SYSTEMA RESPIRATORIUM SOLUNUM SİSTEMİ (2016) YRD.DOÇ.DR. OKAN EKİM

Systema Respiratorium Solunum + Soluma Respiration  Inspiration + Expiration Inspiration  Aktif faz Expiration  Pasif faz En küçük yapıtaşı ve değişim organı alveoller

Solunum Sistemi ile İlgili Bazı Fizyolojik Terimler Respirasyon  Solunum veya soluma İnspirasyon  Soluk alma Ekspirasyon  Soluk verme Vital kapasite  Tam bir inspirasyondan sonra tam bir ekspirasyonla çıkarılan hava miktarıdır. Ventilasyon  Havalanma Fonksiyonel reziduel kapasite  Normal bir ekspirasyondan sonra akciğerde kalan hava miktarıdır.

Solunum Sisteminin Semptomatik Terimleri Dipsine : Nefes darlığı Apnea : Geçici olarak solunum yapamama Orthapnea : Hasta sırt üstü yatarken ortaya çıkan solunum sıkıntısıdır. Paroksismal noktürnal dispne : Gece nöbetler halinde gelen dispnedir. Hemoptysis : Öksürükle kan gelmesi. Tachypnea : Sık soluma Hyperpnea : Derinlik ve sayı olarak fazla solunum Hypexemia : Kanda oksijen azalması Hypercapnia : Kanda CO2 artması. Hyperventilation : Akciğerde hava değişiminin hızlanması. Hypoventilation : Akciğerlerde hava değişiminin yetersiz oluşu. Aphonia: Ses kaybı Dysphonia : Ses kısıklığı nedeniyle konuşmada güçlük. Ekpectorition : Akciğer ve soluk borusundaki maddelerin öksürükle dışarı çıkarılması , öksürerek balgam çıkarma. Epixtaxis rhinorrhea : Burun Kanaması.

Solunum Sisteminin Tanısal Terimleri Septum deviasyonu : Burun bölmesinin sağa veya sola doğru eğrilik göstermesi. Rhinitis : Burun mukozasının iltihabı. Pharyngitis : Gırtlak İltihabı Laryngeal: Larinksteki kasılma nedeniyle solunumun sesli olması. Sinusitis : Sünusların duvarını döşeyen bağ dokusunun iltihabı. Pansinusitis : Bütün sinüslerin iltihabı. Bronchitis : Bronşların iltihabı Bronchial asthma : Hava yollarının başka bir hastalığa bağlı olmayan geçici daralması veya tıkanması. Ateleotasis : Akciğerlerin bir bölümünün sönmesi. Bronchiectasis : Bronşların genişlemesi. Pnömotoraks : Plevra boşluğuna hava dolması. Hidropnömotoraks : Hava ve sıvı dolması. Hemothoraks : Kan dolması Pnönokonyoz: Tozların solunmasına bağlı olarak oluşan akciğer rahatsızlığı. Bronşial CA : Bronş kanseri. Amfizem :Aşırı hava sonucu oluşan dolaşım yetmezliği ve göğüste şekil bozukluğu. Ampiyem : Plevra boşluğunda cerahat toplanması. Plörit : Plevra iltihabı.

Solunum Sisteminin Cerrahi Terimleri Torakosentez : Plevra (göğüs) boşluğunda sıvı boşaltılması. Torakaskopi : Toraks boşluğunun feberoptik bir aletle incelenmesi. Bronkoskopi : Trakeabronşinal yolların incelenmesi. Mediastinoskopi:Mediastinum’un incelenmesi. Endotrakeal entubasyon : Kontrollü bir hava yolu başka türlü sağlanmazsa trakeya bir tüp yerleştirilerek solunumun sağlanması. Trakeostomi : Trakeanın deri ile ağızlaştırılarak hava yolu açılmasıdır. Pulmoner nez eksiyon : Akciğerin bir kısmının ameliyatla alınması. Pnömonektomi : Akciğerin birinin ameliyatla alınması. Segmentektomi : Akciğerin bir segmentinin çıkarılması. Torakatomi : Göğsün açılması. Mediastinotam : Mediastinumun açılması. Larinks dilatasyonu : Gırtlağın genişletilmesi . Rhinoplasti : Burnun şekillendirilmesi

