Doç. Dr. Ayhan SARITAŞ Acil Tıp AD İlk Yardım Doç. Dr. Ayhan SARITAŞ Acil Tıp AD

İlk Yardım Nedir? Herhangi bir hastalık veya kaza sonucu sağlığı tehlikeye girmiş kişiye, olay yerinde yardımı tamamlayacak sağlık personeli gelinceye kadar,durumun kötüleşmesini önlemek amacıyla ilaçsız olarak yapılan müdahaledir.

Acil Tedavi Nedir? Hasta ve yaralılara ambulans veya acil servislerde doktor ve yardımcı sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahaledir.

İlk yardım ve acil tedavi arasındaki fark nedir? Acil tedavi sağlık ekiplerince gerekli tıbbi donanımla yapılan müdahale İlk yardım bu konuda eğitim almış herkesin olayın olduğu yerde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahale

İlk yardımcı kimdir? Hasta veya yaralıya tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç gereçlerle, ilaçsız uygulamaları yapan eğitim almış kişi ya da kişiler

İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir? Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak, Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak Hasta / yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek İyileştirmeyi kolaylaştırmak

İlk Yardımın Temel Uygulamaları Koruma :Güvenli Bir Çevre!!! Bildirme: 112 Kurtarma

İlk yardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler nelerdir? Hasta / yaralıların durumunu değerlendirmek Öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermek Yardımcı olacak kişileri organize etmek Durumunun ağırlaşmasını önlemek için gerekli müdahalelerde bulunmak Kırıklara yerinde müdahale etmek

İlk yardımcının müdahale ile ilgili yapması gerekenler nelerdir? Hasta/yaralıyı sıcak tutmak Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek Hasta/yaralıyı hareket ettirmeden müdahale yapmak Tıbbi yardım istemek (112)

HASTA-YARALININ VE OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Vücutta nabız alınabilen bölgeler Şah damarı (adem elmasının her iki yanında) Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, baş parmağın üst hizası) Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde) Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü) Çocuk ve yetişkinlerde şah damarından, bebeklerde kol damarından nabız alınır.

Hasta/yaralının değerlendirilmesinin amacı nedir? Hastalık ya da yaralanmanın ciddiyetini değerlendirmek İlk yardım önceliklerini belirlemek Yapılacak ilk yardım yöntemini belirlemek Güvenli bir müdahale sağlamak

Hasta/yaralının ilk değerlendirilme aşamaları nelerdir? Hangi nedenle olursa olsun ilk yardım uygulamalarında öncelikli olarak; Hayati sağlık sorunlar tespit edilerek Temel Yaşam Desteğine (TYD) başlanmalıdır.

Erken tanıma ve harekete geçme, erken KPR ve hızlı defibrilasyon (uygun görüldüğünde) erişkin sağ kalım zincirinde ilk üç TYD halkasıdır.

Hasta/yaralının ikincil değerlendirmesi nasıl olmalıdır? Görüşerek bilgi edinme: Kendini tanıtır, Hasta/yaralının ismini öğrenir ve adıyla hitap eder, Hoşgörülü ve saygılı davranarak güven sağlar, Hasta/yaralının endişelerini gidererek rahatlatır, Olayın mahiyeti, koşulları, kişisel özgeçmişleri, son olarak ne yedikleri, kullanılan ilaçlar ve alerjinin varlığı sorularak öğrenilir

Hasta/yaralının ikincil değerlendirmesi nasıl olmalıdır? Baştan aşağı kontrol yapılır: Bilinç düzeyi, anlama, algılama Solunum sayısı, ritmi, derinliği Nabız sayısı, ritmi, şiddeti Vücut veya cilt ısısı, nemi, rengi Baş, Boyun, Göğüs kafesi ,Karın boşluğu, Kol ve bacaklar kontrol edilir

Olay yerini değerlendirmenin amacı nedir? Olay yerinde tekrar kaza olma riskini ortadan kaldırmak, Olay yerindeki hasta/yaralı sayısını ve türlerini belirlemek.

Trafik Kazasında yapılacak işler nelerdir? Kazaya uğrayan araç mümkünse yolun dışına ve güvenli bir alana alınmalı, Kontağı kapatılmalı, el freni çekilmeli, Araç LPG’li ise aracın bagajında bulunan tüpün vanası kapatılmalıdır. Olay yeri yeterince görünebilir biçimde işaretlenmelidir.. Üçgen reflektörler kullanılmalıdır. Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır. Olay yerinde sigara içilmemelidir

Kapalı alan değerlendirilmesinde yapılacak işler nelerdir? Olay yerinde sigara içilmemelidir. Gaz varlığı söz konusu ise oluşabilecek zehirlenmelerin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Ortam havalandırılmalıdır. Kıvılcım oluşturabilecek ışıklandırma veya çağrı araçlarının kullanılmasına izin verilmemelidir.

