İletişim Becerileri ve Çatışma Çözme

... konulu sunumlar: "İletişim Becerileri ve Çatışma Çözme"— Sunum transkripti:

1 İletişim Becerileri ve Çatışma Çözme

2 İletişim Nedir? Düşünce, bilgi ve duyguların; sözcük, yazı ve resim gibi semboller kullanarak anlaşılır hale getirilmesi, paylaşılması ve etkileşim sağlanmasıdır.

3 Kanal Kaynak Alıcı Mesaj Geri Bildirim

4 Günde yaklaşık 12 saat iletişim halindeyiz.
Dinleme 5 saat Konuşma 4 saat Okuma 2 saat Yazma 1 saat 1 saat 15 dk. etkili dinliyoruz.

5 İletişimin Özü İletişimin özünü, gerçeği arama ve anlama çabası oluşturmaktadır. İnsanın gerçeği arama çabası, iletişimin temeline de anlatmaktan daha çok anlamanın konulmasını gerektirmektedir. Gerçek anlamda iletişim kurmak, sürekli anlatanların değil, anlamaya çalışanların başarabileceği bir şeydir (Aydın, 2011).

6 İletişimde En Etkin 3 Konu
% 60 beden dili % 30 ses tonu %10 sözcükler Beden dili ile önemli mesajlar elde edilmektedir. İlk izlenim, imaj büyük ölçüde beden dilinin etkisiyle ilk 30 saniye içinde oluşmakta ve kolay kolay DEĞİŞMEMEKTEDİR. “İlk görüşte aşk”

7 Beden Dili Beden dili jestlerle ve mimiklerle gerçekleşir. Yüz kaslarının bir anlam yaratmak için kullanımı mimikleri, diğer bir deyişle yüz ifadesini; baş, el, kol, ayak, bacak hareketleri ya da bedenin tümünün kullanımı jestleri oluşturur. Yapılan araştırmalarda insan yüzünün değişik ifadeyi anlatabildiği belirtilmektedir. Bazı jest ve mimikler hemen hemen her ulus için aynı anlamı taşırken, bazıları da ulustan ulusa farklı anlamlar içermektedir.

8 Tarih boyunca açık avuç gerçek, dürüstlük, sadakat ve teslimiyetle bağdaştırılmıştır. Pek çok yemin el kalbin üzerindeyken edilirken mahkemelerde tanıklık ederken avuç havada tutulur. Nasıl bir köpek teslimiyet veya yenilgiyi belirtmek için boynunu gösterirse insan denen hayvan da aynı tavır veya duyguyu belirtmek için avuçlarını kullanır.

9 Konuşan kişi bu hareketi kullanıyorsa bu yalan söylediği anlamına gelmektedir. Ancak bu hareketi siz konuşuyorken yapıyorsa bu da sizin yalan söylediğinizi düşündüğü anlamına gelir

10 Avuç aşağı doğru çevrildiğinde anında daha otoriter olursunuz.
Avcun yukarı bakması sokaktaki dilencinin dilenme hareketini andıran şekilde edilgin ve tehdit etmeyen bir harekettir.

11 Başparmak hareketi de kollar kavuşturulmuşken başparmakların yukarıya bakmasıdır. Bu savunma ve olumsuz bir tavra (kavuşturulmuş kollar) ek olarak üstünlük tavrını (başparmaklar) gösteren ikili bir harekettir. Bu hareketi yapan kişinin başparmaklarını hareket ettirmesi ve ayaktayken de ayak uçlarında sallanması yaygındır.

12 Yazı yazarken kullanılan elin işaret parmağı kulak memesinin altını veya boynun yan tarafını kaşır. Kaşıma işlemi yaklaşık beş kez yapılır. Kaşıma sayısının beşten az veya fazla olduğu çok ender görülür. Bu hareket bir tür şüphe veya emin olmama işareti olup 'Sana katıldığımdan emin değilim' diyen kişiye özgü olan bir harekettir.

13 Buruna dokunma hareketinin kaynağıyla ilgili bir açıklama olumsuz düşünce akla gelince bilinçaltının ele ağzı kapatma talimatını verdiği ama son anda belli etmemek için elin yüzden uzaklaşmaya çalışarak sonuçta çabuk bir buruna dokunma hareketine dönüştüğü yolundadır.

