Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz

Giriş Chapter 1 Bilgisayar Ağlarının Kullanımı Ağ Donanımı Ağ Yazılımı

Benzer bir sunumlar


... konulu sunumlar: "Giriş Chapter 1 Bilgisayar Ağlarının Kullanımı Ağ Donanımı Ağ Yazılımı"— Sunum transkripti:

1 Giriş Chapter 1 Bilgisayar Ağlarının Kullanımı Ağ Donanımı Ağ Yazılımı
Referans Modelleri Örnek Ağlar Ağ Standartları Birimler Gray units can be optionally omitted without causing later gaps Revised: August 2011 CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

2 Bilgisayar Ağlarının Kullanımı
Bilgisayar Ağları bilgisayarların birbiriyle haberleşmesi sayesinde oluşan organizasyonlardır ör., Internet Not: Cep telefonları da birer bilgisayardır. Çok çeşitli kullanım alanları vardır: İş uygulamaları » Ev uygulamaları » Mobil uygulamalar » Bu kullanım alanları: Sosyal meseleleri beraberinde getirir » Bu derste tüm bu kullanımları göreceğiz. Contrast computer networks with distributed systems, in which a model on top of the network is used to present the independent computers to users as a single coherent system, e.g., the Web. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

3 İş Uygulamaları Şirketler ağları ve bilgisayarları bilginin depolanması ve istemci-sunucu (client-server) modeli ile paylaşımı için kullanırlar: Eskiden bir şirketin tüm bilgisayarları aynı binada oluyordu, artık Bulut bilişim (cloud networking) İş kullanımına diğer örnekler: Ağ yazıcıları, e-posta, VoIP , Skype (telekonferans), ve e-ticaret (amazon, yemeksepeti, hepsiburada vb.) request response Resource sharing was initially about physical resources, such as printers, but is now often about access to information, such as a file server. The Web is an example of client-server computing. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

4 Ev Uygulamaları Evler pek çok ağ cihazları içerebilir: ör. bilgisayarlar, TV’ler, Uydunet bağlantısı, ADSL, WiFi, Bluetooth vb. Ev bilgisayarları ör. sosyal ağlar vasıtasıyla haberleşip içerik (video, resim) paylaşabilir, makale indirebilir (ieeexplore.org) veya alışveriş yapabilir Bazı uygulamalar peer-to-peer haberleşme modeli kullanır; bu modelde sabit bir istemci-sunucu yoktur (ör. Torrent) Yeni bir uygulama: Akıllı evler ve şebekeler (smart home, smart grid) P2P contrasts with client-server. Why is it under home applications? Because unlike cloud there is no need to have a business run dedicated infrastructure for the app to work. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

5 Mobil Kullanım Tabletler, dizüstü, akıllı telefonlar popüler bazı cihazlardır; WiFi ve 3G hücresel ağları kablosuz bağlantıyı sağlar 2010 senesinde tablet satışları masaüstünü geçmiştir. Mobil kullanıcılar ses, metin göndermek, ve Web/video içeriği tüketmek amacıyla haberleşir. GPS uygulamalarıyla konumlarını öğrenip paylaşır. IPTV ile TV izlenebilir Giyilebilir ağlar (akıllı saatler) Kablosuz ve Mobil kavramları alakalıdır, ancak aynı şey değildir. Laptop sales outpaced desktop sales in 2010, and there are many more mobile phones (but not smart phones) than personal computers. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

6 Sosyal Meseleler Dinsel/Siyasi/Cinsel konularda yapılan paylaşımlar
İçerikten işletmeci mi, yoksa kullanıcı mı sorumludur? İçeriğin mülkiyeti, fikri haklar 2000: Napster-Metallica davası Anonimlik ve sansür Telefon/Internet dinlemeleri, Twitter hesaplarının kapatılması, Internet sitelerinin kapatılması, Sunulan bilginin yanlış veya zararlı olması Privacy, e.g., Web tracking and profiling cookie’ler,profil oluşturma, konum bilgisinin mahremiyeti Theft, e.g., botnets and phishing Banka bilgileri, şifre bilgileri, kimlik hırsızlığı CAPTCHA Online gambling In the US, DMCA (Digital Millennium Copyright Act) takedowns are automated notices sent by content owners to parties they believe are inappropriately putting copyrighted content online. They instruct the party to take down the content or face legal measures. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

