EVDE KAZALARI ÖNLEME Dr. Vahide BİLİR

EVDE KAZALARI ÖNLEME Her yıl evlerde ev kazalarına bağlı olarak 20.000 civarında ölüm olduğu belirtilmektedir. Kazalar daha çok mutfak ve banyo kazalarıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Döşemenin aşırı kaygan olması engellenmelidir. Kaymayı önleyecek terlikler giyilmelidir. Yaşlı ve gebeler için banyoda kaymayı önleyecek plastik paspas ya da yolluklar kullanılmalıdır. Kaygan küçük halılar engellenmelidir. Merdiven başlarında kayabilecek küçük yolluk ve halılar kullanılmamalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Giriş basamaklarının iyi aydınlatılması gerekir. Evin en çok dolaşılan yerlerinden uzatma kablosu geçirilmemelidir. Kullanılan araçlar hemen kaldırılmalıdır. Ortalıkta özellikle tekerlekli çocuk oyuncakları bırakılmamalıdır. Su, yağ ve diğer kaygan kirlilikler zamanında silinmelidir.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Yatakta sigara içilmemelidir. Elektrikli araç gereç ve kordonlar iyi koşulda olmalıdır. Atan sigortalara kalın tel sarılmamalıdır. Elektrik kablolarında bağlantı hatası varsa uzman bir kişiye danışılmalıdır. Elektrik sistemine aşırı yüklenmekten kaçınılmalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Kibrit çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanmalıdır. Yanıcı materyal evde saklanmamalıdır. Çocukların ocak, soba ve fırınlara yaklaşmaları engellenmelidir. Mutfakta ocak üzerindeki araçların sapları içe dönük olmalıdır. Mutfakta yangın söndürücü bulunmalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Yağ yangınlarında su kullanılmamalıdır. Banyo küvetine girmeden önce suyun ısısı kontrol edilmelidir. Özellikle bebekler banyo yapılmadan önce suyun ısısı dirsekle kontrol edilmelidir. Yangın durumunda aile bireyleri ne yapacaklarını bilmelidir. Sıvı gaz tüpleri uygun koşullarda olmalıdır. Bağlantıdan sonra sızdırma sabun köpüğü ile kontrol edilmiş olmalıdır. Fırın yandan yakılmalı, üzerine doğru eğilerek yakmaktan kaçınılmalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Gerekli bütün araçlar uygun biçimde topraklanmış olmalıdır. Yanıcı eşya ve maddeler ısı kaynağından uzak tutulmalıdır. Elektrik onarımlarında teknik kişilere danışılmalıdır. Evde zehirli madde bulundurulmamalıdır. Bütün ilaçlar çocukların ulaşamayacağı yerde tutulmalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME İlaçlar birbirinin kutusuna konulmamalıdır. Kapalı garajda araba motoru çalıştırılmamalıdır. Ekzos ve havagazı zehirlenmelerinde hemen ortamdan çıkılmalı, camlar açılmalı, kazazede açık havaya çıkarılmalıdır. Evde silah kilitli ve açılması mümkün olmayan yerlerde saklanmalıdır. Çocuklar anahtara ulaşamamalıdır. Silahlar boşken bile hiçbir zaman kişilere doğrultulmamalıdır.

EVDE KAZALARI ÖNLEME Bebekler, büyük çocuklar, büyükler ve hayvanlarla aynı yatakta yatmamalıdır. Bebekler kundak yapılmamalıdır. Çocuklar kapalı dolap vb yerlere girmemeleri konusunda uyarılmalıdır. Evde ve bahçede sivri, batıcı ve kesici araçlar ağızları yukarı gelecek biçimde sandalyeye, çitlere dayanılmamalıdır.

İŞ KAZALARINDAN KORUNMA VE İŞ GÜVENLİĞİ

Sağlık: Bedensel, ruhsal ve sosyal yönlerden tam bir iyilik halidir. Çalışma fiziksel, kimyasal, psikolojik, ekonomik, sosyal pek çok nitelikleri ile insan sağlığını etkiler.

İş kazası Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, Sigortalının işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, Sigortalıların işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında oluşan ve sigortalıyı hemen yada sonradan bedenen ve ruhen arızaya uğratan olaydır.

Meslek hastalığı sigortalının çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık ve ruhi arıza halleri olarak tanımlanır

Dünya sağlık örgütü işle ilgili hastalıkları yanlızca bilinen ve kabul edilen meslek hastalıkları değil, fakat oluşmasında ve gelişmesinde çalışma ortamı ve çalışma şeklinin diğer sebepler arasında önemli bir faktör olduğu hastalıklar olarak tanımlar.(Bronşial astma, kas iskelet bozuklukları vb...)

SSK istatistiklerine göre son 10 yılda 831248 iş kazası meydana gelmiş 10084’ü ölümle sonuçlanmıştır. İLO AB ülkeleri 100,000’de 5.89 ölüm, Kanada 100,000’de 6.93 ölüm, Türkiye 100,000’de 14.4 ölüm, Günde ortalama 4 ölüm.

İş kazalarını önlemek için; Kaynakta güvenli olmayan koşulların düzeltilmesi Eğitim ile kişilerde güvenli olmayan hareket ve davranışların önlenmesi Çevrede güvenli olmayan koşulların düzeltilmesi

Eğitim eksikliği Aletlerin kullanımı konusunda gerekli eğitimin verilmemesi İşin gerektirdiği kişisel koruyucuların kullanılmaması Etrafta uyarı işaretlerine rağmen dikkatsiz dolaşılması, tehlikeli yerlerden geçilmesi Kötü aydınlatma, kötü ve kirli zemin, aletlerin düzenli tutulmaması, bozuk alet edevatın tamir edilmeden kullanılması Makina koruyucuların kullanılmaması kazaya davetiye çıkarır.

Çalışma alanı: Koridorlar, yürüme alanları ve çıkışler engellerden ve atık maddelerden temizlenmelidir Zeminde kirlilik yaratan yağlar ve diğer sıvılar gibi kaymaya neden olacak malzeme derhal temizlenmelidir İş masasını, makineyi ve çevresini temiz ve düzenli tutmak gerekir Kullanılmayacak aletlerin yerlerine kaldırılması gerekir

Makinaları kullanırken: Koruyucuları tam görev yapmayan makinalar hemen ilgililere bildirilmeli ve koruyucusu uygun hale getirilinceye kadar çalıştırılmamalıdır. Ayar ve bakım için makina koruyucuları yerinden söküldüğünde makina çalıştırılmamalıdır. Bu işlem yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır

Makina koruyucularının ve güvenlik sistemlerinin her zaman çalışır durumda olmaları sağlanmalıdır İşlenecek malzeme bir plaka ile tespit edilmeli asla elle tutulmamalıdır Çalışma sırasında oluşan talaş kırıntı ve bunun gibi parçalar elle değil fırça gibi bir aletle temizlenmelidir

Aydınlatma: İş koşullarına uygun olmalıdır Aydınlatma araçları daima en iyi durumda tutulmalıdır Aydınlatma değişikliğine gözlerin alışabilmesi için aydınlık bir alandan karanlık bir alana girerken birkaç saniye beklenmelidir Çevrede kirli lambalar ve pencereler aydınlatmayı engeller, sürekli temizlenmelidir Yanmayan ampuller hemen değiştirilmelidir

Aydınlatma aletlerini yerinden oynatmamak gerekir Seyyar lambalarda koruyucu bulunmalıdır

Kaldırma ve taşıma: Bir yükü taşırken gerekiyorsa yardım istenmelidir Kaldırabileceğinizden daha fazla yükleri kaldırmaya çalışılmamalıdır Ayaklar kaldırılacak yüke mümkün olduğunca yakın tutulmalı, basılan yer güvenilir olmalıdır Dizleri kırarak vücut dengelenmelidir Yükü kaldırırken güvenilir bir şekilde kavranmalı, bel ve sırt düz tutulmalıdır

Yük taşınırken, yol temiz olmalı üzerinde engeller bulunmamalıdır. Yükün düzgün olmayan veya kaygan dış yüzeyi için gerekli önlemler alınmalıdır (eldiven kullanmak, yağlanmış yüzeyleri temizlemek gibi). Yön değiştirirken gerekirse bütün vücudu döndür, bel kemiğinin bükülmesini engellemek gerekir. Bir yükü platform üzerine yerleştirirken önce yükün ön tarafını koymalı sonra bütünü itilerek yerleştirilmelidir. Yükün kayması veya yuvarlanmasını engellemek için önlemler alınmalıdır.

