BİR ANNE YA DA BABANIN ÇOCUĞU İÇİN YAPABİLECEĞİ

... konulu sunumlar: "BİR ANNE YA DA BABANIN ÇOCUĞU İÇİN YAPABİLECEĞİ"— Sunum transkripti:

1 BİR ANNE YA DA BABANIN ÇOCUĞU İÇİN YAPABİLECEĞİ EN BÜYÜK İYİLİK NEDİR ?

2 AİLE İÇİ ETKİLİ İLETİŞİM
Güzel iletişim sihir gibidir !!

3 Çocuklarla iletişim onların duygularını ve düşüncelerini dile getirmeye yardımcı olur.
Çocuklar konuşurken duygularını tam olarak ifade edemezler,ancak bizim kendilerini anlamamızı beklerler.Bu nedenle çocuklarla konuşurken onu ilgi ile dinleyip duygularını anladığımızı belirtmemiz gerekir. Çocuklarla iletişimde bizim rolümüz ona duygularını yansıtan bir ayna görevi yapmaktır.Duygusal ayna olarak görevimiz duyguları olduğu gibi yansıtmaktır.

4 Çocuklarınıza ders vermek istiyorsanız bu hiç de gerekli değil kendinizi örnek gösterin.

5 HERKES HAYATI KENDİ GÖZLÜKLERİNDEN GÖRÜR
“Aynı şeyi neden farklı gördüğünüzü anlamaya çalışmazsanız, bu kez birbirinizi yargılamaya başlarsınız.” Zig ZIGLAR

6 İLETİŞİM . İletişim Nedir?
İletişim: Duygu, düşünce ya da bilgilerin bireyler, gruplar ve toplumlar arasında akla gelebilecek her türlü yolla (söz, yazı, görüntü, hareketler vb.) karşılıklı olarak aktarılmasıdır.En iyi nasıl söyleneceğini düşünmek,Akıcı bir dille ve karşımızdaki kişiyle göz kontağı kurarak konuşabilmektir.

7 Çağdaş bir toplum olabilmek
Çağdaş bir toplum olabilmek ve sorunlara demokratik çözümler getirebilmek için bireylerde sağlıklı iletişim becerileri geliştirilmelidir. *İletişim iki kişi arasındaki mesaj alışverişidir. Alışveriş iki yönlüdür. *Her konuşma iletişim değildir.Örneğin; anne-babalar gençlere önerilerini emir şeklinde söyleyip onların bu durum karşısındaki tepki ve davranışlarıyla ilgilenmezlerse burada bir iletişim olamaz.

8 İLETİŞİM YÖNTEMLERİ SÖZSÜZ İLETİŞİM SÖZLÜ İLETİŞİM
*Kullanılan sözcükler *vücut dili, *Yaratılan ses tonu ve vurgular *mimikler *Konuşma anındaki ses iniş çıkışları *jestler SÖZSÜZ İLETİŞİM SÖZLÜ İLETİŞİM

9 İLETİŞİMİN TEMEL KURALLARI
Yumuşak bir dille ve acele etmeden konuşmak Göz teması kurmak Gerçekçi ve belirli önerilerde bulunmak. Yüzyüze konuşmak, gerekirse yanına oturmak Daha iyi anlamak için sorular sormak Dikkatli bir şekilde dinlemek ve dinlediğinizi davranışınızla belli etmek. Açık uçlu sorular sormak Basit ve anlaşılır bir dil kullanmak Geribildirim vermek Etkileşime önem vermek uygun olduğunda kişiye dokunmak ve sarılmak Yeri ve zamanı uygun olduğunda şaka yapmak ve gülümsemek. Empatik sabırlı ve kabul edici olmak

10 İLETİŞİM ENGELLERİ Emir vermek, Yönlendirmek Uyarmak, Gözdağı vermek
Ahlak dersi vermek Öğüt vermek ve çözüm önerileri getirmek Öğretme, nutuk çekme, mantıklı düşünceler önerme

