Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi.

... konulu sunumlar: "Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi."— Sunum transkripti:

1 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html

2 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Plan  Bilgi  Belge  Bilgi Yönetimi (Information Management)  Bilgi Yönetimi (Knowledge Management)  Türkiye’de Bilgi Yönetimi (Information Management)  Sonuç

3 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Felsefede Bilgi (Knowledge)  Bilgi –Bilme etkinliği –Bu etkinlik sonucu elde edilen çıktı  Bilgi etkinlikleri –algılama –anlama –düşünme –muhakeme etme –yorumlama –açıklama –doğrulama –değerlendirme Kaynak: Kuçuradi, 1995, s. 97

4 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Araştırmalarında Bilgi (Information)  Süreç olarak bilgi (information-as- process)  Bilgi olarak bilgi (information-as- knowledge)  Nesne olarak bilgi (information-as- object)

5 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgiye Farklı Bakış Açıları Kaynak: Buckland, 1991, s. 6

6 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Belge  docere: öğretmek, bilgilendirmek  –ment: araçlar  “bir fiziksel ya da entellektüel olguyu temsil etmek, yeniden yaratmak ya da ispatlamak için korunan ya da kaydedilen tüm somut ve sembolik dizinsel işaretler” (Suzanne Briet)  Belge örnekleri: kil tablet, yontu, papirüs, harita, yazma, kitap, dergi, resim, film, kaset, CD-ROM, DVD, Web sayfası, dijital belgeler, vs.

7 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Farklı Disiplinlerde Belge  Belge: biçim + işaret + ortam  Biçim: –Hattatlar, müzik ve sinema yapımcıları, örüntü tanıma uzmanları, kütüphaneciler, arşivciler, müzeciler  İşaret: –Dilbilimciler, bilgisayarcılar, yapay zeka uzmanları  Ortam: –Arşivciler, tarihçiler, hukukçular, diplomatik bilimciler, yayıncılar, kütüphaneciler, vd.

8 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetimi (Information Management)  her türlü örgütün etkin olarak işletilmesiyle ilgili bilginin sağlanması, düzenlenmesi, denetimi, yayımı ve kullanımına yönetim ilkelerinin uygulanması  “doğru karar vermek için doğru formda, doğru kişiye, doğru maliyetle, doğru zamanda, doğru yerde, doğru bilgiyi sağlamak”

9 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetimi (Knowledge Management)  bir örgütün misyonunu gerçekleştirmesi için örgütün entellektüel sermayesinin kullanımına dayanan bir yönetim uygulaması  Entellektüel sermaye: örgüt çalışanlarının geliştirdiği ya da biriktirdiği deneyim, hizmet ve ürünlerden sağlanan bilgi (knowledge).  Bilgi (knowledge): –Belirtik (nesne olarak bilgi) –Örtük (bilgi olarak bilgi)

10 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yöneticisi Neyi Yönetir?  İnsan beyninde saklı örtük bilgileri mi?  Üzerinde bilgi taşıdığı varsayılan nesneleri (belgeleri) mi?  Yoksa her ikisini de mi? –Kütüphanecilik –Arşivcilik –Dokümantasyon - Belge yönetimi – Kayıt yönetimi - İdari dokümantasyon (records management, document management) –Veri yönetimi, Bilgi kaynakları yönetimi, Bilgi teknolojisi yönetimi –Bilgibilim, bilgi araştırmaları –Bilgi yönetimi (üzerinde bilgi taşıyan belgelerin yönetimi)

11 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetimi (Information Management)  Belgelerin sağlanması, düzenlenmesi, yaşatılması, kullanımı, korunması, arşivlenmesi  Kullanıcıların bilgi gereksinimlerinin saptanması ve karşılanması  Bilgi sistemlerinin tasarlanması, kurulması ve işletilmesi  Bilgi teknolojisi yönetimi

12 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Türkiye’de Bilgi Yönetimi (Information Management)  Bölüm adlarındaki değişiklikler –Kütüphanecilik (Kütüphanecilik ve Enformasyon) –Kütüphanecilik (Kütüphanecilik, Arşivcilik ve Dokümantasyon-Enformasyon ABD) –Bilgi ve Belge Yönetimi  Bilgi Yönetiminin kavramsal tanımına farklı yaklaşımlar –Bilgi Yönetimi (Knowledge Management)- “Enformasyon” Yönetimi –Bilgibilim (Information Science) – Bilgi Yönetimi (Knowledge Management) –Bölümlerin İngilizce adları:  Information Management, Information and Records Management

13 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Sonuç  Bilgi sorunlarını çözmek için uğraşan farklı disiplinlere mensup birçok “paydaş” var (hesaplama, işletme yönetimi, teknoloji yönetimi vd.)  Daha çok kodlanmış ve belgeler üzerine aktarılmış bilgi üzerinde odaklanıyorlar  BBY Bölümlerinin ortak özelliği “nesne olarak bilgi” yönetimine ağırlık vermeleri  “Kozmetik” değişikliklere odaklanmak yerine bilgi yönetimi kavramının hakkını veren eğitim programları geliştirilmeli

14 Kütüphaneciliğin Destanı 21-24 Ekim 2004, Ankara Y.T. Bilgi Yönetiminin Kavramsal Tanımı ve Uygulama Alanları Yaşar Tonta H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tonta@hacettepe.edu.tr http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/tonta.html