Ders çalışmak ve sınav kazanmak uğruna çocuklarınızla olan yakınlığınızı tehlikeye atmayın. Önündeki sınavda başarılı olsa da olmasa da önemli olan çocuğunuzla aranızdaki sıcaklığın tehdit edilmemesidir.
Başarılı bir çocuk için… Önce sağlık Beslenme Uyku
Aileye ev ödevleri Amaç Çalışma ortamı Yaşamı tekdüzeleştirmeme Zaman yönetmesini öğretin Başarıyı ödüllendirin
İletişim iyileştirir… Olumluya odaklanma Karşılaştımayın Kaliteli zaman geçirin Seçenekler sunun. Dinleme becerilerinizi geliştirin. Demokratik tutum. Saygı istenmez verilir Tutarlı olun
İletişim iyileştirir… Ben dili Hayır demeyin seçenekler sunun Göz teması
Çocuğunuzun kendine olan güvenini zedelemeyin!
Düşüncelerin mıknatıs özelliği vardır… Korktuğunuz başınıza gelir.
Yaşamın öğrettiği… DÜŞÜNCELİ OLUN, ÇÜNKÜ KARŞILAŞTIĞINIZ HERKES EN AZ SİZİN KADAR ZORLU BİR MÜCADELE VERİYOR.
Akşamları ne yapıyorsunuz? Koltuğa uzanıp, hiç tanımadığınız Amerikalı dedektiflerle, hiç tanımadığınız Amerikalı haydutları mı kovalıyorsunuz? Yoksa yerli dizilere kaptırıp hiç bilmediğiniz konaklarda yaşanan hayatlarımı seyrediyoruz?
Akşamları televizyon açıksa, bilin ki, hayatı sadece seyrediyorsunuz !
İki türlü hayat var: 1. Yaşanan hayat… 2. Seyredilen hayat…