Hastanın değerlendirilmesinde dikkat edilecek hususlar Hasta/yaralı yerinden oynatılmamalıdır. Yaşam bulguları yönünden (bilinç durumu, solunumu gibi) değerlendirilmelidir. Kırık ve kanama yönünden değerlendirilmelidir. Hasta/yaralı sıcak tutulmalıdır. Bilinci kapalı ise ağızdan hiçbir şey verilmemelidir. Hasta/yaralının endişeleri giderilmeli, saygılı ve hoşgörülü olunmalıdır. Yarasını görmesine izin verilmemelidir.

Değerlendirmede Unutulmaması Gerekenler: Tıbbi yardım istenmelidir (112). Hasta/yaralı ve olay hakkındaki bilgiler kaydedilmelidir. Yardım ekibi gelene kadar olay yerinde kalınmalıdır.

1- Olay Yerinin Değerlendirilmesi ACİL DURUMLARDA HAREKET PLANI 1- Olay Yerinin Değerlendirilmesi 2- Güvenliğinin Sağlanması (Kendinizin ve Çevrenin) 3- İletişim (Çağrı Karşılama) 4- Müdahale

OLAY YERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Herhangi bir vakada olay yeri hızlı bir şekilde değerlendirilerek olay yerindeki hasta ve yaralıların sayısı ve türleri belirlenmeli, yapılacak müdahaleler bir plana dayalı olmalıdır.

Peki, yeterince dikkatli miyiz? Çabuk ve doğru karar verebiliyor muyuz?

TELEFON KULÜBESİNİN ARKASINDA NE VAR?

A-MERDİVEN B-PARMAKLIK C-ÇALILIK D-TUĞLA DUVAR

MAĞDURUN SOL BACAĞI HANGİ POZİSYONDADIR?

A- DÜZ POZİSYONDA B- BÜKÜK C- KADININ ALTINDA D- KALDIRIMDAN AŞAĞI SARKMIŞ

ETRAFTAKİ İNSANLARDAN HANGİSİ ARABAYA EN YAKIN?

A- BEYAZ KIYAFETLİ KADIN B- KIRMIZI KIYAFETLİ KADIN C- MAVİ KIYAFETLİ ERKEK D- KIRMIZI KIYAFETLİ ERKEK

ORTAMDA KAÇ BİSİKLET VAR?

A- 2 B- 1 C- HİÇ D- 3

HASTA / YARALIYA EN YAKIN KİM?

A- BEYAZ KIYAFETLİ KİŞİ B- KIRMIZI KIYAFETLİ KİŞİ C- KAYKAYCI D- İŞÇİ

İLKYARDIM ÇANTASI NEREDE?

A-ALET ÇANTASININ İÇİNDE B-İLKYARDIM ÇANTASI YOK C-ETRAFTAKİ KİŞİLERDEN BİRİNİN ÇANTASINDA D-ARABANIN BAGAJINDA

KAYKAY YAPAN KİŞİNİN ARKASINDA KAÇ KİŞİ VAR?

A- HİÇ B- 1 C- 2 D- 3

ORTAMDA KAÇ KİŞİ VAR?

A-6 B-9 C-8 D-7

DEMEK Kİ; DİKKATİ YÜKSEK TUTMALI, HIZLI DÜŞÜNMELİ, ÇABUK GÖRMELİ, DOĞRU KARAR VERMELİYİZ.

GÜVENLİĞİ SAĞLAMA

ACİL MÜDAHALEYE BAŞLAMADAN ÖNCE; Kendinizin Ve Çevrenin Güvenliğini Sağlamalısınız. Kendinizi Güven Altına Almazsanız İlk yardım Uygulayamazsınız. Tekrar Kaza Olması Riskini Ortadan Kaldırmalısınız. Asla Kendinizi Tehlikeye Atmayın.

GÜVENLİK 1-Ayağınıza takılabilecek şeyleri ortadan kaldırın, 2-Trafiğe engel olacak araçları çektirin, 3-Kesici aletleri ortadan kaldırın, 4-Kalabalığı dağıtın (ortamdan) uzaklaştırın, 5-Ortamdaki çalışmayı durdurun.