Yangın: A sınıfı yangınlar, tahta, kağıt, kumaş ve ambalaj malzemesi gibi yanabilen maddelerle çıkan yangınlardır. B sınıfı yangınlar, petrol, gazyağı, yağ, gres, mum, boya, tiner, lak ve solvent gibi parlayıcı sıvılarla çıkan yangınlardır. C sınıfı yangınlar, aydınlatma armatürleri, motor, jenaratör, kablo, anahtar , kuvvet panosu ve elektronik cihazların yangınlarıdır.

A sınıfı yangınlar su ile soğutularak engellenir. B sınıfı yangınlarda asla su kullanılmaz. Kuru tozlu yada CO2 ‘li söndürücüler en uygunudur. Bu yangınların Oksijen ile teması kesilmelidir. C sınıfı yangınlarda da kuru tozlu ve CO2 ‘li söndürücüler etkin biçimde kullanılabilir. Su yada köpüklü söndürücü kullanılmaz.

Yangından korunma: İş yerinin düzenli ve temiz tutulması Atık ve süprüntülerin uygun kaplarda toplanması Yağlı ve kirli üstüpülerin, bezlerin kapaklı kaplarda toplanması Tüm gaz boruları, vana ve cihazların iyi durumda oladuğunun kontrol edilmesi Parlayıcı sıvı kaplarını açarken kıvılcım çıkarmayan aletler kullanılması Parlayıcı sıvılarla çalışırken sigara içilmemesi Dökülen parlayıcı sıvının derhal temizlenmesi Parlayıcı sıvılarla çalışılan yerlerde ateş yakmak için alkol, benzin, gazyağı gibi maddelerin kullanılmaması gerekir

Tozlar: Bazen çok yanıcı olabilir ve bunların hava ile olan karışımları şiddetle patlayabilir. Kaynak yapmadan veya elektrikli aletlerle çalışmaya başlamadan önce tozlar temizlenmelidir. İçinde toz bulunan kutular kapalı tutulmalıdır. Aydınlatma armatürleri tozdan korunmalıdır

Tehlikeli hareket veya davranış Renk Anlamı veya Amacı Talimat  ve Bilgi Kırmızı Yasak işareti Tehlikeli hareket veya davranış Tehlike alarmı Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et Yangınla mücadele ekipmanı Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne olduğu Sarı Uyarı işareti Dikkatli ol, önlem al, kontrol et Mavi (1) Zorunluluk işareti Özel bir davranış ya da eylem Kişisel koruyucu donanım kullan Yeşil Acil kaçış, ilk yardım işareti Kapılar, çıkış yerleri ve yolları,  ekipman, tesisler Tehlike yok Normale dön (1) Mavi:   (2) Fluoresan turuncu: Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir. Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında bu renk çok dikkat çekicidir.                                    

YASAKLAYICI İŞARETLER Sigara içilmez Yaya giremez Suyla söndürmek yasaktır Sigara içmek ve açık alev kullanmak yasaktır İçilmez Yetkisiz kimse giremez İş makinası giremez Dokunma

UYARI İŞARETLERİ Parlayıcı madde ve yüksek ısı Radyoaktif madde Asılı yük Aşındırıcı madde Toksik (Zehirli) madde Patlayıcı madde Elektrik tehlikesi İyonlayıcı Olmayan radyasyon İş makinası Tehlike Lazer ışını Oksitleyici madde Zararlı veya tahriş Edici madde Kuvvetli manyetik alan Engel Düşme tehlikesi Biyolojik risk Düşük sıcaklık

EMREDİCİ İŞARETLER Gözlük kullan Baret giy Eldiven giy Maske kullan İş ayakkabısı giy Yay yolunu kullan Yüz siperi kullan Emniyet kemeri kullan Koruyucu elbise giy Genel emredici işaret (gerektiğinde başka işaretlerle birlikte kullanılacak)

ACİL ÇIKIŞ VE İLK YARDIM İŞARETLERİ Yönler ( Yardımcı bilgi işareti) Acil çıkış ve kaçış yolu İlk yardım Sedye Güvenlik duşu Göz duşu Acil yardım ve ilk yardım telefonu

YANGINLA MÜCADELE İŞARETLERİ Yangın söndürme cihazı Yangın hortumu Yangın merdiveni Acil yangın telefonu Yönler (Yardımcı bilgi işareti)

GENEL İŞARETLER Anlamı Tarifi Şekil BAŞLAT Hazır ol Başlama komutu   GENEL İŞARETLER Anlamı Tarifi Şekil BAŞLAT Hazır ol Başlama komutu Avuç içleri öne bakacak şekilde her iki kol yere paralel   DUR Kesinti / ara Hareketi durdur Avuç içi öne bakacak şekilde sağ kol yukarı kalkık TAMAM İşlemin sonu Her iki kol göğüs hizasında eller kenetli

DİKEY HAREKETLER Anlamı Tarifi Şekil KALDIR Sağ kol avuç içi öne bakacak şekilde yukarı kalkıkken yavaşça daire çizer İNDİR Sağ kol avuç içi içeri bakacak şekilde yere doğru indirilmişken yavaşça daire çizer DÜŞEY MESAFE Mesafe her iki elin arasındaki boşlukla ifade edilir  

  YATAY HAREKETLER Anlamı Tarifi Şekil İLERİ Her iki kol avuç içleri yukarı bakacak şekilde bel hizasında bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yukarı hareket eder GERİ Her iki kol avuç içleri aşağı bakacak şekilde göğüs önünde bükülüyken kollar dirsekten kırılarak yavaşça gövdeden uzaklaşır SAĞ Manevracının sağı Sağ kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sağa uzatılmışken sağa doğru yavaşça küçük hareketler SOL Manevracının solu Sol kol avuç içi yere bakacak şekilde yere paralel sola uzatılmışken sola doğru yavaşça küçük hareketler      YATAY MESAFE Eller arasındaki boşluk mesafeyi ifade eder   

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ

KAZA ORTAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ Kaza ortamının değerlendirilmesi ile; Kazazede sayısının artması önlenir, İlkyardımcının etkili ve verimli çalışması mümkün olur.

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ Sakinleş, Kendi kendini kontrol et, Kendi güvenliğin için gereken önlemleri al .....

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ ...... Çevrede devam eden tehlike olup olmadığını kontrol et, Patlama, zehirlenme vb tehlike varsa herkesi uzaklaştır, Devam eden tehlike yoksa kazazedeyi kımıldatma, Ortamda sağlıkçı varsa kendini tanıt, yardımcı ol, Kaza ortamındakilere kendini tanıt, onları yatıştır, olay hakkında bilgi al .....

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ Etkinliği ele al, sağlıklı kişileri organize et, Sağlık kuruluşu, polis, itfaiyeye haber verilmesini sağla, Kaza ortamında güvenliği sağla, Yol güvenliği için trafik işaretlemesi yapılmasını sağla, Sigara içilmesini önle, Araçların devrilmesine karşı önlem al, Ortamda gereksiz ve amaçsız kalabalıklar oluşmasını önle .....