7 Ağ Donanımı Ağlar iletime göre sınıflandırılabilir
Broadcast ve point to point iletim Ağlar ölçeklerine göre sınıflandırılabilir: Scale Type Vücut BAN (Body Area Network) Yakın alan (1-10m) PAN (Personal Area Network) » Bina (10-100m) LAN (Local Area Network) » Şehir (1-10km) MAN (Metropolitan Area Network) » Ülke ( km) WAN (Wide Area Network) » Dünya The Internet (network of all networks) An “internetwork” is any larger network made up of smaller component networks. The “Internet” (with a capital I) is the set of all connected networks. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

8 Kişisel Alan Ağları Yakın alandaki bilgisayarları bağlamak ve kablo kullanımını azaltmak için Örnek: Bluetooth (wireless) PAN: Yazıcı, Mouse, Klavye, Kulaklık, Resim Paylaşımı Örnek: Akıllı saatle kalp ritmi, adım sayısını bildirmek CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

9 Yerel Alan Ağları Wireless LAN Wired LAN with with 802.11
Ev veya ofisteki (enterprise network) bilgisayarları bağlamak için Kablosuz LAN: Access Point (Erişim Noktası) Power Line Networks Wireless LAN with Wired LAN with switched Ethernet CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

10 Metropolitan Area Networks
Bir şehirdeki insanları/bilgisayarları haberleştirmek için Örnek: Kablo TV Örnek: GSM, UMTS, WiMax, LTE hücresel haberleşme teknolojileri This is a common way in which home subscribers obtain access to the Internet in the US. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

11 Geniş Alan Ağları (1) Bir ülkedeki cihazları birbirine bağlar Kiralanmış (leased) hatlar sayesinde Örnek: Üç şube ofisinin bağlanması The company probably leases the transmission lines (since most companies do not have their own lines). CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

12 Geniş Alan Ağları (2) Internet Servis Sağlayıcı (ISP) Ağın dışındaki bilgisayarlara da bağlantı sağlar Now the company/customer buys service from an ISP who uses its own lines to deliver packets. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

13 Geniş Alan Ağları(3) VPN (Virtual Private Network) Internet üzerinden sanal bağlantıyla oluşturulur. Fiziksel olarak bağlıymış gibi görünür Veri kapsüllenir ve şifrelenir (VPN dışındakiler anlayamaz) Yasaklanan sayfalara erişmek ve Internet tarama bilgilerini saklamak için de günümüzde bu teknoloji kullanılıyor Now the company/customer uses the Internet (might be multiple ISPs) for connectivity. The links are virtual in the sense that they refer to some path via the Internet rather than a particular transmission line. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

14 Ağ Yazılımı Protokol Katmanları » Katman Tasarım Meseleleri »
Bağlantılı bağlantısız hizmetler » Görev İşlemleri (Service primitives) » Hizmet protokol ilşkisi » CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

15 Protokol Katmanları (1)
Ağ katmanlarını fonksiyon olarak bölmek için Protokol katmanları kullanılır. Her protokol karşı taraftaki eşiyle (peer) sanal olarak konuşur Aşağı katmanlarla bir arayüz aracılığıyla bağlantı kurulur En dipte mesajlar fiziksel ortam kullanılarak taşınır CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

16 Protokol Katmanları (2)
Örnek: Filozof-Çevirici-Sekreter mimarisi Her katmandaki protokol farklı bir amaca sahiptir CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

17 Protokol Katmanları (3)
Her alt katman kendi başlığını (kontrol bilgisi içeren) mesaja ekler ve alıcıda bu başlığı söker Katmanlar ayrıca mesajları birleştirip ayırabilir. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

18 Katman tasarım meseleleri
Her katman belli bir görevi yerine getirirken ayrıca karşılaşılması olası problemleri çözer Bazı problemler değişik katmanlarda yinelemeli olarak ele alınır (ör: Güvenilirlik -reliability) Mesele Örnekler Hatalara rağmen güvenilirlik Hata düzelten sezen kodlar(§3.2, 3.3) Çöken routerların etrafından yönlendirme (§5.2) Ağ büyüklüğü Adresleme(§5.6) and isimlendirme(§7.1) Protokol katmanlama(§1.3) Bant genişliği gibi kaynakların yönetimi Çoklu erişim (§4.2) Sıkışıklık denetimi (§5.3, 6.3) Tehditlere karşı bilgi güvenliği Mesajların gizliliği (§8.2, 8.6) Kimlik doğrulama (§8.7) The point is that there are some issues that are not wholly the responsibility of any one layer, and they crop up again and again in the text. For example, reliability is often considered a key function of the transport layer (i.e., making transport reliable) yet reliability mechanisms also appear in other layers (error codes in the link layer, routing around failures in the network layer, and replication at the application layer). CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

