Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik Lisansüstü Eğitim ve Araştırma Programı (2004-2010) Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik.

... konulu sunumlar: "Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik Lisansüstü Eğitim ve Araştırma Programı (2004-2010) Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik."— Sunum transkripti:

1 Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik Lisansüstü Eğitim ve Araştırma Programı (2004-2010) Sanayinin AR-GE Yeteneğinin Arttırılmasına Yönelik Lisansüstü Eğitim ve Araştırma Programı (2004-2010) Hasan MANDAL Anadolu Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi

2 ÜNİVERSİTELERİN MİSYONLARI ARASINDA  Meslek edindirme ve  Ülkenin kalkınması için gerekli bilim ve teknolojinin üretilmesi

3 . YÖK ve Üniversitelerin Akademik Yükseltme Kriterlerindeki Değişme,. Araştırıcıların yurt dışından doktoralarını tamamlayarak geri dönmeleri. TÜBİTAK, TÜBA ve Üniversitelerin teşvik programları  250 yayın 45. Sıra (1980)  6293 yayın 25. Sıra (2001)

4  IBM yıllık patent sayısı: 3411 (2001)  Türkiye yıllık patent sayısı: 50 (ort).gerçekleştirilen çalışmaların yenilikçilik (inovasyon) yönünün az olması,.bilimsel çalışmaların teknolojiye uyarlanmasındaki eksiklik,. endüstriyel uygulama boyutlarına yönelik olmaması,. fikri mülkiyet hakları kültürünün gelişmemesi

5 yapılan çalışmaların çoğu rafta kalmakta ekonomik değere dönüştürülememekte dış çevreler tarafından değerlendirilmektedir.

6 İleri teknoloji ürün ithalatı: 8-10 milyar dolar/yıl AR-GE payı %25-30 (2-3 Milyar dolar) ÜNİVERSİTE KAYNAKLI ARAŞTIRMA VE İNOVASYON SİSTEMİMİZDE YENİLİK GEREKLİ

7 YÖNTEM  Varolan ve yakın gelecekte edinilecek olanakların en iyi şekilde kullanılması;  Gerekli beyin gücünün yetiştirilmesi ve korunması;  Ülkemizin dışa bağımlılığı en aza indirecek olan Ulusal teknoloji ve endüstri tabanının kurulması;  Rekabet gücünü arttırıcı, ihracata yönelik bir ekonomiye geçişin sağlanması

8  Devlet,  Üniversiteler,  Endüstri ve  Sivil Toplum Kuruluşlarının bilinçli bir işbirliği ve eşgüdüm içine girmeleri gerekmektedir.

9 ÜLKEMİZDEKİ GİRİŞİMLER TÜBİTAK Bilim ve Teknoloji Politikaları Daire Başkanlığı tarafından başlatılan, ekonomik ve toplumsal hedeflere ulaşmak için bilim ve teknolojiden nasıl yararlanılacağını ortaya koyan vizyon oluşturma süreci (Vizyon 2023). Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu’nun 15 Nisan 2002 tarihli toplantısında alınan karar ile Türkiye’nin Avrupa Birliği Araştırma ve Teknoloji geliştirme programlarına katılım kararı. Türkiye’nin Avrupa Birliği Eğitim programlarına katılım kararı. YUUP (Yaygınlaştırılmış Ulusal ve Uluslararası Projeler),

10 İTÜ’de lisansüstü eğitim ve araştırmaya yönelik İleri Teknolojiler Programı, ODTÜ Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı, Değişik Üniversitelerimizde disiplinlerarası çalışmaya yönelik araştırma merkezleri, 4691 sayılı teknopark yasası TİDEB ve TTGV programları

11 Üniversite Sanayi İşbirliği

12 Halen, Üniversite - Sanayi ilişkilerinde: Amaç : Günlük, Kısa Vadeli İhtiyaçlar Yaklaşım: Yüzeysellik (doğrulayıcı analiz, bilirkişilik, eğitim amaçlı gezi ve staj) Yöntem: Bireysellik (kişisel yakınlıklar ve soyutlanmış etkinlikler)

13 Ülkemizde Üniversite-Sanayi İşbirliğini Harekete Geçirmek İçin: Bilimcinin sanayiye yönelişini özendirmek ve teşvik etmek, Grup ve ekip çalışmasını esas almak, Araştırma harcamaları için sanayiye uygun teşvikler sağlamak, Kesimler arasında karşılıklı içe kapanıklılığı gidermek,

14 Araştırmalarda önceliklere göre ülke düzeyinde ve disiplinler arası koordinasyonu sağlamak, Kaynakların etkin kullanımını sağlayıcı ve düplikasyonları önleyici tedbirler almak, Ülkemizin mevcut imkanları içinde kişisel, kurumsal ve ulusal motivasyonu katalizlemek, Sanayi kesimine, varlığını sürdürebilmesi için özgün teknolojinin mutlak bir zorunluluk olduğunu kanıtlamak, Üniversitelerde, bilimsel araştırmaların sanayiye ve iş hayatına aktarılmasına aracı olabilecek birimleri oluşturmak

15 Üniversitelerde bulunan araştırma potansiyelinin sanayinin gelişiminde kullanılabilmesi için, üniversiteler ve sanayi dalları arasında işbirliğinin geliştirilmesi ÇÖZÜM