KAZA YERİNDE ORTAM DEĞERLENDİRMESİ Tüm kazazedeleri en yakınındakinden başlayarak hızla kontrol et, bilinci kapalı olanları belirle. Solunum ve dolaşımı bozuk olanlardan başlayarak ilkyardım uygula, Bilinci açık olanları, kanama, şok, kırık-çıkık vb riskler açısından tekrar değerlendirerek ilkyardım uygula. Nakli gerekenler için hazırlık yap, Kazazedelerin yanından ayrılma, Kazazedeler hakkındaki bilgileri yaz, Yardım ekiplerine olayı anlat, bilgi ver.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ

İLKYARDIMIN ABC’Sİ İlkyardımın Amaçları Kazazedenin yaşamını sürdürmek, Durumunun kötüye gitmesini önlemek, Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak. Amaçlara Yönelik Uygulamalar - 1 Kazazedenin yaşamını sürdürmek için;

İLKYARDIMIN ABC’Sİ İlkyardımın Amaçları Kazazedenin yaşamını sürdürmek, Durumunun kötüye gitmesini önlemek, Mümkünse iyileşmeyi kolaylaştırmak. Amaçlara Yönelik Uygulamalar - 1 Kazazedenin yaşamını sürdürmek için; Soluk yolunu aç ....... Airway Solunumu sürdür ....... Breathing Kan dolaşımını sürdür ...... Circulation

Vücudumuzdaki kan miktarı Vücut ağırlığının %7-8 kadarı 4-8 lt. İLKYARDIMIN ABC’Sİ Solunum hızı Erişkinde: dakikada 12-20 Çocukta: dakikada 20-25 Bebekte: dakikada 30-40 arası Kalp atımı sayısı Erişkinde: dakikada 60-100 Çocukta: dakikada 100’ün üzeri Bebekte: dakikada 100 -120 Vücudumuzdaki kan miktarı Vücut ağırlığının %7-8 kadarı 4-8 lt.

İlkyardımın A-B-C’si Temel yaşam desteği A-Airway: Nefes yolunun açık hale getirilmesi B-Breating: Solunum desteği sağlanması C-Circulation: Kan dolaşımı sağlanması

1.Birinci öncelik bilinci kapalı hastaya verilmelidir. 2.İkinci öncelik sıkışmış yaralıya verimelidir. 3.Üçüncü sırada kanamalı yaralı vardır. 4.Ölmüş olan kişi öncelik sıralamasında sonda yer alır.

Temel Yaşam Desteği 1.Hastadan yanıt almaya çalışın. 2.Acil tıbbi yardım çağırın. 3.Hastayı sırtüstü yatar duruma getirin. 4.Hava yolunu açın.

Temel Yaşam Desteği 5.Solunumu değerlendirin. 6.Dolaşımı değerlendirin. 7.Tıbbi yardım ulaşana kadar kazazedenin yanından ayrılmayın.

TEMEL YAŞAM DESTEĞİNE BAŞLAMA KRİTERLERİ Sesli ve fizik uyarılara yanıtsız Şuursuz Solunum hareketi yok Dolaşımın varlığını gösteren bulgu yok Solumuyor Öksürmüyor Hareket etmiyor Nabız Kontrolü Peki hangi kişilerde derhal resussitasyona başlanmalıdır? Sesli ve fiziksel uyarılara yanıt vermeyen, şuuru olmayan, solunum hareketi olamayan ve kan dolaşımı bulguları bulunmayan hastalarda derhal resussitasyona başlanılmalıdır. Kan dolaşımı olmadığını gösteren bulgular ise hastanın solumaması, öksürmemesi ve hareket etmemesidir. Nabız kontrolü artık tıp dışı kişilerce kaale alınması önerilmeyen bir muayene yöntemidir. Çünkü nabız kontrolü açısından tecrübesiz olan kişiler nabız olduğu halde bunu algılayamayabilir ve resussitasyona başlayabilirler. Bu durumda hasta öksürerek veya hareket ederek reaksiyon göstereceğinden 1-2 deneme sonrasında resussitasyona son verirler. Bu uygulamanın önemli bir sakıncası yoktur. Bundan daha kötüsü ise nabzı olmadığı halde nabız var zannedilen hastalarda yaşanılır. Nabzı olmadığı halde nabız var zannedilmesi arrest sonrasında çok önemli olan erken müdahalenin yapılmamasına ve daha sonradan CPR yapılsa bile başarısının düşmesine neden olur. İşte bu nedenlerle tıp dışı kişilerin nabız kontrolü yapmadan diğer bulgularla CPR’a başlaması önerilmektedir. Nabız kontrolü konusunda eğitimli olan kişiler ise nabız kontrolü yaptıktan sonra CPR’a başlamaya karar verirler.

HAVAYOLU (AIRWAY) ÜÇLÜ MANEVRA Temel yaşam desteğinde ilk aşama havayolunun açılmasıdır. Bu amaçla kullanılabilecek birçok manevra ve alet vardır. Ancak şuurunu kaybeden kişilerde havayolu yada solunum yolunun kapanmasındaki en büyük neden dil tonusunun kaybolması sonucunda ağız-burun ile nefes borusu arasındaki geçişin bozulmasıdır. Resimde görüldüğü gibi dil nefes borusu ile ağız-burun boşluğu arasındaki ilişkiyi bozmakta. Bu durumda yapılması gereken başın arkaya doğru atılması, çenenin ileri doğru itilmesi ve çenenin açılmasıdıki biz buna üçlü manevra diyoruz. Ancak boyun omurlarında hasar olasılığı olan hastalarda baş arkaya doğru itilmeden bu hareket yapılmalıdır. Aksi taktirde kırık omurlar omuriliği zedeleyerek kalıcı felce neden olabilir.

Temel Yaşam Desteği

Temel Yaşam Desteği

Temel Yaşam Desteği

Temel Yaşam Desteği

Temel Yaşam Desteği

SOLUNUM (BREATHING) –1 Ancak havayolu açıldığı halde hastanın spontan solunumu yoksa bu durumda yapay solunum yaptırılması gerekir. Yapay solunum için daha önce bahsettiğim gibi hastanın başı geriye atılır, bir elle çene öne itilip ağız hafifçe açılırken diğer elle burun kapatılır. Daha sonra resussitasyonu yapan kişi derin bir nefes alarak göğsünü şişirir. Göğüs şiş durumda iken ağzını hastanın dudaklarına sıkıca yapıştırarak nefes verir. Böylece kendi akciğerlerindeki havanın hastanın akciğerlerine gitmesini temin eder. Hastaya nefes ağızdan ağıza verilebildiği gibi slide da görüldüğü gibi ağızdan buruna da verilebilir. Ayrıca bebeklerde ağızdan hem ağız hemde buruna da verilebilir. Reussitasyonu yapan kişi nefes verdikten sonra ağzını hastanın ağzından ayırır, ancak hastanın havayolu açıklığının devam etmesini sağlar. Böylece hasta pasif olarak akciğerlerindeki havayı dışarıya boşaltır.

