İSTİKLÂL MARŞI’NIN AÇIKLAMASI

İSTİKLÂL MARŞI VE AÇIKLAMASI 1. KITA Korkma ,sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak; Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak; O benimdir, o benim milletimindir ancak!

Sönmek : Mecazen bayrağın dalgalanmaması Yüzmek : ( Şiirde) Bayrağın dalgalanması Al sancak : Türk bayrağı Ocak : ( şiirde) Bir ailenin yaşadığı ev, bark Ocağı Tütmek : Aileni yaşamını devam ettirmesi Ocağı Sönmek : (Deyim) : Ailenin yaşamını devam ettirememesi

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,Türk milletine sesleniyor. «Ey milletim korkma ,endişe etme ! Yurdumun üzerinde, bacası tüten en son ocak sönmeden, yıkılmadan, şafak kızıllığı içinde bir alev gibi dalgalanan al bayrak indirilemez. O bayrak ,milletimin daima parlayan yıldızıdır, kuvvet ve kudretinin sembolüdür. O bayrak sadece benim ve milletimindir, başkasının olamaz.»

2. KITA Çatma, kurban olayım çehreni ey nazlı hilal! Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celal? Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal… Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklal!

Çatmak : Mecazen ( yüze, kaşa ) sert bir ifade vermek. Çehre : Yüz, surat Hilâl : Ay'ın Türk bayrağındaki sembolü Irk : Aynı soydan gelen millet Şiddet : Sertlik, hırçınlık Celâl : Öfke ,kızgın olma hali. Helâl : Dinimizce kullanılması uygun olan . Hak : Bir işin ,emeğin bedeli Tapmak : Kulluk etmek ,inanmak . Hakk : Allah - Hakk'a tapan : Allah'a kulluk eden , inanan İstiklâl : Bağımsızlık , hür olma

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,bayrağa sesleniyor. «Ey nazlı hilal ,uğruna canımı vereyim ,ne olur kaşlarını çatma ,yüzünü asma ! Bu heybetin ,bu şiddetin neden ?Kahraman milletime bir kere gülümse . Uğruna döktüğümüz kanlar sonra helal olmaz. Yalnızca ,Allah’a kulluk eden milletim, bağımsızlığı hak etmiştir.»

3. KITA Ben ezelden beridir hür yaşadım, hür yaşarım. Hangi çılgın bana zincir vuracakmış? Şaşarım! Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım. Yırtarım dağları, enginlere sığmam, taşarım.

Ezel : Başlangıç,önce Hür : Esir olmyan Çılgın : Aklını kaybetmiş Zincir Vurmak : (Mecaz ) Köle etmek, esir olmak. Şaşmak : Anlamakta güçlük çekmek Kükremek : (Mecaz) Coşarak engel tanımamak Bent : Suyun akışını engellemek için suyun önüne yapılan engel. Engin : Uçsuz bucaksız geniş alan Dağları Yırtmak :(Mecaz) En zor, aşılmayacak engelleri aşmak

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair , “hürriyyet” kavramını işlemiştir. «Ben tarihin ilk devirlerinden beri bağımsız olarak yaşamış bir milletim. Bundan sonra da bağımsız olarak yaşamaya devam edeceğim. Beni esir etmeye kalkışacak olanlar sadece çılgınlardır. Onların akıllarına hayret eder, şaşarım. Kükremiş coşkun bir sel gibiyim. Önümü kesmek isteyen engelleri yıkar ,geçerim. Dağları parçalar, uçsuz bucaksız denizlere bile sığmam taşarım.»

4. KITA Garbın afakını sarmışsa çelik zırhlı duvar, Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var. Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar, “Medeniyet!” dediğin tek dişi kalmış canavar?

