TUR İ ZM HUKUKU VE MEVZUATI DR. OSMAN AVŞAR KURGUN DR. AYHAN GÖKDEN İ Z DR. MURAT SEL İ M SELV İ DR. GONCA KILIÇ DR. ELBEYI PEL İ T Ö Ğ R. GÖR. HÜSEY İ.

... konulu sunumlar: "TUR İ ZM HUKUKU VE MEVZUATI DR. OSMAN AVŞAR KURGUN DR. AYHAN GÖKDEN İ Z DR. MURAT SEL İ M SELV İ DR. GONCA KILIÇ DR. ELBEYI PEL İ T Ö Ğ R. GÖR. HÜSEY İ."— Sunum transkripti:

1 TUR İ ZM HUKUKU VE MEVZUATI DR. OSMAN AVŞAR KURGUN DR. AYHAN GÖKDEN İ Z DR. MURAT SEL İ M SELV İ DR. GONCA KILIÇ DR. ELBEYI PEL İ T Ö Ğ R. GÖR. HÜSEY İ N ALTINEL HÜSEY İ N YILDIRIM DETAY YAYıNCıLıK

2 9. BÖLÜM: TUR İ ZM İ LE İ LG İ L İ D İĞ ER MEVZUAT 2 PASAPORT KANUNU (Kanun Numarası: 5682) 1. Giriş-çıkış kapıları: Türk vatandaşları ve yabancılar İ çişleri Bakanlı ğ ının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin olunan yolcu giriş-çıkış kapılarından Türkiye'ye girip çıkabilirler. Gümrük kapılarının açılışında İ çişleri Bakanlı ğ ının görüşü alınır. 2. Pasaport veya pasaport yerine geçerli vesika zorunlu ğ u: Türk vatandaşları ile yabancılar Türkiye'ye girebilmek ve Türkiye'den çıkabilmek için yolcu giriş-çıkış kapılarındaki polis makamlarına usulüne uygun ve muteber pasaport veya pasaport yerine geçerli bir vesika ibraz etmeye mecburdurlar. Gümrük ve di ğ er işlemlerin yapılabilmesi için polis makamlarınca giriş veya çıkış işlemlerinin bitirilmesi şarttır. Kanunlar ve milletlerarası anlaşmalarla tespit edilenlerden başka, Türk vatandaşları ile yabancılar için, ne gibi belgelerin pasaport yerine geçerli kabul edilebilece ğ i hususunda İ çişleri ve Dışişleri bakanlıkları müştereken karar almaya yetkilidirler.

3 3 3. Pasaport veya vesikasız gelen Türk vatandaşları: Pasaportsuz veya vesikasız, usulüne uygun veya muteber olmayan pasaport veya vesikalarla Türkiye sınırlarına gelerek Türk vatandaşlı ğ ını iddia edenler:  Türkiye Cumhuriyeti nüfus hüviyet cüzdanlarını veya hüviyet varakalarını ibraz ettikleri ve bunların kendilerine ait bulundu ğ u tahakkuk eyledi ğ i takdirde;  Nüfus hüviyet varakasından başka vesika veya delil gösterenler ise, bu vesika veya delillerin kıymeti polisçe takdir edilerek Türk vatandaşı olduklarına kanaat getirilmesi halinde Türkiye'ye kabul olunurlar. Bu kişiler vatandaşlıkları en seri vasıta ile usulü veçhile sabit oluncaya kadar icabederse en yakın idare merkezine gönderilerek mahalli mülkiye amirinin gösterece ğ i yerde oturtulabilirler.  Türk vatandaşlı ğ ı sabit olmayanlar geri çevrilirler.

4 4 4. Pasaportsuz veya vesikasız gelen yabancılar: Pasaportsuz, vesikasız veya usulüne uygun veya muteber olmayan pasaport veya vesikalarla Türkiye sınırlarına gelen yabancılar geri çevrilirler. Bunlardan, pasaport veya vesikalarını yolda kaybettiklerini iddia edenlerin, İ çişleri Bakanlı ğ ınca yapılacak soruşturma sonuna kadar, icabederse, en yakın idare merkezine gönderilerek haklarında verilecek kararlara göre işlem yapılmak üzere mahalli mülkiye amirinin gösterece ğ i yerde oturtulabilmek kaydiyle kabulleri caizdir.