SOLUNUM (BREATHING) –2 SOLUNUM HACMİ 10 ml/kg (700-800 ml) SOLUNUM SAYISI 12/dak. Erişkin 20 /dak. Çocuk 30-60 /dak YD Suni solunum yaptırırken hastaya verilen nefeslerin yerine gidip gitmediği, yeterliliği ve boşalıp boşalmadığını anlamak için sürekli olarak göğüs kafesi de izlenmelidir. Normalde hastanın kilosunun 10 misli kadar ml olacak kadar nefes verilir. Bu erişkinler için 700-800 ml’lik bir hacme tekabül eder. Ancak suni teneffüs yaptırırken bunun miktarını göğüs kafesinin genişlemesine/kalkmasına göre ayarlarız. Bu işlem sırasında göğüs kafesinin derin bir nefes almış kadar kalkıyor olması gereklidir. Eğer göğüs kafesi çok güçlü nefes verilmesine rağmen kalkmıyorsa havayolunun açıklığının tam olarak sağlanamadığı anlaşılır. Hastanın nefes verdiği dönemde ise göğüs kafesinin alçaldığı görülmelidir. Aksi taktirde verdiğimiz havanın akciğerlerde kaldığı anlaşılır. Suni solunum uygulamasını dakikada erişkinlerde 15 kez, çocuklarda ise 20-25 kez tekrarlamak gerekir.

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 1 Yapay olarak 2 soluk verilmesine rağmen daha önceden bahsettiğim dolaşımın varlığını gösteren bulgular ortaya çıkmazsa dolaşımında yapay olarak sağlanması için kalp masajına başlanılır. Bu amaçla slide’da görüldüğü gibi kaburga yayının alt ucu bulunarak ortaya kadar takip edilir. Burada kaburga yayları ile iman tahtası da denilen sternumun birleşme yeri bulunur. Bu birleşme yerinin 2 parmak üzerinden itibaren üst üste koyulan eller yerleştirilir. Yani sternumun alt yarısına eller yerleştirilir. Sternumun başlangıç yerini bulunuz. Dominant el alttadır ve eller tam orta hattadır. Bu pozisyonda göğüs üzerine el ayaları ile basılır. Parmaklara güç verilmez. Aksi taktirde kaburgalar kırılabilir.

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 2 Bu işlem sırasında masaj yapanın pozisyonu çok önemlidir. Genellikle diz üstü çökülerek masaj yapılır. Masaj yaparken dirseklerin bükülmemesi gereklidir. Böylece masaj kolların gücü ile değilde vücut ağırlığı ile yapılmış olur. Böylece kollar yorulmayacağından masaja uzun süre deva etmek mümkün olur. Kalp masajında amaç kalbi omurga ile sternum arasında sıkıştırıp içindeki kanın büyük damarlara atılmasını sağlamaktır. Bu amaçla erişkinlerde göğüs kafesi 4-5 cm aşağıya inecek şekilde baskı yapılır. Çocuklarda 2.5-4 cm, bebeklerde ise 1-2 cm’lik esneme sağlanmalıdır. Masaj sırasında göğüse basma süresi ile göğüsten baskıyı kaldırma süresi birbirine eşit olarak tutulmaya çalışılır.

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 3 Çocuklarda kalp masajı tek ellede yapılabilir.

DOLAŞIM (CIRCULATION) - 4 Bebeklerde ise kalp masajı ya parmak uçları ile önden yapılır, ya da ikinci şekilde görüldüğü gibi çocuğun göğüsü ellerle sarılıp iki başparmakla yapılır.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUNUMU KONTROL ETMEK İÇİN ; Göğüs kafesinin iniş kalkışına BAK Soluk verme sesini DİNLE Soluk verirken oluşan hava akımını yanakta HİSSET

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SİSTEMLER Solunum Burun Nefes borusu Akciğerler

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUK YOLUNU TIKAYANLAR; Dil Kırık diş veya diş protezleri Kan Sıvı veya katı gıdalar Toprak Saplanan yabancı cisimler Soluk yolları girişi veya soluk borusuna baskı Soluk borusunun hastalık veya alerjik olaylar sonucu daralması

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUK YOLUNU AÇMAK İÇİN ; Soluk yolları girişine veya soluk borusuna baskı varsa kaldır, Ağız içinde yabancı madde varsa parmakla çıkart, Dilin geriye kayıp soluk yolunu tıkamaması için başa pozisyon ver, Soluk alıp almadığını kontrol et, Almıyorsa, derhal iki güçlü nefes üfle. Nefes gitmiyorsa, soluk yolundaki yabancı cismi, karına baskı uygulayarak çıkart.

Başın geriye eğilmesi yoluyla soluk yolunun açılması İLKYARDIMIN ABC’Sİ Başın geriye eğilmesi yoluyla soluk yolunun açılması

İLKYARDIMIN ABC’Sİ Evrensel “soluk alamıyorum” işareti Karına baskı yaparak soluk yolundaki “tıkacın” atılması

Temel Yaşam Desteği

Dikkat..!! İLKYARDIMIN ABC’Sİ Soluk yolundan yabancı cisim çıkartmak amacı ile; aşırı şişman, hamile, yaşlı ve çocuklarda karına baskı uygulanmaz..!

Dikkat..!! İLKYARDIMIN ABC’Sİ Bir istisna olarak; ağız içine soluk almayı engelleyecek ölçüde kanamaya neden olan, yanağa-çeneye-soluk borusuna saplanmış yabancı cisimler ilkyardımcı tarafından çıkarılmalıdır.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUNUM DURMASININ NEDENLERİ Soluk yolunun tıkanması Kalp atışının durması Başı ilgilendiren darbeler ve kanamalar Göğüse gelen ani darbeler ve yaralanmalar Gaz veya ilaç etkisi Elektrik çarpması

İLKYARDIMIN ABC’Sİ Solunumu duran kişiye kendiliğinden solunum geri dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından yaptırılan solunuma yapay solunum denir. Solunumun durduğundan emin olmadan uygulanmaz..! Ağızdan ağıza veya ağızdan buruna uygulanabilir. Mümkünse ağıza temiz bir tülbent serilmelidir. Dakikada 15 - 20 nefes verilir.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SİSTEMLER Dolaşım Kalp Damarlar Kan

İLKYARDIMIN ABC’Sİ DOLAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİ Kalp hastalıkları Aşırı kan kaybı Solunumun durması Göğüse gelen ani darbeler Başı ilgilendiren darbeler Gaz veya ilaç etkisi Elektrik çarpması

İLKYARDIMIN ABC’Sİ Kalp atımları duran kişiye kendiliğinden kalp atımları geri dönünceye kadar ilkyardımcı tarafından kalbe dıştan yapılan baskıya kalp masajı denir. Kalbin durduğundan emin olmadan uygulanmaz..! Dakikada 100 baskı yapılır.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ SOLUNUMU VE DOLAŞIMI DURMUŞSA ; Tek ilkyardımcı 2 soluk üfler,30 baskı yapar. İki ilkyardımcı 2 soluk üfler,30 baskı yapar.

İLKYARDIMIN ABC’Sİ YAPAY SOLUNUM VE KALP MASAJININ DOĞRU UYGULANDIĞI NASIL ANLAŞILIR..? Soluk verilirken göğüsün kalkıp inmesi Kalbe baskı yapılırken nabız hissedilmesi Cilt renginin düzelmesi İç çekme hareketi görülmesi Kol ve bacaklarda kendiliğinden hareket olması Kendiliğinden solunum ve kalp atımlarının başlaması

ÇOCUKLARDA (1-8 yaş arası) ABC İLKYARDIMIN ABC’Sİ ÇOCUKLARDA (1-8 yaş arası) ABC Çocuklarda kalp masajı tek veya iki elle yapılır. Soluk sayısı dakikada 20-25 dir Dakikada 100 kez masaj uygulanır. Göğüs 2,5 – 4 cm çökertilir. Solunum ve kalp masajı 2/30 oranında uygulanır.

BEBEKLERDE (0-1 yaş arası) ABC İLKYARDIMIN ABC’Sİ BEBEKLERDE (0-1 yaş arası) ABC Baş geriye fazla itilmez, Bebeklerde karına baskı yerine yalnız sırta darbe uygulanır. Bebekte solunum sayısı dakikada 25-30, Bebekte kalp atış sayısı dakikada 100-120, Ağız ve burun birlikte kavranarak hava üflenir, Yanaklar şişecek kadar hava üflenir, Göğüs iki parmakla, 1-1.5 cm çökertilir, göğüs kemiğinin ortasına baskı yapılır. Suni solunum ve kalp masajı 2/30 oranında uygulanır.

