İletişim Kurmak.

... konulu sunumlar: "İletişim Kurmak."— Sunum transkripti:

1 İletişim Kurmak

2 TEMEL İHTİYAÇ ÜÇGENİ YAPILANDIRMA KABUL YERLEŞTİRME Diğerleri
TEMEL İHTİYAÇ ÜÇGENİ Diğerleri tarafından kabul edilmeyi sağlamak YAPILANDIRMA KABUL Düzenleme, sınır, sorumluluk YERLEŞTİRME Kendimi diğeri karşısında bir yere yerleştirmek

3 ZAMANI YAPILANDIRMA İçtenlik Psikolojik Oyun Etkinlik Vakit Geçirme
ZAMANI YAPILANDIRMA İçtenlik Psikolojik Oyun Etkinlik Vakit Geçirme Ritüel Geri Çekilme

4 Geri Çekilme Bireyin zihinsel ya da fiziksel olarak uzaklaşması, kendine dönmesidir. Bütün insanlar geri çekilme ihtiyacı duyar. Ancak fazla geri çekilme sorun yaratabilir. Yaş dönemleri insanların geri çekilmeye en fazla ihtiyaç duyduğu zamanlardan biridir. Avantajı: Kişinin olayları düşünmesini, kendini değerlendirmesini, enerji toplamasını sağlar Kendinizin ve çocuğunuzun kendi kendine kalabilmesine ne kadar izin veriyorsunuz?

5 Ritüel: Günlük hayatta yaptığımız törensel davranışlar(merhaba, güle güle vb…) Kültür ve çevre ritüellerin oluşmasında ve uygulanmasında etkilidir. Ritüellere saygı göstermeyenler sorun yaşar. Ritüelleri yaşamak ihtiyaçtır. Avantajı: İlişkinin giriş anahtarlarıdır. İlişkinin başlamasını sağlar. Çocuğunuza, eşinize son zamanlarda ne kadar sıklıkla merhaba, nasılsın, günün nasıl geçti,afiyet olsun, eline sağlık, günaydın dediniz?

6 Vakit Geçirme: Yapılan günlük olağan konuşmalardır.
Vakit Geçirme: Yapılan günlük olağan konuşmalardır. Birlikte vakit geçirmek ve dinlemek ihtiyaçtır. Ortak konuları bulmak yakınlaşmayı sağlar. Bu süreç içinde karar alınmaz, derinlemesine analiz yapılmaz. Avantajı: vakit geçirme ilişkiyi geliştirmemize ve yeni insanlar tanımamıza yarar. Çocuğunuzla ve eşinizle son zamanlarda ne kadar sıklıkla birlikte vakit geçirmeyi planlayıp gerçekleştirdiniz?

7 Etkinlik : Her zaman bir amaca yöneliktir.
Etkinlik : Her zaman bir amaca yöneliktir. Yapacak bir şeyi olmayanlar kendilerini değersiz hissederler. Etkinlik olmazsa kişi sorun yaşar. ( işsizler) Zevk alınan bir işte çalışmak son derece önemlidir. Avantajı: Etkinliklerin sonunda bir ödül elde edilir. Çocuğunuzla/eşinizle birlikte hangi işleri yapıyorsunuz? (tamirat, alışveriş, masa hazırlama,……)

8 Psikolojik Oyun Bireyin kendisinin ve başkalarının duygusal durumunu manipüle etmesidir. Başkasıyla yaşanan / yaşanacak durumla ilgili rahatsız(endişeli) olma halidir. Gelişim döneminde yaşadıkları ikilem ve kararsızlık çatışmalara yol açabilir. İsyan etme, karşı çıkma davranışları görülebilir. Psikolojik oyunlar ilişkileri zedeler. Avantajı: İlişkinin devamlılığını sağlar, başkaları tarafından fark edildiği duygusunu yaşatır.

