DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL

... konulu sunumlar: "DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL"— Sunum transkripti:

1 DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL
Isırmalar ve Sokmalar DEÜ-SHMYO Öğr. Gör. Sinan YENAL Öğr. Gör. Sinan YENAL

2 Isırma ve Sokmalar Eklem Bacaklılar Böcekler Örümcekler Akrepler
Sürüngenler Engerek yılanı Mercan yılanı Zehirli deniz canlıları Öğr. Gör. Sinan YENAL

3 Isırma ve Sokmalarda Ölüm
% 50 böcekler % 30 yılanlar % 14 örümcekler % 6 diğer Öğr. Gör. Sinan YENAL

4 Zarkanatlılar Balarısı, eşekarısı, sarıca arı ve karınca
Yılda yaklaşık 25 ölüm Bal arısı %50 Sarıca arı ve diğerleri %50 Problemler Alerjik reaksiyon Anaflaksi Tosik zehir etkileri (ender) Öğr. Gör. Sinan YENAL

5 Lokal Reaksiyonlar Ani, yakıcı ağrı Kaşıntı Ödem
Alerjik reaksiyon etkilenen alanı kapsar Dil-Boyun bölgesinde olanlar havayolunu tıkayabilir Öğr. Gör. Sinan YENAL

6 Sistemik Reaksiyonlar
Orta Yaygın kaşıntı Urtiker Sokulan bölgeden uzakalarda ödem Kızarıklık Öğr. Gör. Sinan YENAL

7 Sistemik Reaksiyonlar
Şiddetli Laringeal ödem, üst havayolu obs. Ciddi bronkospazm, solunum güçlüğü Ağır hipotansiyon Anaflaksi Öğr. Gör. Sinan YENAL

8 Anaflaksinin Tedavisi
İğneyi çıkar Havayolu güvenliğini sağla Oksijen, solunuma yardım Şok pozisyonu Epinefrin (Auto-Injektor) TYD uygulamak Öğr. Gör. Sinan YENAL

9 Epi Auto-Injector Yararları Havayollarında dilatasyon
Damarlarda konstrüksiyon Periferal dirençte artma- TA Öğr. Gör. Sinan YENAL

10 Epi Auto-Injektor Ciddi alerjik reaksiyonlarda kontrendikasyonu yoktur
Öğr. Gör. Sinan YENAL

11 Epi Auto-Injektor Doz: Erişkinde: 0.3 mg Pediatrik: 0.15 mg
Öğr. Gör. Sinan YENAL

12 Örümcekler 37,000 tür Hepsi zehirli ABD’de 50 türü insanı ısırabilir
En Tehlikelileri Karadul Örümceği (Latrodectus mactans) Kahverengi keşiş Örümceği (Loxosceles reclusa) Öğr. Gör. Sinan YENAL

13 Karadul Örümceği Öğr. Gör. Sinan YENAL

14 Karadul Örümceği Nörotoksiktir Sokulan yerde ani batıcı bir ağrı
15 Dak.-2 Saat arasında kas krampları görülür Üst Eks.: plöretik göğüs ağrısı Alt Eks./genital: abdominal ağrı, rijidity Öğr. Gör. Sinan YENAL

15 Karadul Örümceği Kas seğirmesi, güçsüzlüğü, paralizi, göz kapağının düşmesi Terleme, gözyaşı, salivasyon, bronşiyal sekresyonda Anksiyete, başağrısı, huzursuzluk, baş dönmesi, bulantı, kusma, hipertansiyon Ödem, ciltte kızarıklık, konjuktivitis, kaşıntı Şok, respiratuar depresyon Öğr. Gör. Sinan YENAL

16 Karadul Örümceği Semptomlar birkaç saat içinde pik yapar, sonra azalır
Genellikle 24 saat sürer Bazı semptomlar 4 gün sürebilir Mortalite oranı bilinmiyor Çok kişi tamamen iyileşir Öğr. Gör. Sinan YENAL