ŞOK

ŞOK denir. Kan dolaşımındaki yetersizlik sonucu vücutta ortaya çıkan belirtilerin tamamına ŞOK denir.

Dolaşım sisteminin etkin çalışması için gerekenler; ŞOK Dolaşım sisteminin etkin çalışması için gerekenler; Kalbin pompalama gücü Kapalı damar ağı Yeterli kan hacmi Kalp Damarlar Kan

Şok nedenleri ŞOK İç ve dış kanamalar, organ kopması Aşırı ishal, terleme, kusma, susuz kalma Yanıklar Büyük kemik kırıkları Sıcak çarpması, böcek sokması, allerji Şiddetli korku-heyecan, şiddetli ağrı Kalp krizi, kalp yetmezliği Zehirlenmeler

ŞOK Şok belirtileri Solunum sistemi ..........Hızlı ve yüzeysel solunum Dolaşım sistemi .......... Nabız sayısında artış ve zayıflama Deri ..............................Soğuk - soluk - nemli cilt Sinir sistemi .................Huzursuzluk ve endişe bulantı-kusma boş bakışlar, göz kararması bilincin bulanıklaşması Kas – iskelet sistemi ... Halsizlik, bitkinlik

Şokta ilkyardım ŞOK Kazazedeyi yatır Ayakları kaldır (30o) Üzerini ört Bilinç bulanıksa yedirme, içirme 3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap

BİLİNÇ KAYBI

BİLİNÇ KAYBI Beyni sıkıntıya düşüren her durum BİLİNÇ BULANIKLIĞI ve ilerledikçe BİLİNÇ KAYBI na neden olur. Bilinç kaybının en ileri haline KOMA denir.

Bilinç kaybı nedenleri BİLİNÇ KAYBI Bilinç kaybı nedenleri Dış Kaynaklı Nedenler Kafa yaralanmaları Sıcak çarpması Aşırı soğuğa maruz kalma Elektrik çarpması Suda boğulma Aşırı basınç altında gazlara maruz kalma

Bilinç kaybı nedenleri BİLİNÇ KAYBI Bilinç kaybı nedenleri İç Kaynaklı Nedenler Beyin kanaması Beyin tümörleri Şeker hastalığı Böbrek yetmezliği Karaciğer yetmezliği, siroz İlaç zehirlenmesi Alkol zehirlenmesi Beyin ve beyin zarını etkileyen mikrobik hastalıklar (Örn:Menenjit)

Bilinç düzeyleri BİLİNÇ KAYBI Uyanık, dikkatli Uyanık Uyanık, dalgın Uykulu Uyuyor Sızmış veya derin uykuda Baygın Komada Ölü

Bilinci kaybolan kazazede; BİLİNÇ KAYBI Bilinci kaybolan kazazede; Sesli ve fiziksel uyarıya cevap vermez Dili soluk yolunu tıkayabilir Komada göz kapağı, öksürük ve öğürme refleksi çalışmaz Kusma sonucu kusmuğu soluk yoluna kaçabilir Komada kalp atımı ve solunum düzeni bozulabilir Dikkatli incelenmezse ölü sanılabilir

Bilinç kaybında ilkyardım – 1 BİLİNÇ KAYBI Bilinç kaybında ilkyardım – 1 Sözlü ve fiziksel uyaranla bilinç durumunu kontrol et Kazazedeyi sert bir zemine yatır Giysilerini gevşet Ağız içini kontrol et Soluk yolunu aç, başa pozisyon ver Bak-dinle –hisset yöntemi ile solunumu 10 saniye süre ile kontrol et Şah damarlarından 5 saniye süre ile nabzı kontrol et Solunum yoksa yapay solunum ve dış kalp masajına başla.

Bilinç kaybında ilkyardım - 2 BİLİNÇ KAYBI Bilinç kaybında ilkyardım - 2 Kazazedeye yan güvenli pozisyon ver 3-5 dakika aralıklarla ABC kontrolü yap Tıbbi yardım gelene kadar pozisyonu koru

KANAMA VE ORGAN KOPMASI

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Kanın dolaşım sistemini dışına çıkmasına kanama denir. Dış kanama Doğal deliklerden kanama İç kanama

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Kanamanın işaretleri Kanamanın görülmesi Kişinin soluk olması El, ayak, burun gibi bölgelerde soğukluk Nabızda hızlanma

Kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Kanamalarda ilkyardım Yaralı yatar pozisyona getirilir; Bilinç açık ise şok pozisyonu, Bilinç kapalı ise yan güvenli pozisyon verilir. Dış kanama varsa durdurulur. Dış kanama yoksa iç kanama olabilir. Yaralı rahatlatılır. 3-5 dakika aralarla ABC kontrolu yapılır.

KANAMA VE ORGAN KOPMASI İç kanamalar Kafatası boşluğuna olan kanamalar Göğüs boşluğuna olan kanamalar Karın boşluğuna olan kanamalar Büyük kemik kırıkları HEPSİNDE ŞOK BULGULARI OLABİLİR Bulantı, kusma, başağrısı, bilinç kaybı Göğüs ağrısı, öksürük, nefes darlığı Karın ağrısı, karında sertlik, hassasiyet

Doğal deliklerden olan kanamalar KANAMA VE ORGAN KOPMASI Doğal deliklerden olan kanamalar Burun kanaması Kan kusma, kan tükürme Kanlı büyük abdest Kanlı idrar Diş eti kanamaları Kulak kanaması Vajenden kanama

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Kulaktan kanama Kanayan kulağı temiz bir bezle kapat. Kanayan kulak tarafına yan yatır. Kanamayı durdurmaya ve kulağı temizlemeye çalışma. Başa darbeden şüphelen.

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Burun kanamaları Kazazedeyi sakinleştirip oturt. Her iki burun kanadını baş ve işaret parmakları ile 5 dakika kadar sık. Başı öne eğilmiş pozisyonda tut Ağızdan nefes almasını söyle

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dikkat: Eğer burunda bir şekil bozukluğu,şişme morarma, ağrı varsa kırık olabilir. Burun sırtına soğuk uygula ve hastaneye nakil hazırlığı yap.

KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanama Sızma tarzında kolayca kendisi duran yaşamı tehdit etmeyen Taşma tarzında kolay durdurulabilen koyu renkli yaşamı çoğunlukla tehdit etmeyen Kesik fışkırır (kalp ritmine uygun) tarzda açık renkli zor durdurulabilen yaşamı tehdit edebilen Kılcal damar kanaması Toplardamar kanaması Atardamar kanaması

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım Kanayan yere baskı Kanayan yere baskılı bandaj Ana damara baskı Turnike

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım Kanayan yere baskı

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım Kanayan yere baskılı bandaj

Ana Damara Baskı

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım Turnike Tek kemikli uzuv bölgelerine uygulanır !

Turnike uygulanacak durumlar KANAMA VE ORGAN KOPMASI Turnike uygulanacak durumlar Kanama diğer yöntemler kullanılarak durdurulamazsa. Tek ilkyardımcı ve fazla sayıda kazazede varsa. Kazazedenin zor-tehlikeli koşullarda taşınması gerekiyorsa. Organ kopmasında ana damara yapılan baskı yetersiz kalırsa.

Dış kanamalarda ilkyardım KANAMA VE ORGAN KOPMASI Dış kanamalarda ilkyardım Kanayan yere baskı Kanayan yere baskılı bandaj Ana damara baskı Turnike

ORGAN KOPMASI

vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına, ORGAN KOPMALARI Parmak, el, kol, ayak, bacak, penis, kulak, burun gibi vücut uzantılarının vücutla olan bütünlüğünün bozulmasına, organ kopması denir.