14 Bu hareket kendine güven veya 'ben her şeyi bilirim' tavrını gösteren bağımsız bir harekettir.

15 Değerlendirme, genellikle işaret parmağı yukarıya doğru olarak yanağa dayalı duran kapalı bir elle gösterilir Bir grup insana bir düşünceyi sunarken onları dikkatle izleyin, büyüleyici bir şey fark edeceksiniz. Dinleyicilerinizin çoğu, hatta tümü bir ellerini yüzlerine getirerek değerlendirme hareketleri kullanmaya başlayacaklar. Sunuşunuzu tamamlayıp gruptan bu fikirlerle ilgili görüş veya öneri istediğinizde değerlendirme hareketleri sona erecektir. Bir el çeneye inerek çene okşama hareketini başlatacaktır. Bu çene okşama hareketi dinleyicinin bir karar vermekte olduğunu gösterir.

16 Egemenlik, el sıkışma sırasında elinizi avcunuz aşağıya bakacak şekilde çevirerek iletilir. Avcunuz doğrudan yere bakmamalı ama karşınızdakinin avcuna göre aşağıya bakmalıdır. Bu da ona gerçekleşecek görüşmede denetimi ele almak istediğiniz mesajım iletir.

17 Bu hareket beynin gördüğü bir aldatma, yalan veya şüpheli durumu dışarıda bırakmak veya yalan söylediği kişinin yüzüne bakmaktan kaçınmak hareketidir. Erkekler genellikle gözlerini bayağı güçlü bir biçimde ovuştururlar ve eğer söyledikleri yalan büyük bir yalansa normalde yere doğru olmak üzere bakışlarını kaçırırlar. Kadınlarsa ya kaba hareketler yapmaktan kaçınmaları öğretilerek yetiştirildiklerinden ya da makyajlarını bozmak istemediklerinden gözün hemen altında hafif bir ovuşturma hareketi yaparlar.

18 Kenetlenmiş eller kişinin olumsuz bir yaklaşımı dizginlemeye çalıştığını gösteren bir hayal kırıklığı hareketidir.

19 Parmakları ağza sokmak güven ihtiyacının dışa gösterilmesidir

20 Ebeveynlerinin azarlarını duymamak için her iki kulağını da elleriyle kapatan küçük çocuk hareketinin sofistike yetişkin versiyonudur. Kulak ovuşturmanın diğer versiyonları arasında kulağın arkasının ovuşturulması. parmak ucunun kulağın içerisinde döndürülerek ileri geri götürülmesi, kulak memesinin çekiştirilmesi veya kulağın tamamının kulak deliğine doğru çevrilmesi sayılabilir. Bunlardan sonucu dinleyicinin yeterince dinlediği veya konuşmak istiyor olabileceği anlamına gelir.

21 Bir tartışmada katı bir tavrı olan birisi bacaklarını 4 şekline getirirken bir veya iki elini kullanarak da bacağını sabitleyecektir. Bu da onun direncinin kırılması özel bir yaklaşım gerektirebilen inatçı, katı bir kişi olduğunu gösterir.

22 Bacak veya kolları kavuşturmak olumsuz veya savunma tavrına işaret eder ve bilek kilitleme hareketi için de aynı şey geçerlidir.

23 Standart kol kavuşturma hareketi neredeyse her yerde aynı savunma veya olumsuz tavrı gösteren evrensel bir harekettir. Özellikle kişi toplantılar, kuyruklar, kafeteryalar, asansörler veya kendisini güvensiz hissettiği başka herhangi bir yerde yabancılar arasındayken yaygın olarak görülür.

24 Empati Nedir? Empati, kişinin bir iletişim esnasında, objektifliğini kaybetmeden, kendisini karşısındakinin yerine koyarak olaylara onun bakış açısıyla bakarak duygu ve düşüncelerini doğru bir şekilde anlamaya çalışması ve duyarlı bir yaklaşım içinde olmasıdır.

25 Sempati Sempatide, duygudaşlık vardır. Kişi, sempati duyduğunda, objektifliğini kaybeder; karşısındakine, onun yaşantılarına sübjektif yaklaşır.

