NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ TÜRKİYENİN ANAYASAL DÜZENİ 1924 Anayasası ve Özellikleri NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr

1924 Anayasası ve Özellikleri 1924 Anayasası:  4.Madde: Egemenlik yetkisi Türk milleti adına TBMM’ye devirli. 5.Madde: Meclis Hükümeti sistemini uygular  7.Madde: Yasama organı üstün yetkilere sahiptir.Yürütmeyi denetleyebilir. 6.Madde: Meclis yasa yetkilerini kendi kullanır. 7.Madde 1.Fıkra Yürütme yetkisini Cb. Bakanlar kurulu tarafından kullanır. 24-60 arasında da meclis yürütme yetkisini kullanmaya teşebbüs etmedi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1924 Anayasası ve Özellikleri 39.Madde: Karşı imza ilkesi (CB.’nin kararları,eylemleri i ve işlemleri başbakan ve bakanlar kurulunca imzalanır. 44-46.Maddeler: Bugünkü başbakan ve bakan seçimleri ve bakanların sorumlulukları (“kolektif” tüm bakanların parlamentoya olan sorumlulukları bireysel sorumluluk ise her bakanın kendi işine olan sorumluluğu.) Başka bir özellik ise sert olması ve anayasanın üstünlüğüne önem veriyor olmasıdır.(Anayasa hükümlerinin değiştirilmesi veya kaldırılması eğer normal yasalardan ve adi kanunlardan daha zorsa bu anayasa serttir.) NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1924 Anayasası ve Özellikleri 82 anayasasına göre bir milletvekili tek başına kanun değişikliği tasarısı verebilir fakat anaysa değişikliği için meclisin 1/3 !inin imza vermesi gerekir. 102.Madde: Anayasa değişiklik teklifi. -Tam üye sayısının üçte birinin imzası -Tam sayının 2/3 kabul oyu -1.Maddenin değişmesi için tasarı bile verilemez. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

1924 Anayasası ve Özellikleri 1924 anayasası tüm insan haklarına değil de klasik haklar denilen hükümlere yer vermiştir.Sosyal haklar yoktu.Ayrıca bu varolan klasik hakların da nasıl kullanılacağı da ayrıntısıyla söz edilmemiş sadece adı belli. Negatif statü hakları(klasik): Yaşama,dilekçe Pozitif statü hakları (sosyal): Eğitim,sağlık. 1924 anayasası özü itibariyle çoğunlukçu (majoritarian) bir karakterde. Çoğunlukçu Demokrasi(majoritarian):Belli bir zaman dilimindeki hakim aritmetik anlamdaki çoğunluk mutlak ve sınırsızdır.Rousseau bunu varsayımlarla açıklamıştır.Bu görüş Fransız Rousseau’nundur.Ona göre genel irade (Bir toplumun tümünün iradesi) mutlak ve şaşmazdır ayrıca sınırsız yetkilere sahiptir.Genel irade her zaman kamu iyiliğine önem verir. 1924 anayasası bu sistemi benimsemiştir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynakça Bu ders notunun oluşturulması sürecinde; - Gözler, Kemal (2008), Anayasa Hukukunun Genel Esaslarına Giriş, Ekin Yay., Bursa 2008, ss. 1-20 , - Teziç, Erdoğan (1998), Anayasa Hukuku (Genel Esaslar), Beta Yay., ss. 1-50, - Kaboğlu, İbrahim, Özden (2006) Anayasa Hukuku Dersleri-Genel Esaslar, Legal Yayınları, kitaplarından yararlanılmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©