Organ kopmalarında ilkyardım ORGAN KOPMALARI Organ kopmalarında ilkyardım Kazazedeye yönelik olarak Kanama kontrolü yap. Uygun pozisyon ver.

Organ kopmalarında ilkyardım ORGAN KOPMALARI Organ kopmalarında ilkyardım Kopan parçaya yönelik olarak; Kopan organı kesinlikle yıkama Kopan organı temiz, su geçirmez plastik bir kap ya da torbaya koy. Bu torbayı, içinde buz olan ikinci bir kap ya da torbaya, organı buzla doğrudan temas ettirmeden koy. Torbayı, kazazede ile aynı taşıt aracı içinde naklet. Sağlık merkezini haberdar et.

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI Göz yaralanmaları Göze yabancı cisim batması durumunda kesinlikle dokunma, ovuşturma. Bol su ile yıka, her iki gözü de kapat. Sağlık kuruluşuna gönder.

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI Göz yaralanmaları Göz küresinde yaralanma olup olmadığına bak, yaralanma yoksa temiz (varsa steril) gazlı bezle göz kapağına baskı yaparak kanamayı durdur. Göz küresinde yaralanma varsa baskı yapma. Göz küresi yerinden çıkarsa, yerine sokmaya çalışma, temiz ve ıslak bir bez ile ört. Göz yanıklarında göz kapağı şişebilir ve kapanabilir; açmaya çalışma, her iki gözü bastırmadan temiz bir bez ile ört ve sürekli soğuk su ile ıslat.

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI Göze kimyasal madde sıçraması durumunda gözü 20 dakika, bol su ile yıka.

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI Göz kapağı içine yabancı cisim batarsa göz kapağını ters çevir. Temiz,nemli, yumuşak bir bezin ucu ile çıkart.

ÖNEMLİ BÖLGE YARALANMALARI Üst göz kapağını bir çubuk yardımıyla çevir.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Kapalı yaralar Deri üzerine gelen darbeler sonucu cilt bütünlüğü korunmasına rağmen, alttaki dokunun zedelenmesine bağlı olarak kızarıklık, ağrı, şişlik ve bazen morarma meydana gelir. Soğuk su veya buz torbası ile soğuk uygula ve yüksekte tut. Şişliğin artmasını engellemek için elastik bandaj ile baskı uygula.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Açık yaralar Her hangi bir etki sonucu deride; soyulma, ezilme, kesilme ve delinme şeklinde yaralar oluşur. Bu yaralara müdahalenin amacı; Kanamanın durdurulması, kirlenmenin ve daha fazla zedelenmenin önlenmesidir.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Açık yaralar Yara kirli ise bol su ve sabunla yıkayarak temizle. Açık yaraya dezenfektan maddeler veya temizleme sıvıları uygulama. Kanama varsa baskı ile kontrol et. Açık yara için mümkünse temiz malzemeler kullan. Açık yara üzerine asla doğrudan pamuk uygulama. Şişliği önlemek, kanamaya karşı baskı yapmak ve örtücü malzemeyi yerinde tutmak için sargı veya bandaj uygula.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Göğüs yaralanmaları: Açık bir yara varsa hava geçirmez bir malzeme ile üç (üst ve iki yan) tarafını bant ile kapat. Rahat nefes alabileceği pozisyonda yani yarı oturur pozisyonda kalmasını sağla.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Karın yaralanmaları Organlar dışarı çıkmışsa; içeri sokmaya çalışma.

KÜNT, KESİCİ, DELİCİ ALET YARALANMALARI Islak bir bez ile üzerini kapat, sıkı olmayan bir bandajla destekle. Uygun pozisyon ver (yan güvenli pozisyon / şok). ABC kontrolüyle yardım gelmesini bekle.

KIRIK-ÇIKIK-BURKULMA

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Kemik bütünlüğünün kaybolmasıdır.

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Düşme, çarpma Kırılma, sürtünme sesi Şekil bozukluğu Hareketle artan ağrı Şişlik, morarma Uzuvda kısalma Yalancı eklem varlığı Görünen kemik ucu Hareket kaybı His kaybı, soğuma

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Düşme, çarpma Kırılma, sürtünme sesi Şekil bozukluğu Hareketle artan ağrı Şişlik, morarma Uzuvda kısalma Yalancı eklem varlığı Görünen kemik ucu Hareket kaybı His kaybı, soğuma herhangi biri varsa KIRIKTAN ŞÜPHELEN !!!

Kırıkta ilkyardım ilkeleri KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Kırıkta ilkyardım ilkeleri Kırık şüphesi varsa kımıldatma! Tespit yapmadan taşıma! Uzak uçta nabzı kontrol et! Açık kırık ve kemik parçalarına dokunma! Şekil bozukluğunu düzeltmeye çalışma! Kanama, şok belirtisi varsa müdahale et! Boyun veya omurga kırığından şüpheleniyorsan özellikle dikkat et!

Kırık şüpheli bölgeyi hareketsizleştir. (tespit et) KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Kırık şüpheli bölgeyi hareketsizleştir. (tespit et)

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Tespit materyalleri ........ ........ ........ ........ ........

Hareketsiz hale getirmenin amacı KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Hareketsiz hale getirmenin amacı Hareketi engelleyerek çevredeki dokuların zedelenmesine engel olmak. Ağrıyı azaltmak. Kanama ve şişliğin artmasına engel olmak. Kapalı kırığın açık kırık haline gelmesine engel olmak.

Tespitte genel ilkeler KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Tespitte genel ilkeler Sert ve dayanıklı malzeme seç. Yumuşak malzeme ile içten destekle. Kırığın üstündeki ve altındaki eklemleri hareketsizleştir.

Eklemi meydana getiren kemiklerden birinin herhangi bir etki sonucu KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Çıkık Eklemi meydana getiren kemiklerden birinin herhangi bir etki sonucu bulunduğu yerden çıkmasıdır.

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Leğen Kemiği Uyluk Kemiği Normal Eklem Görünümü Eklemin Kırık-Çıkık görünümü

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Ön Kol Kemiği Çıkığı Ön Kol Kemikleri Kol Kemiği

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Çıkık belirtileri Hareket kısıtlılığı veya hareketin bütünüyle ortadan kalkması Özellikle hareketle artan ağrı Şekil bozukluğu Hassasiyet Şişlik (Erken dönemde olmayabilir)

Yerine yerleştirmeye çalışma ! KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Çıkıkta ilkyardım Yerine yerleştirmeye çalışma ! Eklem bölgesini hareketsiz hale getir. ( askı, atel, sargı kullan )

Eklemin hareket sınırlarını aşan zorlamalar sonucu oluşan KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Burkulma Eklemin hareket sınırlarını aşan zorlamalar sonucu oluşan zedelenmelerdir.

KIRIK – ÇIKIK - BURKULMA Eklem Bağı Zedelenmesi

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Burkulmada ilkyardım Zorlanan eklemi kullandırma. Eklemi hareketsiz hale getir (tespit et) Yukarıya kaldır. Varsa elastik bandaj uygulayarak şişmeyi önle. Soğuk uygula.

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Şekil bozukluğu + Hareket güçlüğü + Ağrı Kırık, çıkık, burkulma olabilir

KIRIK - ÇIKIK - BURKULMA Kullandırma Hareketsizleştir Yukarı kaldır Nabız ve duyu kontrolü yap Soğuk uygula Nakil hazırlığı yap Kırık, Çıkık, Burkulma

SARGI- BANDAJ

Yara üzerine doğrudan basınç uygulayarak kanamayı durduran, SARGI-BANDAJ Bandaj Yara üzerine doğrudan basınç uygulayarak kanamayı durduran, bir pansumanı yerinde tutarak yarayı dış etkilerden koruyan bez araçlardır.