9 İçtenlik : Açık ve dürüstçe kurulan ilişkidir.
İçtenlik : Açık ve dürüstçe kurulan ilişkidir. İletişimde bulunan kişiler içlerindeki düşünce ve duygularını olduğu gibi ifade ederler. Kimse diğerini yönetmeye çalışmaz. Olumsuz bile olsa herşey olduğu ifade edilir. Genelde yaşlılar ve çocuklar bunu çok iyi yapar. Büyüdükçe içtenlik kaybolur. Avantajı: Ergenle içten yaşanan iletişim onun ikilemlerini, korkularını güven duydukları bir yetişkinle konuşabilmelerini sağlayacaktır. Çocuğunuza yaşadığınız bir duyguyu açık ve samimi bir şekilde ne zaman paylaştınız?

10 TEMEL İHTİYAÇ ÜÇGENİ Herkes yaşadığı tüm ilişkilerde bu üç ihtiyacı karşılamak ister. Çocuklar ve ergenler de anne babalarıyla ilişkilerinde kabul edildiklerini, zamanlarını yapılandırdıklarında; ne zaman, kiminle ne yapacaklarını tanımladıklarında ve ilişkilerinde kendisinin ve diğerinin anlamını tanımladığında rahatlar.

11 Etkinlik 1 “Uzaylı Oyunu” uygulanır.

12 İletişimde bulunan kişiler doğru kanalı, şifreyi bulamadıklarında rahatsız olur ve anlaşılmamış hissederler. Doğru şifreyi bulmak iletişim için kanalın açılmasını sağlar. Şifreyi bulmak iki tarafın birbirini anlamasını sağlar. Günlük hayatta farklı şifrelere sahip insanlarla iletişim kurarız. Çocukların da iletişimde farklı şifreleri olması son derece doğaldır. Çocuklar farklı yaşlarda iletişime geçerken farklı şifrelere sahiptir. Bir başka deyişle çocukların yaşları büyüdükçe iletişime geçerken farklı yöntemler kullanmak işe yarayabilir. 7-11 yaşındaki çocuklarla iletişime geçerken dokunmak, yakın olmak genellikle işe yarar. 11 yaşından sonra ise her biri birey olarak dikkate alınmayı daha çok isterler. Önemli bir nokta ise her çocuğun farklı şifreleri olabileceğini unutmamaktır. Çünkü her çocuk ve her genç her insan gibi özel olduğunun dikkate alınmasını ister.

13 Kişiler arası iletişimde insanlar zamanı yapılandırma ihtiyacını karşılamak isterler. Çocuklar ve anne babaları arasındaki ilişkide de zamanı yapılandırmak önemli bir ihtiyaçtır. Çocukla ve ergenle ilişkide zamanı yapılandırma basamaklarına uymak sağlıklı ve etkili bir iletişim oluşmasını sağlar. İletişime geçmeden uygun ritüeli geri çekilmede düşünmek, ritüelden sonra vakit geçirme aşamasında sohbet etmek, ardından etkinlik aşamasına geçmek, psikolojik oyuna girmemek ve içtenlik için zaman ayırmak sağlıklı bir ilişki oluşmasını sağlar. (bkz. Ek 2) Zamanı yapılandırma kabul iletileri alışverişini sağlar. Psikolojik oyun dışındaki zamanı yapılandırma türleri ilişkinin olumlu ve işlevsel sürmesini sağlar. İçtenlik en kaliteli ve yoğun tatmini sağlar. Anne baba çocuk ilişkisinde her yaş döneminde içtenliğin sağlanması önemlidir.