17 Karadul Örümceği Tedavi Lokal soğuk uygulama Semptomatik bakım
Antivenom uygulama Öğr. Gör. Sinan YENAL

18 Kahverengi Keşiş Örümceği
Öğr. Gör. Sinan YENAL

19 Kahverengi Keşiş Örümceği
Lokal bulgu/belirtiler Ağrı yoktur yanlızca ısırılan yerde çok hafif ağrı olur 2. saat içinde: Lokal ağrı, mavi-yeşil halka saat: kabarcıklar, ilerleyen iskemik alan 5-7. gün: Aseptik nekroz, nekrotik ülser Diameter de 30 cm bülük ciddi lezyonlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

20 Kahverengi Keşiş Örümceği
Sistemik bulgu, belirtiler Orta Ateş, titreme Halsizlik Bulantı, kusma Nokta ağrı Ciddi Kanama bozuklukları Renal yetmezlik Konvulsiuyonlar Kalp yetmezliği Ölüm Öğr. Gör. Sinan YENAL

21 Kahverengi Keşiş Örümceği
Prehospital Tedavi Lokal soğuk uygulama Yaranın temizlenmesi Öğr. Gör. Sinan YENAL

22 Akrepler Öğr. Gör. Sinan YENAL

23 Akrepler ABD 40 tür vardır
Yanlızca bir türü öldürücüdür (Centuroides sculpturatus) Arizonada yaşar Öğr. Gör. Sinan YENAL

24 Centuroides sculpturatus
Lokal bulgu ve belirtiler Lokal kabarıklık yada inflamasyon yoktur Lokal ağrı, hipersensitif Öğr. Gör. Sinan YENAL

25 Centuroides sculpturatus
Sistemik bulgu ve belirtiler: Huzursuzluk, ajitasyon Gözlerde hareketlilik Düşük koordinasyon, sulu 8geveleme) konuşma, yutma güçlüğü Salivasyon, wheezing, stridor Taşikardi, taşipne, hipertansiyon, bulantı, kusma Öğr. Gör. Sinan YENAL

26 Centuroides sculpturatus
Tedavi Semptomatik, non-spesifik Antivenom uygulama Öğr. Gör. Sinan YENAL

27 Yılanlar Yılda 45,000 sokulma ABD de 8,000 yılan türü zehirli 10 ölüm
Öğr. Gör. Sinan YENAL

28 Zehirli Yılanlar Engerek (Crotalidae) Çıngıraklı yılan
Bakırkafalı yılan Pamukağız yılan (cotton mouth) Mercan Yılanları (Elapidae) Öğr. Gör. Sinan YENAL

29 Engerek Ağırdırlar Başları baklava şeklindedir
Vertikal, elliptikal pupil Gözler ile üst dudak arasında ısı algılayıcıları vardır. Uzun sivri dişleri vardır Hemotoksik, nekrotoksik zehir Öğr. Gör. Sinan YENAL

30 Engerek Çıngıraklı yılanlar 13 tür 7,000 ısırılma/yıl 9-10 ölüm
Öğr. Gör. Sinan YENAL

31 Engerek Bakırkafa Ölüm çok nadir görülür Minimal ödem, ağrı
Öğr. Gör. Sinan YENAL

32 Engerek Pamukağız Ortalama yılda bir ölüm Orta sistemik semptomlar
Ciddi lokal doku injury ve nekrozu yapar Öğr. Gör. Sinan YENAL

33 Engerek ısırığı Ağrı, kaşıntı İlerleyici ödem Çürüklük
Kan dolu kesecikler Öğr. Gör. Sinan YENAL

34 Öğr. Gör. Sinan YENAL

35 Engerek ısırığı Güçsüzlük, terleme, bulantı, kusma
Taşikardi, hipotansiyon, şok Pıhtılaşmada gecikme Dişeti kanaması Hematemez, melena, hematüri Uyuşukluk, ürperti, nörolojik semptomlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

36 Mercan Yılanı İnce yapılı Küçük, yuvarlak başlı Parlak renkli
Küçük, erektil olmayan diş Çiğnemeyle zehiri enjekte eder Zehir güçlü nörotoksiktir Sarı üzerine kırmızı olanlar öldürücüdür. Siyah üzerine kırmızı olanlar zehirsizdir. Öğr. Gör. Sinan YENAL