11 Yargılamak, eleştirmek, suçlamak,aynı düşüncede olmamak
Güven vermek, desteklemek, avutmak, duygularını paylaşmak Soru sormak, sınamak, sorgulamak Sözünden dönmek, oyalamak, alay etmek, şakacı davranmak, konuyu saptırmak

12 1.Emir vermek, Yönlendirmek: Bu iletiler kişinin duygularının önemsiz olduğu mesajını verir. Kişi diğer kişinin istediğini yapma zorunluluğunu hisseder. 2.Uyarmak, Gözdağı vermek: Bu iletiler de emir verme ve yönlendirmeye benzer; ancak kişinin vereceği yanıtın karşılığı olacak tümceleri de içerir. Kişinin isteklerine saygı duyulmadığı mesajını verir. Bu durum kişide öfke ve düşmanlık yaratır. 3.Ahlak dersi vermek: Bu tür ilişkilerde otoritenin ve zorunlulukların gücü kişiye karşı kullanılır. “yapmalısın, etmelisin” mesajlarını iletir ve bireyi karşı koymaya zorlar.

13 4.Öğüt vermek ve çözüm önerileri getirmek: Kişinin sorunlarını kendi kendisine çözeceği yeteneğinin olmadığına inanıldığını gösterir. 5.Öğretme, nutuk çekme, mantıklı düşünceler önerme: Bu durum aile içinde o anda herhangi bir sorun yokken çocuklar tarafından kabul edilebiliyor; ancak, sorun anında bu durum kabul edilmiyor ve daha fazla çatışmalara neden oluyor. Mantıklı düşünceler önerme çocuğun mantıksız ve bilgisiz olduğuna dair mesaj iletir. 6.Yargılamak, eleştirmek, suçlamak,aynı düşüncede olmamak: Bu iletiler çocuk üzerinde diğerlerinden daha fazla olumsuz etki yapar. Bu değerlendirmeler çocuğun benlik saygısını düşürür. Çocuklar hakkında yapılan olumsuz değerlendirmeler çocuğun kendisini değersiz, yetersiz görmesine neden olur.

14 7.Övmek, aynı düşüncede olmak, olumlu değerlendirmeler yapmak: Genel inanç olarak bu durumun çocuğa zarar vereceği hiç düşünülmez. Çocuğun öz imgesine uymayan değerlendirmelerin yapılması çocukta kızgınlık yaratır. Çocuklar bu iletileri anne babanın kendilerini yönlendirme ve isteğini yaptırma girişimi için kurnazlık olarak yorumlarlar. “Siz böyle söyleyince sanki ben daha çok mu çalışacağım?” gibi düşünürler. Övgü ise başkalarının yanında yapılıyorsa çocuğu utandırır. Aşırı övgü sonucunda çocuk buna alışır ve övülmeye gereksinim duymaya başlar. 8.Ad takmak, alay etmek: Çocuğun benlik saygısı üzerinde olumsuz etki yapar.

15 9.Yorumlamak, analiz etmek, tanı koymak: Bu durum çocuğun konuşmasını, kendi duygularını ifade etmesini engeller. 10.Güven vermek, desteklemek, avutmak, duygularını paylaşmak: Anne babalar çocuklarının duygularını tam olarak anlamadıklarında ortaya çıkar. Böyle bir durumda sorun hiç yokmuş gibi algılanıp avutma eğilimine gidilir.” Üzülme yarın her şey düzelecek, kendini daha iyi hissedeceksin” gibi mesajların verilmesi çocuğun önemsenmediği hissini verir

16 11.Soru sormak, sınamak, sorgulamak: Çocuk sorgulanıyor hissine kapıldığında bu durum onda güvensizlik, kuşku oluşturur. 12.Sözünden dönmek, oyalamak, alay etmek, şakacı davranmak, konuyu saptırmak: Böyle iletiler yüzünden çocuk anne babasının onunla ilgilenmediğini, duygularına saygı göstermediğini belki de onu dışladığını, dikkâte almadığını düşünür. Çocuklar sorunlarını dile getirdiklerinde çok ciddidir. Şaka ve espriyle karşılık vermek onları incitebilir ve itilmişlik kenara atılmışlık duygusunu verir.

17 İletişim engellerine örnek cümleler.
Yetişkinlerin çocuklarıyla iletişimlerinde aldıkları tavırları belli başlıklarla özetleyebiliriz. Emir verme, yönetme: “Annenle böyle konuşma!” “Öbür babaların nasıl davrandıkları beni hiç ilgilendirmez.” Uyarma, tehdit etme: “Bunu yaparsan pişman olursun.” Öğüt verme, ahlaki değerlendirme: “Böyle davranmamalısın”, “Büyüklerine saygılı göstermelisin.” Çözüm yolları önerme: “Lise için karar vermeden önce birkaç yıl bekleyebilirsin.”

18 Mantıksal tartışma: “Lise mezunlarıyla ilgili gerçeklere bir göz atalım.”
Yargılama, eleştiri, karşı çıkma: “Doğru düşünmüyorsun”, “Bu konuda çok yanlışsın.” Övme: “Seninle aynı fikirdeyim, mükemmel bir fikir.” Alaycı tavır: ”Buraya bak bay açık göz” Yorum: “Bunu, beni kızdırmak için söylüyorsun” Telkin etme, avutma: “Yarın kendini daha farklı hissedeceksin” Soru sorma: “Ne zamandan beri böyle düşünüyorsun?” İlgiyi başka yöne çekme: “Masada bu konuyu tartışmayalım

19 5- Kendisini savunmasına yol açabilir.
 6- Çocukta kendi sorunlarını çözmede yetersiz olduğu düşüncesine yol açabilir.  7- Bağımlılık yaratabilir. 8- Kendisine güvenilmediğini düşünebilir. İletişim Engellerinin Çocuk Üzerindeki Olumsuz Etkileri 1- Korku, kaygı ya da direnç oluşturabilir.   2- İsyankâr davranışlara yol açabilir.   3- Anne babaya karşı düşmanca duygular beslemesine yol açabilir.   4- Çocukta anlaşılamama duygusu oluşabilir.

20 Kabul Etkin Dinlemek Ben Dili
ANNE BABA- ÇOCUK İLETİŞİMİNİ KOLAYLAŞTIRAN ETMENLER Kabul Etkin Dinlemek Ben Dili

21 Kabul; Çocuğu olduğu gibi kabul etmek gerekir.
Kabul; Çocuğu olduğu gibi kabul etmek gerekir. Etkin Dinlemek; Çocuğunuzla konuşurken beden duruşu olarak aynı seviyede olun, Onu dinlerken göz kontağı kurun Başka şeylerle ilgilenmeyin, (gazete okumak, tv izlemek gibi) Dokunmak (elini tutun, omzuna dokunun, başını okşayın) çocuğun sorunu olduğu zaman kendisini güven içinde hissetmesini sağlar. Çocuğumuzun söylediklerini dinlerken, kendi kelimelerimizle özetleyip kısaca tekrar edin; Onun duygularını dile getirin;

22 Ebeveyn sadece çözüm bulma konusunda yardım eder.
4-ETKİN DİNLEME: *Etkin dinleme dinleyenin anlatılanı yalnız duyduğunu değil,aynı zamanda doğru olarak anladığını da gösterir. En sağlıklı iletişim yöntemi olarak kabul edilir. Etkin dinlemede ebeveyn suskun,pasif değildir.Tam tersine çocuğun duygu ve düşünceleriyle ilgili ve onları onaylayan bir görüntü içinde kendi başına düşünmesine yardım eden kişi rolündedir. Ebeveyn sadece çözüm bulma konusunda yardım eder. *Gençler dinlenmek, ciddiye alınmak ve konusunda aşırı duyarlıdırlar. Dinlenmediklerini hemen fark ederler. Dinlenmemektense karşıt görüş bildirmeyi bile kabullenebilirler. *Uzun süre dinlenmeyen çocuklar savunmaya geçebilirler,işbirliğine yatkın olmazlar ve içlerine çekilebilirler.

23 Ben dili cümlelerinde istenmeyen davranışı tanımlayıp, davranışla ilgili yargıları değil istenmeyen davranışın sizin üzerinizdeki etkilerini ifade edip, sizde uyandırdığı duyguyu tanımlamak daha etkili iletişimin kurulmasını sağlar. ETKİN DİNLEMEDE SEN- BEN İLETİLERİ “BEN DİLİ: Kişinin o anda karşılaştığı durum ve davranış karşısında kişisel tepkisini duygu ve düşüncelerle açıklayan bir ifade tarzıdır; yani duygu ve düşüncelerimizi içtenlikle ifade eden sözcüklerdir (NAVARO) ”Ben konuştuğumda senin de aynı anda konuşman (İstenmeyen Davranış) beni öfkelendiriyor (Duygu). Çünkü Ne söylediğimi anlayamıyorum (Etki).”

24 SEN İLETİLERİ Sen iletilerini kullanmak, iletişimi engeller. “Yapma şunu.” “Neden böyle yapmıyorsun?” “Bunu yapmamalısın.” “Kötüsün” “Çocuk gibi davranıyorsun.” “Daha çok çalışmalısın.” “Daha çok sınava girmelisin.”

25 1-Karşınızdakini suçlamak yerine, duygularınızı anlatın:
SONUÇ OLARAK: 1-Karşınızdakini suçlamak yerine, duygularınızı anlatın: “Nerede kaldın? Saatin kaç olduğunun farkında mısın?” YERİNE “Nerede kaldın seni çok merak ettim.” 2-Cezalandıracağınıza o davranışı benimseyin ve ona yol gösterin: “Bir kez daha geç kalırsan, asla arkadaşlarına gidemezsin!...” YERİNE “Bir kez daha geç kalırsan telefon edip haber verebilirsin.”

26 3-Suçlayacağınıza o davranışı tanımlayın: “Sivri zekalı ,tembel!”
YERİNE “Derslerine çalışmadığın zaman endişeleniyorum ve üzülüyorum.” 4-Tehdit edeceğinize duygularınızı açıklayın: “Bıktım artık, seni geberteceğim!” “Çok sinirleniyorum, çok içerliyorum, kızıyorum.”

27 Çocuklarımızı nasıl dinliyoruz?
Çocuklara yetişkin muamelesi yapınız, fakat onlardan yetişkin gibi davranmalarını beklemeyiniz. Rowel Davee PASİF DİNLEME AKTİF DİNLEME GÖZ TEMASI BEN DİLİ

28 Aktif Dinleme:Bu yöntem, çocukların sahip oldukları olumsuz duygulardan dolayı rahatsız olmalarını engeller, yetişkinle çocuk arasında sıcak bir ilişkinin kurulmasını sağlar, sorunların çözümlenmesini kolaylaştırır ve çocukların, anne ve babalarının düşüncelerine önem vermelerini sağlar. En etkili beceri olan aktif dinlemede verilen sözel mesaj, aslında anne babanın mesajından oluşmaz. Sadece çocuğun bir önceki sözünü yansıtır ve tekrarıdır. Örnek : Çocuk; O hayaletlerle dolu odada yatmak istemiyorum. Anne; Odanda hayaletler olduğunu düşünüp korkuyorsun.

29 Pasif Dinleme (sessizlik): Sessizlik, yani pasif dinleme, kabul edilmiş olmayı simgeleyen sözsüz bir mesajdır. Diğer bir kişiyi dinlemek, o bireye saygı gösterildiğini iletir ve sağlam bir ilişki kurulmasına yardımcı olur. Pasif dinleme etkili, sözsüz bir mesajdır ve şunları ifade eder: “Neler hissettiğini dinlemek istiyorum.”, “Duygularını kabul ediyorum.”, “Benimle paylaştıkların için sana güveniyorum.”