14 Benlik Durumlarının Yapısal Analizi
Benlik Durumlarının Yapısal Analizi ÖĞRENİLEN DÜŞÜNÜLEN HİSSEDİLEN EBEVEYN YA DA EBEVEYN FİGÜRLERİNDEN KOPYA EDİLEN DAVRANIŞLAR, DÜŞÜNCELER, DUYGULAR ÖĞRENİLEN DEĞERLER, NORMLAR, KURALLAR, YARGILAR EBEVEYN ŞİMDİ VE BURADAKİ DURUMA UYGUN CEVAPLARI İÇEREN DAVRANIŞ, DÜŞÜNCE VE DUYGULAR GERÇEKLER, BİLGİLER, ŞİMDİ VE BURADA BİLGİNİN İŞLENİŞİ, GERÇEĞİ OLDUĞU GİBİ KABUL EDEN DÜŞÜNEN YETİŞKİN ÇOCUKLUKTAKİ DAVRANIŞ, DÜŞÜNCE VE DUYGULARIN TEKRARI BİYOLOJİK İHTİYAÇLAR DUYGULAR İSTEKLER İHTİYAÇLAR ÇOCUK

15 Çocuk Benlik Durumu: Çocukluktaki davranışların, duyguların ve düşünceleri tekrar etmesidir. Bir başka deyişle 0-6 yaş arasındaki gibi düşünen, davranan ve hisseden tarafımızdır. Kişiliğin, biyolojik ihtiyaçlar, duygular, istekler, ihtiyaçların baskın olduğu yanıdır. Yetişkin Benlik Durumu: Şimdi ve buradaki duruma uygun cevapları içeren davranış, düşünce ve duygulardır. Kişiliğin gerçekler, bilgiler şimdi ve buradaki bilginin işlenişi, gerçeği olduğu gibi kabul eden, düşünen tarafıdır. Ebeveyn Benlik Durumu: Ebeveyn ya da ebeveyn figürlerinden, kopya edilen, davranışlar, düşünceler, duygulardır. Kişiliğin öğrenilmiş olan değerlerin, normların, kuralların ve yargıların bulunduğu bölümüdür.

16 Herkes 3 benlik durumuna sahiptir ve bunları kullanabilir
Herkes 3 benlik durumuna sahiptir ve bunları kullanabilir. Kişilik gelişiminin sağlıklı olması için anne babanın çocukla ilişkisinde üç benlik durumunu göstermesi ve çocuğun üç benlik durumunu da göstermesine izin vermesi gerekir. Bir başka deyişle anne baba çocukla ilişkisinde düşüncelerini, duygularını ve koruyan ve destekleyen değerleri, kuralları göstermelidir. Aynı zamanda çocuğun duygularını, değerlerini ve düşüncelerini göstermesine izin vermeli ve desteklemelidir. Eğer çocuklar EBEVEYN ve YETİŞKİN benlik durumunu yeterince kullanamazsa “sorun çözme, karar alma, düşünme, sorumluluk alma” becerilerini geliştiremez.

17 Bu evde en geç 10:00’da kahvaltı edilmiş olmalı.
ALIŞTIRMA Bu evde en geç 10:00’da kahvaltı edilmiş olmalı. Çocuklarımla oyun oynamak çok hoşuma gidiyor. Oğlumun doğum günü bu pazartesi. Camdan sarkmanı istemiyorum, bu çok tehlikeli. Çok üzgünüm. Ne yaparsak bu çocuklara yaranamıyoruz. Bu hafta aile toplantısını Salı akşamı yapacağız. Bu konuda öneriniz var mı? Dur sen yapamazsın, ben çayını koyarım. Hadi yemeğe gidelim.

18 ALIŞTIRMA Bu evde en geç 10:00’da kahvaltı edilmiş olmalı. Çocuklarımla oyun oynamak çok hoşuma gidiyor. Oğlumun doğum günü bu pazartesi. Camdan sarkmanı istemiyorum, bu çok tehlikeli. Çok üzgünüm. Ne yaparsak bu çocuklara yaranamıyoruz. Bu hafta aile toplantısını Salı akşamı yapacağız. Bu konuda öneriniz var mı? Dur sen yapamazsın, ben çayını koyarım. Hadi yemeğe gidelim. E Ç Y E Ç Ç E Y E Ç