Garb :Batı, Avrupa Afak : Ufuklar (Şiirde Batı ülkelerinin semaları iması) Çelik Zırhlı Duvar : Şair bu tamlamayla Batının gelişmiş, modern silahlarını kastediyor. Ben : Türk Milleti kastediliyor İman : Kesin inanmak İman Dolu Göğüs: (Mecaz) Kuvvetli bir inanca sahip olma Serhât : Sınır ,hudut Ulumak : Köpek veya kurtların acı acı bağırması Medeniyet : Bir topluluğun her alanda yüksek seviyede olması(Şiirde Batı) Boğmak : Yok etmek Tek Dişi Kalmak : İhtiyarlamak Canavar : Vahşi hayvan (Mecazen kan döken insan )

AÇIKLAMASI :. Bu kıtada şair ,Türk milletinin iman gücünü işliyor AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,Türk milletinin iman gücünü işliyor. «Batının sınırları, çelik zırhlı duvarlarla çevriliyse benim de sınır boylarım iman dolu göğüslerle çevrilidir. Bırak uluyup dursun ,endişe etme ! “Medeniyet “ denen tek dişi kalmış ,güçsüz canavar , böyle güçlü bir imanı boğamaz.»

5. KITA Arkadaş. Yurdumu alçakları uğratma, sakın 5. KITA Arkadaş! Yurdumu alçakları uğratma, sakın. Siper et gövdeni, dursun bu hayasızca akın. Doğacaktır sana va’dettiği günler Hakk’ın… Kim bilir, belki yarın, belki yarından da yakın.

Arkadaş :Türk gençliği - Hayasız :Utanmaz, namussuz Siper :Kurşundan korunmak için arkasına saklanılan engel Gövdeyi Siper Etmek: Düşmana karşı gövdeyi siper etmek, şehit olmak Akın : Ani saldırı - Hayasızca Akın :İnsanlık için utanç verici saldırı,zulüm. Gün Doğmak :Şiirde kurtuluşa ermek anlamında

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,tek tek düşmanla savaşan her Türk’e sesleniyor. «Arkadaş ,yurduma alçakları sakın sokma. Bunun için gövdeni siper et, gerekirse canını ver ki bu alçakça saldırılar dursun. Zira Allah’ın sana vaat ettiği o mutlu günler “yarından da yakın” denebilecek kadar kısa bir zamanda gelecektir.»

6. KITA Bastığın yerleri “toprak!” diyerek geçme, tanı: Düşün altındaki binlerce kefensiz yatanı. Sen şehit oğlusun, incitme, yazıktır, atanı: Verme, dünyaları alsan da, bu cennet vatanı.

Tanı : Öğren, araştır Kefensiz Yatan : Şehitler ( Şehitler diğer ölülerden farklı olarak yıkanmazlar ve elbiseleri ile defnedilirler.) Şehit : Din ve devlet uğruna canını veren İncitmek : (Mecaz) Olumsuz bir davranışla birini kırmak Ata : Soyundan gelmiş olduğumuz baba, dede, büyükler.

AÇIKLAMASI :. Bu kıtada şair , “vatan “ kavramını işlemiştir AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair , “vatan “ kavramını işlemiştir. «Üzerinde dolaştığın yerleri “sıradan bir topraktır” diyerek geçip gitme, iyice tanı. Altında kefensiz olarak yatmakta olan binlerce şehidi düşün. Sen de dini , vatanı, namusu için ölenlerin oğlusun ,yazıktır , atalarını incitme ,onlara layık ol. Karşılığında sana dünyaları verseler de bu cennet vatanı başkalarına verme ,ona sahip çık.»

7. KITA Kim bu cennet vatanının uğruna olmaz ki feda? Şüheda fışkıracak toprağı sıksan, şüheda! Canı, cananı, bütün varımı alsında Huda, Etmesin tek vatanımdan beni dünyada cüda.

feda: Bir amaç uğrunda bir değer veya varlıktan vazgeçme. şüheda: Şehitler. canan: Gönülden sevilen, gönül verilmiş olan kadın, sevgili. hüda: Allah. tek: zarf Önüne getirildiği cümleye istek ve özlem kavramı katar. cüda: Yurt, baba ocağı gibi çok sevilen şeylerden ayrılmış olan, uzak kalmış olan.

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair , “vatan sevgisini” işlemiştir. «Toprağını sıksan şehitler fışkıracak olan bu cennet vatanın uğruna kim kendini feda etmez ki... Allah canımı ,sevgilimi ,bütün varımı yoğumu alsın da ,yeter ki beni ,bu dünyada vatanımdan ayrı ve uzak bırakmasın.»