26 Kendini Açma Kişinin kendisine anlatılan durum ya da sorunla ilgili benzer bir yaşantısını paylaşması "kendini açma" olarak adlandırılır. Örneğin; "Öğrenciliğimde ben de sizler gibi sınav sonuçlarının açıklanmasını heyecanla beklerdim."

27 Ben Dili Ben dili, kişinin kendini rahatsız eden davranışın kendisinde nasıl bir duygu uyandırdığını ifade eden söyleyiş biçimine verilen addır. Ben dilinde, özellikle olumsuz duyguların yaşandığı durumlarda, kişiye önce davranışı tanımlanarak, bu davranıştan nasıl etkilenildiği belirtilir ve ardından, ne hissedildiği açıklanır.

28 "Sözüm kesildiği zaman derdimi anlatamıyorum bu da benim canımı sıkıyor.“
İlk önce davranış açıklanır. Sözüm kesildiği zaman... Sonra davranışın sonucunun ne olduğunu açıklanır. Derdimi anlatamadığım için... Olabilir sonuçlarla ilgili hisler açıklanır. Canım sıkılıyor…

29 Ben Dilinin Yararları • Karşımızdaki kişi savunmaya geçmez. • Birey karşısındakini suçlu hissettirmez. • Ben dili kullanan kişinin neden o duyguyu yaşadığı anlaşıldığı için iletişim sağlıklı olur. • Ben mesajı alan kişi başkalarını düşünmeyi de öğrenir. • Yakınlığı artırıcıdır. • Anlaşmazlıkları azaltır. • Konuşan kişiyi duygularını biriktirmediği, etkili olarak dile getirdiği için rahatlatır.

30 Sen Dili Kızgınlık içinde hareket eden insanlar genellikle ne hissettiğini söylemeden hemen karşısındakini suçlamaya yönelirler. Karşıdaki kişi suçlandığını hissedince bir savunma mekanizması geliştirir ve sizi dinlemez; aklı sizi nasıl kırabileceği ile meşgul olur. Sen ne kadar kabasın, aptalsın!! Sen de hiç terbiye yok mu?

31 Sen Dilinin Özellikleri
• Kişiyi suçlayıcıdır. • Davranıştan çok kişiliğe yöneliktir. • Yeniden konuşma isteğini engelleyicidir. • Kişi kendini suçlanmış ve anlaşılmamış hisseder. • Neye kızıldığının anlaşamamasına neden olur. • Kişiyi gücendirir, kırar. • Kişinin direnmesine neden olur.

32 Kapı Aralayıcı Mesajlar
Bireyleri cesaretlendirmek, konuşmayı başlatmak ya da sürdürmek, duygularını, düşüncelerini ifade etmesi konusunda yardımcı olmak için verilen mesajlardır. Örneğin; Anlatmak ister misin? Devam etmek ister misin? Bu konuda bir şeyler söyleyecek gibisin.

33 İletişim Penceresi (Johari Penceresi)
Etkili iletişim; insanları ve kendimizi tanımakla, onları tanımaya ve kendimizi onlara tanıtmaya açık olmakla mümkündür.

34 Bilinmeyen bölmesi fazla olan birey;
Güçlü ve zayıf yönlerinin farkında değildir. Kendisi için uzun vadeli hedefler belirleyemez. Gelişmeye kapalıdır. Yeniliklere açık değildir. Diğer kişilerle iş birliği kurmada güçlük çeker.

35 Gizli bölmesi fazla olan birey;
Duygu ve düşüncelerini çevresindeki kişilerle paylaşmaktan kaçınır. Güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymadığından dolayı, başkaları, ondan neler bekleyip bekleyemeyeceklerini bilemezler. Takım çalışmasına ve iş birliğine kapalıdır. Başkalarının tavırlarına ilişkin olumlu ya da olumsuz eleştirilerini yerinde ve zamanında yapmaz. Umulmadık zamanlarda beklenmedik tepkiler verir.

36 Kör bölmesi fazla olan birey;
Kendi yeterliliklerinin ve sınırlılıklarının farkında değildir. Üstesinden gelemeyeceği işlerin altına girebileceği gibi, üstesinden gelebileceği işlere de yanaşmayabilir. Ne yapmak istediğinden ve ne yapabileceğinden emin değildir. Beklentilerini ve hedeflerini açıkça ortaya koyamaz; kendisine bir yol çizemez. Kendisi hakkında önemli kararlar alması gerektiğinde bile, bunu başkalarına bırakabilir.