19 OLUMLU- OLUMSUZ KULLANIMI OLUMSUZ(AŞIRI) KULLANIMI
BENLİK DURUMLARININ OLUMLU- OLUMSUZ KULLANIMI BENLİK DURUMU OLUMLU(UYGUN) KULLANIMI ( + ) OLUMSUZ(AŞIRI) KULLANIMI ( -) KURAL KOYAN EBEVEYN BESLEYEN EBEVEYN YETİŞKİN BOYUN EĞEN ÇOCUK İSYAN EDEN ÖZGÜR - Kuralları ve sınırları belirler Tehlikeden korur. Yapılandırma açlığını giderir. - Suçlayıcı ve zalim olabilir. Korku yaratabilir. Hatayı kabul etmez. - Destek ve izin verir. Sağlıklı yardım eder, güven verir. Teşvik ve takdir eder.. - Gelişmeyi engelleyebilir. Sahte yardım güveni zedeleyebilir. Bağımlı ilişki yaratabilir. - Bilgi alıp verir. Gerçekçi ve akılcı davranır. Tarafsız hareket eder.. - Sıkıcı ve renksiz olabilir. Duyguları gözardı edebilir. İlişki zorluğu yaşanabilir. - Nazik ve Uyumlu. Duygularını kontrol eder. Kurallara uyar.. - Sorumluluk alamaz. Hayır diyemez.. Sürekli yardım isteği yorabilir. - Uygun durumda karşı çıkmak iyidir Hayır diyebilme becerisine sahiptir. Durumu sorgulamaya yolaçabilir. - Karşı çıkmak için karşı çıkar. Çevredekileri öfkelendirebilir. İlişki sorunu yaşayabilir.. - Doğal ve samimidir. Yaratıcı ve meraklıdır. Enerjisi yüksektir. - Kuralları tanımayabilir. Bencil olabilir. Sınırsız olması tehlike yaratabilir..

20 Kişiler Arası İletişim
Kişiler Arası İletişim SÖZSÜZ İLETİŞİM SÖZLÜ SESLİ SESSİZ NESNELERLE DİNLEME KONUŞMA

21 İLETİŞİM ENGELLERİ Ad takmak, alay etmek, utandırmak
İLETİŞİM ENGELLERİ Ad takmak, alay etmek, utandırmak Yorumlamak, analiz etmek, tanı koymak Avutmak, teselli etmek Soru sormak, sınamak, çapraz sorgulamak Oyalamak, şakacı davranmak, konuyu saptırmak Karşılaştırmak …. Emir vermek, yönetmek Tehdit etmek, gözdağı vermek Vaaz vermek, ahlak dersi vermek Öğüt vermek, çözüm getirmek Öğretmek, nutuk çekmek, mantıklı düşünceler önermek Yargılamak, eleştirmek, suçlamak Övmek, iltifat etmek, pohpohlamak

22 Marslı gibi DİNLEMEK Can kulağı ile
Marslı gibi DİNLEMEK Can kulağı ile Çocuğunuza bırakabileceğiniz en büyük miras O’na dinlemeyi öğretmektir.

23 Pasif dinleme becerileri İçerik yansıtması Duygu yansıtması
Etkin Dinleme Pasif dinleme becerileri İçerik yansıtması Duygu yansıtması

24 Para, zaman, emek, Sağlık, enerji kaybının
KENDİMİZİ İFADE DAVRANIŞIN TANIMI SOMUT ETKİ DUYGUNUN İFADESİ Karşıdaki kişinin üzen, kızdıran, korkutan Davranışının yorum katılmadan Ne ise aynen ifade edilmesi Karşıdaki kişinin yaptığı davranışın sonucunda oluşan duygunun nedeni Para, zaman, emek, Sağlık, enerji kaybının İfade edilmesi Karşıdaki kişinin davranışı Sonucunda Hissedilen duygunun ifade edilmesi

25 DUYGULAR Sevinç Üzüntü Korku Öfke