Usulüne uygun bandaj uygulaması ile SARGI-BANDAJ Kanamanın tekrar etmesi veya hızlanması önlenir. Kırık kemik sürtünmesi ve zedelenmiş eklemin hareketi ile oluşan ağrılar azalır. Açık yaraya temas, yaralı bölgenin mikrop kapması önlenir Yaralı daha kendine yeter ve kolay nakledilir hale gelir.

Sargı ve Üçgen Sargı Kanama yerine basınç uygulamak, SARGI-BANDAJ Sargı ve Üçgen Sargı Kanama yerine basınç uygulamak, Turnike uygulamak, Açık yarayı örtmek, Kırık veya yaralı uzvu vücuda bağlamak yada asmak, Zedelenmiş uzuvda şişmeyi azaltmak, Batıcı cisim hareketini engellemek, Gerekirse, kesilerek bandaj yapmak için kullanılır.

Etkili bandaj yapma ilkeleri SARGI-BANDAJ Etkili bandaj yapma ilkeleri Bandajı bir elde ve üstte tutarken, serbest ucu diğer elde tut. Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak başla. Bandajı iki tur üst üste dairesel sararak bitir. Serbest kalan ucu sabitle. Bandajın altında kalan bölgede kan dolaşımını kontrol et.

ELEKTRİK ÇARPMASI YANIK – DONMA SICAK ÇARPMASI

ELEKTRİK ÇARPMASI

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Elektrik çarpmasında belirtiler Giriş ve çıkış yaraları (yanıklar)bulunabilir Bilinç kaybı olabilir Solunum ve dolaşım durabilir Kırık ve çıkıklar oluşabilir Yüksekten düşme sonucu başka yaralanmalar oluşabilir

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Elektrik çarpmasında, ciltteki yaranın görüntüsü ile, iç organların uğrayabileceği hasar arasında, doğru orantı yoktur. Tüm elektrik çarpması olguları, sağlık kuruluşunda daha ileri tetkik ve tedavi gerektiren, hayati tehlike yaratabilen, ciddi yaralanmalardır.

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Elektrik çarpmasında ilkyardım Elektrik akımı ile teması kesilmeden, kazazedeye asla dokunma! Elektrik akımını ana şalterden veya iletken olmayan bir cisimle kes! ABC yi kontrol et, yoksa uygula! Bilinci kapalı ve ABC varsa, yan güvenli pozisyon ver! Yanık varsa, bakımını yap! Kırık varsa tespit et! Ek yaralanmalar için uygun müdahaleyi yap! Kazazedenin en kısa sürede naklini sağla!

YANIK

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Yanık Doğrudan ateş veya yüksek ısı veren, fiziksel - kimyasal etkenlere maruz kalma ile oluşur. Ateş Elektrik Güneş Sıcak su veya yağ Kimyasal maddeler Sıcak metal cisimler

Yanıkların dereceleri ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Yanıkların dereceleri 1. Derece yanıkta cilt kızarıklığı ve şiddetli ağrı vardır. 2. Derece yanıkta kızarıklık, su dolu kesecikler ve ağrı vardır. 3. Derece yanıkta cilt ve cilt altı doku etkilenmiştir. Ağrı azdır veya yoktur.

Hayati tehlike yaratan yanıklar ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Hayati tehlike yaratan yanıklar Toplam vücut yüzeyinin % 20’sinden fazlasını etkileyen yanıklar. Çocuklarda toplam vücut yüzeyinin % 15’inden fazlasını etkileyen yanıklar. Yüz, el, ayak, boyun, cinsel bölge yanıkları. 3. derece yanıklar.

Yanan maddeyi uzaklaştırmak veya söndürmek. Kazazedeyi uzaklaştırmak. ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Yangında yaklaşım Yanan maddeyi uzaklaştırmak veya söndürmek. Kazazedeyi uzaklaştırmak. Yanan madde ile kazazede arasına engel koymak.

Yanıkta ilkyardım Tutuşmuş kazazedeyi söndür. ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Yanıkta ilkyardım Tutuşmuş kazazedeyi söndür. Kazazedeyi soy (giysileri keserek). Yüzük, saat, bilezik varsa çıkart. Yanıklı bölgeyi su ile soğut. Yanıklı bölgeye herhangi bir şey sürme. Islak temiz (varsa steril) bir bezle ört. Bilinç açıksa ağızdan su ver. Uygun pozisyon ver. 2. veya 3. derece yanık varsa naklet.

DONMA

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Aşırı soğuk ortamda uzun süre kalınması ile oluşur. Belirtiler; Halsizlik, uyku hali. Donan vücut bölümleri beyaz,sert ve soğuktur. Donmamış kısımlar kırmızıdır. Hareketler ağır ve ağrılıdır. Ciltte su dolu keseler olabilir. Donmuş kısımda duyu kaybı olabilir.

Donmada yapılmaması gerekenler ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Donmada yapılmaması gerekenler Donan bölge karla ovulmamalıdır. Masaj yapılmamalıdır. Doğrudan ısı kaynağına tutulmamalıdır. Kabarcıklar patlatılmamalıdır. Merhem sürülmemelidir. Sıkı bandaj yapılmamalıdır. Kesinlikle sigara içirilmemelidir. Alkollü içecekler verilmemelidir.

Donmada yapılması gerekenler ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Donmada yapılması gerekenler Kazazede rüzgardan korunaklı, kapalı ortama alınmalı. Donan bölgenin yeniden üşütülmemesi için ıslak giysileri çıkartılmalı. Bilinç açık ise ağızdan ılık ve şekerli içecekler verilmeli. İyice sarılarak sağlık kuruluşuna nakli sağlanmalı.

SICAK ÇARPMASI

Sıcak çarpmasında belirtiler ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Sıcak çarpmasında belirtiler Başağrısı. Bulantı, kusma. Cilt, erken dönemde kızarık ve nemli, geç dönemde soluk ve kuru. Solunum ve nabız hızlı. Huzursuzluk. Vücut ısısında artma. Bilinç bulanıklığı veya kaybı.

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Sıcak çarpmasında ilkyardım uygulamaları Kazazede bilinçli ise; Hemen serin bir yerde yarı oturur pozisyona getir. Giysileri gevşet, gereksiz giysileri çıkart. Kazazedeyi serinlet; serin hava akımı veya su serp ya da sık sık değiştirilen ıslak havlu-bez uygula. Su, ayran gibi alkolsüz bir içecek yudumlatılarak içirilmelidir.

ELEKTRİK ÇARPMASI-YANIK-DONMA-SICAK ÇARPMASI Sıcak çarpmasında ilkyardım uygulamaları Kazazede bilinçsiz ise; ABC kontrolü yap. Güvenli yan pozisyon ver. Bunlar yapılırken kazazedeyi serinlet.

