DEZENFEKSİYON
DEZENFEKSİYON Dezenfeksiyon; bütün patojenik mikroorganizmaların giderilmesidir. Sterilizasyon ise, bütün mikroorganizmaların giderilmesidir. Patojenik mikroorganizmalar, parçalanmayan non-patojenik mikroorganizmalardan daha hassas olmalarından dolayı, dezenfeksiyon yoluyla etkili bir biçimde giderilebilir. Dezenfeksiyonun amacı ile yapılan klorlama sayesinde, tesis çıkışında hemen hemen bütün patojenik mikroorganizmalar ölür. Atık suyun sterilize edilmesi gerekli değildir ve pratikte değildir.
TASARIM KRİTERLERİ Birbirinden bağımsız olarak çalışan iki temas bölümünden oluşacak, Pik tasarım debisi = 1.321 m3/sn ; Ortalama tasarım debisi = 0.440 m3/sn, Minimum başlangıç debisi = 0.152 m3/sn Pik tasarım debisinde temas süresi en az 20 dakika Tüm hidrolik koşullar altında bakiye (kalan) klor 1 mg/L‘ den daha büyük olacaktır. Gerekli bakiye klor miktarını verebilmek için maksimum klor dozajı 8 mg/L‘ den az olmayacaktır. Klorlama ekipmanı; tüm hidrolik koşullar altında maksimum klor dozajının 1,5 katını sunma yeteneğine sahip olmalıdır. Katıların çökelmelerini azaltmak için temas bölmesindeki hız tüm debilerde tercihen 2 m/dakika üzerinde olacaktır.
Temas tankının boyutlandırılması Pik tasarım debisi için hacim hesabı: Pik tasarım debisi = 1.321 m3/ sn Temas süresi= 20 dakika Hacim = 1.321 *20 *60 = 1585.2 m3 Havuz boyutları: Toplam uzunluk = 100 m Genişlik = 2.5 m Derinlik = 3.2 m Hava payı = 0.6 m İki havuzun toplam hacmi = 100 *2.5 *3.2 *2 = 1600 m3 100 = (L- 2.5m) + 2.5 m + (L- 2.5 m) + 2.5 m + ( L – 1.25) 100 = 3L+5-6,25 L = 33.75 m
Pik tasarım debisinde temas süresi: T= 1600 m3 / (1.321 m3/ sn *60 sn/dak ) = 20.2 dakika Yatay hız (V) = (0.661 * 60) / (2.5 *3.2 ) = 5.0 m/dk Giriş yapısı: Giriş yapısı genişliği 2 m olan dikdörtgen kanaldan oluşur. Girişteki parshall savağından gelen akımı tanklara iletir. Tank girişindeki orifisler 1.5m*1m ebatlarındadır. Bir bölme servis dışı kaldığında giriş yapısındaki yük kaybı: Q = 1.321 m3/ sn ; A = 1.5 m x 1 m = 1.5 m2; Cd = 0.6 ∆z = [ (1.321) / [ 0.6 *1*1,5*( 2 *9.81)1/2 ] ]2 = 0.11 m
Çıkış Yapısı Orantılı savak tasarımı: Çıkış yapısı; orantılı savak, çıkış kanalı ve çıkış borusundan oluşur. Burada; orantılı savak taban kotu havuz tabanının 2 metre üzerinde tasarlanmıştır. Orantılı savak tasarımı: Pik debi: C=0.6 ve pik debide savak üzerindeki su yüksekliği: (3.2 – 2 = 1.2 m ) Q = 1.57*C*(2g)1/2 *L* H 3/2 0.661 m3/sn = 1.57*0.6 * ( 2 * 9.81 )1/2 *L *1.2 3/2 L = 0.12 m Ortalama debi: LH1/2 = sabit = 0,12 *1.2 ½ = 0,1315 (0,440 m3/sn/2) = 1.57*0.6 * ( 2 * 9.81 )1/2 *(0,1315)*H H=0,4 m ve Havuzdaki derinlik = 2+0,4=2,4 m