8. KITA Ruhumun senden, ilahi, şudur ancak emeli: Değmesin mabedimin göğsüne namahrem eli. Bu ezanlar-ki şahadetleri dinin temeli- Ebedi yurdumun üstünde benim inlemeli

İlahi : Ey Allah’ım anlamında. Emel : Kuvvetli istek ,arzu Değmek : Dokunmak, ellemek Mabet : İbadet edilen yer (Cami) Namahrem : Şiirde mecazen yabancı kimse, el. Namahrem Eli : Yabancı eli Ezan : Namaz vaktinin geldiğini bildiren camilerden okunan namaza çağrı . Şahadet : “Allah (cc) vardır ve tektir. Allah’tan başka ilah yoktur. Hz. Muhammet onun kulu ve elçisidir.” anlamındaki ‘’Eşhedü enla ilahe illallah, Eşhedü enne Muhammeden resulullah’’ sözüdür. Temel : Bir işin esası ,dayanağı. Ebedi : Sonsuza kadar. İnlemek : Şiirde mecazen tekrar tekrar, sürekli olarak söylenenin işitilmesi.

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,şehitlerin dilinden Allah’a yakarmaktadır. «Ey Allah’ım ! Ruhumun senden dileği ,dinimizce kutsal olan yerlerin üzerine yabancı ellerin değmemesi ve içinde dinin temeli olan şehadetlerin bulunduğu ezanın sonsuza kadar yurdumun üstünde inlemesi ,okunmasıdır.»

9. KITA O zaman vecd ile bin secde eder-varsa-taşım, Her cerihamdan, ilahi, boşanıp kanlı yaşım, Fışkırır ruh-ı mücerred gibi yerden na’şım; O zaman yükselerek arşa değer belki başım.

Vecd : Kendinden geçmek Secde : Namaz kılarken dizlerin üzerine çökerek başın iki elin arasında yere kapanmak. Secde Etmek : Allah’ın huzurunda yere kapanarak saygı duymak. Taş : Şiirde mezar taşı anlamında. Ceriha : Yara ,savaşta alınan yara . Kanlı Yaş : Kanla karışık gözyaşı ,çok ağlamak. Ruh-ı Mücerret : Cisimsiz,bedenden ayrılmış ruh. Naaş : Ceset,ölü beden. Yükselmek : Şiirde makam ve derecesi artmak. Arş : Gökyüzünün en yüksek katı. Doğmak : (Mecazen) Ulaşmak, varmak

AÇIKLAMASI : *Bu kıtada ,sekizinci kıtanın devamıdır. «O zaman, yer yüzünde eğer mezar taşım hala duruyorsa, iman coşkunluğu ile sana bin secde eder , yerlere kapanırım. Ey Allah’ım ,yaralarımdan kanlı yaşlar boşanıp cesedim , vatanın düşmandan temizlenmiş olmasından doğan sevinçle cisimsiz bir ruh gibi yerden fışkırdığı zaman başım yükselerek ,belki manevi göklerin en yüce katı olan “arşa” değer.»

10. KITA Dalgalan sen de şafaklar gibi ey şanlı hilâl! Olsun artık dökülen kanlarımın hepsi helâl. Ebediyyen sana yok, ırkıma yok izmihlâl: Hakkıdır, hür yaşamış, bayrağımın hürriyet; Hakkıdır, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl!

Dalgalan : (Bayrak için) Ait olduğu milletin hür olması. Şafak : Yeni günün başlangıcındaki kızıllık. Ebediyen : Sonsuza kadar İzmihlâl : Yıkılma, yok oma , mahvolma ,çökme

AÇIKLAMASI :. Bu kıtada şair ,yine bayrağa sesleniyor AÇIKLAMASI : *Bu kıtada şair ,yine bayrağa sesleniyor. «Şanlı bayrak ,sabah şafağının ardından mutlaka aydınlık gelecektir. Zafer ,Türk milletinin olacaktır. Yolunda döktüğümüz bütün kanların hepsi sana helal olsun. Artık Türk milletinin ve bayrağının yok olması, dağılması diye bir şey sonsuza kadar söz konusu olamaz. Bayrağımız ve milletimiz , hürriyet ve istiklali, hak etmiştir.»