BOĞULMA ZEHİRLENME HAYVAN ISIRIĞI

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Herhangi bir nedenle soluk yolunun tıkanması halidir.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Suda boğulmalarda ilkyardım; Suda çırpınmakta olan kişiye yaklaşma! Mümkün ise bir tekne ile, değilse uzun bir sırık, ip, ipe bağlı can simidi ya da tahta parçası ile kişiye ulaş! Kazazedeye ulaşılamıyorsa, çırpınmaların bitmesini bekle! Sudan çıkartılan kazazedenin ABC’sini kontrol et, gerekeni yap. Bilincin durumuna göre pozisyon ver. Kazazedeyi, üzerini örterek naklet.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Sindirildiğinde, solunduğunda, temas edildiğinde kimyasal etkileriyle vücuda zarar veren veya fonksiyonunu bozan maddelere denir.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Zehrin giriş yolları Ağız yolu ile: Bayat yiyecekler, ilaçlar, temizlik maddeleri, kimyasal maddeler. Solunum yolu ile: Karbon monoksit (eksoz, soba gazı), karbondioksit (kuyu, lağım gazı, doğalgaz). Temas ile: Böcek zehiri, tarım ilacı.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Ağız yoluyla zehirlenmelerin belirtileri Bulantı Kusma Karın ağrısı İshal Gözbebeklerinin çok küçülmesi veya çok büyümesi Aşırı tükrük salgısı Terleme Solunum güçlüğü Havale geçirme

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Ağız yoluyla zehirlenmede ilkyardım Bilinç açıksa kustur!

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Şu Durumlarda Kazazede Asla Kusturulmaz: Kazazedenin bilinci yarı açık veya tam kapalı ise. Kazazede havale geçiriyor ise. Kazazede yakıcı maddeler; asit-alkali maddeler, petrol ürünleri vs. içmiş ise. Kazazedenin ne içtiği bilinmiyor ise.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Solunum yolu ile zehirlenmelerde görülen belirtiler Baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı-kusma. Sersemlik, huzursuzluk. Kaslarda güçsüzlük. Solunum güçlüğü, dudaklarda morarma. Nabızda düzensizlik. Cilt renginde değişiklik. Görmede bulanıklık. Bilinç bulanıklığı, bilinç kaybı. Koma ve ölüm.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Solunum yolu ile zehirlenmelerde ilkyardım Öncelikle kendi güvenliğini sağla. * Camları aç, açılmıyorsa kır * Mümkünse maske kullan Kazazedeyi hızla ortamdan uzaklaştır. (Tercihen açık havaya çıkar) Kazazedeyi yürütme, fazla hareket etmesine izin verme, üşütme. İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, gerekeni yap. Kazazedeyi naklet.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Tarım ilaçları ile zehirlenme belirtileri Bulantı, kusma, ishal. Huzursuzluk, salya artışı. Hızlanmış-zayıf nabız. Solunum güçlüğü. Görme bozuklukları, göz bebeklerinde küçülme. Havale geçirme. Bilinç bulanıklığı.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Tarım ilacı ile zehirlenmelerde ilkyardım Kazazedenin bu maddelerle temasını kes. Tarım ilacı bulaşmış elbiseleri çıkart. Temas eden deriyi bol su ve sabunla yıka. Ağızdan alınmışsa kazazedeyi kustur. Süt, zeytinyağı gibi maddeler emilimi kolaylaştırdığı için verme. İlkyardımın ABC’si yönünden değerlendir, gerekeni yap. Kazazedeyi naklet.

BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Arı sokmasında ilkyardım İğne hala ciltte ise uygun bir biçimde çıkart. İğne giriş yerine buz koy. Alerjisi olanları, astımlıları, ağzından sokulanları, çok sayıda arı tarafından sokulanları ABC desteği vererek naklet.

Yılan ısırıklarında ilkyardım BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Yılan ısırıklarında ilkyardım Kazazedeyi sakinleştir,hareketsizleştir. Isırık alanını nazikçe bol su ile yıka. Diş izlerinin biraz üzerinden nabzı durdurmayacak gevşeklikte turnike uygula. Isırık yerini, uzvun uzun ekseni boyunca 0.5 cm.kadar genişlet. Yarayı asla emme!

Yılan ısırıklarında ilkyardım-2 BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Yılan ısırıklarında ilkyardım-2 Hareketi engellemek için, uzvu atele al. Isırık çevresine buz koy. ABC’yi değerlendir, gerekeni yap. Uygun pozisyon ver (şok / yan güvenli pozisyon) .

Yılan ısırıklarında ilkyardım-3 BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Yılan ısırıklarında ilkyardım-3 Yüzük, bilezik, künye, saat gibi tüm takıları çıkart. Yılan öldürülmüş ise, kazazede ile beraber yılan anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna naklet.

Zehirli ve zehirsiz Yılan ısırığı BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Zehirli ve zehirsiz Yılan ısırığı

Akrep sokmasında ilkyardım BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Akrep sokmasında ilkyardım Sokulan bölgeyi bol suyla yıka. Sokulan bölge üzerine buz koy. Nabzı durdurmayacak gevşeklikte turnike uygula. Akrep öldürülmüş ise,kazazede ile birlikte, akrep anti-serumu bulunan en yakın sağlık kuruluşuna naklet.

Köpek ısırıklarında ilkyardım BOĞULMA, ZEHİRLENME, HAYVAN ISIRIĞI Köpek ısırıklarında ilkyardım Isırık yerini bol su ve sabun ile iyice yıka. Isırık yerini mümkünse steril bir malzeme ile ört. Kazazedeyi yürütmeden naklet. Mümkünse ısıran köpeğin öldürülmeden bağlanmasını ve gözlem altına alınmasını sağla.

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Çıkartılması - İlkeler Zorunluluk yoksa çıkartma! “Ne olursa olsun” çıkartmaya çalışma! Zarar vermeden, güvenli ortamda, uygun araç gereçle çıkart! Uygun araç gereç yoksa, kurtarma ekiplerine haber ver! Önce doğal yolları dene!

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Çıkartılması - Aşamalar Kazazedeye güvenli ve dönüşe de uygun bir yoldan ulaş! Kendi güvenliğini de gözeterek yaklaş! Kazazedeyi kontrol et, gereken ilkyardım uygulamalarını yerinde yap! Çıkartmak gerekiyorsa, kazazedeyi ve çıkış yolunu hazırladıktan sonra çıkart!

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Özel durumlar Kuyu, mağara, maden ocağı, harabeye girerken maske vb önlemler al! Suda çırpınan kişiye asla doğrudan dokunma!

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması - İlkeler Zorunlu değilsen taşıma ! Verilen uygun pozisyon taşıma sırasında da korunmalıdır! Taşımada amaç en az sarsarak taşımaktır ! En iyi taşıma sedye ile yapılır ! Sedye yoksa en çok kişi ile taşımaya çalışılır !

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Tekniği Seçimi Sedye–sandalye–battaniye vb malzeme kullanılacak mı ? Kaç kişi ile taşıma yapılacak ? Güvenli taşıma mı, hızla uzaklaşma mı ? Kazazedenin bilinci açık, işbirliği var mı ? Kazazede hangi pozisyonda taşınacak ?

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri Tek kişi ile taşıma: Sürükleyerek ............... yaygı ile, omuzdan tutarak, ayakta Kucakta ....................... Sırtta ........................... İtfaiyeci, basit Yandan destekle ......... Boyuna asarak ............

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri Tek kişi ile taşıma:

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri İki kişi ile taşıma: Sedye, sandalye, battaniye ile .......... İki yandan destek ile ........................ Sandalye taklidi ............................... Altın beşik ....................................... iki, üç, dört elle

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri İki kişi ile taşıma:

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri Üç kişi ile taşıma: Sedye taklidi ................karşılıklı, tek sıra

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Kazazedenin Taşınması – Taşıma Teknikleri Dört kişi ile taşıma: Sedye taklidi ................ karşılıklı, tek sıra Sedye ile ......................

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI

KAZAZEDENİN ÇIKARTILMASI ve TAŞINMASI Özel durumlarda taşıma için uygun pozisyonlar Sırt üstü düz .......................... Bacak, kalça, omurga kırığı S.üstü, bacakları yükseltilmiş ... Şok Yan güvenli pozisyon ............... Bilinç kaybı Yarı oturur pozisyon ..................Solunum güçlüğü, astım Dizler bükülü ............................Karın yaralanması

TEŞEKKÜRLER