APPARATUS RESPIRATORIUS Nasus  Burun Nares  Burun delikleri Cavum nasi  Burun boşluğu Pharynx (Pars respiratoria)  Yutak (solunuma yardımcı kısmı) Larynx  Gırtlak Trachea  Soluk borusu Pulmones Akciğerler Bronchus  Bronş Alveoli  Alveoller

NASUS (Rhin) Nares Alae nasi Ala nasalis lateralis et medialis Nasus cutaneus (eq) Angulus nasalis dorsalis et ventralis Diverticulum nasi (eq) Sulcus alaris (rum) Planum nasolabiale (B. rum) Planum nasale (K. rum, car) Planum rostrale (Sus) Philtrum (K.rum ve car.)

CARTILAGO NASI Septum nasi Cartilago alaris (lamina , cornu) (equidae’de tam bulunur) Cartilago nasi lateralis dorsalis Cartilago nasi lateralis ventralis (equidae’de yok) Cartilago nasalis accessoria medialis (Car ve sus’ta görünmez) Cartilago nasalis accessoria lateralis ( equidae’de yok )

CAVUM NASI Cavum nasi dextrum et sinistrum Septum nasi Cartilago septi nasi Punctum nasale ve ductus nasolacrimalis Concha nasalis dorsalis  Endoturbinale I Plica recta Concha nasalis media  Endoturbinale II Concha nasalis ventralis  Maxilloturbinale Plica alaris, plica basalis

Burun Mukozası ; Meatus nasi dorsalis  Koku yolu Meatus nasi medius  Sinus yolu Apertura nasomaxillaris Meatus nasi ventralis  Solunum yolu Meatus nasi communis Burun Mukozası ; Regio vestibularis  Kutan mukoza Regio respiratoria  Respiratorik mukoza Titrek tüyler ve silli hücreler Seröz ve müköz bezler Regio olfactoria  Olfactorik mukoza Destek hücreleri Olfaktorik hücreler Bipolar sinir hücreleri Bazal hücreler Olfaktorik bezler (Bowman glands)

Organum vomeronasale (Jacobson Organı) Ductus incisivus (Duct. nasopalatinus) Flehmen reaksiyonu / aksiyonu

SINUS PARANASALES Sinus maxillare sinus maxillaris rostralis et caudalis (eq) Sinus frontalis Sinus lacrimalis (sus, rum) Sinus palatinus (car. ve sus’ta yok) Sinus sphenoidale (köpek ve k. rum’da yok )

LARYNX Larynx Kıkırdakları; Cartilago cricoidea Cartilago arythenoidea Cartilago thyroidea Cartilago epiglottis

Cartilago cricoidea Arcus cartilaginis cricoidea Lamina cartilaginis cricoidea Cartilago arythenoidea Craniodorsal  proc. corniculatus Caudodorsal  proc. muscularis Basis  proc. vocalis Cartilago thyroidea Lamina dextra et sinistra Inc. thyroidea rostralis et caudalis Prominentia laryngea Linea obliqua Cornu rostrale et caudale Fissura thyroidea Cartilago epiglottis Facies lingualis Facies laryngea Petiolus epiglottis Proc. cuneiformis (eq.)