5 5 6. Giriş vizesi mecburiyeti: Bu kanunda derpiş edilen istisnalar dışında yabancıların Türkiye sınırlarından içeriye girebilmek için yetkili Türk makamlarından vize almaları mecburidir. Vizesiz olarak Türkiye sınırlarına gelenlerin memlekete kabulü ilgili emniyet makamlarının müsaadesine ba ğ lıdır.  Türk vatandaşları Türkiye'ye gelmek için vize almak mecburiyetine tabi de ğ ildirler. 7. Vize muafiyeti: Başka memleketlere gitmek üzere yola çıkmış olan veya sırf turizm veya tenezzüh maksadıyla münferit veya müşterek pasaportlarla seyahat eden yabancılar vizesiz olarak Türk liman ve hava istasyonları şehirlerine mahalli emniyet makamlarının müsaadesi ile inip gezebilirler ve oralarda geceleyebilirler.  Hava yoluyla Türkiye'den, Türk hava limanından ayrılmaya lüzum kalmayacak şekilde transit geçecek yabancılar için vize mecburiyeti yoktur.  Bir uçakla gelerek di ğ er bir uça ğ a aktarma olacak yolcuların geldikleri uça ğ ın varışı ve gidecekleri ilk uça ğ ın hareketi arasındaki zaman zarfında vizesiz olarak hava alanı şehrine çıkmalarına müsaade olunabilir.

6 6 8. Türkiye'ye girmeleri memnu kimseler:  Serseriler ve dilenciler;  Delilikle veya bulaşık hastalıkla malûl olanlar (Bu gibilerden umumi sıhhati ve asayişi tehlikeye sokmayacak halde olup kendi vasıtalariyle veya kanuni veli veya vasilerinin maddi himayeleri altında olarak tedavi veya hava de ğ iştirme için gelenler bu hükümden istisna edilebilirler);  Türkiye Cumhuriyetinin taraf bulundu ğ u, mücrimlerin iadesine mütaallik anlaşma veya andlaşmalarla iadeye esas olarak kabul edilen suçlardan birinden sanık veya hükümlü bulunanlar;  Türkiye'den sınır dışı edilmiş olupta avdetine müsaade edilmemiş bulunanlar;  Türkiye Cumhuriyetinin emniyetini ve umumi nizamını bozmak niyetiyle veya bozmak isteyenlere ve bozanlara iştirak veya yardım etmek maksadiyle geldikleri sezilenler;  Fahişeler ve kadınları fuhuşa sevkederek geçinmeyi meslek edinenlerle beyaz kadın ticareti yapanlar ve her nevi kaçakçılar;  Türkiye'de kalacaklarını beyan ettikleri müddetçe yaşamalarına ve tekrar gitmelerine yetişecek paralan bulunmayıp Türkiye'de kendilerini himaye edecek kimseleri bulundu ğ unu veya Türkiye'de yabancılara kanunla menedilmemiş işlerden birini tutacaklarını ispat edemeyenler.

7 7 9. Mukabelei bilmisil: Bakanlar Kurulu, hakimiyetleri veya idareleri altında bulunan memleketlere Türk vatandaşlarının girmelerini kayıt ve şartlara tabi kılan veya meneden devletler tebaaları hakkında münasip görülecek kayıt ve şartlan koymaya veya bunların memlekete girmelerini menetmeye ve bu kanunda derpiş edilen bilcümle mali hükümlere nispetle Türk vatandaşları hakkında daha az müsait hükümler tatbik eden devletler tebaaları hakkında mukabele bilmisil tedbirleri almaya yetkilidir. 10. İ stisnai pasaport ve vize kolaylıkları: Hükümet yabancı devletlerle pasaport ibrazı ve vize alma mecburiyetinin kaldırılması veya vizelerin harçtan muaf tutulması da dahil olmak üzere pasaport ve vize işlerinde istisnai kolaylıklar gösterilmesine mütaallik karşılıklı anlaşmalar yapmaya ve lüzum görece ğ i hallerde bazı devletler tebaaları için vize mecburiyetini tek taraflı olarak da kaldırmaya yetkilidir.

