Nitelikli Bilimsel Makale Yazımı için İleri Teknikler

... konulu sunumlar: "Nitelikli Bilimsel Makale Yazımı için İleri Teknikler"— Sunum transkripti:

1 Nitelikli Bilimsel Makale Yazımı için İleri Teknikler

2 Sorunun Teşhisi Yazma ve yayın yapma konusunda baskı var.
Bunun nasıl yapılacağı ile ilgili pratik tavsiye ve eğitim yok. Yazma eğitimi denince akla gelen gramer, format vs. Haber: Formal grammar is 'ineffective' Karş. Ders vermek zordur, o yüzden de eğitim sertifikası vs. gibi şeyler var. Genç araştırmacıların birçoğu yazmaya başlayamıyor. Bu iş insanlara zor geliyor çünkü gerçekten zor. Yazmaya nasıl başlar ve devam ederiz? Tüm akademik yazı türlerine uygulanabilecek bazı temel ilkeler

3 Altın Kural Kolay yazılmış, kolay okunan bir metin
Baştan başlayıp satır satır ilerleyerek yazılmaz! Mükemmel bir cümle yazıp sonrakine geçilerek yazılmaz! Her oturumda bir bölümün tamamı üzerinde çalışmak daha iyidir. Önce makale tasarlanır. Bir oturumda fikirlerin listesi, notlar yazılır. Bir diğerinde listeler cümlelere çevrilir. Sonra bunlar paragraf haline getirilir. Sonunda yazı «cilalanır» ve akıcı bir metin çıkar. İyi bir metin evrilerek ortaya çıkar.

4 Tek Bir Mesaj Ne yazmak istediğinizle ilgili genel bir fikriniz olduğunu varsayalım. Yazmaya başlamadan önce ilk olarak gayet açık bir hedef bulmanız gerek. Makalenizle aktarmak istediğiniz tek bir mesaj Okuyucu makalenizden tek bir mesaj alacaksa bu ne olmalı? Tek bir cümle ile ifade edilebilmeli. Bu mesajı bulmak için en az birkaç saat harcayın. Bu bir tür «kuluçka evresinde» yazılmalı. Elinizde bu genelleme için yeterince veri olmalı! Bu mesajın siz yazıyı yazdıkça belirmesini beklemeyin! Bu mesajı bulmadan yazmaya başlamayın!

5

6 «Pazarın» Seçimi Mesajınızın hangi dergide yayınlatabilirsiniz?
Karar vermek için yazınız bitene kadar beklemeyin. Cevap siz yazdıkça kendiliğinden belirmez. Dergilerin yazınızı basmak için birbiriyle yarışacağını da varsaymayın. Neden böyle erken bir aşamada? Hedef «pazar» ve «ürününüz» uyumlu mu? Zaman ve enerji yatırmadan önce bunun cevabını bulmak önemli – kimsenin basmayacağı bir makale yazmaktan kaçının! Dergiyi seçtikten sonra size yok gösterecek bir bilgi kaynağınız olacak: Derginin yazarlara yönergeleri ve önceki makaleler

7 «Pazarın» Seçimi Dergi nasıl seçilir?
«Yazımı nerede yayınlatmak istiyorum?» Sorulacak soru bu olmamalı. «Kimin yazımı yayınlama ihtimali en yüksek?» Bu olmalı. 4-5 dergilik kısa bir liste yapın. Bazı temel kurallar Mesajınızın içeriği ve haber değeri alanı daraltmanıza yardımcı olur. Yazınızdaki metotlar, veriler vs. ne kadar sağlam? Bu yayından ne elde etmek istiyorsunuz, hedefiniz ne? Genel dergiler, yüksek etki faktörlü dergiler, uzman dergiler vs.

8 «Pazarın» Seçimi Bazı temel kurallar «Literatür» taraması yapın.
Son yıllarda konunuzda hangi dergi kaç adet yazı yayınlamış? Dergilerin ilgilerine ya da yazı «dizileri», konuşmalar vb. örüntülerine bakın. Okuyup beğendiğiniz bir dergiyi de hedefleyebilirsiniz.