Cavum Laryngis Aditus laryngis  Plica aryepiglottica ile yanlardan sınırlandırılmıştır. Vestibulum laryngis Plica vestibularis Ventriculus laryngis ( lateralis ) Ventriculus laryngis medianus Glottis Proc. vocalis Plica vocalis Plica vocalis + Lig. Vocale = Labium vocale M. vocalis Rima glottidis Pars intermembranacea – glottis vocalis Pars intercartilaginea – glottis respiratoria Cavum infraglotticum

Viborg Üçgeni Saccus aeroforus (guttural pouch)  Pharynx’in lateral’inde bulunan içi boş kesedir. Klinik önemi vardır. Mycosis vb. hastalıklar gelişir. Viborg Üçgeni  Saccus aeroforus’a ulaşmak için kullanılan operasyonel alandır. Bu üçgenden kulak doğrultusunda girilirse keseye ulaşılır. Cranial’de: Ramus mandibula’nın arka kenarı Caudal’de: M. sternomandibularis’ in kendisi ve tendo’su (Kafa gergin olacak) Ventral’de: V. linguofacialis.

TRACHEA Pars cervicalis Pars thoracalis Ligamentum anulare Cartilago trachealis M. trachealis Paries membranaceus Tracheostomi Dorsal Tracheostomi  Cart. cricoidea’nın 3 cm altından. M. sternothyrohyoideus’ları laterale ekarte edip girilir. Ventral Tracheostomi  Boynun orta 1/3’ünden girilir.

Trachea’nın akciğer içinde kollara ayrılması; Bifurcatio tracheae Bronchus principalis dexter et sinister Bronchus trachealis ( rum, sus ) Bronchus lobaris Bronchus segmentalis Bronchus subsegmentalis Bronchuli terminales Bronchuli respiratoria = Bronchuli alveolares Ductus alveolaris Sacculus alveolaris

Evcil memelilerde Esophagus’un, Trachea’ya göre seyri Dorsal  Sol  Dorsal

PULMONES Basis pulmonis Apex pulmonis Facies costalis Facies diaphragmatica Facies interlobaris Facies medialis Pars vertebralis / Pars mediastinalis Impressio cardiaca Hilus pulmonis Impressio aortica Impressio esophagea Margo dorsalis ( obtusus ) Margo ventralis ( acutus ) Incisura cardiaca Fissura interlobaris Lobuli pulmones (sığır, domuz, keçi)

AKCİĞERLERİN LOPLARA AYRILMASI EQUIDAE’DE SOL 1) Lobus cranialis 2) Lobus caudalis SAĞ 1) Lobus cranialis 2) Lobus caudalis 3) Lobus accessorius

AKCİĞERLERİN LOPLARA AYRILMASI CARNIVORA’DA SAĞ 1) Lobus cranialis 2) Lobus medius 3) Lobus caudalis 4) Lobus accessorius SOL 1) Lobus cranialis pars cranialis 2) Lobus cranialis pars caudalis 3) Lobus caudalis

AKCİĞERLERİN LOPLARA AYRILMASI RUMINANTIA’DA SOL 1) Lobus cranialis pars cranialis 2) Lobus cranialis pars caudalis 3) Lobus caudalis SAĞ 1)Lobus cranialis pars cranialis 2)Lobus cranialis pars caudalis 3)Lobus medius 4)Lobus caudalis 5)Lobus accessorius

CAVUM THORACIS Apertura thoracis cranialis 1. thoracal vertebra, ilk costa’lar, manubrium sterni Apertura thoracis caudalis Son thoracal vert., son costa’lar, proc. xiphoideus ve diaphragma. Pleura Pleura parietalis, pleura visceralis (pulmonalis). Cupulae pleura

MEDIASTINUM Mediastinum; kısa ve basit anlamıyla iki akciğer arasındaki koridordur. Mediastinum craniale Esophagus, trachea, tr. Brachiocephalicus, a. carotis communis, v. cava cranialis, n. vagus, n. phrenicus… Mediastinum medium Trachea’nın son kısmı, esophagus, kalp, pericardium, kalbe giren çıkan damarlar… Mediastinum caudale Aorta thoracica, v. azygos, ductus thoracicus, n. phrenicus, v. cava caudalis.

BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM…