Basit Anaerobik Sistemler

... konulu sunumlar: "Basit Anaerobik Sistemler"— Sunum transkripti:

1 Basit Anaerobik Sistemler
Septik Tanklar Imhoff Tankları anaerobik arıtma

2 Septik Tanklar Anaerobik sistemlerin en eski uygulamasıdır.
Kırsal alanlar, okullar, yaz kampları, parklar, tır parkları ve moteller gibi yerleşimler için kullanılmaktadır. Biriken çamur bozunması ve çökelmesi aynı tankta gerçekleşmektedir. Tek veya iki katlı inşa edilirler. Tek katlı olanları iki veya daha fazla gözlü tasarlanır. Septik Tanklar

3 İki gözlü bir septik tankta, ilk gözde çökelme, çamur çürütme ve çamurun depolanması sağlanır. Genel olarak ilk bölme geçirimsizdir. Bu gözde çamurun anaerobik çürümesi gerçekleştirilir. İkinci göz ilave bir çökelme ve çamur depolama kapasitesi sağlar. Böylece ilk gözden olası çamur ve diğer materyalin deşarjı önlenir. Diğer bölmelere katı maddelerden arınmış sular geçer ve en son gözden çıkan atık su filtrelerden geçtikten sonra diğer arıtma ünitelerine gönderilir. Septik Tanklar

4 Soğuk bölgelerde dondan korunmak için önlem alınmalıdır.
Rahat girip çıkmak ve muayene için uygun boyutta saçtan giriş kapakları ile techiz edilirler. Her tip septik tankta giriş ve çıkış mecraları arasında maksimum 5 cm kot farkı bulunur. Yağmur suları hiçbir şekilde septik tanka verilmez. Septik Tanklar

5 Münferit yapılan septik tanklarda minimum su derinliği 1,5 m, birkaç bina için yapılanlarda 2-3 m alınır. Septik tankların boyları, genişliğinin 3-4 katı alınır. Her göz için ayrı bir giriş bacası yapılır. Atıksular girişte, çıkışta ve bir gözden diğerine geçişte su içine en az 0,30 m dalmış, üst kısmı havaya açık borularla veya orta bölmelerde açılan suya batık deliklerle verilir. Septik Tanklar

6 1. gözün hacmi 10-12 günlük sarfiyatı alacak şekilde hesaplanmalıdır
1. gözün hacmi günlük sarfiyatı alacak şekilde hesaplanmalıdır. Çamur hacmi bu hacme ayrıca ilave edilmelidir. Atık suyun birinci ve ikinci gözde bekletilip iyice çürümesi için banyo ve mutfak sularının üçüncü göze bağlanması faydalıdır. Diğer gözlerin hacmi, birincinin yarısı olacak şekilde (2:1:1) tasarlanır. Septik Tanklar

7 Bütün atıksuların birinci göze verilmesi halinde, hacim hesabı, nüfus başına tüketilen toplam su miktarına göre yapılır. Birinci göz 3 m3ten az olamaz. Atıksu bir gözden diğer göze geçerken en uzun mesafe katedecek şekilde düzenlenir. Foseptikler kargir veya betondan imal edilir, zemine su sızdırmaması için sıvanır. Atıksu ile temas eden yüzeylere bitümlü veya katranlı malzemelerle iki kat tecrit edilirler. Septik Tanklar

8 Septik tanklar kentsel alanlarda 24 saat alıkonma süresine göre tasarlanır. Birden fazla aile yerleşimleri için daha kısa alıkonma sürelerine izin verilebilir. Genellikle çamur çekimi 2-3 yılda bir yapılmalıdır. Septik tanktan alınan çamurlar arıtılmak üzere en yakın arıtma tesisine gönderilir. Septik tank çıkış suları yüzey altı borularına veya sızdırmaz tanklara deşarj edilir. Septik Tanklar

9 Septik tanklar, mutfak ve banyo atıklarını (yani tüm evsel atıkları) kabul edecek kapasitede projelendirilir. Septik tankların tasarımında kişi başına özgül atıksu debisi 180 L/N.gün alınır. Kırsal alanlarda ve tropikal bölgelerde kullanılan su miktarı çok daha az olmaktadır. Septik Tanklar

10 Septik Tanklar Tank hacmi hesabı, Ilıman İklimler için: V=(180*P+2000)
P: Kullanıcı sayısı Tropik bölgeler için (alıkonma zamanı 24 saat ve minimum tank hacmi 1500 L esasına göre): V=P*Q+S*P Q: Özgül atıksu debisi, L/N.gün ( L/N.gün) S: Çamur depoloma hacmi,L Septik Tanklar

11 Sızdırmalı foseptiklerin tasarımında kullanılan bağıntılar:
Vçök=(I*q*T)/1000 Vçamur=(I*VL*Ts)/1000 I: Nüfus q: özgül atıksu debisi, L/N.gün T: alıkonma süresi, gün (2 gün) VL: özgül çamur üretimi, L/N.gün (0,15-0,70 L/N.gün) Ts: alıkonma zamanı, gün (6-12 ay) Septik Tanklar

12 Septik Tanklar Minimum büyüklük;
Toplam minimum hacim 1,25-4,0 m3 (2,5 m3) Birden çok göz olması halinde: Göz Sayısı Vilk/Vtoplam Vdiğerleri/Vtoplam 2 2/3 1/3 3 1/2 1/4 4 1/6 Septik Tanklar