Bir tank servis dışı kaldığı zaman emniyet için orantılı savaklar üzerinde 2.5m*0.4m boyutlarında dikdörtgen açıklık temin edilecektir. Bu durumda havuzdaki izin verilebilir max. su yüksekliği 3,45 m kabul edilirse; Savaktaki su yüksekliği=3,45-2=1,45 m Dikdörtgen açıklıktaki su yüksekliği=1,45-1,2=0,25 m 1,45 m su yükü için L değeri bulunmalıdır. LH1/2 =sabit olduğundan; 0,12*(1,2)1/2=L*(1,45)1/2 L=0,11 m Q = 1.57*C*(2g)1/2 *L* H 3/2 Q=1,57*0,6*(2*9,81)1/2 *0,11* 1,45 3/2 Q=0,802 m3/sn
Dikdörtgen açıklıktan geçecek debi (orantılı savak kısmı hariç); C=0,624; H=0,25 m; L=2,5-0,11=2,39m L’=L-0,2*H= 2,39-0,2*0,25= 2,34 m Q = 3/2*C*(2g)1/2 *L’*H 3/2 Q=3/2*0,624*(2*9,81)1/2 *2,34* 0,25 3/2 Q=0,539 m3/sn Toplam geçen debi=0,802+0,539=1,341 m3/sn (pik debisine yakın olduğundan kabul edilebilir) Çıkış Kanalı Her iki tank için ortak yapılmış ve 2 m genişliğindedir. Orta noktadan çıkış borusuna bağlanmaktadır. Eğim ve boru çapı su yüksekliği 1,1 m olacak şekilde ayarlanacaktır (ödev). Orantılı savakla çıkış borusundaki su yüksekliği arasında 0,2 m serbest düşü dikkate alınmıştır.
ÖDEV: girişteki parshall savak tasarımı yapılacak. Toplam debi (m3 /sn) Her bir bölme üzerindeki debi (m3/ sn) Akış Koşulu Dolu savak üzerindeki derinlik Savak uzunluğu L (m) Bölme içindeki su derinliği (m) Bölme içindeki hız (m/ dk) Kontak süresi (dk) 1.321 0.661 Pik tasarım debisi 1. 20 0.12 3. 20 5 20. 2 0.916 0.458 Maksimum kuru hava tasarım debisi 0.84 0.15 2. 84 3 .9 25. 8 0.440 0.220 Ortalama tasarım debisi 0.40 0.21 2. 40 2. 2 45.5 ÖDEV: girişteki parshall savak tasarımı yapılacak.
Katı boşaltım deliği hesabı: 2 adet 15 cm çaplı temizlik amaçlı delik ve buna bağlı 10 m uzunluğunda deşarj borusu tasarlanacaktır. Delikler üzerindeki su yükünün 4 m olduğu düşünülmektedir. V = 0,355*C*D0,63*(hf/L)0,54 L = dökme demir borunun eşdeğer uzunluğu 10 m V = 0,355*120*(0,15 m)0,63*(4 m/10 m)0.54 = 7,9 m/sn Q = V. A = 7,9 m/s *(∏/4)*(0,15 m)2 = 0,14 m3/sn
Kullanılacak ortalama ve maksimum klor miktarı: Ortalama klor dozajı = 5 mg/L Ortalama tasarım debisi = 0,,44 m3/sn Ortalama klor = 0,44 *5 *86400 /(1000 g/kg) = 190 kg/ gün Maksimum klor dozajı = 8 mg/L Maksimum klor = 1.321 *8 *86400 /(1000 g/kg) = 913.1 kg/ gün Klorinatör sayısı: Klorinatör’ ün kapasitesi = 450 kg/ gün Klorinatör sayısı = (913.1 kg/gün )/ 450 (kg/gün) = 2.03 Üç klorinatör istihdam edilir, bir tanesi bekleme modunda kullanılır.