8 8 11. Harbde ve fevkalade hallerde istisnai tedbirler:  Bakanlar Kurulu, harb halinde veya di ğ er ola ğ anüstü hallerde memleketin bir bölgesine veya umumuna şamil olmak üzere bütün veya bazı yabancılar için pasaport ve vizeye mütaallik kayıt ve şartlar koyabilir. (Madde 11) 12. Pasaportlann ve vesikalann nevileri, harçları ve bunları vermeye yetkili makamlar: Türkiye Cumhuriyeti namına verilecek pasaport ve bunların yerini tutmaya mahsus vesikalar şunlardır: Pasaportlar:  I - Diplomatik pasaportlar;  II- Hususi damgalı pasaportlar; Hizmet damgalı pasaportlar; Umuma mahsus pasaportlar (Münferit veya müşterek olur); Yabancılara mahsus pasaportlar.  Pasaport yerine geçerli vesikalar:  Pasavanlar, idari mektuplar ve hudut geçiş belgeleri,  Gemiadamı cüzdanları, demiryolu ve hava ulaşım araçları memur ve müretteba­tına verilen vesikalar,  Seyahat belgesi ve benzeri belgeler. (Madde 12)

9 9 13. Pasaport veya vesika verilmesi yasak olan haller:Yurt dışına çıkmaları; mahkemelerce yasaklananlara, memleketten ayrılmalarında genel güvenlik bakımından mahzur bulundu ğ u İ çişleri Bakanlı ğ ınca tespit edilenlere, vergiden borçlu oldu ğ u pasaport vermeye yetkili makamlara bildirilenlere pasaport veya seyahat vesikası verilmez. Ancak, yabana memleketlere gitmeleri mahkemelerce yasaklananlar dışında kalanlara, zaruri hallerde İ çişleri Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı ile pasaport veya pasaport yerine geçen seyahat vesikası verilebilir. 14. Türk vatandaşlarının seyahatlerinin sınırlandırılması veya yasaklanması: Bakanlar Kurulu, harp tehlikesi veya memleket güvenli ğ ine veya sa ğ lık durumuna dokunan di ğ er ola ğ anüstü haller dolayısıyla Türk vatandaşlarının yabancı memleketlere gitmelerini kısmen veya tamamen men edebilece ğ i gibi, siyasi ve ekonomik mülahazalarla sadece belli ülkeler için geçerli pasaport düzenlenmesine de karar verebilir.

10 YABANCILARIN TÜRK İ YE'DE İ KAMET VE SEYAHATLER İ HAKKINDA KANUN 10 Türkiye'ye girmesi kanunlarla memnu bulunmayan ve Pasaport Kanununun hükümlerine uygun şekilde gelen yabancılar, kanunlarla tayin olunan kayıt ve şartlar dairesinde Türkiye'de ikamet ve seyahat etmek hakkını haizdirler.  Münferit veya toplu bir halde ikamet veya seyahatleri Bakanlar Kurulu karan ile menedilebilir.  Türkiye'de bir aydan fazla kalacak yabancılar bu müddet bitmeden ikamet tezkeresi almak için gerekli beyannameyi doldurmak üzere yetkili emniyet makamlarına bizzat veya bilvasıta müracaat etmekle ödevlidirler. Bu beyanname hiç bir harç ve resme tabi de ğ ildir.  Konferans, konser vermek gibi kültürel faaliyetlerde bulunmak üzere turneye çıkmış olup da Türkiye'ye gelen yabancılar, bu faaliyetleri bir aydan fazla sürmemek şartiyle, bu kayıttan müstesnadır.  Turist" damgalı vize ile veya kongre, konferans ve sair kültürel gösteriler için gelenlere hususi muamele  Milli veya Milletlerarası, tarih, kültür ve güzel sanatlar şenlikleri ve festival, spor müsabakaları, kongre ve konferanslar, sergi ve panayırlar münasebetiyle veya Bakanlar Kurulunca tayin olunacak yerlerde ziyaret, tedavi veya hava de ğ iştirme maksadiyle "Turist'' damgalı giriş vizeleriyle gelecek yabancılar bu vizelerinde ikamet bakımından tahdidi tazammun eden bir şerh mevcut de ğ ilse dört ay müddetle ikamet tezkeresi almakla mükellef de ğ ildirler.

