Ruminantlarda gebelik fizyolojisi ve patolojisi-2 Prof. Dr. Rıfat Vural

Gebelik Süresinin Uzamasının Nedenleri Normal gebelik süresi 278-290 gündür Gebelik patolojileri Mumifiye fötüs olguları Fötüsün Adren bez yetersizlikleri Doğum ağırlığı %50-100 artar Tırnak ve tüyler uzar-kırçıllaşır Ayak kasları iyi gelişmez ve incedir Gurnsey ırklarda Merkezi Sinir Sistemi –Hipofiz bezi anomalileri KÜÇÜK YAVRU SENDROMU (7 AYLIK GÖRÜNÜM) !!!

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması –Premature Doğumun Uyarılması 0-120/150 Gün P4 kaynağı korpus luteumdur. PGF2 alfa enj. 150-240 ıncı P4 kaynağı Plasentadır PGF2 alfa + kortikosteroid enjeksiyonu Gebeliğin Son 4-6 haftası Plasenta kaynaklı P4 azalır Korpus lut. tekrar aktiv konuma geçer

Gebeliğin son 4-6 haftası ACTH salınımı Fötal Hipofiz Kortikosteroid salınımı Fötal Adrenal Bez P4 Androgen Östrogen Plasenta 17 alfa hydroksilaz ve 17,20 Lyase enzimi aktivasyonu (P4 ün androgene dönüşümü) P450 aromataz enzimi aktivasyonu (androgenin östrogen hormonuna dönüşümü)

Gebeliğin son 4-6 haftası Oksitosin reseptör artışı Myometrium PGF2 alfa artışı Plasentom Korpus luteumun lizizi Myometrial kontraksiyonların artması Serviksin açılması Fötüsün Çıkışı Ferguson refleksi-kontraksiyonların artması Fötüsün vaginaya ve vulvaya yönlenmesi

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması –Premature Doğumun Uyarılması Neden Sun’i abortus ? Neden Premature doğum ? Mumifiye Fötüs olgusu Hidroallantois olguları Masere Fötüs Olguları Hatalı Çiftleştirme ? SADECE İLK 21 GÜN İÇİNDE Besi amaçlı yetiştirme ? ? ETİK İLKELER-MESLEKİ SIR GEBELİK DÖNEMİNE GÖRE: PGF2ALFA veya PGF2ALFA+KORTİKOSTEROİD Beklenen doğumdan en erken 7 gün önce uygulanır. Uzayan gebelikler(285 inci günden sonra) Büyük yavru sendromu Şiddetli meme ödemi DEKSAMETAZON 20-30 mg veya 8- 10 mg FLUMETAZON + PGF2 ALFA ? SADECE PGF2ALFA; UTERUS TEMBELLİĞİNE NEDEN OLUR

İstenmeyen Gebeliklerin Sonlandırılması –Premature Doğumun Uyarılması UYGULAMANIN İSTENMEYEN SONUÇLARI 36-72 saat içinde doğum şekillenir Uterus tembelliği ve yavrunun uterusta beklemesi Retensiyo sekindinarum Metritis Kolostrum kalitesinin düşmesi ?? Kolostrum emiliminin azalması PMN eylemlerinde düşme ?

İneklerde yaklaşan doğumun belirtileri Vulva dudaklarında ödem Vulvadan müköz akıntı Kolostrum oluşumu İlio-sagral-İlio ishial ligamentlerin çökmesi Kuyruk kaidesinin belirginleşmesi Doğumdan 54 saat önce beden ısısının 0.6 derece düşmesi

İneklerde yaklaşan doğumun belirtileri Vulva dudaklarında ödem Vulvadan müköz akıntı Kolostrum oluşumu İlio-sagral-İlio ishial ligamentlerin çökmesi Kuyruk kaidesinin belirginleşmesi Doğumdan 54 saat önce beden ısısının 0.6 derece düşmesi

İneklerde doğumun birinci aşaması 4-12 saat sürer. ALLONTOİS KESESİNİN YIRTILMASI İLE SONLANIR. Hayvan huzursuz-sancılı ve abdominal kontraksiyon vardır Uterusun longitudinal kaslarının etkisi ile serviks gevşer Yavru hareketi serviks tamamen açılır

İneklerde doğumun İkinci aşaması 30dakika ile 4 saat sürer YAVRUNUN ÇIKIŞI İLE SONLANIR Ferguson refleksi-oksitosin salınımı Vaginada amnion zarı yırtılır. Yavru çıkış ekseni doğrultusunda dışarı atılır. YAVRU 8-10 SAAT YAŞAR !

Anneye Bağlı Güç Doğumlar Pelvis Darlığı Vulva ve vagina darlıkları Serviksin spazmı ve sklerozu Torsio uteri Uterus Hernisi (Hernia ventralis) Uterus tembelliği

Torsio uteri Ligamentum lata uterinin ventral konumdan sağ-sol dorso lateral pozisyona yönlenmesi olgusudur. İsviçre esmeri / Holstein Frisean YÜKSEK RİSK Hereford / Angus/Jersey DÜŞÜK RİSK

Torsio uterinin nedenleri Güçlü fötal hareket; Zayıf kas tonusu Büyük yavru ( %89 oranında etkili) Erkek buzağı (olguların %63) STRESS

İstatistik Bilgiler Olguların %81 doğumun ikinci aşamasında gözlenir. Olguların %20 si vaginal yol ile doğumu gerçekleştirilir. Olguların %18 i yuvarlama yöntemi ile gerçekleştirilir. Olguların %365 i sezaryan operasyonu uygulanır %7 başarısızlık söz konusudur. Olguların %20 inde düzeltme sonrası serviks açılmaz. Fötüsün yaşama şansı , %24 dür. Ölü yavruların %14 ü amfizemlidir Annenin yaşama şansı %78 dir.

Tanı Gözlem: Vaginal Muayene Rektal Muayene Doğumun ikinci aşamasının gözlenmemesi Uzayan Abdominal sancı Kanlı vaginal akıntı Vulva dudaklarının arcus ishiadicus a çekilmesi Anoreksi/konstipasyon/rumen atonisi Vaginal Muayene Rektal Muayene

Tedavi Vaginal yol ile düzeltme : 45-90 decelik torsion olgularında ve yavruya ulaşılabilme durumunda etkilidir. Annenin yatırılması ve yuvarlanması Operasyon sezeryan

Uterus Tembelliği Dev yavrular İkizlik Obezite-yüksek VKS – myometrium yağlanması Hipokalsemi Kontraksiyon yorgunluğu STRESS

Fötal nedenlere bağlı güç doğumlar Fötüs-pelvis orantılaması Presentasyon pozisyon bozuklukları İkizlik Büyük yavru sendromu (Embriyo transfer yavru) Doğmasal anomaliler İkili acaibatlar Shistoma refleksum Hidrosefalus Assites-Anasarka