16 ENDÜSTRİYEL DOKTORA PROGRAMI 2004-2010

17 TÜBİTAK ANADOLU ÜNİVERSİTESİ SERAMİK ÜRETİCİLERİ SAM SERAMİK ARAŞTIRMA MERKEZİ

18 Başarının Anahtarı İzlenen iyi politikalar Esnek ÜSAMP programı Üniversite ve sanayi kesimlerinin özverili ve yapıcı yaklaşımları İyi hizmet anlayışı ve başarılı ortak yarar ar-ge projeleri iki tarafta da olumlu izlenimler uyandırmış ve SAM, günümüzde seramik sektörü için kolay vazgeçilmez bir ortak haline gelmiştir

19 SONUÇ İyi bir üniversite-sanayi işbirliği (ÜSAMP) programı İstekli ve katılımcı sanayi kesimi Üst düzey ve esnek üniversite desteği Sanayi ağırlıklı yönetim Üst düzey araştırıcı kaynağı ve laboratuar imkanları HEDEF: Sektörüne büyük katkılar sağlayan kurumsal üniversite-sanayi işbirliği örneği olmak Başarı Faktörleri

20 Seramik malzemeler otomotive, inşaat, elektronik, enerji, çevre, savunma, tıp gibi bir çok alanlarda kullanılmaktadır. Ülkemizde bu alanlarda faaliyet gösteren bir çok sanayi kuruluşu mevcuttur. Seramik malzemelerin üretimi ve kullanımına yönelik araştırma konularının ilgili sanayi kuruluşlarının aktif katılımı ile ortaklaşa belirlenmesi ve lisansüstü programlar çerçevesinde endüstriyel yakınlığı yüksek olan yüksek lisans ve doktora yapmış araştırıcıların yetiştirilmesi.

21 (a) Sanayi yatkınlığı yüksek ve sanayiyi yakından tanıyan doktoralı araştırmacılar yetiştirmek, (b) Bu araştırıcıların sektörde çalışmalarını özendirerek, sanayinin ar-ge yetkinliğini yükseltmek ve daha global düşünebilen ar-ge kültürü oluşturmak, (c) Sürekli söylemde kalan üniversite-sanayi işbirliğini bu program yoluyla vazgeçilmez bir düzeye çıkartmak, (d) Diğer sektörler için başarılı bir model oluşturmak, (e)Program kapsamında gerçekleştirilecek projelerle sanayiye katma değer yaratmak Amaç

22 Seramik sektörüne yönelik proses geliştirme, verimlilik, çevre, enerji ve diğer ilgili alanlarda oluşturulacak projeler KAPSAM

23 (a) Sektörün öncelikleri ve katılımları ile araştırma konuları ve projeler belirlenecektir (b)Araştırmalar, disiplinler arası bir yaklaşımla ve ilgili endüstriyel kuruluşların aktif katılımları (ortak danışmanlık vb.) sağlanarak yürütülecektir (c) Projelerde istihdam edilecek araştırıcılar, proje kapsamlarına göre ilgili temel veya uygulamalı bilim mezunlarından seçilecektir (d) Program kapsamındaki araştırıcılar aynı zamanda lisansüstü (özellikle doktora) eğitimlerini de yürüteceklerdir YÖNTEM

24 (e) Program kapsamındaki araştırıcılar çalışmalarının en az %25’ini ilgili sanayi kuruluşlarında yapacaktır (f)Araştırıcının çalışmaları ve performansı her 6 ayda bir ilgili sanayi kuruluşlarının da katılımı ile değerlendirilecektir. (g) Performans değerlendirmesindeki temel kriter, araştırmacının endüstriyel yatkınlığı ve yaratıcılığı, sonuçların endüstriyel olarak kullanılabilirliği, ticari ve patent alma potansiyeli olacaktır. (h) Program kabul edilecek öğrenciler (her yıl 10 öğrenci olmak üzere toplam 30) direkt doktora programına başlıyacaklardır ve ortalama 4- 5 yıl sonunda 26 yaşında doktora eğitimini tamamlayarak genç yaşta ve dinamik olarak sektörde istihdam edilebileceklerdir. (h)

25 MEVCUT DURUM. Program DPT tarafından desteklendi.. DPT desteği alt yapı ve sarf malzemeleri ile sınırlı (5 Milyon USD). Projedeki öğrenciler için maddi destek. Endüstri tarafından sağlandı (2004 yılı için). Her öğrenci için TÜBİTAK-TİDEB projesi hazırlanacak. Öğretim Üyesine maddi destek. Projeler sürekli dış denetime açık. Yönerge hazırlandı. Program Ekim’04 de başlayacak.

26 PAYDAŞLARIN MEMNUNİYETİ Üniversite  Alt yapı için kaynak, tam zamanlı araştırıcı Endüstri  alt yapı olanaklarına ulaşım, ar-ge projesi için maddi destek yetişmiş eleman, katma değer Öğrenci  doktora derecesi, maddi destek, isdihdam Öğr. Üyesi  tam zamanlı araştırıcı, bireysel maddi destek DPT-TİDEB  kurumsal üniversite-sanayi işbirliği katma değer oluşturma için araç

27 The Europe of Knowledge 2020: A vision for university based research and innovation Liege/Belgium25-28 April 2004 In addition to interdisciplinary research, trans-disciplinary research is also needed. The instrument: “Industrial” or “Professional” doctorates

28 İLETİŞİM ADRESİ Anadolu Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümü Eskişehir E-posta: muhfak@anadolu.edu.tr