37 Mercan Yılanı Isırması
Az ağrısız kaşıntı Isırılan bölgede ürperti Kaslarda inkoordinasyon Güçsüzlük Salivasyonda artma Konuşma-yutma güçlüğü Görme bozukluğu Respiratuar distres ve yetmezlik Şok Bir çok ölüm 36 saat içinde respiratuar arrestten sebebiyle görülür Öğr. Gör. Sinan YENAL

38 Yılan Isırmalarında Tedavi
Kurbanı sakinleştirin Oksijen Proksimal konstrükte band ( + ) Isırılan bölgeyi temizleyin-bandajlayıon Isırılan bölgeyi immoblize edein bağlı tutun Ödem için dikkatli olun Transport Öğr. Gör. Sinan YENAL

39 Yılan Isırmalarında Tedavi
Yapmayın Buz uygula Arteriyal turnike Kesme ve emme Elektirk şoku uygulama Yılanı yakalamaya çalışma Zehirli yılanı hastaneye getirme Öğr. Gör. Sinan YENAL

40 Zehirli Deniz Canlıları
Öğr. Gör. Sinan YENAL

41 DENİZ HAYVANLARININ SEBEB OLDUĞU YARALANMALAR
Isırık ve laserasyon Sokma Delme Zehirli ısırık Yenilme sonucu zehirlenme Çok yönlü yaralanma Şok ve deri teması Öğr. Gör. Sinan YENAL

42 KÖPEK BALIĞI VE BAMAKÜDA ISIRMALARI :
Nadiren görülür Uyarı olmadan saldırabilir Ağır laserasyonlar görülebilir İzlenecek yollar : -Hastayı sudan çıkarın -Açık yaraları pansumanla kapatın -Kanamayı kontrol altına alın -Şoku önleyin -Acilen nakledin Öğr. Gör. Sinan YENAL

43 EN SIK RASTLANAN SOKMALAR :
Deniz anasının dokunaçları Deniz kestanesinin dikenleri Dikenli balıkların dikenleri Öğr. Gör. Sinan YENAL

44 DENİZ ANASININ DOKUNMASINDA TEDAVİ :
Alkolle inaktive et Etle yumuşat Pudra ek ve uzaklaştır Öğr. Gör. Sinan YENAL

45 Öğr. Gör. Sinan YENAL

46 DİKEN YARASININ TEDAVİSİ
Sıcak su ile inaktive et Hastayı yakmayacak şekilde oldukça sıcak suda ( diken batan kısım ) 30 – 60 dakika beklet Öğr. Gör. Sinan YENAL

47 Öğr. Gör. Sinan YENAL

48 KÖPEK ISIRMASI : Gerçek insidans bilinmiyor Çoğu bildirilmiyor
Acil tedavi : Kuru steril pansuman ve nakildir Delici yaralanma kabul edildiği için tetanoz aşısı yapılmalıdır Öğr. Gör. Sinan YENAL

49 KUDUZ : Kedi , köpek veya yabani hayvan ısırması sonucu m.g. Sincaplar
Yarasalar Fareler Foklar Kokarcalar Rakunlar Öğr. Gör. Sinan YENAL

50 KUDUZ : Hayvan normal görünüme sahip olabilir
Hayvanın tasmasında aşılanmış olduğu yazabilir , eğer yazmıyorsa hayvan kontrol altına alınmalıdır Kontrol altındaki hayvan karantinaya alınır ve şüpheli hayvanlar araştırılır Öğr. Gör. Sinan YENAL

51 KUDUZ Öldürücüdür , acil olarak sabunla ovarak yıkanır ,steril pansumanla kapatılır, tetanoz yapılır Antibiyotikler etkili değildir Tedavisi yoktur Sadece aşıyla önlenebilir Aşı ısırılmayı takiben hemen yapılmalıdır Öğr. Gör. Sinan YENAL

52 İNSAN ISIRMALARINDA TEDAVİ :
Temiz steril pansuman uygula İmmobilze et Acilen naklet Öğr. Gör. Sinan YENAL

53 Öğr. Gör. Sinan YENAL

54 TEŞEKKÜRLER Öğr. Gör. Sinan YENAL