19 Bağlantılı – Bağlantısız Görevler
Bir katman iki tür hizmet verir: Bağlantı temelli: Kaynaklar rezerve edilir, ve bir bağlantı kurulur, sonra kaldırılır ör: telefon Bağlantısız: Bir bağlantı kurulmaz ve kaynak ayrılmaz . Her paket farklı ele alınabilir ör. posta TCP provides a reliable bytestream service at the Transport layer, IP provides unreliable datagram service at the Network layer. More examples: RTP (used to carry VoIP data) provides unreliable connection service; (WiFi) provides acknowledged datagram service; Ethernet provides unreliable datagram service. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

20 Görev İşlemleri (1) Bir katman bir üst katmana hizmet eder. Bu hizmeti temel işlemler olarak yapar. Bir katman karşıdaki eşdeğeriyle bir protokol yoluyla iletişim kurar CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

21 Görev İşlemleri (2) Yukarıdaki örnek işlemlerin kullanımı için tipik bir örnek Client Server LISTEN (0) ACCEPT RECEIVE SEND (4) DISCONNECT (6) CONNECT (1) SEND DISCONNECT (5) Connect request Accept response Request for data Reply Disconnect (2) (3) The primitives are called at the client and server by the higher layer using the service. The layer implements the primitives by sending messages using the services of the lower layer; these messages are assumed to be reliable for simplicity and the lower layer service is not otherwise described. This is similar to the way that simple Web browsers and Web servers work today. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

22 Referans Modelleri Referans Modelleri bir ağ yapısının katmanlarını açıklar OSI referans modeli » TCP/IP referans modeli » Bu kitaptaki model» OSI ve TCP/IP karşılaştırması » CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

23 OSI Referans Modeli 7 katmanlı bir modeldir – Kullanıcı arayüzü
– Değişik gösterimleri tercüme eder – Diyaloglar – Baştan sona güvenilir iletim – Geniş ağda çok atlamalı gönderim – Veri çerçevelerin doğru gönderilmesi – Sinyallerin fiziksel ortamda gönderilmesi CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

24 TCP/IP Referans Modeli
Dört katmanlı bir model, uygulamalar sonucu kendiliğinden ortaya çıkmıştır, Bazı OSI katmanlarını ihmal eder, ve Network yerine IP katmanı vardır. IP is the “narrow waist” of the Internet The comment about the narrow waist refers to the fact that the network layer of the Internet is IP (Internet Protocol) such that the network layer is called the “Internet” layer. The significance is that all Internet devices speak IP, which provides a point of interoperability that enables innovation both above (new applications and transports) and below (new link technologies). Protocols are shown in their respective layers CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

25 Kitaptaki Model TCP/IP Modeline benzer, ancak Fiziksel katman da sayılmışItır ve Internet protokolleri dışındaki protokoller de dikkate alınmıştır. OSI ve TCP/IP Yorumu OSI: Etkili ve kavramsal olarak açık bir modeldir Karmaşıktır. Modeller , protokoller karmaşıklık ve politik sebeplerle benimsenmemiştir TCP/IP: Protokoller çok başarılı ve yaygındır (TCP, IP, PPP) Model olarak zayıftır (yeteri kadar açıklanmamıştır) CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

26 Ağ Örnekleri Internet » 3G ağı» Wireless LANs »
RFID ve Duyarga Ağları » CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

27 Internet (1) 60lı yıllar (soğuk savaş, US Dept of Defense) ARPANET: Paul Baran’ın fikri olan dağıtık, paket anahtarlamalı bir ağ. IMP’ler (erken router’lar) Decentralized or fully distributed is a contrast to the hierarchical telephone network that came beforehand. Unlike the telephone network, blowing up a single important node will not break the network or large portions of it. 56 kbps linkler ARPANET topolojisi (Eylül 1972). CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