9

10 Uzunluk, Termin Tarihleri, Yazar(lar)
Yazınız hangi uzunlukta olacak? Uzunluk dergi tarafından belirleniyor. Termin tarihlerine karar verin. Ayrıca bkz. Nasıl Daha Çok Yazarım? Yazar(lar) kim olacak? Blog Yazıları: Bilimsel Yazarlık Hakkında Bilmeniz Gerekenler Fahri Yazarlık ile Hayalet Yazarlık Arasındaki Farklar Akademik Yazarlık: Kurallar ve Sıralamalar

11

12 Taslak Oluşturma Konuyu kendiniz için berraklaştırmayı hedefleyerek başlayın. Önce bir taslak, bir iskelet oluşturun. Makalenizin temel mesajına götüren ana kilometre taşlarını kısa ifadelerle belirtin. Bunlar yazınızın bölümleri, altbölümleri olabilir. IMRAD  Introduction, Methods, Results and Discussion Doğrusal olmayan bir alternatif: Zihin Haritası  XMind Taslağı fikirlerle doldurun. Her bir bölümün altına aklınıza gelen tüm fikirleri yazın. Fikirlerin tamamlanmış ya da mantıklı olması önemli değil. Cümle yazmayın.

13 Taslak Oluşturma Zihin Haritası

14 Ham Cümleler, Ham Paragraflar
Fikir listenizdeki ifadeleri alıp «ham» cümleler kurun. Cümleleri tamamlamak için gerekli bilgiyi de ekleyin. Cümleleri konularına göre gruplandırın. En sonunda yazınız her biri tek bir fikri işleyen paragraflardan oluşmalı. Bunun ilk adımı konuları ortak olan cümleleri bir araya toplamak. Bu tematik grupları «ham» paragraflara çevirin. Sonunda her paragraf ana fikri veren kilit bir cümleyle başlamalı. Bu cümleler metindeki temel tartışmayı ileri taşır. Sonraki cümleler ilk cümleyi açımlar ve destekler.

15 Ham Cümleler, Ham Paragraflar
Fikir listenizdeki ifadeleri alıp «ham» cümleler kurun. Cümleleri tamamlamak için gerekli bilgiyi de ekleyin. Cümleleri konularına göre gruplandırın. En sonunda yazınız her biri tek bir fikri işleyen paragraflardan oluşmalı. Bunun ilk adımı konuları ortak olan cümleleri bir araya toplamak. Bu tematik grupları «ham» paragraflara çevirin. Son nüshada Giriş paragrafı: Girizgah  yazının tek mesajı  yol haritası Gelişme paragrafı: Ana fikir cümlesi  açımlayan ve destekleyen cümleler

16 Ham Cümleler, Ham Paragraflar
ANA FİKİR GİRİZGAH MESAJ AÇIMLAYAN CÜMLELER YOL HARİTASI

17 Mola – Kuluçka Dönemi Yazıyı bir kenara koyun; kafanızı boşaltın.
Metinle boğuştukça yazının parçaları duygusal bir ton kazanır. Boşluklar ve sorunlu kısımlar daha da sorunlu gelmeye başlar. Yeni ilhamlar, akıcı bağlantılar, güzel fikirler fazla parlar ve olduğundan daha önemli görünür. Zaman her şeyi dengeler. Yazıdan uzaklaşın; kafanızı başka işlerle meşgul edin.

18

19 Müsvedde Şekilleniyor
Artık okuyucunun perspektifini de hesaba katmaya başlayabilirsiniz. Metne geri döndüğünüzde taslağı ele alın; bölüm bölüm işleyin. Şu anda her bir bölümün altında birkaç tane ham paragraf var. Ham paragrafları temizleyip düzeltmek için tekrardan yapılandırmak gerekir. Her bir paragrafı alın ve cümlelerini liste gibi dizin. Eğer bir cümle uzunsa, art arda gelen iki-üç cümleye bölün. Flesch–Kincaid Readability Test Her bir cümleyi olabildiğince yalın, düz ve geçişli bir ifade halinde yazın. Az sayıda ve iyi seçilmiş birkaç sıfattan ve zarftan fazlasını kullanmayın.

20 Müsvedde Şekilleniyor
Cümleleri tekrar sıraya dizin; birbirlerini mantık sırasına göre izlesinler. Her gelişme paragrafı ana fikri veren kilit bir cümleyle başlamalı. Bu cümleler metindeki temel tartışmayı ileri taşır. Sonraki cümleler ilk cümleyi açımlayıp desteklemeli. Eğer bir cümle konuya yepyeni bir fikir katıyorsa o zaman ayrı bir listenin başlangıcı olsun.

21 Müsvedde Şekilleniyor
Gereksiz şeyleri atın. İyi bir makale konunun özünden ayrılmaz ve kesindir. Yazıdan konu dışı olan cümlelerin ayıklanması gerekir. Her bir cümleyi paragrafın ana fikrini göz önünde bulundurarak değerlendirin. Eğer cümle konunun dışına çıkıyorsa, gereksiz detaylar içeriyorsa atın! Eğer cümle diğer bir cümlenin söylediğini tekrar ediyorsa atın! Okuyucunun bilgisindeki muhtemel boşlukları da iyi teşhis edin!