11 11 İ kamet tezkeresinin reddolunaca ğ ı haller  Sırf iş tutmak için gelecek sanat ve meslek erbabı olup da tutaca ğ ı iş, kanunlar gere ğ ince Türk vatandaşlarına hasredilmiş bulunan;  Türk kanun veya örf ve adetleriyle yahut siyasi icabatla telif edilemeyecek durumda olan veya faaliyette bulunan;  Türkiye'de kalmak istedi ğ i müddet zarfında yaşamak için maddi imkanları meşru bir şekilde temin edemeyece ğ i sabit olan;  Türkiye'ye girmesi memnu olup da her nasılsa girmiş bulunan;  Türkiye'de oturdu ğ u müddetçe huzur ve asayişi ihlal eden;  Yabancılara ikamet tezkeresi verilmez.

12 12 İ kamet müsaadesinin süresi  Yabancılara verilecek ikamet müsaadesinin süresi, mevzuatın ve yabancı Devletlerle aktedilmiş bulunan anlaşmaların hükümleri dairesinde ve mümkün mertebe, müracaat sahibinin talebi nazarı itibara alınmak suretiyle tespit olunur. İ kamet tezkerelerinin süresi  İ kamet tezkerelerinin süresi beş seneliktir. Karşılıklılık ilkesi uyarınca bu süre Dışişleri Bakanlı ğ ının görüşü alınmak suretiyle İ çişleri Bakanlı ğ ı tarafından, daha uzun veya daha kısa olarak tespit edilebilir.  Süresi biten ikamet tezkeresi üzerinde en fazla dört defa uzatma işlemi yapılabilir.  İ kamet tezkereleri şahsi olmakla beraber kan, koca ve bunların 18 yaşını doldurmamış çocuklarına ya hepsi için, yahut çocukların baba ve analarının refakat hanesine kaydı süretiyle müşterek ikamet tezkeresi verilebilir, iş sahibi olanların şahsi ikamet tezkeresi almaları zorunludur.

13 13 İ kamet tezkerelerinin yenilenmesi veya sürelerinin uzatılması  Türkiye'de ikamet tezkerelerini yenilemek veya süresini uzatmak isteyen yabancılar bu tezkerelerde yazılı sürenin sona ermesinden itibaren 15 gün içinde ilgili makamlara bizzat veya bilvasıta müracaat ederek belirtilen hükümler çerçevesinde yenisini almaya veya süresini uzattırmaya yükümlüdürler.  Tezkerelerde yazılı sürenin sona ermesinden önce de müracaat yapılabilir.  Medeni hallerinde ve Türkiye'de ikamet sebeplerinde de ğ işiklik olmayan yabancılar yenileme veya süre uzatma muamelesi için 3 üncü maddede yazılı beyannameyi vermezler.

14 K İ ML İ K B İ LD İ RME KANUNU (Kanun Numarası: 1774) 14  Bu Kanunda sayılan, özel veya resmi, her türlü konaklama, dinlenme bakım ve tedavi tesisleri ve işyerleri ile konutlarda geçici veya sürekli olarak kalanlar, oturanlar, çalışanlar ve ayrılanların kimliklerinin tespiti ve bildirilmesi bu Kanunun hükümlerine göre yapılır.  Askeri konaklama, dinlenme ve kamp tesisleri ile ordu evleri bu Kanunun kapsamı dışındadır.  Otel, motel, han, pansiyon, bekar odaları, kamp, kamping, tatil köyü ve benzeri her türlü, özel veya resmi konaklama yerleri ile özel sa ğ lık müesseseleri, dinlenme ve huzur evleri, dini ve hayır kurumlarının sosyal tesislerinin sorumlu işleticileri, bu yerlerde ücretli veya ücretsiz, gündüz veya gece, yatacak yer gösterdikleri yerli veya yabancı herkesin kimlik ve geliş-ayrılış kayıtlarını, örne ğ ine ve usulüne uygun şekilde günü gününe tutmak, genel kolluk örgütlerinin her an incelemelerine hazır bulundurmak, Devlet İ statistik Enstitüsüne, talebi halinde vermek zorundadırlar.  Tesislerin sorumlu işleticileri, müesseselerinde sürekli veya geçici olarak çalıştırdıkları kimseleri ve bunların ayrılışlarını, örne ğ ine uygun kimlik bildirme belgesi doldurarak, 24 saat içinde ba ğ lı oldukları en yakın kolluk örgütüne bildirirler.

15 Sonunda Bitti… 15 İ yi çalışmalar…