28 Internet (2) NSFNET: Üniversiteler ağı (1985-1995)
T1 linkler (1.5 Mbps) NSFNET was an academic research network growing out of CSNET that was created so that universities without DoD contracts could participate. It was initially connected to the ARPANET by gateways, and later took over the central role as the “backbone of the Internet”, i.e., the network through which packets passed on their way between parties connected to different parts of the Internet. NSFNET topolojisi (1988) CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

29 Internet (3) Modern Internet çok daha karmaşıktır
ISP ağları Internet’in omurgasıdır Internet Service Provider (340 ISP var: TTNET, Turknet, Superonline, Adanet vb., çoğu TTNET altyapısını kullanır) ISPler IXP’lerde trafik değişimi yaparlar Internet Exchange Points Her ağda router’lar paket anahtarlama yaparlar ISP’ler arasında transit anlaşmaları olabilir Son noktada müşteriler çeşitli şekilde bağlantı yapabilir Kablo, ADSL, Fiber-to-the-Home, 3G/4G wireless, dialup Data center’lar pek çok sunucu içerebilir (“the cloud”) Trafiğin çoğu data center’lardan alınır (ör. video) Mimari evrimleşmeye devam etmektedir. ISP = Internet Service Provicer, IXP = Internet eXchange Point CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

30 Internet (4) Internet mimarisi
CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

31 3G Mobil Telefon Ağı (1) 1G: Analog mobil telefon: AMPS (ABD)
2G: Sayısal mobil telefon: GSM (Avrupa), CDMA (ABD) 2.5G: Sayısal ses ve IP paket veri GPRS, EDGE 3G: Sayısal ses veri ve görüntü, yüksek veri hızı UMTS, WiMax 4G: Daha yüksek veri hızı LTE Hücreler uzamsal olarak dizilmiştir, her hücrede kullanıcılara baz istasyonu vasıtasıyla hizmet verilir CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

32 3G Mobil Telefon Ağları(2)
Baz istasyonları çekirdek ağa bağlanarak diğer mobil cihazları bulur, ve telefon ağı ve Internete veri gönderir. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

33 3G Mobil Telefon Ağı(3) Mobil cihazlar hareket ettikçe baz istasyonları onları bir hücreden diğerine transfer eder Handover Handover CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

34 Kablosuz Yerel Alan Ağları (1)
IEEE standardına dayalı ağlar yaygındır Cihazlar bir erişim noktası aracılığıyla haberleşir Bu erişim noktası ağın geri kalanına kabloyla bağlıdır 2.4GHz ISM bandında sinyaller yansımalar nedeniyle çok yollu sönümlenmeye uğrar OFDM gibi ileri tekniklere ihtiyaç duyulur CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

35 Kablosuz Yerel Alan Ağları (2)
Telsiz radyo iletimler birbiriyle girişim yapar; diğer radyoların iletim alanlarıyla tamamen örtüşme olabilir CSMA(Taşıyıcı dinlemeli çoklu erişim) yöntemleri kullanılır Both broadcast and different ranges are complications that do not exist for point-to-point wired links. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

36 RFID ve Duyarga Ağları(1)
Pasif UHF-bandı RFID ağları günlük kullanıma sahiptir Objelerin üzerine konan RFID etiketler (pilsiz) Okuyucular sinyal gönderir ve yansıyan sinyalden bilgi elde eder Envanter kontrolü, geçiş sistemleri, fiyat okuma vb. Duyarga (sensor) ağları bir alana yayılmış ufak cihazlardır Duyulan, ölçülen verileri bir toplayıcıya kablosuz olarak gönderirler Akıllı tarım, bina sağlığı takibi, güvenlik, endüstriyel vb. CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

37 Ağ Standartları Standartlar, değişik üreticiler tarafından üretilen ağ cihazlarının ve yazılımlarının belli bir standarda uyması ve beraber çalışabilmesi için gereklidir Bazı standart oluşumları: Body Area Examples ITU Telecommunications G.992, ADSL H.264, MPEG4 IEEE Communications 802.3, Ethernet 802.11, WiFi IETF Internet RFC 2616, HTTP/1.1 RFC 1034/1035, DNS W3C Web HTML5 standard CSS standard CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011

38 Son Chapter 1 CN5E by Tanenbaum & Wetherall, © Pearson Education-Prentice Hall and D. Wetherall, 2011


"Giriş Chapter 1 Bilgisayar Ağlarının Kullanımı Ağ Donanımı Ağ Yazılımı" indir ppt

Benzer bir sunumlar


Google Reklamları