22 Müsvedde Şekilleniyor
Paragrafları tekrar toplayın. Cümle listesini paragraf oluşturacak şekilde tekrar birleştirin. Tek kalan cümleler varsa, oluşan paraflara dahil edilip edilemeyeceklerine bakın. Kilit cümlesine göre, paragrafın en uygun yerde olup olmadığına karar verin. Değilse uygun bir yer bulun ve oraya koyun. Her bir bölüm için, hangi paragrafın bölümün ana fikrini en iyi ifade ettiğini bulun. Bunu konu başlığının hemen altına koyun.

23

24 Makalenizin Dilini Parlatma İmkanları

25 İlk Müsveddenin Sonu Geçişleri pürüzsüzleştirin.
Artık müsveddenizi iyi okunur hale getirebilirsiniz. En baştan okumaya başlayın. Tuhaf kaçan ifadeleri düzeltin. Cümleler arasındaki geçişleri akıcılaştırın. Fazla tekrar edilen ifadeleri çıkarın. Diliniz duru, açık, kesin ve duygusallıktan uzak olsun. Yazıyı bir kez daha kenara koyun; kafanızı boşaltın. Metne geri dönüp cilalayın ve bunu on defa daha yapın!

26 Cilalamanın Adabı Genel redaksiyon
Mesajınız açık seçik görünür halde mi? Mesajınızı delillerle yeterince desteklemiş misiniz? Seçmiş olduğunuz pazar için uygun mu? Üslup uygun mu? Yapı uygun mu? Kolay okunuyor mu? Ayrıntılı redaksiyon Eksiklikler, hatalar İmla, noktalama Cümle uzunluğu, sözcük uzunluğu, aktif/pasif

27 Redaksiyonu kim yapacak?
Kendiniz Meslektaşlarınız İngilizce akademik redaksiyon şirketleri Hizmet yelpazesi: Metin düzenlemesi, formatlama vb. Hizmet seviyeleri: SC, DC, AE Konu alanları ve editörler Yayın destek hizmetleri Kurumsal anlaşmalar

28 Yazmak Yeniden Yazmaktır
Birçok araştırmacı metni devamlı değiştirmekten şikayetçidir. Bir metnin bir kerede mükemmel bir şekilde yazılabileceği gibi bir sanı var. Bir metnin son halini bir kerede çıkarmayı hedeflemeyin. Bir metin ortaya çıktıktan sonra 3-4 kez tekrardan yazılması gerekir. Bkz. Altın Kural

29 Teşekkürler! www.facebook.com/kes.cem.kin ckeskin@29mayis.edu.tr
cemkeskin.wordpress.com

30 Bibliyografya Academic Writing and Publishing: A Practical Guide (James Hartley) Academic Writing for Graduate Students: Essential Tasks and Skills (John M. Swales, Christine B. Feak ) Academic Writing: A Handbook for International Students (Stephen Bailey) From Research to Manuscript: A Guide to Scientific Writing (Michael Jay Katz) How to Write a Lot: A Practical Guide to Productive Academic Writing (Paul J. Silvia) Professors as Writers: A Self-Help Guide to Productive Writing (Robert Boice) Scientific Writing: A Reader and Writer's Guide (Jean-Luc Lebrun) Scientific Writing: Easy When You Know How (Jennifer Peat, Elizabeth Elliott, Louise Baur, Victoria Keena) Scientific Writing: Thinking in Words (David Lindsay) Successful Scientific Writing (Janice R. Matthews, Robert W. Matthews) The Handbook of Academic Writing: A Fresh Approach (Rowena Murray, Sarah Moore) Winning the Publications Game: How to Write a Scientific Paper without Neglecting Your Patients (Tim Albert) Write to the Top! How to Become a Prolific Academic (W. Brad Johnson, Carol A. Mullen) Writing for Publication: The Academics Support Kit (Debbie Epstein, Jane Kenway, Rebecca Boden) Writing Scientific Research Articles: Strategy and Steps (Margaret Cargill, Patrick O'Connor)

31 Giriş Cem Keskin kimdir? Dilbilim doktoru Enago Bölge Sorumlusu
İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nde Yardımcı Doçent Sunumun kaynağı Enago’nun 1117 uzmanlık alanından 450 fazla redaktörü var. 40 civarında redaktörle iletişim Alan literatürü

32 Teşekkürler! www.facebook.com/kes.cem.kin
twitter.com/EnagoTurkiye