37 Açık bölmesi fazla olan birey;
Bilgi ve beceri yönünden yeterlilikleri ve sınırlılıkları, hem kendisi hem de başkaları tarafından bilinir. Başkaları, ondan neler bekleyebileceklerini bilir. Beklentileri ve koyduğu hedefler gerçekçidir. Bu hedeflere ulaşmada gereksinim duyacağı desteği alabilirler. Başkalarının düşüncelerine ve önerilerine açıktır. Kendisi de bilgi, duygu ve düşüncelerini, diğerleriyle yerinde ve zamanında paylaşır. Çevresindeki kişiler, olaylar karşısında onun nasıl tepkiler vereceğini bilirler. Takım çalışmasına ve iş birliğine açıktır.

38 OKULDA ŞİDDET * Saldırganlık *Atılganlık * Akran zorbalığı
* Siber zorbalık *Tahripçilik (Vandalizm) * Akran baskısı

39 Saldırganlık nedir? Saldırganlık başka kişilere zarar veren, başkasını yaralamak niyetiyle girişilen herhangi bir davranış olarak tanımlanabilir.

40 ATILGANLIK Atılganlık; bireyin olumlu/ olumsuz duygu, düşünce ve arzularını başkalarının haklarını zedelemeden ya da kaygı ve suçluluk duymadan olumlu ve kararlı biçimde ifade etmesi, kendi haklarını kararlı bir biçimde koruması olarak tanımlanabilir.

41 Ses tonu duruma uygundur; ne çok kısık, ne de çok yüksektir.
Konuşma akıcı ve açıktır, anahtar cümleleri içerir, yani söylenmek istenen doğrudan söylenir. Birisi ile konuşurken göz göze gelmekten kaçınılmaz. Beden, kendinden emin ve diktir. Kişiler arası mesafe duruma uygundur. Sözlü ve sözsüz mesajlar uyumludur.

42 Akran Zorbalığı Zorbalık, kurbanın korkmasına, acı çekmesine neden olan, taraflar arasında güçlerde dengesizliğin olduğu, güçlü çocuğun ondan daha az güçlü olana baskı yaptığı, kurban tarafından gelen kışkırtmanın olmadığı ve aynı çocuklar arasında tekrarlı olarak yapılan fiziksel, sözel ve psikolojik saldırıları içerir.

43 Doğrudan zorbalık; vurma, itme, alay etme, tehdit etme, diğerinin sahip olduklarına zarar verme gibi açık saldırıyla gerçekleşir. Dolaylı zorbalık ise, saldırgan ve kurbanın doğrudan karşılaşmasını gerektirmeyen sosyal gruptan dışlama, dedikodu yayma, utandırma gibi davranışlar aracılığıyla gerçekleştirilir.

44 Siber Zorbalık/ Elektronik Zorbalık
Elektronik metinler aracılığıyla kasten ve belirli tekrarlarla gerçekleştirilen siber zorbalık, ölüm tehdidi, küfür, hakaret gibi içeriği olan mesajları gönderme, başkalarının e-postalarını izinsiz okuma veya kişisel şifrelerini kullanma, utandırıcı mesajlar gönderme, kurbanın utandırıcı resimlerini çekme ve yayma gibi eylemleri içermektedir.

45 Tahripçilik (Vandalizm)
Kamu mallarının tahrip edilmesidir.

46 Akran Baskısı Bireyin sahip olduğu yaş gruplarının aktivitelerinde bir şeyi yapmak için bireye ısrar edilmesi ve cesaretlendirilmesidir. Akran baskısı, bireye bir arkadaşı tarafından ne yapması ya da nasıl davranması gerektiğinin direkt olarak söylenmesi şeklinde olabileceği gibi ergenin bir gruba katılmak (referans grubu) ya da içinde bulunduğu grupta etkinliğini devam ettirebilmek için belirli bir davranışı, kendini zorunlu hissederek gerçekleştirmesi biçiminde de görülebilir. Örneğin; markalı giyinme