Hazırlayan; EMRE BELİKIRIK FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ SOLUNUM SİSTEMİ Hazırlayan; EMRE BELİKIRIK FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ www.egitimhane.com
Canlılar, besinlerden enerji yapmak için oksijene ihtiyaç duyar. SOLUNUM Canlılar, besinlerden enerji yapmak için oksijene ihtiyaç duyar. Besin maddeleri hücre içinde oksijenle yakılır. Bunun sonunda enerji açığa çıkar. Bu olaya, solunum denir. Bütün canlılar solunum yapar. Solunum sonucu karbondioksit açığa çıkar. www.egitimhane.com
SOLUNUM ÇEŞİTLERİ SOLUNUM HÜCRE İÇİ SOLUNUM HÜCRE DIŞI SOLUNUM
Hücre İçi Solunum Hücre Dışı Solunum Solunum organlarına dolan havadaki oksijenin yakalanıp hücrelere kadar taşınması, hücrelerde oluşan karbondioksitin aynı yolla solunum organlarına getirilmesidir. Solunum organlarıyla dış ortamdan hava alınması ve verilmesi, yani soluk alıp vermeye denir.
Solunum sisteminin görevleri Havanın akciğerlere ulaştırılmasını sağlamak Akciğerlerde hava ile kan arasındaki alışverişi sağlamak (oksijen ve karbondioksit değişimi) İç dengenin korunmasına yardımcı olmak Sesin oluşumunu sağlamak
Solunum sisteminin görevleri Solunum yüzeyini sıcaklık değişimlerinden ve diğer çevresel faktörlerden korumak Solunum sistemini ve diğer dokuları patojenlerin girişine karşı korumak Kaslar ile idrar çıkarmada ve defekasyonda yardımcı olmak www.egitimhane.com
SOLUNUM SİSTEMİ ORGANLARI B E C D A BURUN YUTAK GIRTLAK AKCİĞERLER SOLUK BORUSU
SOLUNUM SİSTEMİ ORGANLARI
SOLUNUM SİSTEMİ ORGANLARI SIRALI BİR ŞEKİLDE ÖĞRENELİM 1-Burun 2-Yutak 3-Gırtlak 4-Soluk borusu 5-Akciğerdir. NOT : Bunların yanında deri de yaptığı gaz alışverişi nedeniyle bir çeşit solunum organı olarak görev yapar.
BURUN Havanın akciğerlere giriş yeridir Burun yoluyla alınan hava içerisindeki toz ve partiküller burun kılları tarafından tutulur. Böylece akciğerlere temiz hava ulaşmış olur. Hava ısıtılır. Hava nemlendirilir. www.egitimhane.com
YUTAK
YUTAK Solunum sistemi ile sindirim sistemini birbirinden ayıran bölümdür. Yutak hem yiyecekler hem de hava için ortak bir geçiş yoludur Yutak 2 tüpe ayrılır; -- yemek borusu -- soluk borusu
GIRTLAK Havayolunun bir parçasıdır. Ses telleri burada bulunur. Havanın bu telleri titretmesi ile ses oluşur. Soluk borusu denilen uzun bir tüpe açılır.
SOLUK BORUSU Soluk borusu ( Trakea ) yaklaşık 2-5 cm genişliğinde ve 10 cm kadar uzunlukta olan boru şeklinde bir yapıdır. 2 tane ana bronşa ayrılır Ana bronşlar akciğere girdikten sonra dallanmaya devam ederler www.egitimhane.com
Bronşlar ve Bronşçuklar Soluk borusu akciğer hizasında iki kola ayrılır. Bu kollara bronş denir. Bronşlar, akciğerlerin içine girince dallanır. Milyonlarca ince kola ayrılınca da ”bronşcuk” olarak adlandırılır. Bronşcukların, bronş ve soluk borusundan farkı, çok ince ve kıkırdaksız olmasıdır.
Bronşlar ve Bronşçuklar
Bronşlar akciğerlerin içinde bronşçuklarla devam eder Bronşlar ve Bronşçuklar Bronşlar akciğerlerin içinde bronşçuklarla devam eder
AKCİĞERLER Göğüs boşluğu içerisindedir Akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, rengi açık pembe olan organlardır. Dıştan göğüs kafesi ve alttan da göğüs ve karın boşluğunu ayıran diyaframla çevrilmişlerdir.