30 Pasif dinlemede, dinlediğinizi belirten ipuçları vermek gereklidir
Pasif dinlemede, dinlediğinizi belirten ipuçları vermek gereklidir. Bu ipuçlarına “tasdik cevapları” denir. Kafa sallamak, öne doğru eğilmek ve diğer vücut hareketlerini kullanmak sessiz ipuçları arasında sayabiliriz. Sözel olanlar arasında, “Evet, Oh, Anlıyorum, Hım hım” gibi sözler çocuğa dikkatinizin ona yönelik olduğunu, onunla ilgilendiğinizi, devam etmesinin veya paylaşılmasının mümkün olduğunu ifade eder.

31 GÖZ TEMASI Çocukla konuşurken göz teması kurmak önemlidir. Bunun için ya çocuğun boyunun hizasına gelmek için diz çökmeli ya da çocuğu kucağa almalıdır. Göz teması çocuğu duyulan ilgiyi ve kişiliğine duyulan saygıyı gösterir. Göz teması donuk bir şekilde olmamalıdır. Konuşurken çocuğun aynı zamanda ses tonuna, yüz ifadelerine ve bakışlarını kaçırıp kaçırmadığına dikkat edilip, davranışları ile söylediklerinin tutarlı olup olmadığına bakılır. Bu durumda iyi bir dinleyici olmak için, karşımızdaki kişinin yüzünü, elini, kolunu yani bedenini de duymamız gerekir. Çocuk kendisine yakın duran, yüzüne bakan kişiye daha çok güven, yakınlık ve konuşma isteği duyar. Çocuk bir şey anlatırken “ tamam, sen anlat ben dinliyorum” diyen ve bu arada yemekle uğraşan bir anneye anlatma isteği duymaz.

32 Beden Dili Beden dili duygu ve düşüncelerimizin yansımasıdır.
İnsanların yüz yüze kurdukları ilişkide: kelimeler %10, ses tonu %30, beden dili %60 önem taşır. Yukarıdaki özellikler iletişimin sözlü ve sözsüz elemanlardan oluşan bir bütün olduğunu göstermektedir. Beden dili insanlık tarihi açısından en eski iletişim aracımızdır.

33 Beden dili öğeleri Beden Duruşu Mimikler Başın Kullanımı
Oturmak İçin Seçilen Yer Giyim Bakım Ve Makyaj Jestler Göz Teması Ayakların Kullanımı Oturma Biçimi Mesafe Kullanılan Aksesuarlar

34 Çocuklarımızla iletişim kurarken;
Yüzünüz ona dönük olsun. Söylediklerini başınızla onayladığınızı gösterin . Duygularını ifade etmekte zorlanıyorsa, ona yardım edin. Onunla birlikteyken tüm dikkatinizi ona yoğunlaştırın. Davranışlarınızda tutarlı olun, bir gün doğru dediğinize ertesi gün yanlış demeyin. Bu şekilde öfkeli değil,yumuşak ve anlaşılır ses tonu ile konuşmak daha etkilidir !

35 OLUMLU İLİŞKİLER KURABİLMEK İÇİN NE YAPMALI?

36 İNSANLARA İSMİYLE HİTAP EDİN.
GÖZ TEMASI KURUN ÖNEM VERDİĞİNİZİ VE ANLADIĞINIZI HİSSETTİRİN DİNLEYİN VE DOSTÇA YAKLAŞIN SAMİMİ VE AÇIK SÖZLÜ OLUN GÖRÜNDÜĞÜNÜZ GİBİ OLUN OLDUĞUNUZ GİBİ GÖRÜNÜN POZİTİF TUTUM SERGİLEYİN GÜLÜMSEYİN BENZERLİKLERİ VURGULAYIN

37 “ Siz gül fidanı yetiştiren, her türlü hürmete layık bahçıvansınız
“ Siz gül fidanı yetiştiren, her türlü hürmete layık bahçıvansınız. Olumlu çocuk yetiştirmenin ilk şartı, olumlu anne-babadır. Hiç birimiz mükemmel değiliz o zaman onlardan mükemmel olmalarını bekleyemeyiz.” PAŞABAHÇE İÖO

38 Teşekkürler…. 