13 Septik Tanklar Fazla köpük ve yağ oluştuğunda yağ ayırıcı yapılır.
Bu bölmede alıkonma süresi dakika olmalı, ayrılan hacim 0,1 m3’den az olmalıdır. Septik Tanklar

14 Foseptikler İller Bankası’nın «Kanalizasyon İşlerinin Planlanması ve Projelerinin Hazırlanması ait Talimatname»de belirtilen esaslara göre yapılır. Belediye teşkilatının bulunmadığı yerlerde, Belediye teşkilatı bulunan fakat içme suyu tesisatı bulunmayan, şimdiki nüfusu 5000’den az olan yerlerde, Belediye teşkilatı ve içme suyu tesisatı bulunup da tesisata bağlı abone sayısı 300’den aşağı, şimdiki nüfusu 5000’den az olan yerlerde, Şimdiki nüfusu arasında olup, içme suyu tesisatı bulunup, abone sayısı hane sayısının %30’undan aşağı olan yerlerde, atıksular foseptiklerle uzaklaştırılabilmektedir. Septik Tanklar

15 Örnek 100 kişilik bir yerleşim için özgül atıksu debisi 80L/kişi.gün alarak septik tankı boyutlandırınız. Septik Tanklar

16 Septik tankların biraz daha gelişmiş bir uygulaması çürüme bölmesinin çökelme bölmesinden ayrıldığı Imhoff tanklarıdır. Atıksu arıtma tesislerinin geliştirilmesi ve modernizasyonu ile birlikte çamur stabilizasyonu veya çürüme ayrı bir proses olarak kurulmaya başlamıştır. Çürütücü muhtevasının yüksek sıcaklıklarda korunması ve karıştırılması çürüme hızını arttırdığı gerçeğinden hareketle yüksek hızlı çürütücüler kullanılmaya başlanmıştır. Imhoff Tankları

17 Imhoff tankları ısıtmalı çürüme tankları geliştirilmeden önce yaygın olarak kullanılmıştır. Ancak günümüzde daha çok küçük tesislerde tercih edilmekte olup, kullanım alanları sınırlıdır. İşletilmeleri son derece basittir ve mekanik ekipman gereksinimi yoktur. İşletme sırasında günlük köpük çekimi yapılır, çekilen köpük en yakın gaz ventilasyon kanalına deşarj edilir, çekilen çamur periyodik olarak çamur yataklarına gönderilir. Son uygulamalarda çamur bölmesinin ısıtıldığı tank uygulamaları geliştirilmiştir; bu tanklarda mekanik çamur çekimi yapılmaktadır. Imhoff Tankları

18 Imhoff tanklarındaki iki bölümden üstteki bölümde çökeltim, alttaki bölümde ise çürüme işlemi sağlanır. Çökebilen katı maddeler eğimli yüzeylerden kayarak çürüme işlemi için ısıtılmayan alt bölmeye geçerler. Köpük ve yüzer maddeler çökeltim bölümünde birikir ve çökeltim bölümü ile bağlantılı kanallar yardımıyla uzaklaştırılır. Alt bölmede çürüme sonucu oluşan gaz, gaz ventilleri yardımıyla toplanıp uzaklaştırılırlar. Imhoff Tankları

19 Üst gözde katı cisimler çökeltilerek alttaki çürüme bölgesine düşer.
Çürüme depolarındaki katı cisimlerin çürümesi ile meydana gelen gazların çıkışı bir tertibat ile üst gözlere gönderilmez. Üst göz tabanları yatayla 55o açı yapacak şekilde ve aralarında 12 cm açıklık kalacak şekilde yapılır. Çökelme bölmesinin toplam hacmi hesaplanırken özgül debi 30L/N alınır. Imhoff Tankları

20 Gözün derinliği 65 cm’den az, 200 cm’den fazla olamaz
Gözün derinliği 65 cm’den az, 200 cm’den fazla olamaz. Üst genişliği ise asgari 15 cm olmalıdır. Net durultma hacmi 250 L’den az alınmaz. Çürütme hacmi sadece bir boşaltma esasına göre 60L/kişi alınır. Bu hacim 1m3’den az olamaz. Çamur çürüme kısmında biriken çamur belli bir süre geçtikten sonra çürür. Imhoff Tankları

21 Çamur çekme vanasının su yüzüne olan mesafesi minimum 1,8 m olmalıdır
Çamur çekme vanasının su yüzüne olan mesafesi minimum 1,8 m olmalıdır. Bu kot farkı çamur çekme vanası açılınca suyun dışarı atılmasını sağlar. Bu tesisten çıkan sular sızdırma tesislerine verilir. Imhoff Tankları

22 Isıtılmayan klasik Imhoff tankları genellikle planda dikdörtgendir
Isıtılmayan klasik Imhoff tankları genellikle planda dikdörtgendir. Küçük tesislerde planda dairesel tanklar da uygulanmaktadır. Imhoff Tankları

23 Örnek 8000 eşdeğer nüfusu olan bir yerleşim bölgesinde kurulacak olan mekanik biyolojik arıtma tesisi için bir Imhoff tankı boyutlandırılacaktır. q = 200 L/kişi.gün olduğuna göre Imhoff tankını boyutlandırınız. Çökelme bölgesinde bekleme süresi 1,5 saati aşmayacaktır. Imhoff Tankları

24 Anaerobik arıtma, Ayşe Filibeli, Nurdan Büyükkamacı, Azize Ayol, 2009, Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yayınları No:280 Kaynaklar