AKCİĞERLER www.egitimhane.com
3. lobun yerini kalp almıştır. % 10 daha büyüktür. SAĞ AKCİĞER SOL AKCİĞER 2 bölümden oluşmuştur 3 bölümden oluşmuştur 3. lobun yerini kalp almıştır. % 10 daha büyüktür.
Akciğerlerin iki görevi vardır; Hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesi Organlardan gelen karbondioksitin alveollere alınıp dışarı atılması NOT : Akciğeri örten çift katlı zara plevra adı verilir. Korumanın yanı sıra, akciğerlerin rahatça daralıp, gevşemesini de sağlar.
Görünüşü üzüm salkımına benzer. ALVEOLLER Görünüşü üzüm salkımına benzer.
Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidir
ALVEOLLER Akciğerlerimizde yaklaşık 600 milyon ALVEOL bulunur. Tüm bu alveoller açılarak uç uca eklendiğinde bir tenis sahasını kaplayacak yüzey alanına sahiptir
ALVEOLLERDE GAZ DEĞİŞİMİ NASIL OLUR? www.egitimhane.com
ALVEOLLERDE GAZ DEĞİŞİMİ NASIL OLUR? Alveole giren havadaki oksijen kılcal kan damarlarına geçer. Kirli kandaki karbondioksit de yine alveollerde tutularak dışarı verilir. Buna hücre dışı solunum denir.
Akciğerlerdeki alveol-kılcal damar arasındaki gaz alışverişi
SOLUNUM OLAYI Solunum olayı, göğüs boşluğu ve akciğerlerin genişleyip daralmasına dayanır. Aynı zamanda bu mekanizmada diyafram kası ve kaburgalar arası kaslar etkin rol oynarlar
SOLUK ALIRKEN Soluk alırken, diyafram kası kasılır kaburgalar arası açılır hacim artar göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer. Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir.
SOLUK VERİRKEN Soluk verirken; diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine yaklaşır hacim azalır, göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir. Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır.
Soluk alma Soluk verme www.egitimhane.com
Akciğer modeli
Akciğer modeli
NOT : Solunum hızı kandaki CO2 miktarına göre düzenlenir. CO2 artışı soluk alıp vermeyi hızlandırır. Soluk alış verişinin hızı ve şiddeti omurilik soğanındaki sinirler tarafından denetlenir www.egitimhane.com
Soluduğumuz hava, olabildiğince temiz ve nemli olmalı. SOLUNUM SİSTEMİNİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN Soluduğumuz hava, olabildiğince temiz ve nemli olmalı. Terli iken soğuğa çıkılmamalı, Kapalı yerlerde fazla kalmamalı Toz, toprak, duman gibi maddeler solunum havasında bulunmamalı (sigara akciğer kanserinin en önemli nedenidir)
Burundan nefes alınıp verilmelidir SOLUNUM SİSTEMİNİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN Burundan nefes alınıp verilmelidir Vereme karşı BCG aşısı yaptırılmalıdır. Dengeli beslenmeli ve düzenli olarak spor yapılmalıdır
SOLUNUM SİSTEMİNİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN Alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır Temiz havalı yerlerde dolaşılmalıdır. (orman, göl, deniz kıyısı gibi) Kalabalık, havasız, ve tozlu yerlerde fazla durulmamalıdır. Teneffüslerde pencereler açılarak sınıfın havası temizlenmelidir.
SOLUNUM SİSTEMİNİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN
SOLUNUM SİSTEMİNİN SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN www.egitimhane.com
Solunum Sistemi Hastalıkları Zatürre, Zatülcenp, Çiçek, Su çiçeği, Verem, Difteri, (kuş palazı) Boğmaca, Nezle, Kızıl, Kızamık, Kabakulak, Menenjit
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ www.egitimhane.com
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ www.egitimhane.com
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ www.egitimhane.com
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ
EMRE BELİKIRIK FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM! EMRE BELİKIRIK FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ www.egitimhane.com www.themegallery.com